Đây là cách trồng cà phê “tưởng lười mà hóa siêng” ở Đắk Nông, hạt cà phê dân ở đây bán giá 65.000 đồng/kg

Huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông) đang triển khai chiến lược nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm cà phê.

Người dân trên địa bàn cũng đang thay đổi cách thức canh tác, thu hoạch, chế biến cà phê theo hướng chất lượng cao, bền vững.

Sau 3 năm canh tác theo hướng bền vững, rẫy cà phê 4 ha của gia đình anh Hồ Văn Vinh, ở tổ dân phố 9, thị trấn Đắk Mil (huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông) dần hình thành một hệ sinh thái rất ôn hòa. Trong vườn có thảm cỏ, cây tạo tán che bóng mát, chắn gió.

Trong rẫy, cà phê là cây chủ lực, các loại cây khác trồng xen được anh bố trí hợp lý để tương hỗ lẫn nhau. Cỏ trong rẫy được anh Vinh phát dọn định kỳ, không sử dụng thuốc hóa học.

Anh sử dụng phân chuồng ủ hoai mục với chế phẩm sinh học bón cho cà phê, thay thế phân hóa học. Điều này vừa giảm chi phí sản xuất, vừa cải tạo đất, bảo vệ môi trường.

Nhiều hộ dân ở huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông) đã sản xuất cà phê theo hướng chất lượng cao.

Nhờ cách sản xuất an toàn, bền vững, nên năng suất, chất lượng sản phẩm cà phê của anh cũng cao hơn trước. Vài năm nay, vườn cà phê của anh đều thu hoạch được 10 tấn cà phê nhân, cao hơn các năm trước tầm 20%.

Với sản lượng cà phê thu được, anh đã bảo quản, phơi sấy đúng cách. Anh tuyển lựa và chế biến được 5 tấn cà phê chất lượng cao. Loại cà phê này có giá bán cao hơn giá thị trường từ 15.000 – 20.000 đồng/kg.

Gia đình anh Nguyễn Nhất Toàn, ở thôn Minh Đoài, xã Đức Minh, cũng sản xuất cà phê theo hướng chất lượng cao từ năm 2012 đến nay. Gia đình anh có 1,6 ha cà phê, mỗi năm thu được khoảng 4,5 tấn cà phê nhân.

Sau thu hoạch, anh Toàn tuyển lựa được từ 2 – 3 tấn cà phê chất lượng cao để bán theo đơn đặt hàng với giá từ 65.000 đồng/kg trở lên.

Cà phê được anh Toàn bảo quản cẩn thận sau thu hoạch để nâng cao chất lượng sản phẩm.

Theo UBND huyện Đắk Mil, huyện có chiến lược nâng chất lượng sản phẩm cà phê Đắk Mil ngang tầm quốc gia, hướng tới quốc tế. Để tạo sức lan tỏa trong chiến lược này, huyện đã chọn 2 HTX Nông lâm nghiệp Đắk Mil và HTX Công bằng Thuận An làm điểm sản xuất cà phê chất lượng cao.

Trong đó, HTX Nông lâm nghiệp Đắk Mil đang sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn 4C trên diện tích khoảng 100 ha, sản lượng 200 tấn/năm. HTX đang áp dụng quy trình thu hái, chế biến cà phê chất lượng cao, có liên kết đầu ra với các công ty tại TP. Hồ Chí Minh, Nha Trang, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đắk Lắk…

Còn HTX Công Bằng Thuận An cũng liên kết sản xuất cà phê theo chuỗi giá trị với một số doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Quy mô sản xuất cà phê của HTX gần 300 ha, sản lượng 1.000 tấn/năm. Tất cả sản lượng cà phê của HTX đều đạt tiêu chuẩn Fairtrade, UTZ.

Theo ông Cao Đức Nguyên, Phó Trưởng Phòng NN – PTNT huyện Đắk Mil, người sản xuất cà phê trên địa bàn đang từng bước nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm, đáp ứng theo yêu cầu của đơn vị thu mua.

“Sự thay đổi này là rất tích cực. Đây cũng là cơ sở để huyện Đắk Mil tiếp tục đẩy mạnh chiến lược nâng cao giá trị sản phẩm cà phê”, ông Nguyên cho biết.

Theo phân tích của các nhà chuyên môn, nguồn bệnh khảm lá sắn lây lan chủ yếu là do sử dụng giống sắn đã bị bệnh để trồng. Do vậy, việc kiểm soát nguồn bệnh lây lan theo giống nhiễm và sử dụng giống kháng bệnh là vấn đề quan trọng nhất hiện nay.

Tuy nhiên, hiện giống sắn đang trôi nổi, chủ yếu do người dân tự để giống, xin giống của nhau chứ chưa có nơi cung cấp giống đáng tin cậy, nguồn giống chưa được kiểm soát có sạch bệnh hay không.

Trước tình hình bệnh khảm lá sắn bùng phát trên diện rộng, hiện nay, một số địa phương như Anh Sơn, Tân Kỳ đang thử nghiệm mô hình giống sắn sạch bệnh trên một số diện tích, từ đó nhân ra diện rộng. Đồng thời, vận động bà con các vùng trồng chia sẻ giống sạch bệnh trong cộng đồng.

Người có giống không bị bệnh chia sẻ cho người có ruộng sắn bị bệnh; tuyệt đối không nhập hom giống từ các nơi khác về, khó kiểm soát mầm bệnh.

Hiện nay, nhu cầu về nguồn giống sạch bệnh đang rất bức thiết. Trong khi chờ các giống mới được nhân rộng thì người dân cần chia sẻ nguồn giống sạch cho nhau. Ảnh: Thanh Phúc

Hiện, Viện Di truyền nông nghiệp đang nhân giống mới sạch bệnh như: HN1, HN36, HN80, HN97 làm nguồn giống cho các địa phương. Tuy nhiên, trước khi các giống mới kháng bệnh được nhân ra diện rộng thì người dân cần tuân thủ đúng kỹ thuật chuyên môn về phòng trừ bệnh khảm lá sắn, không ồ ạt mở rộng diện tích và chia sẻ nguồn giống sạch cho nhau.