Đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao: Doanh nghiệp khó tiếp cận nguồn vốn

Những năm gần đây, Quảng Ngãi đã thu hút được nhiều doanh nghiệp (DN) trong và ngoài tỉnh đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao (NNCNC). Tuy nhiên, việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi theo gói tín dụng quy mô 100 nghìn tỷ đồng vẫn đang gặp khó.

Rào cản về vốn

Nghị quyết số 30/NQ-CP, ngày 7.3.2017, của Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các ngân hàng thương mại, chủ lực là các ngân hàng thương mại Nhà nước dành ít nhất 100 nghìn tỷ đồng từ nguồn vốn huy động của các ngân hàng, thực hiện chương trình cho vay đối với lĩnh vực NNCNC, với lãi suất phù hợp (thấp hơn lãi suất thị trường). Đây được xem là luồng sinh khí mới, tạo cơ hội cho nền nông nghiệp bứt phá. Theo tính toán, mỗi hécta trồng trọt ứng dụng công nghệ cao cần vốn đầu tư ban đầu khoảng từ 6 – 12 tỷ đồng, tùy theo mô hình. Do vậy, nhu cầu vốn tín dụng cho lĩnh vực này là rất lớn.

Sản xuất nha đam theo hướng hữu cơ tại Công ty CP Đầu tư nuôi trồng SHCB (Mộ Đức).

Tuy nhiên, đến thời điểm này, toàn tỉnh mới chỉ có Ngân hàng NN&PTNT – Chi nhánh Quảng Ngãi (Agribank Quảng Ngãi) giải ngân được 1 hợp đồng cho vay theo chương trình tín dụng ưu đãi NNCNC dành cho DN đầu tư phát triển trồng nấm ngoại tỉnh, với dư nợ khoảng 100 tỷ đồng. Nhiều DN đầu tư NNCNC tại Quảng Ngãi có nhu cầu nhưng vẫn chưa thể tiếp cận được nguồn vốn này.

Công ty CP Đầu tư nuôi trồng SHCB có 14ha trồng nha đam theo hướng hữu cơ, cung cấp ra thị trường khoảng 60 tấn sản phẩm mỗi tháng, với giá 9.000 – 10.000 đồng/kg nha đam bẹ và 4.000 đồng/kg bao gồm cả gốc. Hiện DN đã đầu tư hàng chục tỷ đồng vào dự án và đang tiếp tục đầu tư mở rộng diện tích trồng nha đam, xây dựng khu chuồng trại chăn nuôi bò với quy mô 500 con, nên rất cần nguồn vốn vay ưu đãi dành cho NNCNC. Tuy nhiên, theo Phó Giám đốc Công ty CP Đầu tư nuôi trồng SHCB Nguyễn Kim Nhị, thì thời gian qua, công ty đã “gõ cửa” nhiều ngân hàng, nhưng không ngân hàng nào cho vay gói 100 nghìn tỷ đồng, với lãi suất ưu đãi, mà chỉ vay theo danh nghĩa cá nhân.

Sớm tháo gỡ vướng mắc

Phó Giám đốc Agriank Quảng Ngãi Hà Hoài Nam cho biết: Hiện Agribank Quảng Ngãi vẫn triển khai gói 50 nghìn tỷ đồng cho vay phát triển NNCNC theo chủ trương chung của hệ thống trong cả nước. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có một DN có nhu cầu vay vốn tại ngân hàng đáp ứng đủ điều kiện để giải ngân. Không phải ngân hàng không cho vay, mà các DN chưa đủ điều kiện, nên chưa thể tiếp cận được nguồn vốn vay của ngân hàng.

Còn theo đại diện các ngân hàng, nguyên nhân khiến ngân hàng chưa thể giải ngân gói tín dụng NNCNC là khó khăn trong thực hiện Quyết định 738/2017 của Bộ NN&PTNT về điều kiện, vị trí đầu tư dự án phải được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch. Việc cấp giấy chứng nhận DN nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vẫn còn chậm; chưa có các bộ định mức kinh tế kỹ thuật về cây trồng, vật nuôi, nhất là sản xuất NNCNC làm cơ sở để ngân hàng thẩm định cho vay.

Ngoài ra, công tác bảo hiểm trong nông nghiệp chưa được quan tâm để bảo đảm an toàn vốn cho khách hàng và ngân hàng. Vốn đầu tư xây dựng nhà lưới, nhà kính, trang thiết bị cho sản xuất NNCNC khá lớn, nhưng hiện các tài sản này chưa được cấp có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu về tài sản, nên không đủ điều kiện để thế chấp vay.

Cùng với đó, việc giải ngân vốn cho DN vay vốn ưu đãi hiện nay bắt buộc khách hàng vay vốn khi mang tài sản thế chấp phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản trên đất, nhưng hầu hết nhà ở và các công trình xây dựng trên đất của DN chưa được cấp chứng nhận quyền sở hữu tài sản trên đất…

Bên nào cũng than khó

Nhiều ngân hàng cho rằng, phương án kinh doanh của DN không khả thi, nên không đủ điều kiện để vay; còn DN thì bảo ngân hàng làm khó, thực tế sợ rủi ro, nên không muốn cho vay. Để tìm được tiếng nói chung cho cả hai bên rất cần sự vào cuộc của các cấp, ngành và cả sự điều chỉnh hợp lý trong các quy định về hỗ trợ nguồn lực cho lĩnh vực NNCNC.