Đấu tranh mạnh với tội phạm về môi trường

Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh Bình Dương phát hiện nhiều vụ chôn lấp chất thải nguy hại với quy mô lớn do các doanh nghiệp, cơ sở thực hiện.

Những cách làm ăn theo kiểu tàn phá môi trường này không chỉ thể hiện ý thức kém trong việc chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp mà còn cho thấy sự quản lý lỏng lẻo (hoặc làm ngơ) của chính quyền địa phương khi để việc chôn lấp chất thải trên diện tích lớn diễn ra trong thời gian dài mà không phát hiện, xử lý…

Ngày 13/9, Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường, Công an tỉnh Bình Dương phát hiện, xử lý một cơ sở sản xuất muối có hành vi chôn lấp, đổ thải hơn 2.100 tấn chất thải chưa qua xử lý ra môi trường. Theo điều tra, cơ sở sản xuất muối trên nằm trên địa bàn ấp 7, xã Tân Long, huyện Phú Giáo (Bình Dương) do bà Dương Thị Vân (ngụ huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương) quản lý, điều hành. Khu vực mà bà Vân dùng để đổ và chôn lấp chất thải rộng 933m2, được phân thành 9 điểm với 3 điểm chôn chất thải dưới đất và 6 đống chất thải lộ thiên. Cơ quan Công an xác định tổng trọng lượng chất thải đổ, chôn lấp tại cơ sở của bà Vân là hơn 2.100 tấn. Bà Vân cho biết, từ khoảng tháng 9/2020 đến nay, bà Vân sử dụng chất thải công nghiệp (vải vụn, giấy vụn, simili, băng keo, tem giấy thải, bọc nilon…) để đốt lò sản xuất muối.

Số chất thải này bà Vân mua lại từ các tài xế xe tải vận chuyển rác thải cho các công ty sản xuất giấy, giày da trên địa bàn. Tuy nhiên, đối với chất thải còn ướt không đốt được thì bà Vân cho công nhân chôn lấp hoặc để lộ thiên. Qua kiểm tra, bà Vân không cung cấp được hồ sơ giấy tờ liên quan đến công tác chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường trong quá trình chôn, lấp, đổ chất thải.

Bãi rác thải lộ thiên ở cơ sở sản xuất muối của bà Dương Thị Vân.

Trước đó, cũng tại xã Tân Long, huyện Phú Giáo, ngày 24/8/2022, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (Bộ Công an) phát hiện Công ty TNHH MTV Môi trường Trà Vinh (tỉnh Trà Vinh) chôn lấp chất thải trái phép quy mô lớn.

Bãi chôn lấp có diện tích hàng chục ngàn m2, chứa đủ các rác thải, trong đó có những rác thải nguy hại thùng phuy đựng hóa chất, bao bì nhiễm dầu… gây ô nhiễm nghiêm trọng cho một con suối gần đó. Vào thời điểm kiểm tra, có khoảng 25.000 tấn chất thải chưa qua xử lý được chôn lấp tại đây…

Từ các vụ việc trên, UBND tỉnh Bình Dương đã chỉ đạo xử lý nghiêm trách nhiệm quản lý nhà nước của các tổ chức, cá nhân, người đứng đầu đơn vị, địa phương phụ trách quản lý đất đai, xây dựng, môi trường có liên quan đến vụ việc vi phạm về kinh doanh, sử dụng đất sai mục đích, xây dựng không phép và quản lý chất thải không đúng quy định. Đồng thời, ban hành công văn về việc đẩy mạnh công tác quản lý chất thải rắn công nghiệp thông thường và hoạt động kinh doanh phế liệu trên địa bàn tỉnh.

Theo Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường, Công an tỉnh Bình Dương, qua thực tế kiểm tra cho thấy, khá nhiều doanh nghiệp là chủ nguồn thải dùng chiêu đối phó là ký hợp đồng với đơn vị có chức năng để xử lý rác thải, nhưng thực tế không giao chất thải cho các đơn vị đã ký hợp đồng mà giao cho các cơ sở thu mua phế liệu đem đi đổ hoặc tự chôn lấp tại công ty để giảm chi phí xử lý.

Đối với chất thải nguy hại cũng vậy, cũng được ký hợp đồng xử lý hẳn hoi nhưng cuối cũng chất thải cũng được đưa vào vựa phế liệu và đem đi chôn lấp trái phép. Mặt khác, một số đơn vị có chức năng xử lý chất thải nguy hại, sau khi tiếp nhận chất thải không vận chuyển về nhà máy để xử lý mà tập kết tại một kho chứa (được thuê lại, chưa được đăng ký trong giấy phép) để phân loại, những loại chất thải còn tái sử dụng được sẽ bán cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu (thùng phuy dính dầu mỡ, dầu nhớt thải, linh kiện điện tử…), những loại chất thải không còn giá trị thì mới vận chuyển về nhà máy để xử lý. Quá trình xử lý chưa đúng quy trình này cũng đã gây ô nhiễm môi trường trong thời gian dài.

Trước tình hình trên, để chủ động phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, Công an tỉnh Bình Dương cho biết sẽ phát động phong trào quần chúng tham gia phát hiện và tố giác hành vi vi phạm đổ, đốt, chôn lấp chất thải nguy hại không đúng quy định, nhất là các khu vực có cơ sở phế liệu hoạt động. Tăng cường công tác nghiệp vụ cơ bản, nhất là trong công tác điều tra cơ bản, nắm tình hình, lên danh sách các doanh nghiệp có nguồn chất thải lớn, nguy hại khó xử lý; rà soát và thường xuyên bổ sung thông tin, tài liệu phản ánh tình hình của các đối tượng có chức năng thu gom, vận chuyển chất thải nguy hại, các chủ cơ sở mua bán phế liệu…

Công an Bình Dương cũng đang nghiên cứu xây dựng, chỉnh sửa bổ sung các quy chế phối hợp, đề ra hình thức, nội dung cụ thể, rõ ràng, xác định vai trò của các cơ quan trong quan hệ phối hợp để đảm bảo xử lý triệt để, đồng bộ, mang tính giáo dục, răn đe đối với các đối tượng vi phạm.