“Đầu tàu” mới cổ phiếu ngành nhựa
Lâu nay, khi nhắc đến nhóm CP nhựa, giới đầu tư thường nghĩ đến 2 mã đầu ngành là BMP (CTCP Nhựa Bình Minh) và NTP (CTCP Nhựa Thiếu niên T.iền phong). Tuy nhiên, vị thế đầu ngành của 2 ông lớn đã nhanh chóng lung lay với sự xuất hiện của APH (CTCP Tập đoàn An Phát Holdings).
Quang cảnh nhà máy sản xuất nhựa của Tập đoàn An Phát.
Cạnh tranh khốc liệt
BMP là doanh nghiệp có quy mô lớn nhất ngành ống nhựa khu vực phía Nam, với hệ thống 4 nhà máy tại TPHCM, Bình Dương, Long An và Hưng Yên, có tổng công suất thiết kế khoảng 150.000 tấn/năm. Vị thế đầu ngành của BMP còn được thể hiện qua hệ thống phân phối lớn nhất, với 1.487 cửa hàng và 43% thị phần tại khu vực các tỉnh phía Nam. BMP là doanh nghiệp có cơ cấu sản phẩm khá đa dạng, với khoảng 332 loại sản phẩm ống nhựa. Cuối năm 2017, nhà máy Long An của BMP đã cho ra thị trường các sản phẩm phụ tùng PPR đồng bộ, với các sản phẩm ống nhựa giúp đa dạng thêm danh mục sản phẩm của mình.
Sau thời gian tăng trưởng ấn tượng, BMP bắt đầu có dấu hiệu chững lại, khi sản lượng tiêu thụ tăng chậm trong năm 2017-2018 do áp lực cạnh tranh từ các đối thủ mới gia nhập ngành. Giai đoạn 2014-2016 thị trường xây dựng và bất động sản hồi phục, sản lượng tiêu thụ của BMP cũng tăng đều với mức trung bình 18%/năm. Giai đoạn 2017-2018 thị trường ống nhựa chứng kiến sự cạnh tranh mạnh mẽ của các doanh nghiệp mới như CTCP Tập đoàn Hoa Sen (HSG) hay CTCP Tân Á Đại Thành (TAĐT). Tăng trưởng sản lượng của BMP trong giai đoạn này sụt giảm đáng kể, chỉ còn 15% năm 2017 và chưa đến 1% trong năm 2018.
Cạnh tranh từ các đối thủ mới gia nhập ngành cũng khiến đối thủ đứng đầu thị trường miền Bắc là NTP chỉ tăng trưởng sản lượng tiêu thụ trung bình 2,5%/năm trong cùng giai đoạn này. NTP hiện đang vận hành 3 nhà máy tại Hải Phòng, Nghệ An và Bình Dương, với tổng công suất thiết kế khoảng 150.000 tấn/năm.
Nếu BMP chiếm lĩnh thị trường phía Nam, thì NTP làm chủ thị trường miền Bắc với 53% thị phần và hơn 3.000 đại lý phân phối sản phẩm. NTP là doanh nghiệp có cơ cấu sản phẩm đa dạng nhất trong các doanh nghiệp ngành ống nhựa, với khoảng 748 loại sản phẩm ống nhựa khác nhau, cao hơn rất nhiều so với BMP (332) hay Hoa Sen (275). Các loại phụ tùng đi kèm ống nhựa của NTP cũng rất đa dạng về mẫu mã với hơn 1.000 mã sản phẩm phụ kiện các loại.
Sản lượng tiêu thụ của NTP sau giai đoạn 2014-2016 tăng trưởng nhanh do hưởng lợi từ sự hồi phục của thị trường bất động sản và xây dựng. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của NTP cũng chững lại kể từ năm 2017, nguyên nhân cũng tương tự BMP là sự xuất hiện của các đối thủ cạnh tranh mới. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng sản lượng tiêu thụ giai đoạn 2014-2016 của NTP đều trên 20%, nhưng sang đến năm 2017, sản lượng tiêu thụ chỉ đạt 86,346 tấn, tương đương với tốc độ tăng trưởng 0,4%.
Video đang HOT
Chính sách chiết khấu cao giúp sản lượng tiêu thụ của HSG tăng trưởng mạnh và kiềm hãm đà tăng trưởng của BMP và NTP. Chiến lược cạnh tranh của HSG chủ yếu dựa vào tỷ lệ chiết khấu cao cho nhà phân phối. Cụ thể, với sản phẩm ống nhựa phổ thông uPVC, HSG áp dụng tỷ lệ chiết khấu cho đại lý 35-40%, so với BMP và NTP chỉ 14-18%. Với sản phẩm ống nhựa dân dụng cao cấp PPR, tỷ lệ chiết khấu của HSG cho đại lý 67-69% so với NTP và BMP 50-55%.
Ngoài ra, HSG còn duy trì chính sách công nợ nới lỏng cho đại lý. Do vậy, sản lượng tiêu thụ của HSG liên tục tăng trưởng mạnh trong giai đoạn 2017-2018, thị phần cũng tăng từ 10% năm 2017 lên 15% và hiện đứng thứ 3 trong các doanh nghiệp ngành ống nhựa. Tuy nhiên, mặt trái của chính sách này là lợi nhuận của HSG bị ảnh hưởng do chi phí bán hàng tăng cao.
Ngôi vương mới
Trong khi các doanh nghiệp nhựa lớn như BMP, NTP hay HSG đang chật vật tìm lời giải cho bài toán thị phần, TTCK bất ngờ xuất hiện gã khổng lồ mới toanh của ngành là APH. Cuối tháng 7 vừa qua, APH chính thức đưa 123,6 triệu CP lên niêm yết trên HOSE, với giá tham chiếu 41.500 đồng/CP. Theo giới phân tích, đây là mức giá hấp dẫn, bởi trước đó tập đoàn này đã chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) với giá lên đến 50.000 đồng/CP.
Vì vậy, việc APH tăng hết biên độ 20% trong bối cảnh TTCK đang trong giai đoạn điều chỉnh là hiện tượng không quá bất ngờ. Với mức giá này, vốn hóa của APH đạt hơn 6.600 tỷ đồng, tương đương 281 triệu USD và chính thức trở thành CP ngành nhựa có vốn hóa lớn nhất trên TTCK (tương đương vốn hóa của BMP và NTP cộng lại). Sau phiên chào sàn thành công, APH tiếp tục ghi dấu ấn với loạt phiên tăng giá và hiện đang giao dịch ở mức 75.000 đồng/CP. Ở mức giá này, vốn hóa của APH đã xấp xỉ 10.000 tỷ đồng, trong khi vốn hóa của BMP và NTP đạt lần lượt 4.898 tỷ đồng và 3.993 tỷ đồng.
APH thành lập năm 2017 với mục đích trở thành công ty mẹ của nhóm các công ty con hoạt động trong lĩnh vực cốt lõi ngành nhựa, với các hoạt động chính là sản xuất và kinh doanh bao bì, linh kiện nhựa kỹ thuật công nghệ cao. Đáng chú ý, vị thế của APH còn đến từ các công ty con đang niêm yết trên HOSE là CTCP Nhựa An Phát (AAA) và CTCP Nhựa Hà Nội (NHH).
Bên cạnh đó, APH còn sở hữu gián tiếp hơn 10 công ty đang niêm yết trên 2 sàn HOSE và HNX. Theo ông Đinh Xuân Cường, Phó Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc APH, việc niêm yết CP trên HOSE sẽ tạo điều kiện cho tập đoàn mở rộng cơ hội thu hút NĐT và huy động vốn xây dựng nhà máy nguyên liệu AnBio. Dự án sẽ góp phần nâng cao vị thế của APH khi lọt vào danh sách những doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu sinh học p.hân h.ủy hoàn toàn trên thế giới, bên cạnh những tập đoàn hàng đầu thế giới như BASF, Novamont, NatureWorks hay Total Corbion.
Cũng theo ông Cường, AnBio sẽ giúp APH giảm giá thành sản phẩm, mở rộng thị trường, đồng thời tiết kiệm chi phí sản xuất khoảng 30% cho các công ty con, trong khi công ty mẹ vẫn giữ biên lợi nhuận gộp từ 25-30%. Mục tiêu của APH tới năm 2023, các sản phẩm nguyên liệu sinh học p.hân h.ủy hoàn toàn này sẽ đóng góp 40-50% trong cơ cấu doanh thu bao bì.
Theo báo cáo tài chính 2019, APH ghi nhận doanh thu và lợi nhuận đạt lần lượt 9.513 tỷ đồng và 712 tỷ đồng, tương đương mức tăng trưởng 19% và 305%. Tổng tài sản đạt 10.000 tỷ đồng, EPS cuối quý II đạt 3.076 đồng/CP. Năm 2020 APH đặt kế hoạch doanh thu và lợi nhuận ròng 12.000 tỷ đồng và 650 tỷ đồng.
APH hiện là một trong những tập đoàn hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nhựa công nghệ cao và thân thiện với môi trường hàng đầu tại khu vực Đông Nam Á với 11 công ty con và 4 công ty liên kết.
Vay tiêu dùng kích tổng cầu, lo nợ xấu
Thực hiện chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), các ngân hàng thương mại (NHTM) đã tung ra hàng loạt gói tín dụng cá nhân với lãi vay giảm xuống để kích thích nhu cầu vay vốn, hỗ trợ kích cầu tiêu dùng nội địa. Tuy nhiên, việc đẩy mạnh cho vay tiêu dùng trong giai đoạn này đi kèm nhiều rủi ro, nên dự báo khó đáp ứng tốt mục tiêu mong đợi.
Thêm gói vay, giảm lãi suất
Mới đây, BIDV công bố dành 30.000 tỷ đồng cho vay khách hàng cá nhân, với lãi suất giảm thêm khoảng 0,5%/năm. Cụ thể, nhà băng áp dụng lãi suất từ 5,5%/năm khoản vay có kỳ hạn dưới 6 tháng và 6%/năm cho khoản vay 6-12 tháng đến hết tháng 9. Trước đó, BIDV đã giảm thêm lãi suất vay trung, dài hạn 0,1-0,2%/năm đối với các khoản vay mua nhà, mua ô tô, vay sản xuất kinh doanh từ 36 tháng.
Tại SHB, cá nhân sản xuất kinh doanh cũng có cơ hội tiếp cận gói vay kinh doanh với lãi suất giảm từ 9,6%/năm xuống 8,4%/năm. Với vay tiêu dùng, NH này giảm lãi suất vay mua nhà đất từ 7,5%/năm xuống mức 6,5%/năm; lãi suất vay mua nhà dự án, mua ô tô, tiêu dùng giảm từ 7,7%/năm xuống 6,8%/năm.
Sự phát triển nhanh và mạnh của tín dụng cá nhân, hộ gia đình đã kéo theo sự gia tăng bất ổn về chất lượng nợ. Đa số NH cho vay cá nhân cao có tỷ lệ nợ xấu cao hơn so với mặt bằng chung.
Viet Capital Bank cũng thông báo dành khoảng 3.500 tỷ đồng phục vụ nhu cầu vay tiêu dùng với nhiều mức lãi suất ưu đãi, chỉ từ 7,99%/năm đối với cá nhân sử dụng vốn phục vụ sản xuất kinh doanh; từ 8,09%/năm đối với khoản vay mua bất động sản; từ 8,69%/năm đối nhu cầu tiêu dùng và xây dựng, sửa chữa nhà cửa... LienVietPostBank cho vay mua nhà đất, xây sửa chữa nhà để ở được áp dụng lãi suất ưu đãi chỉ từ 7,5%/năm, vay tiêu dùng có tài sản đảm bảo từ 8,2%/năm. Một số NH khác như OCB, Shinbank Bank... cũng chào mời vay vốn tiêu dùng với lãi suất rất ưu đãi.
Có thể thấy, sau khi dịch Covid bùng phát đợt 1, các NH rất tích cực thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng theo Thông tư 01 của NHNN. Các NH còn tung ra các gói hỗ trợ trị giá hàng trăm ngàn tỷ đồng, chủ yếu nhắm đến đối tượng là doanh nghiệp (DN). Tuy nhiên, hiệu quả các gói hỗ trợ này chưa như mong muốn, khi nhiều DN chưa được tiếp cận. Bởi lẽ nguồn lực có hạn nên không thể hỗ trợ được tất cả nhu cầu. Để khắc phục điểm này, chính sách thúc đẩy kích cầu tiêu dùng nội địa, mở rộng thị trường trong nước, hỗ trợ các DN sản xuất, kinh doanh đã được kích hoạt.
Nợi xấu tăng cao, Agribank có nên đẩy mạnh cho vay tiêu dùng?
Trong chỉ đạo triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm, NHNN yêu cầu các TCTD, đặc biệt là công ty tài chính tiêu dùng, Agribank... triển khai mạnh mẽ các gói tín dụng tiêu dùng phục vụ nhu cầu chính đáng của người dân với lãi suất hợp lý, thủ tục đơn giản và phù hợp với quy định của pháp luật. Đây được xem là lý do thúc đẩy hàng loạt gói tín dụng lớn và lãi suất thấp hơn đối với khách hàng cá nhân trong thời gian gần đây.
Ủng hộ nhưng thận trọng
Giảm bán buôn tăng bán lẻ đang là định hướng của nhiều nhà băng để cải thiện lợi nhuận. Tuy nhiên, theo một chuyên gia tài chính, tín dụng tiêu dùng hiện đang đối mặt với nhiều hạn chế, như số lượng người dân mất công ăn việc làm gia tăng, dự trữ t.iền mặt của các đối tượng này mỏng hơn, nguồn thu nhập đang sụt giảm.
Thực tế, rủi ro tín dụng tiêu dùng lại liên tục được cảnh báo trong nhiều năm qua. Trong giai đoạn 2012-2018, tín dụng tiêu dùng tăng mạnh (trung bình 40%/năm), đến năm 2019 có xu hướng chậm lại nhưng vẫn là động lực tăng trưởng tín dụng chính của nhiều nhà băng. Thị trường cho vay tiêu dùng luôn được đ.ánh giá hấp dẫn khi tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam tương đối cao và ổn định, thu nhập khả dụng của hộ gia đình ngày càng tăng và xu hướng thay đổi hành vi tiêu dùng của người Việt. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh và mạnh của tín dụng cá nhân, hộ gia đình đã kéo theo sự gia tăng bất ổn về chất lượng nợ. Đa số NH cho vay cá nhân cao có tỷ lệ nợ xấu cao hơn so với mặt bằng chung.
Trên bình diện quốc tế, Quỹ T.iền tệ quốc tế (IMF) luôn cảnh báo về tình trạng nợ hộ gia đình quá mức trong ngắn hạn ở các quốc gia mới nổi. Theo IMF, tỷ lệ nợ hộ gia đình/GDP tăng 5% trong 3 năm sẽ làm giảm 1,25% tăng trưởng. Các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, Thái Lan... đã trải qua giai đoạn tín dụng hộ gia đình tăng mạnh, kéo theo đó là sự gia tăng rủi ro vì gánh nặng nợ cao hơn so với thu nhập khả dụng. Đồng thời, đi kèm với đó là rủi ro nợ xấu gia tăng trong điều kiện kinh tế suy thoái, thị trường tài sản sụt giảm, thu nhập và việc làm trở nên khó khăn hơn.
Thực tế, các nhà hoạch định chính sách Việt Nam cũng lo ngại tình trạng này. Cụ thể, năm 2019 NHNN đã siết lại hoạt động cho vay cá nhân để giảm thiểu rủi ro, thông qua việc ban hành Thông tư 18/2019 sửa đổi Thông tư 46/2016 quy định về cho vay tiêu dùng của công ty tài chính, Thông tư 22/2019 quy định các giới hạn tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động NH. NHNN cũng tiến hành giám sát, kiểm tra đột xuất những đơn vị có dư nợ cho vay tiêu dùng lớn và tốc độ cho vay cao. Bởi cho vay tiêu dùng phần lớn là tín chấp, thủ tục vay đơn giản, quy trình kiểm soát cho vay chưa chặt chẽ, khó kiểm soát được mục đích sử dụng vốn. Một số khách hàng lợi dụng vay để đầu cơ bất động sản tiềm ẩn rủi ro lớn.
Vẫn biết rủi ro, nhưng trong bối cảnh khó khăn bởi đại dịch, tín dụng tiêu dùng vừa góp phần kích thích tổng cầu, hỗ trợ tăng trưởng, còn khơi thông lợi nhuận cho các NHTM.
Nợi xấu tăng cao, Agribank có nên đẩy mạnh cho vay tiêu dùng?
Trong yêu cầu các TCTD đẩy mạnh các gói tín dụng tiêu dùng những tháng cuối năm, NHNN có nhấn mạnh vai trò của các CTTC và Agribank. Trước đó hồi đầu năm 2020, NHNN cũng đã từng đốc thúc Agribank đẩy mạnh gói tín dụng tiêu dùng 5.000 tỷ đồng nhằm hạn chế "tín dụng đen". Có thể thấy, là NHTM 100% vốn Nhà nước, hoạt động của Agribank luôn gắn với vai trò đầu tàu thực thi chính sách t.iền tệ, tín dụng của Chính phủ, NHNN, bởi là NH có mạng lưới rộng nhất với 2.229 chi nhánh và phòng giao dịch, phủ từ thành thị đến nông thôn, vùng sâu vùng xa là điều kiện để tín dụng tiêu dùng được triển khai rộng rãi.
Tuy nhiên, nếu NH này đẩy mạnh cho vay tiêu dùng cũng sẽ đi kèm rủi ro cho chính NH, khi bản thân NH đang có nợ xấu cao. Tại thời điểm cuối quý II-2020, nợ xấu của Agribank đứng đầu toàn ngành NH khi giá trị tuyệt đối tăng mạnh hơn 39% lên mức 24.464 tỷ đồng, trong đó nợ có khả năng mất vốn tăng thêm 4.887 tỷ đồng lên tới 17.285 tỷ đồng. Trong thời điểm dịch bệnh, thu nhập của người dân giảm sút, khả năng sẽ trả nợ kém đi, đồng thời các cơ chế chính sách, luật liên quan đến việc thu hồi nợ chưa rõ ràng, nếu các khoản vay tiêu dùng không thu hồi được sẽ khiến khoản nợ xấu này phình lên.
Tập đoàn An Phát Holdings (APH) chưa mua được cổ phiếu đăng ký tại Nhựa An Phát Xanh (AAA) Công ty cổ phần Tập đoàn An Phát Holdings (Mã chứng khoán APH - sàn HOSE) thông báo chưa mua được cổ phiếu đăng ký tại Công ty cổ phần Nhựa An Phát Xanh (Mã chứng khoán AAA - sàn HOSE). Theo đó, mặc dù Tập đoàn An Phát Holdings đăng ký mua 5 triệu cổ phiếu AAA, tuy nhiên sau thời gian...
