Dấu mốc về ngày khởi nghĩa của dân tộc trong ca khúc “Mười chín tháng Tám”

Thanh Vân22:06 20/08/2021

Nhạc sĩ Xuân Oanh đã sáng tác ca khúc “Mười chín tháng Tám” khi hòa trong dòng người tiến về trung tâm Hà Nội.

Đến nay, ca khúc này vẫn được xem là một dấu mốc về ngày khởi nghĩa của dân tộc.

Trong số những ca khúc viết về cao trào Cách mạng Tháng Tám 1945, có nhiều bài được sáng tác trước thời điểm diễn ra cuộc tổng khởi nghĩa, nhưng cũng có ca khúc được tác giả sáng tác ngay trong thời điểm diễn ra cuộc đấu tranh sôi sục của quần chúng nhân dân. Đó là trường hợp ca khúc “ Mười chín tháng Tám” của nhạc sĩ Xuân Oanh.

Theo nhạc sĩ Hồng Đăng kể lại, ngày 19/8/1945, nhạc sĩ Xuân Oanh hòa vào dòng người đổ về khu vực Quảng trường Nhà hát lớn Hà Nội để mít tinh và hiệu triệu toàn dân khởi nghĩa, giành chính quyền. Vừa đi, nhạc sĩ vừa sáng tác, vừa viết lời hát lên trên những mảnh báo cũ, vỏ bao thuốc lá. Viết được dòng nào, ông hát lên cho mọi người cùng hát theo và đến chiều cùng ngày thì bài hát được in lại và phổ biến rộng rãi.

“Mười chín tháng Tám, ánh sao tự do đem tới
Cờ bay nơi nơi, muôn ánh sao vàng
Máu pha tươi hồng trên lá cờ đi khắp chốn giang sơn.
Người Việt Nam đều thống nhất reo vang lời thề
Mười chín tháng Tám chớ quên là ngày khởi nghĩa
Hạnh phúc sáng tô non sông Việt Nam”

Bài hát chỉ có 10 câu ngắn gọn nhưng rất chỉn chu với nhịp điệu hành khúc đậm chất hào hùng, khỏe mạnh, ca từ mộc mạc nhưng sống động, thể hiện chính xác sự kiện lịch sử đang diễn ra. Giai điệu đơn giản mà mạch lạc, dễ hát, dễ nhớ. Một không khí lạc quan, sôi sục của những ngày đầu cách mạng, truyền nhiệt huyết cho toàn thể những người Việt Nam yêu nước.

Clip: VTV

Nhạc sĩ Xuân Oanh đã từng bồi hồi nhớ lại: “Mười chín Tháng Tám là sản phẩm của cuộc khởi nghĩa, phong trào đấu tranh của nhân dân và xúc cảm của người dân mới được tự do tạo nên. Toàn dân Việt Nam đứng đều lên góp sức một ngày… vừa đi biểu tình tôi vừa nghĩ và cả lời lẫn nhạc từ đâu ào ạt đến trong tôi, bật ra một cách kỳ lạ”.

Khi bài hát vừa hình thành, có người hỏi tên bài hát là gì, ông ngớ người ra là chưa kịp đặt tên cho bài hát. Nhưng rồi với mấy lời ca trong bài cứ nhắc đi nhắc lại câu “Mười chín tháng Tám”, và thêm không khí rạo rực của ngày hôm đó (19/8/1945), ông liền nói: Tên bài hát là “Mười chín Tháng Tám”, mọi người thấy sao? Mọi người cười hồ hởi: Hay lắm, “Mười chín Tháng Tám”!

Có thể nói, trong kho tàng âm nhạc Việt Nam, hiếm có bài hát nào lại được đặt tên từ chính một ngày cụ thể – Mười chín Tháng Tám. Bài hát sẽ mãi đi vào lịch sử đấu tranh cách mạng, trở thành nguồn cổ vũ tinh thần mạnh mẽ với những người quân và dân ta khắp mọi miền đất nước. Đến nay, ca khúc “Mười chín Tháng Tám” hàng năm vẫn vang lên hùng tráng vào dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám thành công 19/8 và Quốc khánh 2/9./.

"Xẩm xuân xanh" tri ân những người hùng áo trắng

Không cầu kỳ về mặt hình ảnh, MV "Xẩm xuân xanh" của Hà Myo được thực hiện khá đơn giản nhưng ngập tràn tính thời sự. Hà Myo cho biết, cô muốn có một sản phẩm âm nhạc tri ân những người hùng áo trắng và những tổ chức cá nhân đã sát cánh cùng với nhân dân vùng lũ vượt qua những khắc nghiệt của thiên nhiên. Sản phẩm sẽ ra mắt đúng dịp Tết cổ truyền của dân tộc.

Ca sĩ Hà Myo. Ảnh: NVCC

Thành công liên tiếp với xẩm

Hà Myo bước ra từ cuộc thi "Giọng hát hay Hà Nội" năm 2020 với "cú đúp": Giải Nhì chung cuộc và giải "Bài hát hay nhất về Hà Nội". Ngay sau khi bước ra khỏi cuộc thi, Hà Myo là thí sinh đầu tiên ra mắt MV.

Trước khi đến với xẩm, Hà Myo là ca sĩ nhạc nhẹ (từng đoạt nhiều giải thưởng âm nhạc như: Huy chương Vàng Cuộc thi Tài năng trẻ toàn quốc 2016, giải Nhất Tiếng hát Thanh niên Thủ đô 2016, giải Nhì Tiếng hát Việt - Trung 2019). Cơ duyên cô đến với xẩm khá tình cờ. Hà Myo biết đến xẩm qua một lần Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam - nơi cô đang làm việc mời NSƯT Văn Ty về dạy. Vốn là ca sĩ sở trường là phong cách nhạc nhẹ nhưng Hà Myo đã ấn tượng với xẩm ngay từ những giây phút tiếp xúc đầu tiên. Thời điểm đó cô đang tham gia cuộc thi Giọng hát hay Hà Nội 2020. Hà Myo đã đi đến quyết định táo bạo là lựa chọn tác phẩm "Xẩm Hà Nội" để thi trong đêm chung kết.

Sau cuộc thi, Hà Myo chọn chính tác phẩm "Xẩm Hà Nội" để làm MV. Hình ảnh bắt mắt, giai điệu vui tươi, mới mẻ khi phối với nhạc điện tử đã khiến "Xẩm Hà Nội" được lan tỏa nhanh chóng trong giới trẻ. Sự đón nhận không ngờ của khán giả với MV "Xẩm Hà Nội" đã tạo cho Hà Myo một động lực lớn giúp cô tự tin hơn để ra mắt tiếp phiên bản MV "Xẩm xuân xanh".

"Xẩm xuân xanh" khá đặc biệt bởi nó được thực hiện từ gợi ý của một chương trình truyền hình lớn phát sóng dịp Tết Tân Sửu 2021 tới đây muốn Hà Myo tham gia biểu diễn xẩm. Từ trao đổi với người đại diện chương trình, Hà Myo đã nảy ra ý định thực hiện hẳn một phiên bản mới với lời ca phù hợp với không khí xuân, Tết và phù hợp với truyền thống dân tộc Việt Nam là khi bước sang một năm mới sẽ cùng nhìn nhận lại năm cũ đã qua với những vui buồn và khép lại để bước sang năm mới với những mục tiêu mới. Thật may, ngay khi trình bày ý tưởng Hà Myo đã nhận được sự ủng hộ của nhạc sĩ Nguyễn Quang Long và nhà sản xuất âm nhạc Thế Phương VBK cùng toàn bộ ê-kíp "Xẩm Hà Nội".

Vẫn những lời ca thấm đẫm, vẫn những giai điệu xẩm trên nền nhạc điện tử kết hợp với rap, Hà Myo đã khéo léo kể câu chuyện bằng chất giọng vừa trữ tình, vừa dí dỏm, đáo để đặc trưng của xẩm. Có thể nói, "Xẩm xuân xanh" là một trong những tác phẩm âm nhạc đưa tinh thần đoàn kết chống giặc dịch bệnh và giặc thiên tai của dân tộc ngân vang xa.

Sẽ biểu diễn "Xẩm xuân xanh" trong VTV-Chiều cuối năm

Không cầu kỳ về mặt hình ảnh, MV "Xẩm xuân xanh" được thực hiện khá đơn giản. Quay hình tại trường quay nhưng MV lại toát lên tinh thần gần gũi, vui vẻ, sinh động và ngập tràn tính thời sự với những hình ảnh, lời ca liên quan đến hai sự kiện nổi bật nhất trong năm 2020 vừa qua. Đây là góc nhìn của những người trẻ góp sức để cùng tôn vinh những giá trị cao cả của dân tộc là đoàn kết dân tộc, chung sức vượt qua mọi khó khăn.

Trên thực tế, một phần lý do MV được thực hiện như vậy là bởi mong muốn của Hà Myo có một sản phẩm âm nhạc tri ân những người anh hùng áo trắng và những tổ chức cá nhân đã sát cánh cùng với nhân dân vùng lũ vượt qua những khắc nghiệt của thiên nhiên ra mắt đúng dịp Tết cổ truyền của dân tộc.

Hà Myo cho biết: ""Xẩm Hà Nội" sau khi ra mắt được rất nhiều sự kiện lớn nhỏ ở khắp ba miền Bắc, Trung, Nam chào đón. Đặc biệt, năm nay Hà Myo đã nhận được lời mời mang "Xẩm Hà Nội" và "Xẩm xuân xanh" đến nhiều chương trình truyền hình Tết đặc sắc như: VTV - Chiều cuối năm, chương trình đặc biệt phát đêm giao thừa của đài VTC... Tôi rất hạnh phúc và có thêm nhiều động lực bước tiếp trên con đường đi sắp tới".

Hà Myo hy vọng "Xẩm xuân xanh" sẽ góp thêm một nụ cười, một tinh thần lạc quan cho khởi đầu một năm mới với những lời cầu chúc sức khỏe bình an đến với mọi người, đến với mọi nhà. Ở ngoài kia, ở ngay xung quanh chúng ta, ở đâu đó trên khắp mọi miền quê hương vẫn còn rất nhiều tình yêu thương, rất nhiều trái tim hướng về nhau, rất nhiều sự đồng cảm và với tấm lòng tương thân tương ái, tinh thần đoàn kết và điều đó đã là sức mạnh giúp chúng ta vượt qua những khó khăn để có ngày hôm nay yên bình, an lành. Cô chia sẻ: "Tôi tin rằng, thời gian tới tôi sẽ được tiếp tục cất lên tiếng hát ca ngợi những hình ảnh tươi đẹp và ý nghĩ về quê hương đất nước như "Xẩm xuân xanh"".

Lê Thiện Hiếu không ngại vất vả khi làm trợ lý cho bạn gái xinh đẹp, tài năng TiA nhận được sự động viên tinh thần và chăm sóc chu đáo từ giọng ca chuyển giới Lê Thiện Hiếu. Ca sĩ kiêm nhạc sĩ TiA vừa chính thức trình làng sản phẩm âm nhạc mang tên "Công chúa trên nương" do chính cô sáng tác và thể hiện. Bài hát chủ đề thuộc thể loại House sôi động, pha trộn âm...