Đau lòng trước những câu hỏi “ngô nghê” của trẻ
“Khi quan hệ tình dục, nếu nhắm mắt con có thai được không”, “Cô ơi, con ghét người này vì họ hay động chạm vào con”… là những câu hỏi “ngô nghê” của trẻ em mà Tiến sĩ Vũ Thu Hương thường xuyên nhận được.
Một trong những vấn đề các bậc phụ huynh hết sức lo lắng và trăn trở trong việc dạy con là giáo giục giới tính. Nhiều bậc cha mẹ không muốn dạy con kiến thức giới tính khi còn nhỏ bởi cho rằng, đó là “vẽ đường cho hươu chạy”. Cũng nhiều người sẵn sàng chia sẻ để con có kiến thức giới tính và kỹ năng ứng phó với những vấn đề của bản thân từ sớm nhưng lại không tìm ra cách phù hợp.
Trẻ em khi không được giáo dục giới tính đầy đủ và kịp thời rất dễ bị xâm hại thể xác và tinh thần (ảnh minh họa)
Vậy các bậc phụ huynh nên làm gì để con cái có đầy đủ hành trang vững bước vào đời?
Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với TS. Vũ Thu Hương (Giảng viên Khoa Giáo dục Tiểu học, trường ĐH Sư phạm Hà Nội) để lắng nghe những chia sẻ sâu sắc hơn về vấn đề này:
Thưa TS. Thu Hương, ngày nay có rất nhiều bậc cha mẹ bày tỏ nỗi lo lắng khi thấy con mình dậy thì sớm hoặc sốc khi thấy con tìm xem những bộ phim người lớn. Theo chị, có phải trẻ em ngày nay đang có xu hướng dậy thì sớm và yêu sớm hơn?
Điều này này hoàn toàn chính xác. Trẻ em ngày nay được chăm sóc quá kĩ lưỡng về dinh dưỡng, thể chất nên thường có xu hướng dậy thì sớm. Tình yêu đến với giới trẻ cũng sớm hơn, thường thì lớp 7 các cháu đã có những rung động đầu đời.
Có bao giờ chị nhận được những câu hỏi “ngô nghê” của các em về vấn đề giới tính? Hoặc những tâm sự thầm kín mà các em không dám chia sẻ cùng ai, kể cả cha mẹ mình?
Tôi nhận được rất nhiều câu hỏi “ngô nghê” đến đau lòng của trẻ. Chúng thường hỏi tôi những câu như: “Khi quan hệ tình dục, nếu con nhắm mắt, con có thai được không?”, “Cô ơi, tại sao con lại bị như thế này? Con muốn chết”, “Cô ơi, con ghét người này/ người kia vì họ hay động chạm vào con”…
Hầu hết các em đều rất ít khi chia sẻ những tâm sự thầm kín này với cha mẹ và lý do chủ yếu là sợ bị mắng.
TS. Thu Hương chia sẻ về vấn đề giáo dục giới tính cho trẻ em
Khi trẻ em không được giáo dục đầy đủ về giới tính, không được tự do chia sẻ về tâm tư tình cảm, những rung động đầu đời của mình sẽ dẫn đến hậu quả gì, thưa chị?
Khi không có đủ kiến thức giới tính, trẻ thường tự tìm hiểu qua sách vở, internet… mà những kiến thức có được do tự tìm hiểu đó khó có thể đầy đủ, trọn vẹn và sâu sắc.
Từ đó, với vốn kiến thức ít ỏi, các em không có kỹ năng bảo vệ bản thân dẫn đến những chuyện đáng buồn như: mang thai ngoài ý muốn, mắc các căn bệnh tình dục. Trên thực tế, tình trạng học sinh lớp 6, 7 quan hệ tình dục không hề ít.
Có nhiều người gọi đến chia sẻ với chị về việc con mình hỏi về tình yêu, tình dục, đặc biệt là lén xem phim sex không? Thường thì họ phản ứng thế nào trước những việc đó và điều họ băn khoăn, trăn trở nhất là gì thưa chị?
Video đang HOT
Có chứ. Rất nhiều lần các phụ huynh gọi điện và chia sẻ với tôi những vấn đề đó. Họ kể những câu chuyện đau lòng như: có bé bị người quen xâm hại mà không biết, có bé bị sờ mó mà vẫn âm thầm chịu đựng, còn có bé vừa phá thai xong thì bị bố mẹ phát hiện và hiện tại sức khỏe rất kém…
Những câu chuyện ấy khiến tôi rất lo lắng và đau lòng. Dĩ nhiên, các bậc cha, mẹ cũng vô cùng sốc. Điều mà họ trăn trở nhất là làm cách nào để có bảo vệ con an toàn nhất.
Có nhiều bậc cha mẹ cho rằng, dạy cho con về giới tính quá sớm là “vẽ đường cho hươu chạy” nên đã không sẵn sàng chia sẻ với con cái về vấn đề này. Chị có đồng ý với ý kiến đó không?
Dĩ nhiên là tôi phản đối suy nghĩ này. Chúng ta chỉ tò mò với những thứ chúng ta không biết. Khi được trang bị đầy đủ, chúng ta sẽ hài lòng và không còn tìm mọi cách để khám phá nó nữa. Trẻ em cũng như vậy. Nếu không được giáo dục đầy đủ kiến thức giới tính từ sớm hoặc giáo dục kiểu nửa vời sẽ khiến các em tò mò và muốn tìm hiểu, bằng mọi cách.
Trẻ được dạy kĩ càng về giới tính sẽ biết cách tự chăm sóc bản thân. Chúng ta không dạy trẻ tuyệt đối tránh xa tình dục mà chỉ dạy trẻ thực hiện quan hệ tình dục khi đã đủ tuổi trưởng thành, có đầy đủ kiến thức và kĩ năng bảo vệ bản thân.
Với cách dạy như vậy, trẻ sẽ sẵn sàng đón nhận những điều bí ẩn của cơ thể, cuộc sống khi chúng đủ lớn, đủ trưởng thành.
“Các bậc phụ huynh nên tìm cách chia sẻ những kiến thức giới tính với con một cách nhẹ nhàng, dễ hiểu”, TS Thu Hương chia sẻ (ảnh minh họa)
Theo chị, các bậc phụ huynh làm sao để sẵn sàng chia sẻ với con cái những kiến thức giới tính một cách tự nhiên và hiệu quả nhất?
Trước tiên, cha mẹ cần thay đổi quan niệm về vấn đề giáo dục giới tính. Họ cần quan tâm đến giới tính của con và các vấn đề liên quan dưới góc độ khoa học.
Từ đó, họ nên tìm cách chia sẻ những kiến thức đó với con một cách nhẹ nhàng, dễ hiểu. Các bậc phụ huynh cũng nên thường xuyên tâm sự với con về chuyện xảy ra với họ lúc còn trẻ. Những câu chuyện đó sẽ là bài học rất ý nghĩa.
Cũng làm mẹ, chị đã chuẩn bị tâm lý ra sao về việc giáo dục giới tính cho con mình? Chị có bao giờ nghĩ, dù mình đã chuẩn bị kỹ mà rồi vẫn sẽ bị động không?
Tôi bắt đầu giáo dục giới tính cho con khi cháu mới lên 6 tuổi. Lúc đó, với bộ phim hoạt hình nhẹ nhàng vui nhộn, với những câu chuyện mang tính trẻ con, cháu đã bắt đầu được tiếp cận với lượng tri thức mới.
Sau đó, theo độ tuổi, tôi cho cháu tiếp cận về kiến thức giới tính sâu hơn. Đặc biệt, tôi tìm kiếm các quyển sách cẩm nang dành cho con phù hợp với giới tính và lứa tuổi để con tự tìm hiểu.
Tôi cũng thường xuyên chia sẻ mọi thứ cùng con nên con thường chia sẻ với tôi ngay khi mọi chuyện vừa xảy ra. Từ đó, tôi có thể kịp thời giúp con thoát khỏi rắc rối nếu có.
Theo chị có nên thành lập các trung tâm tư vấn tâm lý trong trường học hoặc ít nhất sẽ có những thầy cô chuyên về tâm lý để “gỡ rối tơ lòng” cho các em học sinh?
Ở trường học của con gái tôi đã có phòng Tư vấn tâm lý Tuổi hồng. Tôi nghĩ đây là một sáng kiến vô cùng tuyệt vời. Con tôi ngoài mẹ là bạn tâm tình, cháu còn có các chị ở phòng tâm lý giúp đỡ nên tôi có thể hoàn toàn yên tâm cho con tự lập và tự trải nghiệm. Đây chính là điều tuyệt vời nhất ở ngôi trường của con gái tôi.
Cảm ơn chị và chúc chị thành công trong sự nghiệp!
Theo Dân Việt
Tuyệt chiêu giúp mẹ dạy con hiểu rõ về kinh nguyệt
Bé gái hoàn toàn có thể mang thai và thực hiện chức năng làm mẹ khi có kinh nguyệt.
Cho dù có phản ứng thế nào thì lần đầu thấy kinh nguyệt đối với các bé gái chính là thời điểm quan trọng khi bé bắt đầu trở thành thiếu nữ. Phần lớn các bé gái sẽ thấy kỳ kinh nguyệt đầu tiên trong độ tuổi 12-13 tuổi.
Làm cha mẹ, nếu đợi đến khi các bé thấy kinh nguyệt mới giải thích cho các bé hiểu thì e rằng quá muộn. Nhưng làm thế nào để giúp các bé hiểu và đón nhận vấn đề này lại không phải là điều đơn giản.
Ngày nay, trẻ em thường sẽ thấy kỳ kinh đầu tiên vào độ tuổi từ 9-16 tuổi (Ảnh minh họa)
Dưới đây là một số cách giúp bạn chia sẻ dễ dàng với bé về chuyện tế nhị này!
Cha mẹ cần hiểu kinh nguyệt là gì
Vào những năm 20 của thế kỷ trước, phần lớn các bé gái bước vào độ tuổi 14-15 mới có kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Nguyên nhân của hiện tượng này rất nhiều nhưng có liên quan đến vấn đề dinh dưỡng. Ngày nay, trẻ em thường sẽ thấy kỳ kinh đầu tiên vào độ tuổi từ 9-16 tuổi. Kinh nguyệt không đơn thuần chỉ là một dấu hiệu sinh lý bình thường mà lúc này cơ thể bé gái hoàn toàn có thể mang thai và thực hiện chức năng làm mẹ.
Chu kỳ kinh nguyệt là để chỉ ngày đầu tiên của kỳ kinh đầu tiên đến ngày đầu tiên của kỳ kinh kế tiếp. Thông thường một chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày. Nhưng cũng có người có kỳ kinh là 22 ngày hoặc 45 ngày. Mỗi lần kinh nguyệt sẽ kéo dài từ 3 đến 5 ngày. Cơ địa mỗi người khác nhau thì thời gian kéo dài chu kỳ sẽ khác nhau.
Trong những năm đầu, kinh nguyệt thường có hiện tượng không đều. Có thể chu kỳ kinh bị ngắn lại trong vòng 3 tuần hoặc sẽ kéo dài lên đến 5 tuần. Thậm chí một năm chỉ có 3 đến 4 tháng có kinh. Nếu trước16 tuổ, sau lần có kinh đầu tiên mà 3 năm sau vẫn chưa thấy có kỳ kinh tiếp theo cần phải đưa bé đến bác sĩ chuyên khoa khám ngay.
Làm thế nào để nhận biết thời điểm con sắp có kinh? Đầu tiên bạn có thể quan sát sự thay đổi trên cơ thể của bé, đó phần bầu ngực của bé nhô lên. Đầu vú màu sậm lại, đây chính là đặc điểm đầu tiên và dễ nhận biết nhất khi bé bước vào giai đoạn dậy thì.
Tiếp đó là nách và lông mu sẽ bắt đầu mọc. Sau khi ngực bé phát triển khoảng 1 năm, phần lớn các bé sẽ bước vào giai đoạn dậy thì nhanh. Bé sẽ tăng trưởng rất mạnh về chiều cao. Thân hình bắt đầu có đường cong, chân cũng dài nhanh hơn.
Thông thường sau một năm thời kỳ phát triển nhanh hoặc sau 2 năm bé nhú ngực thì sẽ đón kỳ kinh nguyệt đầu tiên.
Những câu hỏi mà cha mẹ cần phải biết để giải đáp khúc mắc cho bé
Tại sao chỉ có con gái có kinh nguyệt?
Bạn có thể giải thích với bé rằng, bước vào tuổi dậy thì, các bạn trai cũng có những thay đổi đáng kể về thân thể, chỉ là cách thay đổi không giống nhau. Ví dụ các bạn trai sẽ bị vỡ giọng, râu sẽ lún phún và tóc cứng hơn. Con gái thì khác các bạn nam, là ngực sẽ nhô lên, có kinh nguyệt và lúc này có thể sinh được con.
Con gái đến tận lúc già vẫn có kinh nguyệt à?
Thông thường phụ nữ đến khoảng 45 - 51 tuổi sẽ tắt kinh, tức sẽ không còn khả năng sinh con.
Kinh nguyệt thường ra trong bao lâu và mỗi lần mất bao nhiêu máu?
Mỗi người có một cơ địa khác nhau nên thời gian cũng sẽ khác nhau, Nhưng thông thường kinh nguyệt sẽ kéo dài trong vòng từ 3 đến 5 ngày, có người kéo dài đến một tuần. Cũng có người ra ít có người ra nhiều và cùng một người nhưng ở mỗi một độ tuổi khác nhau thì kinh nguyệt cũng khác nhau
Thời kỳ kinh nguyệt nên tránh vận động và không được bơi
Trong thời kỳ này, quan trọng phụ nữ cảm thấy thoải mái là được. Ngoài ra mọi hoạt động không có gì khác biệt so với ngày thường. Ví dụ như vận động viên bơi lội đến tháng có thể dùng bông vệ sinh và tiếp tục tập luyện bình thường nếu sức khỏe cho phép.
Con gái thường xuyên có hiện tượng đau bụng kinh?
Đối với một số người sẽ gặp hiện tượng này nhưng đây là triệu chứng không thể nhận biết trước và phán đoán được nếu bé chưa đến kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Làm mẹ, bạn cũng cần chuẩn bị tinh thần cho các bé biết rằng, cơn đau đó không kéo dài và nhanh chóng qua đi.
Những lúc đau có thể chườm nóng hoặc tắm nước nóng giúp giảm cảm giác đau. Nếu hiện tượng đau bụng kinh quá nghiêm trọng có thể sử dụng thuốc giảm đau hoặc có thể đến gặp bác sĩ chuyên khoa để khám và tư vấn đầy đủ.
Có cần phải chăm sóc vùng kín vào ban đêm trong kỳ kinh nguyệt không?
Không cần thiết vì như thế sẽ làm hỏng đến môi trường axít và hỏng âm đạo, càng tăng khả năng nhiễm trùng.
Làm cách để cha mẹ tiếp cận và giải thích cho bé hiểu về kinh nguyệt?
Nếu cha mẹ cảm thấy lúng túng hoặc khó khăn khi nói về kinh nguyệt với bé hoặc bản thân bé không sẵn sàng và không muốn cha mẹ nói với bé về việc này, các bậc phụ huynh có thể dùng một số cách tiếp cận sau:
- Hãy tìm một cuốn sách hoặc một DVD có liên quan đến chủ đề này cho bé tự xem, tự tìm hiểu theo cách của bé.
- Có thể liên hệ với nội dung môn học vệ sinh hoặc giáo dục giới tính mà con được học ở trường hoặc tham khảo ý kiến của thầy cô của con.
- Thông qua cách hỏi đáp với con để tìm cách phá vỡ sự bế tắc trong chủ đề cha mẹ muốn tiếp cận. Giả dụ nếu nghe thấy con nhắc đến vấn đề liên quan đến kinh nguyệt, bạn có thể hỏi bé về tin tức đó bé biết từ đâu. Như vậy, có thể đảm bảo bé được tiếp cận thông tin một cách chính xác nhất tránh hiểu sai.
- Trước khi trẻ khám sức khỏe định kỳ hãy nói với trẻ rất có thể bác sĩ sẽ hỏi bé đã có kinh nguyệt chưa và bạn có thể mượn cớ này để giải đáp những khúc mắc nghi ngờ của bé về kinh nguyệt.
Theo Lê Nguyên (Sina) (Dân Việt)
Khi nào trẻ cần được giáo dục giới tính? Một bà mẹ người Anh trên diễn đàn Mumsnet, nói rằng cậu con trai 9 tuổi của cô bắt đầu hỏi về giới tính và cô không biết nói với con mình những gì. ảnh minh họa "Nó chưa bao giờ hỏi bất cứ điều gì về điều này trước đây vì vậy tôi hơi sốc. Tôi đã mua cuốn sách của Usbourne...