Dấu hỏi trong sự chậm trễ thoái vốn nhà nước
Tổng công ty Máy và Thiết bị công nghiệp – CTCP (MIE) đăng ký giao dịch trên UPCoM từ cuối năm 2017 với giá tham chiếu 10.100 đồng/cổ phần, bằng giá trúng đấu giá bình quân khi doanh nghiệp này thực hiện IPO. Tuy nhiên, từ đó đến nay, không một phiên giao dịch nào diễn ra hoạt động mua bán với cổ phiếu này.
Doanh nghiệp có vốn điều lệ 1.419 tỷ đồng, trong đó vốn thuộc sở hữu Nhà nước do Bộ Công thương quản lý chiếm 99,57%.
Theo quyết định đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Nhà nước sẽ thoái 63,54% vốn điều lệ tại MIE trong năm 2018; năm 2019 sẽ thoái toàn bộ. Năm 2018, Bộ Công thương cũng lên kế hoạch thoái vốn tại MIE, nhưng không hiểu sao đến nay vẫn chưa triển khai.
Thoạt nhìn bề ngoài, hiệu quả hoạt động của MIE rất thấp. Năm 2018, Tổng công ty đạt doanh thu 1.423 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 7,28 tỷ đồng. Năm 2019, Tổng công ty đặt kế hoạch doanh thu đạt 1.232 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 8,2 tỷ đồng. Tuy nhiên, nếu xem xét thực tế, MIE không phải doanh nghiệp không có tiềm năng, nhất là trong bối cảnh công nghiệp phụ trợ, đặc biệt là ngành cơ khí đang được quan tâm. Bán toàn bộ doanh nghiệp này không phải là thương vụ M&A quá khó.
iều đáng nói ở đây là, trong khi kế hoạch thoái vốn nhà nước tại MIE lừng khừng một cách khó hiểu thì Tổng công ty lại rất tích cực thoái vốn tại các dự án tiềm năng, các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả khiến dư luận không khỏi đặt ra nghi ngại về chiêu “ve sầu thoát xác” và nếu như những tài sản quý nhất của doanh nghiệp không còn, liệu Nhà nước còn có thể thoái vốn tại MIE?
Cụ thể, theo các tài liệu từ doanh nghiệp, MIE xây dựng lộ trình cổ phần hóa 4 công ty con (Công ty TNHH MTV Cơ khí Hà Nội, Công ty TNHH MTV Cơ khí Quang Trung, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu sản phẩm cơ khí, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu thiết bị toàn bộ và kỹ thuật), bán hết phần vốn của Tổng công ty tại các đơn vị này. ây cũng là những doanh nghiệp đang quản lý diện tích đất đai lớn tại Hà Nội và các tỉnh thành khác.
Cũng đáng lưu ý là Công ty TNHH MTV Cơ khí Hà Nội sau khi di dời nhà máy khỏi khu đất vàng có diện tích gần 6.000 m2 tại 76 Nguyễn Trãi (Thanh Xuân, Hà Nội) đã liên doanh với một doanh nghiệp khác để chuyển quyền sử dụng khu đất trên thành dự án chung cư với tỷ lệ góp vốn vỏn vẹn hơn 2%. Nay dự án mới ở giai đoạn định giá đất, MIE đã vội vã lên kế hoạch thoái vốn khỏi liên doanh này.
Có bao nhiêu doanh nghiệp mà vốn nhà nước chiếm tỷ lệ chi phối như MIE có nguy cơ sử dụng kém hiệu quả, lãng phí các nguồn lực và thậm chí gây nghi ngờ về khả năng tư lợi trong các hoạt động liên quan đến thoái vốn nhà nước? ó là câu hỏi đang được đặt ra với gần 300 doanh nghiệp thuộc diện Nhà nước thoái vốn trong năm 2019 đang chờ được triển khai.
Theo Quyết định 1232/2017 của Thủ tướng Chính phủ, năm 2017, thực hiện thoái vốn tại 135 doanh nghiệp, năm 2018, có 181 doanh nghiệp phải thực hiện thoái vốn. Tuy nhiên, 2 năm qua, mới chỉ có hơn 30 đơn vị thực hiện thoái vốn theo kế hoạch (năm 2017 có 13 đơn vị; năm 2018 có 18 đơn vị).
Video đang HOT
Nếu cộng cả 62 doanh nghiệp thuộc diện phải thoái vốn năm 2019 theo Quyết định 1232 và những doanh nghiệp chưa thực hiện thoái vốn trong năm 2017 – 2018 thì số lượng doanh nghiệp cần thoái vốn trong năm 2019 lên tới hơn 300 doanh nghiệp.
iều đáng lo ngại là nếu không quyết liệt triển khai theo kế hoạch, có những doanh nghiệp trong diện nhà nước sẽ thoái vốn một phần, thoái toàn bộ vốn đang có tâm lý nằm chờ, hoạt động lừng khừng, thậm chí, nguy cơ mất vốn, kém hiệu quả là hiển hiện.
Người quan sát
Theo tinnhanhchungkhoan.vn
Thoái vốn Nhà nước, làm sao để thoát tốc độ "con rùa"?
Nếu tính cả các doanh nghiệp chưa thực hiện thoái vốn từ năm 2017 theo kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì năm 2019 có tới gần 300 đơn vị, song từ đầu năm cho đến nay, số doanh nghiệp triển khai được mới đếm trên đầu ngón tay.
Theo Quyết định 1232 của Thủ tướng, năm 2017 thực hiện thoái vốn tại 135 doanh nghiệp, năm 2018 có 181 doanh nghiệp phải thực hiện thoái vốn. Tuy nhiên, số liệu của Bộ tài chính cho biết, lũy kế đến nay mới chỉ có hơn 30 đơn vị thực hiện thoái vốn theo kế hoạch (năm 2017 có 13 đơn vị; năm 2018 có 18 đơn vị).
Điều đáng lo ngại hơn là nếu không quyết liệt triển khai theo kế hoạch, có những doanh nghiệp trong diện nhà nước sẽ thoái vốn một phần, thoái toàn bộ vốn đang có tâm lý nằm chờ, hoạt động lừng khừng vì chưa rõ tương lai sẽ ra sao. Thậm chí, nếu vốn nhà nước không được quản lý chặt chẽ, nguy cơ mất vốn, kém hiệu quả là hiển hiện.
Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, Vụ trưởng Vụ tổng hợp Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, qua trao đổi làm việc với cơ quan chủ sở hữu vốn nhà nước ở các doanh nghiệp thuộc diện chuyển giao về SCIC, Hải Phòng có 5 doanh nghiệp không còn vốn nhà nước. Bộ Công Thương có những doanh nghiệp không có người đại diện, không có trụ sở, gần như doanh nghiệp đã mất tích...
Nếu cộng cả 62 doanh nghiệp thuộc diện phải thoái vốn năm 2019 theo quyết định 1232 và những doanh nghiệp chưa thực hiện thoái vốn trong năm 2017-2018 thì số lượng doanh nghiệp cần thoái vốn trong năm 2019 lên tới hơn 300 doanh nghiệp.
Trong khi đó, thống kê của Bộ Tài chính cho thấy, từ đầu năm đến nay, mới chỉ có lác đác 2-3 doanh nghiệp thực hiện thoái vốn, kết quả thu được cũng rất nghèo nàn, thậm chí có những doanh nghiệp được đánh giá rất tiềm năng như Viglacera cũng ế cổ phần.
Lượng doanh nghiệp cần thoái vốn lớn như vậy, liệu Chính phủ có giãn hoặc hoãn tiến độ? Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Hồng Long, Phó trưởng ban Đổi mới doanh nghiệp trung ương, cho biết, Chính phủ không giãn, hoãn mà tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước.
"Dồn toa" thoái vốn, nhưng không phải nhiệm vụ bất khả thi
Ông Long cho biết, một trong những nguyên nhân dẫn tới chậm trễ thoái vốn thời gian qua là các văn bản quy định mới liên quan đến thoái vốn, xác định giá trị doanh nghiệp mới được ban hành, cần có thời gian để đi vào cuộc sống. Bên cạnh việc tiếp tục hướng dẫn thực thi các quy định mới, Chính phủ cũng đã giao Bộ kế hoạch Đầu tư chủ trì tiếp nhận tổng hợp các ý kiến phản ánh vướng mắc liên quan đến thoái vốn thời gian qua để trình Chính phủ, dự kiến trong quý 2 năm nay, Chính phủ sẽ ban hành các văn bản gỡ khó cho những vấn đề này.
Một trong những giải pháp để thúc đẩy việc thoái vốn, theo các chuyên gia và giới đầu tư là giao cho các đầu mối chuyên nghiệp về thoái vốn thực hiện.
Chỉ thị 01/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định thời hạn các doanh nghiệp thuộc diện bàn giao vốn sang SCIC theo QĐ 1232/QĐ-TTg cũng như các doanh nghiệp chưa thoái vốn giai đoạn 2016 - 2018 phải hoàn tất chuyển giao sang SCIC để thực hiện thoái vốn, cổ phần hóa trước 31/3/2019.
Ủy ban Quản lý vốn nhà nước cũng đã chỉ đạo và SCIC có Công văn số 107/ĐTKDV-KHTH ngày 21/1/2019 gửi các bộ, địa phương để phối hợp thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị 01/CT-Ttg. Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp bàn giao về SCIC rất nhỏ giọt.
Ông Nguyễn Tuấn Anh cho rằng, cần nghiêm túc thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Qua làm việc, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan đại diện sở hữu vốn và SCIC để rà soát hồ sơ về các doanh nghiệp thuộc diện bàn giao vốn về SCIC mới bật ra, có doanh nghiệp thua lỗ mất hết vốn, âm vốn, có doanh nghiệp mất tích...
Còn ông Nguyễn Hồng Long cho biết, có những bộ ngành địa phương viện dẫn lý do chưa chuyển giao doanh nghiệp về SCIC là họ đã tiến hành xác định giá trị doanh nghiệp, ra được chứng thư thẩm định giá nhưng tài liệu này chỉ có giá trị trong vòng 6 tháng, họ xin để doanh nghiệp lại để trực tiếp thực hiện việc thoái vốn.
Với đủ những lý do như vậy, việc chuyển giao vốn về SCIC được nhìn nhận là tiếp tục gặp nhiều khó khăn, bất chấp việc Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị, thậm chí như ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế trung ương còn cho rằng, Thủ tướng cần tiếp tục ban hành các quyết định nêu đích doanh tên doanh nghiệp đã đủ điều kiện bàn giao về SCIC.
Doanh nghiệp chuyển giao vốn về SCIC có thể được thoái vốn ngay hoặc cũng có thể được Tổng công ty này tái cơ cấu để doanh nghiệp tốt hơn trước khi đưa ra thị trường thoái vốn. Cách làm này được giới đầu tư đánh giá là phù hợp với thị trường, đồng thời với hơn 10 năm kinh nghiệm trong việc bán vốn nhà nước, SCIC đưa ra được những phương thức bán vốn đáp ứng cầu thị trường và thường đem lại hiệu quả cao.
Ngay trong tháng 4 năm nay, phiên đấu giá bán cổ phần của SCIC tại CTCP Công nghệ Điện tử, Cơ khí và Môi trường EMECO đã thành công. 150.000 cổ phần EMECO có giá khởi điểm 43.900 đồng/cổ phần nhưng giá đấu thành công lên tới 73.500 đồng/cổ phần.
Hay trong năm 2017-2018, ba thương vụ thoái vốn của SCIC tại Vinaconex, Công ty Nhựa Bình Minh và Vinamilk đã được đanh gia cao nhơ viêc thực hiện chuyên nghiệp, bài bản, giá ban cao hơn nhiêu so vơi giá thị trường, tối ưu hóa giá trị thu vê cho nhà nước tư thoai vôn.
Số liệu từ SCIC cho biết, trong 12 năm qua, Tổng công ty đã thoái vốn tại 995 doanh nghiệp (trong đó bán hết 892 doanh nghiệp, bán bớt 84 doanh nghiệp và bán quyền mua tại 19 doanh nghiệp), thu về số tiền trên 47.000 tỷ đồng, gấp 4,2 lần so với giá vốn gần 11.100 tỷ đồng.
Số lượng doanh nghiệp thoái vốn lớn như trên thể hiện nỗ lực và sự chuyên nghiệp của SCIC trong việc thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu doanh nghiệp, thoái phần lớn danh mục 995/1055 doanh nghiệp, là những doanh nghiệp thuộc các ngành nghề mà nhà nước không cần nắm giữ. Giá trị thoái vốn của SCIC gấp nhiều lần giá trị tiếp nhận về, phản ánh hiệu quả quản trị doanh nghiệp của SCIC trong việc làm gia tăng giá trị danh mục.
Ông Nguyễn Chí Thành, Tổng giám đốc SCIC cho biết, năm 2019, SCIC dự kiến thực hiện thoái vốn tại những doanh nghiệp được thị trường quan tâm như CTCP Bảo hiểm Bảo Minh, XNK Sa Giang, Vocarimex, FPT...Ngoài ra, Tổng công ty tiếp tục triển khai việc thoái vốn tại các doanh nghiệp thuộc diện không cần nắm giữ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đến năm 2020.
Thực tế thoái vốn vừa qua của SCIC cho thấy, khi các đợt thoái vốn của doanh nghiệp có tiềm năng được thông tin rộng rãi, cơ hội đầu tư vào những doanh nghiệp này được mổ xẻ, phân tích kỹ, sẽ có nhiều nhà đầu tư có tiềm lực tham gia, nhất là khi SCIC thực hiện theo phương thức bán cả lô. Những cách làm như vậy được thị trường đánh giá cần phát huy hơn nữa nhằm thúc đẩy tiến độ bán vốn nhà nước, mang đến nhiều cơ hội cho nhà đầu tư đồng thời tối ưu hóa hiệu quả của việc thoái vốn nhà nước.
Long Nhật
Theo Trí thức trẻ
Viglacera: Chuyển sàn mong đổi vận Theo kế hoạch, vào tháng 5, Viglacera (VGC) sẽ chuyển niêm yết sang sàn TP.HCM (HoSE). Đây là thông tin đáng chú ý bởi Viglacera là doanh nghiệp lớn, với hơn 4.483 tỉ đồng vốn điều lệ, từng muốn chuyển sàn vào đầu năm nay. Tuy nhiên, vì lý do đấu giá thoái vốn nhà nước, công ty này đã hoãn kế hoạch,...