Dấu hiệu lạm quyền của thanh tra xây dựng

Dù mang tên là thanh tra xây dựng (TTXD) nhưng tại TP.HCM, lực lượng này ở các quận, huyện lại trực tiếp xử phạt rất nhiều lĩnh vực, trong đó có cả vi phạm giao thông.

Ngày 16.2, theo ghi nhận của PV Thanh Niên, lực lượng TTXD xuất hiện nhiều trên các tuyến đường ở khu vực trung tâm TP.HCM như Lê Duẩn, Đồng Khởi, Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Hai Bà Trưng, Võ Thị Sáu, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Nguyễn Thị Minh Khai… Điều đáng nói là hầu hết đều không quan tâm gì đến hoạt động xây dựng mà chỉ “canh” để xử phạt người vi phạm giao thông.

Thanh tra xây dựng xử lý một trường hợp đậu xe trên đường ở Q.4, TP.HCM – Ảnh: Diệp Đức Minh

Trên các tuyến đường này có nhiều người bán hàng rong chiếm dụng lòng lề đường, vỉa hè. Một số người buôn bán ở đây cho biết TTXD chỉ lập biên bản phạt họ còn những quán xá treo biển hiệu hoành tráng nhưng để xe chiếm hết lối đi trên vỉa hè thì không thấy xử phạt.

Theo Quyết định số 89/2007 của Thủ tướng Chính phủ, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của TTXD gồm: thực hiện thanh tra, kiểm tra chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng công trình trên địa bàn trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về xây dựng; xử lý các hành vi vi phạm theo thẩm quyền; quyết định đình chỉ thi công xây dựng đối với các công trình vi phạm thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND cấp phường nhưng không xử lý kịp thời hoặc do buông lỏng quản lý; kiến nghị chủ tịch UBND cấp quận xử lý những vụ vi phạm vượt quá thẩm quyền của chủ tịch UBND cấp phường; giải quyết theo thẩm quyền hoặc kiến nghị chủ tịch UBND cấp quận giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực hoạt động xây dựng trên địa bàn; chịu trách nhiệm trước UBND cấp quận và pháp luật về quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Minh, ngụ trên đường Trần Hưng Đạo, P.Cầu Kho (Q.1) bức xúc gửi đơn phản ánh đến cơ quan chức năng và Báo Thanh Niên về việc ông bị TTXD xử phạt 200.000 đồng vì để xe không đúng nơi quy định, trong khi tổ TTXD này lại phớt lờ hành vi vi phạm, thậm chí còn cười đùa với những người buôn bán lấn chiếm lòng lề đường Trần Hưng Đạo, Q.1.

Ông Nguyễn Khánh, ngụ đường Trần Bình Trọng, P.2 (Q.5) bức xúc: “Tôi không rõ chức năng của lực lượng TTXD có kiêm luôn xử phạt về những vi phạm giao thông hay không mà hễ dừng xe đợi người nhà mua thuốc, mua cơm là bị lực lượng này xử phạt”. Nhiều lần đi uống cà phê ở đường Hàn Thuyên (gần nhà thờ Đức Bà), chị N.N.T.M, ngụ P.6 (Q.Tân Bình) cho biết từng bị TTXD phạt vì đậu xe không đúng nơi quy định.

Chị M. kể: “Rất nhiều người đến khu vực này hễ sơ ý đều bị phạt, có khi người ta đậu xe hóng mát cũng bị “hốt” luôn. Nếu xe đậu vỉa hè không có chủ, họ sẽ lập biên bản đưa về phường. Tôi không hiểu sao TTXD lại đi làm những việc như thế này?”.

Một vụ việc liên quan đến lực lượng TTXD khiến người dân hết sức bức xúc xảy ra vào sáng 2.2, trên đường Trần Đình Xu (P.Cô Giang, Q.1). Chiếc taxi của hãng Vinasun (biển số 56M-0817) do anh Lê Hoàng Anh điều khiển đã bị đội tuần tra thuộc TTXD P.Cô Giang đập vỡ kính, chỉ vì tài xế không chịu dừng xe theo “lệnh” của các TTXD. Sau khi sự việc xảy ra, lãnh đạo UBND P.Cô Giang phải xin lỗi tài xế Anh về hành vi “ nóng nảy” của cấp dưới và bồi thường thiệt hại tài sản 800.000 đồng.

Chủ yếu xử phạt vi phạm giao thông

Theo Quyết định 89 ngày 18.6.2007 của Thủ tướng Chính phủ về thí điểm thành lập lực lượng TTXD cấp quận và cấp phường (áp dụng tại Hà Nội và TP.HCM), nhiệm vụ của lực lượng này chỉ liên quan đến hoạt động xây dựng trên địa bàn mình phụ trách.

Việc TTXD… xử phạt vi phạm trật tự lòng lề đường, để xe trái phép là không đúng theo quy định

Ông Phan Đức Nhạn
Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM

Lực lượng TTXD 24 quận, huyện ở trên địa bàn TP.HCM hiện có hơn 3.000 người. Q.1 là địa phương có số lượng TTXD lớn nhất TP với khoảng 400 người và hoạt động khá mạnh. Hầu hết TTXD các quận, huyện “kiêm” luôn xử phạt người vi phạm giao thông, tiểu tiện, xả rác, nước thải trên phố… Lỗi vi phạm mà lực lượng này xử phạt chủ yếu tập trung vào những hành vi không hề liên quan gì đến xây dựng. Đơn cử, trong số 28.282 trường hợp xử phạt trong năm 2011 có đến 18.164 lỗi thuộc về lĩnh vực giao thông, như để xe không đúng quy định.

Nhiều ý kiến cho rằng lực lượng TTXD đã l ạm quyền. Trao đổi với PV Thanh Niên vào ngày 16.2, ông Phạm Thành Kiên, Phó chủ tịch UBND Q.1, cho biết: “Trên thực tế, không có lực lượng TTXD thì trật tự đô thị không thể kiểm soát nổi. Do yếu tố đặc thù về quản lý đô thị nên buộc lòng quận phải sử dụng lực lượng này”.

Ông Kiên cũng thừa nhận hoạt động của lực lượng này ngoài góp phần giữ gìn trật tự đô thị, còn tồn tại một số bất cập, gây hiểu lầm cho người dân như thái độ, tác phong có lúc chưa thật sự bài bản, nghiêm túc. “UBND quận sẽ tập huấn cung cách giao tiếp, ứng xử cho lực lượng TTXD để xây dựng hình ảnh thân thiện hơn đối với người dân. Cá nhân nào vi phạm vào các hành vi: nhận tiền, nạt nộ người dân… sẽ bị cho nghỉ việc”, ông Kiên khẳng định.

Ngày 19.1, Sở Xây dựng đã chủ trì cuộc họp bàn về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trật tự lòng lề đường của Chánh TTXD Q.1 với sự tham dự của đại diện Sở Tư pháp, Sở Nội vụ… Sau khi nghe ý kiến của các đơn vị dự họp, ông Phan Đức Nhạn, Phó giám đốc Sở Xây dựng, kết luận: “Việc TTXD Q.1 căn cứ Nghị định số 34/2010/NĐ-CP ngày 2.4.2010 của Chính phủ để xử phạt vi phạm trật tự lòng lề đường, để xe trái phép là không đúng theo quy định; thẩm quyền xử phạt thuộc về chủ tịch UBND các cấp”. Về vấn đề này, ông Kiên cho biết kể từ tháng tới, lực lượng TTXD chỉ lập biên bản vi phạm hành chính về giao thông rồi chuyển cho quận xử lý, không trực tiếp ra quyết định xử phạt như trước đây.

Đối với băn khoăn của người dân về tên gọi TTXD nhưng lại chuyên đi kiểm tra, lập biên bản xử phạt về giao thông liệu có phù hợp, ông Kiên cho rằng tên gọi lực lượng TTXD được thực hiện theo Quyết định số 89 của Thủ tướng Chính phủ.

Nếu có đổi hoặc mang tên gọi khác thì phải có ý kiến từ UBND TP.HCM.

Theo Thanh Niên