Đáp xuống hành tinh này, tàu vũ trụ dễ bị tấn công

Hành tinh mà nhân loại đang hy vọng đặt chân đến nhất có thể là một miền đất vô cùng “xui xẻo”.

Theo Live Science, các nhà khoa học đã khám phá hơn 33.000 vật thể có thể áp sát địa cầu và có xác suất gây nguy hiểm vào thời điểm nào đó trong tương lai – điều thúc đẩy các cơ quan vũ trụ tăng tốc trong các sứ mệnh phòng thủ hành tinh.

Thế nhưng, người láng giềng mang tên Sao Hỏa của chúng ta có thể còn “xui xẻo” hơn tới 2,6 lần.

Một miệng hố va chạm tương đối trẻ được tàu quỹ đạo của NASA chụp được – Ảnh: NASA/JPL-Caltech

Theo một nghiên cứu quốc tế mới đây, xác suất tiểu hành tinh và các dạng thiên thạch nhỏ lẻ khác va chạm với Sao Hỏa là gấp đôi hành tinh của chúng ta.

Đồng tác giả nghiên cứu Yufan Fane Zhou từ Đại học Nam Kinh (Trung Quốc) giải thích điều này là do Sao Hỏa nằm ngay cạnh một vành đai tiểu hành tinh lớn, thứ ngăn cách thế giới này với gã khổng lồ khí Sao Mộc.

Họ đặt tên cho các vật thể có thể đến gần hành tinh đỏ và gây nguy hiểm là “CAPHA”.

Để xác định số lượng CAPHA của Sao Hỏa, nhóm nghiên cứu đã sử dụng mô hình máy tính mô phỏng chuyển động của tất cả 8 hành tinh trong Thái Dương hệ và khoảng 11.000 tiểu hành tinh được chọn ngẫu nhiên trong hơn 100 triệu năm.

Sau đó, xem xét khoảng cách của mỗi tiểu hành tinh với 6 khoảng trống đã biết – các khu vực ít tiểu hành tinh trong vành đai chính nơi đá chạy trốn có khả năng trượt ra ngoài, nhóm nghiên cứu đã phân loại khoảng 10.000 tiểu hành tinh là “gần khoảng trống”.

Trong quá trình mô phỏng, các nhà nghiên cứu đã làm cho các tiểu hành tinh ở khoảng cách gần trôi đi hoặc hướng về phía ngôi sao mẹ của chúng ta.

Sự trôi dạt này phát sinh do hiệu ứng Yarkovsky, một lực được tạo ra khi bề mặt có ánh nắng của các tiểu hành tinh phát lại năng lượng mà chúng nhận được, hoạt động giống như các máy đẩy mini.

Việc mô phỏng sự trôi dạt này là rất quan trọng vì trải qua hàng thiên niên kỷ, nó khiến các tiểu hành tinh ở gần khoảng trống uốn khúc vào các khoảng trống.

Khi đến đó, lực hấp dẫn định kỳ từ Sao Mộc hoặc Sao Thổ làm cong đường đi của các tiểu hành tinh này, khiến chúng có nguy cơ va chạm với các hành tinh ở khu vực phía trong của hệ Mặt Trời – nơi trú ngụ của 4 hành tinh đá Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa.

Các mô phỏng cũng tiết lộ rằng mỗi năm có khoảng 52 tiểu hành tinh lớn di chuyển đến gần Sao Hỏa một cách nguy hiểm – gấp khoảng 2,6 lần so với khoảng 20 tiểu hành tinh tiếp cận Trái Đất hàng năm.

Các sứ mệnh của NASA có thể đã chứng kiến một số tác động dạng này. Ví dụ, vụ va chạm ngày 24-12-2021 gây ra trận động đất mạnh 4 độ được tàu đổ bộ Mars InSight thu được.

Mặc dù đây là tin xấu cho các sứ mệnh chinh phục hay thậm chí là xây căn cứ Sao Hỏa được NASA và nhiều cơ quan vũ trụ khác kỳ vọng, song nó cũng giúp hiểu thêm về sự hình thành của khu vực phía trong hệ Mặt Trời.

Ngoài ra, đó cũng là lời cảnh báo cho thấy các cơ quan vũ trụ nên có sự tính toán nhằm bảo vệ các tàu vũ trụ – nhất là các tàu có phi hành đoàn trong tương lai – khi tiếp cận thế giới dễ hứng chịu các cuộc tấn công bất ngờ này.