Đáng sợ: Xuất hiện loài sâu “không thể diệt” ở Ấn Độ, đe doạ lây lan

Theo dõi VGT trên

Sau khi tàn phá nhiều cây lương thực ở châu Phi và châu Mỹ, một loài sâu được cho là “không thể diệt” đã được phát hiện tại Ấn Độ, làm dấy lên lo ngại cho nền nông nghiệp nước này nói riêng, châu Á nói chung.

Nhà chức trách Ấn Độ cho biết sâu xanh mùa thu (fall armyworm), loài sâu bệnh chuyên ăn ngô cùng các cây trồng chủ lực khác, đã được tìm thấy ở bang Karnataka, CNN đưa tin. Tại bang láng giềng Tamil Nadu, khoảng 15% – 20% cây ngô tại Đại học Nông nghiệp Tamil Nadu có dấu hiệu của loài sâu bệnh này.

Sâu xanh mùa thu đã tàn phá cây trồng tại hơn chục quốc gia châu Phi, một số khu vực tại Zimbabwe, tỷ lệ cây trồng bị phá hoại lên tới 70%. Theo Trung tâm Nông nghiệp và Khoa học Sinh học Quốc tế (CABI) và Bộ Phát triển Quốc tế Anh, các quốc gia châu Phi sẽ thiệt hại từ 2,4 tỷ USD đến 6,1 tỷ USD.

Giới chức Ấn Độ cùng các nhà quan sát lo ngại hậu quả tương tự tại tiểu lục địa.

Đáng sợ: Xuất hiện loài sâu không thể diệt ở Ấn Độ, đe doạ lây lan - Hình 1

Một con sâu xanh mùa thu tấn công ngô ở Vihiga, Kenya. (Ảnh: Getty Images)

“Sâu chắc chắn sẽ lan sang các quốc gia láng giềng phía đông Ấn Độ”, Roger Day, giám đốc chương trình Hành động về Xâm lấn tại CABI, nói. Nhiều khu vực ở Đông và Đông Nam Á có “môi trường thuận lợi” để sâu xanh mùa thu phát triển mạnh. Ông liệt kê một số cái tên như Bangladesh, Myanmar, Lào, Thái Lan, Việt Nam, Philippines, Indonesia và Trung Quốc.

Con người khó có thể đối phó sâu xanh mùa thu. Những nỗ lực tốn kém đã được triển khai nhằm ngăn chặn chúng hầu hết đều không thành công.

Chưa rõ số lượng

Với việc đã phát hiện sâu tại ít nhất hai bang, SK Jalali, nhà khoa học tại Hội đồng Ấn Độ về Nghiên cứu Nông nghiệp (ICAR), cho biết ông cùng các đồng nghiệp đang chuẩn bị cho tình huống xấu nhất. “Sâu bệnh sẽ lây lan thế nào? Chúng tôi vẫn chưa rõ”.

Video đang HOT

Các phòng thí nghiệm khắp Ấn Độ đã được cảnh báo và nhận yêu cầu tự làm khảo sát nhưng có thể đã quá muộn để ngăn sâu lây lan.

“Có vẻ như chúng đã hiện diện được một thời gian. Tôi không bất ngờ nếu chúng đã lây lan vượt qua Karnataka”, Day cho biết. Sự phá hoại tại Ấn Độ đang được nhiều tổ chức quốc tế theo dõi, trong đó có CABI và Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO).

Theo Day, mục tiêu đề ra là kiểm soát hơn là xóa bỏ. Các nhà khoa học và nghiên cứu đã xây dựng các cách để làm chậm quá trình lây lan hoặc ngăn phá hoại bằng thuốc trừ sâu sinh học. Tuy nhiên, Jalali cảnh báo sự phá hoại vẫn mới chỉ ở giai đoạn đầu, “chúng tôi không biết thứ gì sẽ có tác dụng”.

Do tốc độ sâu bệnh tăng, Ấn Độ cần hành động nhanh trong đánh giá ảnh hưởng và cung cấp thuốc trừ sâu cần thiết cho nông dân.

Nhưng như vậy cũng vẫn chưa đủ để xóa bỏ sâu bệnh, Day nhận định. “Đó là vấn đề sẽ không biến mất. Giờ chúng đã ở châu Á, chúng sẽ là vấn đề dài hạn với châu Á”.

Vấn đề dài hạn

Sâu xanh mùa thu dài khoảng 2,5 cm, có nguồn gốc từ những vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Mỹ, có thể di cư với khoảng cách lớn và sẽ phát triển thành ngài. Hiện chưa có giải pháp nào có thể diệt loại sâu này trên diện rộng. Chúng thích ăn ngô nhưng cũng xuất hiện trên mía, lúa, bông và các loại rau.

Đáng sợ: Xuất hiện loài sâu không thể diệt ở Ấn Độ, đe doạ lây lan - Hình 2

Sâu xanh mùa thu. (Ảnh: Getty Images)

Ngô là cây trồng quan trọng thứ ba tại Ấn Độ, theo Bộ Nông nghiệp và Phúc lợi Nông dân Ấn Độ. Ước tính, sản lượng ngô của nước này trong năm ngoái là 18,73 triệu tấn.

Tại nam châu Phi, sâu xanh mùa thu tàn phá ngô. Zambia thậm chí còn triển khai không quân để giúp phun thuốc trừ sâu tại những khu vực bị ảnh hưởng.

Khả năng lây lan giữa các quốc gia và lục địa của sâu xanh mùa thu phụ thuộc vào việc vận chuyển các sản phẩm nhiễm bệnh. Trong khi đó, ngài trưởng thành có khả năng bay xa để sinh sản.

“Không thể nào tìm và diệt tất cả”, Day nói. “Chúng lây lan quá nhanh”.

Cảnh báo từ FAO

FAO lo ngại sâu xanh mùa thu ở Ấn Độ “khả năng cao” lây lan với Đông Nam Á và miền nam Trung Quốc có nguy cơ cao nhất. FAO đang cử chuyên gia tới hỗ trợ nông dân và chính phủ tại khu vực, giúp họ ứng phó với sâu xanh mùa thu.

“Sâu xanh mùa thu có tác động phá hoại lớn với các quốc gia sản xuất ngô và gạo tại châu Á, chủ yếu là với những nông dân quy mô nhỏ, sinh kế phụ thuộc vào cây trồng”, Kundhavi Kadiresan, Trợ lý Tổng giám đốc FAO, Đại diện Khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nói. Bà mô tả sự xuất hiện của loài sâu đang di chuyển theo phía đông Trái Đất này là “mối đe dọa không thể phớt lờ”.

Nông dân quy mô nhỏ chiếm 80% tổng diện tích canh tác tại châu Á, nơi có hơn 200 triệu hecta trồng ngô và lúa mỗi năm, theo FAO.

Trung Quốc là quốc gia trồng ngô lớn thứ hai thế giới, hơn 90% sản lượng lúa được sản xuất và tiêu thụ tại châu Á – Thái Bình Dương.

Dù có nguồn gốc châu Mỹ, sâu xanh mùa thu lại hoành hành chủ yếu tại châu Phi trong hai năm qua, ảnh hưởng hàng triệu hecta ngô và lúa miến. Chúng được phát hiện lần đầu ở Nigeria vào tháng 1/2016. Hai năm sau, chúng lây lan tới vùng cận Sahara châu Phi, chỉ loại trừ 10 quốc gia và vùng lãnh thổ xa nhất ở phía bắc.

FAO lập tức triển khai biện pháp đối phó loài sâu này tại châu Phi và giúp các quốc gia giảm nhẹ thiệt hại. Cơ quan này đã hỗ trợ hơn 30 dự án tại châu lục để đối phó sâu.

Hans Dreyer, Giám đốc Bộ phận Sản xuất và Bảo vệ Cây trồng, FAO, tin hành động tại châu Phi có thể giúp ích cho châu Á.

“Phần lớn những gì FAO thực hiện ở cận Sahara châu Phi có thể áp dụng ở châu Á”, Dreyer nói. “Chúng bao gồm các khuyến nghị về quản lý thuốc trừ sâu, giám sát và cảnh báo sớm, hướng dẫn thực tế cho nông dân, nhân viên khuyến nông về cách tốt nhất để kiểm soát loài sâu này”.

Theo Văn Việt (Nông nghiêp Viêt Nam)

Cô dâu biến mất trong hôn lễ, chú rể tìm ngay thế thân

Không tìm thấy cô dâu trong ngày trọng đại, chú rể Ấn Độ tiếp tục thực hiện các nghi lễ với chị họ của mình.

Chú rể Narayana ở bang Karnataka làm đám cưới với cô dâu Rekha cuối tuần vừa rồi. Họ đã đính hôn 6 tháng trước đó.

Cô dâu biến mất trong hôn lễ, chú rể tìm ngay thế thân - Hình 1

Ấn Độ vẫn là nơi còn nhiều nghi lễ lạ lùng trong ngày cưới. Ảnh: Business Insider.

Theo Deccanchronicle, cô dâu đến nơi tổ chức đám cưới tối thứ 7 và tham gia vào tất cả các nghi lễ diễn ra tới đêm muộn hôm đó. Tuy nhiên, tới khoảng 7h sáng chủ nhật thì không ai thấy cô nữa.

Các thành viên gia đình đổ đi tìm kiếm và đến 11h vẫn chưa thấy tung tích cô dâu. Vì vậy, nhà gái quyết định hủy hôn rồi rời khỏi đó. Không muốn phí bữa tiệc trưa đã chuẩn bị sẵn, chú rể quyết định cưới luôn chị họ - người có mặt ở đó để dự đám cưới mình.

Bảo Ngọc

Theo vnexpress.net

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Dự kiến sáp nhập 52 tỉnh, giữ nguyên 11 tỉnh thànhDự kiến sáp nhập 52 tỉnh, giữ nguyên 11 tỉnh thành
12:10:48 26/03/2025
Cháy nhà 5 tầng ở TPHCM, 6 người lên ban công kêu cứuCháy nhà 5 tầng ở TPHCM, 6 người lên ban công kêu cứu
12:13:34 26/03/2025
Cảnh sát trích xuất camera tìm 2 xe phân khối lớn phóng như bay trên cao tốcCảnh sát trích xuất camera tìm 2 xe phân khối lớn phóng như bay trên cao tốc
12:30:18 26/03/2025
Bên trong xưởng sản xuất ma túy 'khủng' trên mảnh đất 1.000m2 ở TP Nha TrangBên trong xưởng sản xuất ma túy 'khủng' trên mảnh đất 1.000m2 ở TP Nha Trang
08:45:30 27/03/2025
'Siêu' phường ở Hà Nội, dân cư đông bằng một thành phố'Siêu' phường ở Hà Nội, dân cư đông bằng một thành phố
12:07:02 26/03/2025
Người đi bộ bất ngờ lao vào xe container trên cao tốc, tài xế phải bồi thường?Người đi bộ bất ngờ lao vào xe container trên cao tốc, tài xế phải bồi thường?
14:24:15 26/03/2025
38 học sinh TP.HCM ăn gì ở trường khiến bị nôn ói, đau đầu?38 học sinh TP.HCM ăn gì ở trường khiến bị nôn ói, đau đầu?
21:18:59 27/03/2025
Làm rõ vụ tai nạn khiến một người tử vong ở TP.HCMLàm rõ vụ tai nạn khiến một người tử vong ở TP.HCM
11:44:50 26/03/2025

Tin đang nóng

Doãn Hải My tung ảnh căn biệt thự chục tỷ nhà Văn Hậu đang hoàn thiện, netizen khen "đã xinh lại nói không với drama"Doãn Hải My tung ảnh căn biệt thự chục tỷ nhà Văn Hậu đang hoàn thiện, netizen khen "đã xinh lại nói không với drama"
18:07:45 27/03/2025
Kim Soo Hyun bị phạt 3300 tỷ vì bê bối với Kim Sae Ron, khiến cả 1 đế chế bị đuổi khỏi Hàn Quốc?Kim Soo Hyun bị phạt 3300 tỷ vì bê bối với Kim Sae Ron, khiến cả 1 đế chế bị đuổi khỏi Hàn Quốc?
23:25:57 27/03/2025
Tin nhắn tiết lộ mối quan hệ của Kim Soo Hyun và Kim Sae Ron năm 17 tuổiTin nhắn tiết lộ mối quan hệ của Kim Soo Hyun và Kim Sae Ron năm 17 tuổi
20:02:12 27/03/2025
Vợ chồng "cô dâu nghìn tỷ" của showbiz châu Á được chia bao nhiêu tài sản sau khi bố chồng tỷ phú qua đời?Vợ chồng "cô dâu nghìn tỷ" của showbiz châu Á được chia bao nhiêu tài sản sau khi bố chồng tỷ phú qua đời?
19:50:55 27/03/2025
Bệnh tình NSND Thanh Tuấn trước khi hôn mê: Đau tim phải nhập viện trước giờ diễnBệnh tình NSND Thanh Tuấn trước khi hôn mê: Đau tim phải nhập viện trước giờ diễn
21:35:07 27/03/2025
Cận cảnh nhan sắc đang cực viral của Lê Phương, để đẹp thế này chỉ có 1 cáchCận cảnh nhan sắc đang cực viral của Lê Phương, để đẹp thế này chỉ có 1 cách
23:06:38 27/03/2025
Nghệ sĩ Kiều Mai Lý nói lý do không sang Mỹ định cưNghệ sĩ Kiều Mai Lý nói lý do không sang Mỹ định cư
22:41:35 27/03/2025
Dùng xe cứu thương chở diễn viên tới buổi ra mắt, phim Âm dương lộ bị tẩy chayDùng xe cứu thương chở diễn viên tới buổi ra mắt, phim Âm dương lộ bị tẩy chay
21:15:21 27/03/2025

Tin mới nhất

Sử dụng xe cứu thương đi ra mắt phim có vi phạm luật?

Sử dụng xe cứu thương đi ra mắt phim có vi phạm luật?

21:31:12 27/03/2025
Xe cứu thương là phương tiện chuyên dụng đặc biệt, chỉ được sử dụng đúng chức năng. Việc lạm dụng xe cứu thương không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng đến công tác cấp cứu và an toàn giao thông.
Cú tông trực diện khiến ô tô đâm gãy biển báo, 4 người thương vong

Cú tông trực diện khiến ô tô đâm gãy biển báo, 4 người thương vong

20:51:33 27/03/2025
Một vụ tai nạn giao thông giữa ô tô con và xe công nông ở tỉnh Đắk Lắk khiến 1 người tử vong, 3 người bị thương, phải nhập viện cấp cứu.
Xe cứu thương chở diễn viên gây ầm ĩ là 'xe chạy chui'

Xe cứu thương chở diễn viên gây ầm ĩ là 'xe chạy chui'

20:30:15 27/03/2025
Sở Y tế TPHCM vừa có thông báo về trường hợp xe cứu thương được sử dụng chở diễn viên đến dự sự kiện ra mắt phim vào chiều 26/3 tại quận 3, TPHCM.
Nam thanh niên 'thông chốt' nồng độ cồn, tông bị thương cảnh sát giao thông

Nam thanh niên 'thông chốt' nồng độ cồn, tông bị thương cảnh sát giao thông

20:15:34 27/03/2025
Không chấp hành hiệu lệnh dừng xe, nam thanh niên điều khiển xe mô tô với tốc độ cao, tông hất văng cán bộ CSGT.
Xe tải mắc kẹt trên đường ray làm 2 đoàn tàu chậm chuyến

Xe tải mắc kẹt trên đường ray làm 2 đoàn tàu chậm chuyến

20:07:39 27/03/2025
Ga Đà Nẵng đã báo nhân viên điều độ phát lệnh phong tỏa đoạn đường sắt để các đơn vị chức năng xử lý vụ việc. Lực lượng chức năng cùng người dân triển khai các biện pháp cứu hộ, đưa xe tải ra khỏi đường ray lúc 10 giờ 47 cùng ngày.
Kịp thời ứng cứu tàu cá gặp nạn trên biển

Kịp thời ứng cứu tàu cá gặp nạn trên biển

20:04:28 27/03/2025
Theo thông tin từ Bộ đội Biên phòng tỉnh Bình Định, phát hiện sự việc, tàu cá số hiệu BĐ 95757-TS cùng tổ đội đã kịp thời tiếp cận tàu cá bị nạn và hỗ trợ lai dắt về cảng Quy Nhơn. Dự kiến trong ngày 27/3, tàu cá sẽ về đến cảng.
Quảng Trị: Nhóm học sinh rủ nhau tắm suối, hai người tử vong do đuối nước

Quảng Trị: Nhóm học sinh rủ nhau tắm suối, hai người tử vong do đuối nước

13:47:08 27/03/2025
Tối 26.3, thông tin từ UBND xã Vĩnh Hà (H.Vĩnh Linh, Quảng Trị) cho biết trên địa bàn vừa xảy ra vụ đuối nước khiến 2 học sinh lớp 9 tử vong.
Bình Định: Xôn xao việc hai vợ chồng xông vào nhà hàng xóm đánh người

Bình Định: Xôn xao việc hai vợ chồng xông vào nhà hàng xóm đánh người

13:41:07 27/03/2025
Trên mạng xã hội xuất hiện clip hai vợ chồng ở TP.Quy Nhơn (Bình Định) xông vào nhà hàng xóm đánh người mẹ và hăm dọa bé gái 7 tuổi.
Từ vụ chú chó bị trói ở trường học: Hành hạ vật nuôi bị xử lý ra sao?

Từ vụ chú chó bị trói ở trường học: Hành hạ vật nuôi bị xử lý ra sao?

06:36:51 26/03/2025
Theo luật sư, việc buộc mõm và trói ngược chân con vật có thể xếp vào nhóm hành hạ tàn nhẫn vật nuôi. Mức phạt áp dụng là phạt tiền 1-3 triệu đồng.
Vụ chìm tàu 5 người chết và mất tích: Ngóng người thân trong vô vọng

Vụ chìm tàu 5 người chết và mất tích: Ngóng người thân trong vô vọng

22:50:09 25/03/2025
Hơn 3 ngày kể từ khi tàu cá của ngư dân Quảng Nam bị sóng đánh chìm ở vùng biển tỉnh Bình Định, 4 thuyền viên bị mất tích vẫn chưa được tìm thấy. Người thân ngóng trông tin tức với hy vọng mong manh.
Vụ chú chó bị trói ở trường học: Nhân viên bảo vệ xin nghỉ việc

Vụ chú chó bị trói ở trường học: Nhân viên bảo vệ xin nghỉ việc

22:35:47 25/03/2025
Liên quan đến hình ảnh một chú chó bị trói ở Trường THPT Kiến An (Hải Phòng), Ban Giám hiệu nhà trường đã thông tin rõ vụ việc và cho biết nhân viên bảo vệ liên quan đã chính thức nghỉ việc.
Điều tra nhóm người lạ chặn đường, hành hung nam học sinh

Điều tra nhóm người lạ chặn đường, hành hung nam học sinh

21:21:47 25/03/2025
Đang đi trên đường, một học sinh bị nhóm người chặn, hành hung. Sự việc chỉ dừng lại khi có người dân can ngăn.

Có thể bạn quan tâm

Bí ẩn nước đi tiếp theo của Antoine Griezmann

Bí ẩn nước đi tiếp theo của Antoine Griezmann

Sao thể thao

23:55:33 27/03/2025
Với việc sẽ bước vào năm cuối hợp đồng vào mùa hè này, tiền đạo người Pháp được cho là đang cân nhắc những bước đi tiếp theo trong sự nghiệp.
Nguyên mẫu của Park Bo Gum - IU ở Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt: Hoàn hảo hơn trên phim khiến ai cũng nể

Nguyên mẫu của Park Bo Gum - IU ở Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt: Hoàn hảo hơn trên phim khiến ai cũng nể

Hậu trường phim

23:29:29 27/03/2025
Mới đây, truyền thông Hàn còn bất ngờ khiến khán giả ngỡ ngàng khi tiết lộ hóa ra cặp Ae Soon (IU) - Gwan Sik (Park Bo Gum) lại được lấy cảm hứng từ nhân vật có thật sinh sống tại chính đảo Jeju.
Cặp đôi Hàn Quốc tái ngộ sau 22 năm gây sốt MXH: Phim cũ khóc cạn nước mắt, phim mới xem cười banh nóc

Cặp đôi Hàn Quốc tái ngộ sau 22 năm gây sốt MXH: Phim cũ khóc cạn nước mắt, phim mới xem cười banh nóc

Phim châu á

23:22:21 27/03/2025
Kwon Sang Woo và Choi Ji Woo vừa có màn tái ngộ đáng chú ý sau hơn 2 thập kỷ trong bộ phim Sát Thủ Vô Cùng Cực Hài.
Benedict Cumberbatch đối đầu Olivia Colman trong 'The Roses'

Benedict Cumberbatch đối đầu Olivia Colman trong 'The Roses'

Phim âu mỹ

22:55:17 27/03/2025
Searchlight Pictures xác nhận The Roses , bộ phim hài đen tối (dark comedy) với sự góp mặt của Benedict Cumberbatch và Olivia Colman, sẽ ra mắt vào ngày 29/8/2025.
Loạt tình tiết mới gây sốc quanh ồn ào Kim Soo Hyun - Kim Sae Ron

Loạt tình tiết mới gây sốc quanh ồn ào Kim Soo Hyun - Kim Sae Ron

Sao châu á

22:52:09 27/03/2025
Vụ ồn ào giữa hai nghệ sĩ ngày càng trở nên phức tạp khi lộ nhiều tình tiết mới cùng sự xuất hiện của nhiều nhân vật liên quan.
'Âm dương lộ': Mượn chuyện tâm linh tri ân những 'tài xế thiên thần'

'Âm dương lộ': Mượn chuyện tâm linh tri ân những 'tài xế thiên thần'

Phim việt

22:39:44 27/03/2025
Phim kinh dị Âm dương lộ xoay quanh nỗi nhọc nhằn ít ai biết đến của những tài xế lái xe cứu thương, đặc biệt khi họ đối diện những hiện tượng tâm linh rợn người.
Con gái của 'Mr. Bean' Rowan Atkinson kể cú sốc cha mẹ ly hôn

Con gái của 'Mr. Bean' Rowan Atkinson kể cú sốc cha mẹ ly hôn

Sao âu mỹ

22:37:36 27/03/2025
Hồi 2014, Mr. Bean Rowan Atkinson gây bàn tán xôn xao khi ly hôn Sunetra Sastry rồi đến bên tình nhân kém ông gần 30 tuổi.
Nữ ca sĩ từng phải bán nhà bán xe làm MV: Từ xếp hạng 36 nay "chễm chệ" ngôi vương top 1 trending toàn cầu

Nữ ca sĩ từng phải bán nhà bán xe làm MV: Từ xếp hạng 36 nay "chễm chệ" ngôi vương top 1 trending toàn cầu

Nhạc việt

22:31:47 27/03/2025
Bằng tất cả tâm huyết và định hướng đúng đắn, nữ ca sĩ này đã có bước tiến vượt bậc trong sự nghiệp cùng 2 MV để đời.
Long Chun xin lỗi, xác nhận không liên quan gì vụ ViruSs - Ngọc Kem

Long Chun xin lỗi, xác nhận không liên quan gì vụ ViruSs - Ngọc Kem

Netizen

22:21:55 27/03/2025
Không chỉ tự làm nội dung của riêng mình, Long còn xuất hiện trong nhiều ồn ào của các KOL/KOC khác. Và lần nào Long Chun cũng khiến dân mạng khó chịu với cách mà mình tham gia vào một drama nào đó vì dân mạng cho rằng thay vì nhìn nhận...
Đan Trường: 5 - 6 mối tình, yêu trong im lặng và bí mật đằng sau 30 năm ca hát

Đan Trường: 5 - 6 mối tình, yêu trong im lặng và bí mật đằng sau 30 năm ca hát

Sao việt

22:11:44 27/03/2025
Đan Trường chia sẻ, trong suốt 30 năm ca hát, anh đã có nhiều mối tình nhưng có lẽ vì bận quá nên mọi thứ mới dần phôi phai.
Mỹ tuyên bố hoàn tất thoả thuận khoáng sản, có thể ký kết với Ukraine vào tuần tới

Mỹ tuyên bố hoàn tất thoả thuận khoáng sản, có thể ký kết với Ukraine vào tuần tới

Thế giới

22:05:54 27/03/2025
Theo phiên bản ban đầu, thỏa thuận sẽ thiết lập một quỹ, trong đó Ukraine sẽ đóng góp 50% doanh thu từ việc khai thác các tài nguyên thuộc sở hữu nhà nước, bao gồm dầu mỏ, khí đốt và cơ sở hạ tầng logistics.