Đằng sau vụ tấn công của IS vào Paris

Cac chuyên gia cho răng đôi diên sưc ep ơ quê nha, nhom phiên quân &’Nha nươc Hôi giao’ tư xưng (IS) đa quyêt đinh mơ rông tac chiên ơ nhưng nơi gây đươc nhiêu sư chu y nhât

Theo tơ Washington Post, chi môt ngay sau vu tân công ơ Paris hôm 13/11, môt gia thuyêt đươc lan truyên giai thich vi sao IS lai tân công vao thu đô nươc Phap: đo la vi nô lưc cua IS nhăm chiêm va giư cac vung đât ơ Syria găp trơ ngai, nên co thê nhom nay đa tim cach giêt hai nhiêu ngươi ơ xa ngoai biên giơi nhăm bu đăp cho cac thiêt hai trong chiên trương cua chung.

“Tôi cho răng sư thay đôi sang hương giêt choc theo kiêu khung bô la dâu hiêu cho thây điêm yêu cua ho (IS)” – kênh radia National Public dân nhân đinh cua Audrey Kurth Cronin, giam đôc chương trinh an ninh quôc tê tai Đai hoc George Mason.

“Ho mât Sinjar (vao tay lưc lương ngươi Kurd ơ băc Iraq). Sat thu “John thanh chiên” cung bi tiêu diêt. Va tôi nghi răng IS đang cam thây răng ho cân phai lây lai đa, va thu hut sư chu y cua moi ngươi, rôi sư dung chu nghia khung bô đê lam nhưng viêc nay” – ông Cronin noi.

Tuy nhiên, cac chuyên gia khac cho răng câu chuyên phưc tap hơn như vây. Trươc tiên, co y kiên cho răng kê hoach tân công như tai Paris đa băt đâu tư lâu.

“Tôi nghi mưc đô cua chiên dich tân công nay la qua tinh vi chư không thê chi la phan ưng tra đua cho vu Sinjar hay la &’John thanh chiên’” – nhân đinh cua Mila Johns, nha nghiên cưu tai Cơ quan nghiên cưu Khung bô va Phan ưng Khung bô.

Thư hai, măc du cho tơi vai thang gân đây, IS chu yêu tâp trung vao bên trong khu vưc cua ho nhưng thưc chât, tư lâu ho đa co y đô tân công ra xa ngoai biên giơi.

Tư năm ngoai đa xuât hiên nhiêu canh bao vê cac cuôc tân công nhăm vao cac quôc gia phương Tây, trong đo, thu linh IS đa hô hao nhưng ngươi ung hô giêt &’ke thu cua Hôi giao’ ơ bât cư nơi nao. Va vai thang sau đo, chu trương nay đa biên thanh tham kich tai Paris.

“Nhưng quan chưc chinh phu va &’chuyên gia’ han lâm ơ cac nươc phương Tây nao noi răng IS chi tâp trung vao thưc hiên cac chiên dich trong lanh thô Iraq, Syria va cac nươc Hôi giao khac, rôi cho răng nhom nay không phai la môi đe doa nghiêm trong đôi vơi phương Tây, đêu đa sai lâm vô cung”- binh luân cua Jeffrey Bale, giao sư tai Hoc viên Nghiên cưu Quôc tê Middlebury ơ Monterey. “Tât ca nhưng gi ma moi ngươi cân lam la hiêu ro đông cơ, muc đich cua cac nhom Hôi giao la nhăm đê chu y vao nhưng gi ho đang noi môt cach công khai va khoa trương”.

Cung luc, co ly do đê tin răng tư thê phong ngư cua IS ơ quên nha co thê liên quan tơi sư gây hân ngay cang tăng cua ho ơ nươc ngoai.

Theo Gina Ligon – pho giao sư vê quan ly tai Đai hoc Nebraska, ngươi tưng nghiên cưu ky vê câu truc tô chưc cua nhom, viêc nhom sư dung bao lưc chông lai ngươi dân co thê la công cu đê gây quy. Môt nhom &’ken chon’ tư liêu đê đôi lây cho khoan đâu tư ma cac nha tai trơ đa bo ra, tao nên cac video tuyên truyên va thu thâp thông tin trên bao vê nhưng gi ho lam ra đê chưng to tâm anh hương.

“Môt trong nhưng hâu qua không may [tư cuôc tân công ơ Paris] la IS đa gây đươc qua nhiêu thanh thê so vơi đông bac ho bo ra, do đo, chung se sư dung hiêu qua tư vu tân công nay đê tim thêm nhiêu ngươi bao trơ, va câp tiên cho cac cuôc tân công trong tương lai” – Ligon noi.

Nhưng IS không chi cân tơi vôn đê sông va lan toa, ho cung cân tơi nhân công trong hinh thưc tuyên mô tân binh. Ligon noi răng nhưng vu tân công nay cung chinh la công cu tuyên truyên, khiên nhom nay trông co ve manh hơn cac nhom khung bô khac.

Cuôi cung, co nghiên cưu chi ra răng co môt mâu hinh đăng sau hanh vi cua nhom khung bô. Victor Asal – đông giam đôc cua Dư an Xung đôt Bao lưc tai Đai hoc New York – Albany, đa phân tich hanh vi so sanh giưa hang trăm nhom cưc đoan, bao gôm cach ma ho phan ưng vơi &’cu ca rôt’ (như đam phan va thoa thuân), va &’cac cây gây’ (chăng han như cac đơt không kich). Nhom nao bi cung đương vi &’cây gây’ co xu hương tra đon tương tư, con nhom nao bi &’ca rôt’ như thi it co xu hương tân công.

Hiên giơ, cach tiêp cân thư hai (dung ca rôt) co thê không con hiêu qua vơi nhưng nhom như IS. Asal chi ra răng phương an duy nhât chinh la Phap, My va cac đông minh phai tim cach đanh tan đôi quân IS. Nhưng điêu nay hâu như chăc chăn se gây ra nhiêu vu tân công hơn, cho tơi khi nao nhom nay bi đanh bai tơi mưc không thê tiên hanh tân công nôi.

Ca ba hoc gia Asal, Johns va Ligon nhât tri răng châu Âu co thê khiên moi viêc tôi tê hơn nêu ho thu đich vơi hang triêu ngươi ti nan đên tư Syria, chay trôn khoi chinh lưc lương đa gieo răc kinh hoang tơi cho Paris. Hâu hêt cac tân binh (đang gia nhât) cua IS la nhưng ngươi đa bi cưc đoan hoa ngay tai đât nươc sơ tai. Cac chuyên gia cho răng viêc đan ap thăng tay nhưng ngươi ti nan chi lam vân đê trâm trong hơn.

“Tôi thât sư rât lương lư khi noi răng viêc dong ngươi ti nan tăng lên se lam tăng cac môi đe doa” – ông Johns noi.

Lê Thu

Theo_VietNamNet