Đảng Cộng hòa thúc đẩy tài trợ của Mỹ cho Israel mà không có Ukraine

Cam kết hỗ trợ tài chính liên tục của Tổng thống Mỹ cho Ukraine dường như đang gặp nguy hiểm.

Tổng thống Mỹ Biden từng liên tục cam kết hỗ trợ cho Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Ảnh: Reuters

Theo hãng tin AFP, Hạ viện Mỹ do đảng Cộng hòa lãnh đạo đã thông qua gói viện trợ trị giá 14 tỷ USD cho Israel hôm 2/11, bất chấp yêu cầu của Tổng thống Biden về việc bổ sung thêm tiền cho Ukraine và các ưu tiên cấp bách khác.

Nhà Trắng đã yêu cầu một gói hỗ trợ đa dạng, lớn hơn cho cả Israel và Ukraine, cũng như viện trợ nhân đạo cho Gaza và tài trợ bổ sung cho các dự án liên quan đến an ninh biên giới của Mỹ.

Nhưng cuộc tranh luận về các vấn đề chính chỉ mới bắt đầu một cách nghiêm túc sau một tuần trì hoãn kéo dài trong khi các đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện chật vật tìm ra Chủ tịch mới và không rõ điều gì, nếu có, có thể được thông qua ở cả hai viện hay không.

Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ đều mong muốn nhanh chóng thông qua viện trợ quân sự cho Israel, đối tác lâu năm của Washington đang có xung đột với Hamas.

Tuy nhiên, mọi thứ trở nên phức tạp hơn khi nói đến Ukraine. Mỹ là nước ủng hộ quân sự lớn nhất cho Ukraine, đã cam kết chi hàng chục tỷ USD kể từ khi xung đột với Nga nổ ra vào tháng 2/2022.

Nhưng cam kết hỗ trợ tài chính liên tục của Tổng thống Biden, được nhắc lại trong chuyến thăm Washington của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào tháng 9, dường như đang gặp nguy hiểm.

Nghị sĩ Mike Johnson của bang Louisiana là một nhân vật ít người biết đến trên trường quốc gia cho đến khi ông được bầu làm Chủ tịch Hạ viện, chức vụ được cho là xếp thứ hai sau Tổng thống Mỹ.

Tại Hạ viện, nơi Đảng Cộng hòa chiếm đa số mong manh, một số người bảo thủ có đường lối cứng rắn đã yêu cầu chấm dứt ngay lập tức nguồn tài trợ cho Ukraine.

Hạ viện Mỹ chỉ mới thoát khỏi tình trạng tê liệt kéo dài ba tuần chưa từng có, sau khi cựu Chủ tịch Hạ viện thuộc Đảng Cộng hòa bị lật đổ trong một cuộc nổi loạn bởi cùng một nhóm nghị sĩ trong đảng có đường lối cứng rắn.

Nhận thấy sự mệt mỏi vì xung đột đang ngày càng gia tăng trong một số giới chính trị Mỹ, Tổng thống Biden đã quyết định kết hợp yêu cầu viện trợ của mình cho Ukraine – hơn 61 tỷ USD – với yêu cầu viện trợ cho Israel, khoảng 14 tỷ USD.

Tổng thống Mỹ cũng đã yêu cầu khoảng 9 tỷ USD để ứng phó với các cuộc khủng hoảng nhân đạo quốc tế, bao gồm cả ở Dải Gaza, đồng thời thu hút sự ủng hộ từ những nghị sĩ bảo thủ với hàng tỷ USD được yêu cầu cho vấn đề an ninh biên giới. Tổng cộng, gói này lên tới 106 tỷ USD.

Nhưng các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, lo ngại trước cái giá phải trả của yêu cầu từ tổng thống và chia rẽ về vấn đề Ukraine, đã đưa một dự luật dành riêng cho Israel ra bỏ phiếu hôm 2/11.

Dự luật này được thông qua với sự ủng hộ của hầu hết tất cả các đảng viên Đảng Cộng hòa, cùng với một số ít đảng viên Đảng Dân chủ.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cho rằng viện trợ cho các đồng minh khác của Mỹ, trong đó có Ukraine, nên được thảo luận sau. “Chúng tôi không thể lãng phí thời gian để thông qua viện trợ cần thiết cho Israel”, ông Johnson nói trong cuộc họp báo mà không đề cập đến vấn đề ở Dải Gaza.

Không có gì đáng ngạc nhiên khi Nhà Trắng phản đối dự luật này. Do đó, dự luật trên có nguy cơ thất bại tại Thượng viện do đảng Dân chủ kiểm soát, trong khi Tổng thống Biden cũng đe dọa phủ quyết.