Đảng Cộng hòa Mỹ gây áp lực lên đàm phán hạt nhân với Iran

47 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đưa ra cảnh báo với các nhà lãnh đạo Iran rằng bất kỳ thỏa thuận hạt nhân nào với Tổng thống Mỹ Barack Obama có thể chỉ duy trì trong thời gian ông Obama còn giữ chức tổng thống, theo Reuters.

Lãnh đạo phe đa số Thượng viện, thượng nghị sĩ Mitch McConnell (phải) tại Quốc hội Mỹ ngày 3.3 – Ảnh: AFP

Đảng Cộng hòa đang chiếm đa số với 54 trong 100 ghế ở Thương viện Mỹ. Trong đó, 47 thượng nghị sĩ phe Cộng hòa đã cùng ký vào một lá thư và gửi đến chính phủ Iran vào ngày 9.3.

Trong thư, các thượng nghị sĩ nhắc rằng Quốc hội Mỹ đang nắm quyền phê duyệt các thỏa thuận quốc tế của chính quyền Washington với nước ngoài. Đồng thời cũng lưu ý rằng Tổng thống Obama sẽ rời chức vụ vào tháng 1.2017.

Đây được xem là sự can thiệp đảng phái bất thường vào chính sách đối ngoại của Tổng thống Mỹ. Động thái này của các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa có thể làm xói mòn cuộc đàm phán hạt nhân với Tehran, theo Reuters.

Nhà Trắng đã phản ứng lại bức thư và cho rằng đây là nỗ lực của đảng Cộng hòa nhằm phá chính sách đối ngoại của ông Obama. Vì trước đây, 47 thượng nghị sĩ này luôn phản đối thỏa thuận hạt nhân với Iran.

Động thái của các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa là “chưa có tiền lệ” và nó hoàn toàn là chuyện nhà của người Mỹ, Reuters trích ý kiến của một nhà ngoại giao phương Tây giấu tên. Tuy nhiên, rõ ràng nó có thể trở thành một vấn đề thực sự của nước Mỹ, ông nói thêm.

“Tôi muốn nhắc nhở rằng nếu chính quyền sau ông Obama thu hồi bất kỳ thỏa thuận nào thì đó sẽ là hành động xâm phạm luật pháp quốc tế”, Reuters dẫn lời Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Ngoại trưởng Iran Mohammad-Javad Zarif – Ảnh: Reuters

Bức thư có thể sẽ tác động đến yếu tố đảng phái trong Thượng viện Mỹ, nơi mà phe Cộng hòa phải cần đến sự hỗ trợ của các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ khi muốn thông qua các đạo luật thắt chặt trừng phạt Iran.

Hành động của 47 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa xuất phát từ mối lo rằng ông Obama sẽ ký một thỏa thuận mà Iran có thể dễ dàng chế tạo vũ khí hạt nhân.

Trong bài diễn văn trước lưỡng viện Mỹ vào ngày 3.3, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói ông Obama đang đàm phán “một thỏa thuận tồi tệ” với Iran. Đảng Cộng hòa trước đó đã mời ông Netanyahu nói chuyện trước Quốc hội mà không hỏi ý kiến của Nhà Trắng hay đảng Dân chủ.

Theo kế hoạch, Ngoại trưởng John Kerry sẽ tới Thụy Sĩ vào ngày 15.3 để tham gia vòng đàm phán hạt nhân tiếp theo.

Ngọc Quý

Theo Thanhnien