Dân đua nhau xới ruộng vì ảo vọng “kho báu vàng lá”
Thông tin một người đi làm đồng vớ được cả túi vàng khiến cả thị trấn Óc Eo ( huyện Thoại Sơn, An Giang) bị rúng động.
Nhiều người không tin tìm tới tận nhà hỏi thăm, anh chỉ cười đáp rằng: “Khi đang đào mương dẫn nước vào ruộng, tôi bỗng đào phải một vật gì rất cứng, moi lên thì thấy đó là một con ngựa bằng đất nung. Rồi khi tôi đào hết chỗ đó lên thì phát hiện dưới mỗi viên gạch ở đó đều có một tấm vàng lá”. Thông tin những kho báu ẩn dưới nền di chỉ cổ Óc Eo phát lộ, người dân trong vùng bỏ cày, quên ruộng ngày đêm lùng sục vì giấc mơ đổi đời từ vàng.
Xới tung di chỉ tổ tiên để tì.m vàn.g
Tại thị trấn Óc Eo, khi tìm hiểu câu chuyện về kho báu này, chúng tôi được ông Trần Văn Chín (54 tuổ.i, ấp Trung Sơn, thị trấn Óc Eo) kể: “Khi mới sinh ra, tôi đã nghe nói về nhiều dấu tích cổ vật quý ở đây rồi. Các cụ già thường kể rằng, người dân trên vùng đất này xưa giàu có lắm, của cải để lại nhiều không thể kể hết. Đến khoảng năm 1986, một số người dân đi thăm đồng, đào đất đắp bờ ruộng bỗng nhiên lượm đượ.c vàn.g lá, đồng và một số cổ vật… từ đó khởi nguồn về cơn sốt kho báu”.
Ông Chính tiếp tục câu chuyện: “Hồi đó nhặt đượ.c vàn.g ròng hay không thì tôi không biết nhưng rõ ràng là vàng thiệt. Người đi đào ai may mắn thì gặp vàng nữ trang, vàng mỹ nghệ, kém hơn một chút là vàng lá. Ngay cả tôi lúc đó, ngày nào cũng theo các anh đi tì.m vàn.g, có hôm tìm được một, hai lá vàng là chuyện bình thường. Dân miệt vườn vốn thật thà nên chẳng ai đi chào giá hay thẩm định làm gì. Chúng tôi cứ thấy có thương lái đến mua là bán đại thôi vì của nhặt được mà, nhiều lắm. Riêng cổ vật thì không đếm xuể”.
Một cảnh khai quật cổ vật. Ảnh TG
Mãi sau này, khi người dân từ khắp nơi đổ về tì.m vàn.g khiến an ninh trật tự bất ổn, chính quyền vào cuộc, giấc mơ đổi đời nhờ vàng của người dân tạm ngừng thì cánh đồng Óc Eo cũng tan nát. Tuy nói là ngừng nhưng hàng ngày, nhiều đoàn người lén lút đi tì.m vàn.g. Cứ thế, cuộc săn lùng âm thầm diễn ra trong nhiều năm sau. Nhiều người dân ở vùng đất này truyền miệng, cứ cuốc xuống đất chừng 40cm là sẽ đụng phải cổ vật, may mắn thì gặp được vòng vàng hay vàng lá. Trở lại thời điểm chưa có lệnh cấm đào xới tì.m vàn.g, ngay cả Xã đội phó xã Tân Phú (huyện Châu Thành) là ông Phạm Văn Mọi cũng rủ thêm bạn thân là Danh Kim Mừng, Nguyễn Văn Hậu đi kiế.m vàn.g lá thâu đêm. Những cánh đồng chẳng còn canh tác lúa nữa mà luôn đông nghịt người tì.m vàn.g. Thời gian cao điểm, có tới cả ngàn người, đủ mọi lứa tuổ.i tay cuốc tay đào xới.
Ông Chính kể: “Nói về những người tì.m vàn.g may mắn thì ông Mọi phải liệt vào hàng đầu. Bởi lúc đó, ông Mọi cuốc được cả một tráp đựng rất nhiều miếng vàng mỏng như lá lúa. Trên những lá vàng này còn chạm trổ rất nhiều hoa văn tinh xảo cùng những con vật kỳ quái. Nhiều người cho rằng, nhóm của ông Xã đội phó đã âm thầm đem ra tiệm vàng Bi ở huyện bán được tổng cộng 300 ngàn đồng (300 ngàn đồng khi đó là rất lớn)”. Một nhâ.n chứn.g có duyên với kho báu cổ ở vùng Óc Eo là bà Trần Thị Thy (68 tuổ.i). Bà Thy từng đào được cả rổ cổ vật gồm các bức tượng bằng ngọc, những chiếc khuyên tai bằng đá quý. Cầm cả một khối tài sản trong tay nhưng không biết giá trị thực sự của nó nên bà đã vứt đi. Bà Thy kể: “Ngày đó, tôi cũng theo mọi người đi đà.o vàn.g. Lúc đào được số cổ vật bằng đá trên gò Cây Thị, tôi đem đi hỏi mọi người thì ai cũng bảo không có giá trị gì nên tôi mới bỏ luôn. Giờ nghĩ lại thấy tiếc thật, giá lúc đó mình để lại không khéo giờ lại giàu to”.
Video đang HOT
Vùng đất bà Thy bắt được cổ vật. Ảnh TG
Theo những người dân ở ấp Trung Sơn, ngoài ông Mọi còn rất nhiều cán bộ xã khác cũng mải mê với “kho báu vàng lá”. Một trong những cán bộ khác cũng tìm được khá nhiều vàng lá là ông Mai Đức (khi đó là Xã đội phó xã Vọng Thê, huyện Thoại Sơn). Chưa có lệnh cấm, lại thấy dân làng háo hức đi đào nên ông Đức chẳng thể ngồi yên. Sau 4 ngày liên tục tìm kiếm, ông Đức tìm được một vốc vàng lá trị giá khoảng 0,8 lượng.
Hóa điên vì lỡ tay làm mất “kho báu”
Bà Thy kể chuyện tìm được cổ vật. Ảnh TG
Sau khi những thông tin về kho báu vàng lá từ thời vương quốc Phù Nam xuất hiện, vùng quê Trung Sơn yên bình bỗng “dậy sóng”. Óc Eo trở thành nơi tập kết của dân tứ xứ “khát vàng”, khiến tình hình vô cùng phức tạp. Chính quyền địa phương đã ra quyết định xử phạt nặng những người còn cố ý đi tì.m vàn.g. Sau đó, các nhà nghiên cứu đã tìm về khai quật nhưng di chỉ cổ lúc này chỉ còn là đống sành mẻ, gạch vụn. Giờ đây, khi cuộc khai quật đã khép lại nhưng giấc mơ và những ảo vọng về vàng với nhiều người vẫn chưa dứt. Và rồi, tì.m vàn.g ra… “vàng mắt”. Nhiều người thực sự đã tan cửa nát nhà, hóa điên dại với ảo tưởng đổi đời từ vàng.
Có lẽ, câu chuyện của bà Nguyễn Thị Hợi (73 tuổ.i, ấp Trung Sơn, thị trấn Óc Eo, huyện Thoại Sơn) là điển hình nhất cho bi kịch này. Sống triền miên trong cảnh nghèo nên khi hòa vào dòng người khát vàng ở cánh đồng Óc Eo, bà Hợi đã mừng khôn xiết khi tìm được một tráp và vài chiếc đĩa màu vàng. Lúc đó, bà giấu cẩn thận rồi lặng lẽ mang lên phố huyện bán. Không ngờ trên đường, số vàng này lại rơi mất. Từ đó, bà tiếc của đến nỗi phát điên. Ông Phạm Văn Hải (thợ sửa xe Honda tại chợ Óc Eo) ngao ngán kể: “Từ ngày nhặt được mấy thứ màu vàng rồi để rơi mất trên đường đi bán, cuộc sống của bà Hợi thất thường lắm. Bà ấy lúc nào cũng khùng khùng, điên điên, sống nay đây mai đó. Nhiều người bảo rằng, hình như người âm “ám” vào bà ấy.
Có bữa, chúng tôi thấy bà vật vờ đi lang thang ra cả khu đá ông địa lúc nửa đêm. Sau đó, bà ấy khấn vái lầm rầm gì đó như người lên đồng. Thấy bà Hợi, ai cũng có cảm giác sợ nên chẳng dám đến hỏi chuyện đâu”. Con trai bà Hợi, anh Nguyễn Văn Hảo, cũng xác nhận câu chuyện lỳ lạ của mẹ: “Vùng đất này còn nhiều huyền bí lắm. Có đêm, tôi ngủ mà cứ mơ thấ.y vàn.g nhưng tỉnh lại mới hay đó chỉ là ảo ảnh. Còn mẹ tôi, từ ngày mất kho báu, bà ấy hay đi lung tung, nay đây, mai đó. Có những đợt, bà đi cả tháng chẳng thấy về nhà. Đến khi Bệnh viện An Giang thông báo bà bị nạn đang nằm ở đó thì chúng tôi mới biết đến”.
Ảo vọng tì.m vàn.g phá nát di chỉ cổ Ông Nguyễn Minh Sang (Phó Trưởng phòng Di sản văn hóa – Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch tỉnh An Giang)cho biết: “Vào thời điểm từ năm 1986 đến 1990, phong trào tì.m vàn.g, cổ vật rộ lên. Người ta phải mua đất theo giá thỏa thuận để có nơi đào xới. Ngoài số cổ vật được cơ quan chức năng cất giữ thì các loại cổ vật “làm đồ hàng xén”, trôi nổi trong dân cũng không ít, lại rất khó sưu tầm. Hy vọng, khi Ban Quản lý di tích Văn hóa Óc Eo đi vào hoạt động thì việc bảo quản, sưu tầm, giới thiệu, khai quật sẽ đi vào nề nếp”. Hơn nữa, việc khai thác vô tội vạ trên nền di chỉ để tì.m vàn.g đã gây ảnh hưởng rất nhiều trong công tác khai quật của chúng tôi.
Theo Hồng Châu – Lê Hằng (Gia đình & Xã hội)
Lão ngư tiếc nuối vì chạm tay vào kho báu mà không biết
Một số ngư dân ở làng chài ven biển Vũng Tàu ra Hòn Cau (huyện Côn Đảo) hành nghề đán.h lưới. Tại Hòn Cau, thi thoảng thả lưới ngư dân lại vớt lên một số đồ gốm sứ như: lọ, đĩa, chén, bát...
Những người này tò mò lặn xuống thì phát hiện, nằm sâu dưới đáy biển khoảng gần 40m là một con tàu đắm khổng lồ. Chiếc tàu gỗ dài khoảng 30m, 2/3 thân tàu bị vùi lấp dưới lớp cát, bên trên vương vãi đầy gốm sứ. Nghĩ rằng đó là những gốm sứ vô dụng, những ngư dân lại bỏ đi, không thèm quan tâm. Họ không thể ngờ, đó là cổ vật có từ thế kỷ 16-17, giá trị đến hơn 7 triệu USD.
Đán.h lưới được kho đồ cổ hàng triệu đô
Những câu chuyện từ các con tàu đắm dưới đáy đại dương luôn có sức hút lạ kỳ đối với bất cứ ai, nhất là bên trong chúng luôn ẩn chứa những kho cổ vật đến từ hàng thế kỷ trước. Từ tiết lộ của một cựu dân buôn đồ cổ đã giải nghệ, người giờ là một đại gia ở TP. HCM, chúng tôi xin kể về những điều ly kỳ xung quanh kho cổ vật khổng lồ được phát hiện dưới lòng biển ở Vũng Tàu từng gây xôn xao dư luận thập niên 90 của thế kỷ trước. Xin nói thêm, đây là kho cổ vật quy mô lớn nhất từ trước tới nay với dạng cổ vật trong tàu đắm. Giá trị sau trục vớt vào thời điểm năm 1992 đã lên đến 7,6 triệu USD. Con số khổng lồ ấy đã khiến những người có duyên với nó bị cuốn vào vòng xoáy của lợi nhuận.
Ông Năm Son được xem là người đầu tiên chạm tay vào kho báu. Ảnh TG
Chúng tôi bắt đầu bằng câu chuyện của một lão ngư, người được xem là một trong số những người đầu tiên tiếp cận về "kho báu" dưới lòng biển nhưng cuối cùng trắng tay. Ông là Lê Văn Son, người dân trong vùng thường gọi là ông Năm Son, nay ngụ ở thị xã Long Hải (huyện Long Hải, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu). Lão ngư Năm Son nay đã bước vào tuổ.i 78, mắt mờ, tóc bạc như những đụn sóng vùng biển Long Hải. Cuộc đời thăng trầm, lênh đênh trên mặt biển không làm cho ông giàu, ông đã v.ỡ n.ợ sau khi phát hiện tàu đắm và giải nghệ từ đó. Tuy nhiên, khi chúng tôi nhắc đến kho cổ vật trong tàu đắm Hòn Cau, đôi mắt ông lại bừng sáng lên.
Ông Năm Son mở đầu câu chuyện bằng những câu luyến tiếc: "Ui, chính ghe nhà tôi đầu tiên biết về chiếc tàu cổ đắm ấy. Giá như ngày đó, tôi biết đó là cổ vật thì giờ đâu đến nỗi, có khi là đại gia không biết chừng. Vì chỉ mấy năm sau, cơ quan chức năng trục lên bán được 7,6 triệu USD bên Hà Lan cơ mà. Ấy thế mà lúc đó, mấy thợ đi lưới cho ghe nhà tôi vớt được nhiều lọ hoa, chén đĩa, ấm tách về bỏ vương vãi, thậm chí tôi còn vứt ngoài hàng rào chẳng ai thèm lấy. Bây giờ nó mà còn thì...". Ông Năm Son bỏ lửng câu chuyện bằng tiếng chép miệng mà không giấu được sự nuối tiếc.
Ông Năm Son kể, đó là thời điểm khoảng năm 1985, vùng Long Hải (thời đó thuộc đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo, nay là tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu) chỉ có một vài ghe hành nghề lưới, câu vươn khơi. Ghe nhà ông Son lớn, thuê ngư dân trong vùng đi đán.h lưới ra vùng biển Hòn Cau (gần huyện Côn Đảo ngày nay) hành nghề. Hòn Cau nằm chếch về hướng Đông Nam của Côn Đảo, là một ngư trường lớn giàu hải sản. Sau nhiều ngày rong ruổi, ông cho ghe dừng tại một tọa độ nhìn thấy hai mũi lớn của hòn Bảy Cạnh (nằm sát phía Đông Nam của Côn Đảo). Lạ một điều là nhiều lúc, lưỡi câu hoặc lưới thường mắc phải những đồ vật như ly, bình hoa, ấm tách, tượng Phật...Thấy lạ, những ngư dân liền lặn xuống kiểm tra xem thì thấy, dưới đáy biển cách khoảng 40m nước có một con tàu gỗ bị đắm. Khoảng 2/3 thân đã bị vùi trong cát, chỉ nhú bên trên phần mũi tàu, điều đặc biệt là bên trên rất nhiều gốm sứ nằm vương vãi bị hàu bám kín.
Số cổ vật được trưng bày tại bảo tàng Vũng Tàu. Ảnh TG
Vì nghĩ số sành sứ không có giá trị, những ngư dân chẳng để ý đến con tàu đắm nữa, hễ những đồ sành sứ mắc lưới họ lại đậ.p vỡ đi hoặc là vứt xuống và tiếp tục đán.h cá. Chỉ một số rất ít được ngư dân để lại vì thấy đẹp, lạ mắt. Tất nhiên, nhà ông Năm Son cũng mang một số chai lọ về bỏ vương vãi ngoài sân. Ngoài ghe nhà ông Son, những ghe khác trong vùng cũng gặp hiện tượng tương tự, họ cũng mang một vài thứ đồ gốm sứ này về cắm hoa chơi mà thôi. Ông Son còn nhớ, hầu hết ngư dân thời đó, những năm còn nhập nhằng giữa bao cấp và đổi mới, đời sống còn muôn vàn khó khăn. Họ chỉ lo đán.h lưới kiếm cơm chứ chẳng ai thèm để ý đến mấy đồ vật bằng sành sứ làm gì.
Lộ tung tích kho cổ vật từ gã buôn đồ cổ tép riu
Ông Son có một bạn hàng tên Chín ở TP. HCM. Người này là đầu mối tiêu thụ mực, cá ở vùng Long Hải lâu năm, với gia đình ông Son là chỗ thân tình. Một ngày nọ, người lái buôn này bất chợt nhìn thấy một chiếc bình gốm ở nhà ông Son và ngỏ ý xin. Ông Son nghĩ, cá mực mới có giá trị chứ dăm ba cái đồ sành sứ thì ông biếu không. Ông Son bảo với người bạn lái buôn rằng, những thứ đó đầy dưới lòng biển nếu cần ông cho thêm. Và rồi, ông Son lại chỉ thêm những nhà khác trong vùng đang giữ mấy cái bình sành sứ để thương lái này tìm đến mua. Giá bán lúc ấy cho người buôn mực này chỉ mấy ngàn đồng, rẻ như cho. Những ngày sau, người buôn mực trở lại và bảo có mấy người ở thành phố thích nên có mấy cũng sẽ mua hết. Ông Son lại nhiệt tình chỉ dẫn cho người đi gom về bán cho vị lái buôn này.
Ông Năm Son không biết rằng, tay thương lái này đang thu mua những đồ gốm sứ của người dân ở Long Hải mang lên phố đồ cổ ở đường Đồng Khởi, Lê Công Kiều bày bán kiếm lời. Những năm cuối thập niên 80, đầu 90 của thế kỷ trước, hai con đường này được mệnh danh là "thiên đường đồ cổ". Những hàng hóa giá trị cổ đều được những dân săn lùng mang đến đây bày bán, ai có nhu cầu thì chỉ cần tìm đến mua, thượng vàng hạ cám, thứ gì cũng có. Những ngày cuối tháng 5/1990, hai con đường này bỗng trở nên nhộn nhịp với sự xuất hiện dòng gốm sứ cổ rất lạ. Những hũ lọ với nước sơn xanh lam, bóng trắng được vẽ rất tinh xảo.
Cổ vật dưới biển được phục dựng lại.
Một điểm đáng chú ý là dòng gốm sứ này trông rất đẹp, thân mỏng như tờ giấy nhưng rất cứng, gõ vào nghe tiếng rất trong. Dân sành sỏi về đồ cổ thì nhận ra ngay đó là dòng gốm sứ quý xuất xứ từ Trung Quốc. Nó có thể là có từ thời Càn Long (1722-1799), Khang Hy (1661-1772), đời nhà Minh (1573-1620), Gia Tĩnh (1522-1567) hay Hồng Võ (1403-1425). Đây là những thời đại được đán.h giá là đỉnh cao của nghệ thuật gốm sứ. Tất nhiên, những món hàng này mỗi khi bày ra thì dân chơi đồ cổ đều tranh nhau mua và tiếp tục đặt hàng. Người duy nhất có nguồn hàng này không ai khác chính là tay lái buôn mực khô tên Chín. Từ ngày mua mấy đồ cổ về bán ở đường Đồng Khởi, thu lợi nhuận lớn, gã buôn mực này bỏ hẳn nghề cũ chuyên biệt về buôn đồ cổ mà thôi.
Những dân buôn đồ cổ ở đường Đồng Khởi vô cùng ngạc nhiên về tay buôn lạ mặt mới nổi này nên cho người theo dõi. Sau nhiều ngày thăm dò, họ biết được số cổ vật dồi dào trên có nguồn từ một ngôi làng ven biển ở Vũng Tàu. Thời gian sau đó, làng Long Điền, Long Đất ở Vũng Tàu đã xuất hiện những tay lạ mặt. Ông Son còn nhớ, họ đi hỏi mua khô cá, khô mực thì ít mà thăm dò về mấy chiếc lọ, bình bằng sành sứ thì nhiều. Những người này đều thông báo có bao nhiêu mua hết bấy nhiêu, giá cả không thành vấn đề. Thế rồi, chẳng biết từ bao giờ, những bình sành sứ được đẩy giá lên liên tục từ tiề.n ngàn, đến tiề.n chục, rồi tiề.n trăm.
Đến lúc này, những ngư dân mới sực tỉnh, liền tức tốc cho ghe ra địa điểm nọ ở đảo Hòn Cau để trục vớt đồ cổ đem bán kiếm cơm. Những con thuyền thay vì sắm ngư cụ để đán.h bắt thì nay gác lưới, sắm ống hơi, kính lặn dong thẳng ra Hòn Cau. Vùng biển bao năm yên bình bỗng dậy sóng, một cuộc tranh giành, vớt cổ vật ngẹt thở giữa đại dương bắt đầu nổ ra. Ông Năm Son thì tình cảnh trớ trêu, vừa kịp nhận ra giá trị của những món sành sứ thì bỗng bị v.ỡ n.ợ. Con thuyền mấy năm trước ông đã bán. Không còn cơ hội đi vớt cổ vật, ông lại ngồi nhà thở dài sầu muộn. Ông tiếc vì mình là người đầu tiên có duyên với kho báu cổ vật khổng lồ dưới lòng biển nhưng lại chẳng thu về được gì.
Theo Diệp Tuyền - Hàn Phong (Gia đình & Xã hội)
Chuyện ly kỳ về "kho báu đồng đen" ở ngôi chùa cổ Khi đào móng xây chùa và tiến hành đóng xà, sư thầy Thích Minh Quang bất ngờ gặp vật cản dưới lòng đất ở độ sâu 3m. Thấy vậy, vị sư vội dùng xẻng khơi lên thì phát hiện một chiếc ấm đựng nước màu đen óng. Tiếp tục đào, sư Minh Quang lại tìm thấy một cặp gà trống đúc màu đen....