Đảm bảo vận hành an toàn lưới điện truyền tải mùa nắng nóng

Miền Bắc đang ở giai đoạn nắng nóng căng thẳng khiến nhu cầu sử dụng điện tăng cao. Vậy, Công ty Truyền tải điện 1 (PTC1) – đơn vị quản lý vận hành lưới điện truyền tải từ Hà Tĩnh trở ra đã triển khai những giải pháp nào để đảm bảo an an toàn truyền tải điện.

Phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Phạm Quang Hòa, Phó Giám đốc PTC1 về vấn đề này.

Tiêu thụ điện miền Bắc tăng cao trở lại do nắng nóng. Ảnh: TTXVN

Đề nghị ông cho biết, tình trạng vận hành lưới điện truyền tải do PTC1 quản lý trong đợt nắng nóng vừa qua và đơn vị đã có sự chuẩn bị như thế nào để đảm bảo truyền tải điện an toàn trong mùa nắng nóng?

PTC1 đang quản lý vận hành gần 11.000 km đường dây truyền tải điện và 76 trạm biến áp; trong đó có 14 trạm 500 kV và 62 trạm 220 kV). Trong đợt nắng nóng đỉnh điểm vừa qua tính từ đầu tháng 6, rất nhiều thiết bị đường dây và máy biến áp vận hành đầy tải, quá tải nguy cơ gây mất an toàn cho hệ thống điện.

Cụ thể, có 40/223 đường dây vận hành đầy và quá tải; một số đường dây vận hành ở chế độ khẩn cấp với tình trạng mang tải trên 110%. Đồng thơi, có 53/212 máy biến áp vận hành đầy và quá tải; trong đó, có máy biến áp AT4, AT5 của Trạm biến áp 220 kV Thành Công vận hành ở chế độ cực kỳ khẩn cấp với tải trên 110%.

Nhận diện trước những thách thức này, trong quý I năm nay, PTC1 chỉ đạo các đơn vị hoàn thiện sớm thí nghiệm định kỳ, kiểm tra rà soát soi phát nhiệt thiết bị. Đến nay, PTC1 đã hoàn thành thí nghiệm định kỳ đối với các máy biến áp thường xuyên vận hành tải cao; tăng cường soi phát nhiệt các thiết bị đang vận hành trong thời điểm máy biến áp và đường dây vận hành tải cao.

Đặc biệt, đơn vị triệt để tận dụng sáng kiến lắp đặt hệ thống làm mát bằng nước bổ sung để giảm nhiệt độ thân máy cho các máy biến áp trong thời điểm nắng nóng cực đoan.

Với các đường dây dự kiến mang tải cao, đơn vị kiểm tra hành lang tuyến, độ võng dây dẫn, các khoảng cột có nguy cơ cháy trong và ngoài hành lang gần đường dây…Ngoài ra, đơn vị cũng chủ động thay đổi phương thức vận hành của các cấp điều độ như: thay đổi phương thức mua điện Trung Quốc; thay đổi giờ cao điểm, tạm dừng phát các nhà máy điện lớn…

Cùng đó, PTC1 triển khai sớm các hạng mục sửa chữa theo kế hoạch để khắc phục sớm các tồn tại, đảm bảo khả năng vận hành an toàn cho các thiết bị…

Vậy, những khó khăn trong vận hành lưới điện truyền tải của PTC1 đợt nắng nóng vừa qua là gì, thưa ông?

Thách thức vận hành lưới điện truyền tải trong đợt nắng nóng vừa qua là phương thức vận hành bất lợi trong điều kiện miền Bắc căng thẳng nguồn và bắt đầu triển khai nhập khẩu điện từ nước ngoài. Cùng đó là việc huy động nguồn của các cấp điều độ phụ thuộc tình trạng thủy văn, tối ưu hóa chi phí… dẫn đến nhiều thời điểm nắng nóng điện áp trên hệ thống điện rất thấp. Từ đó, dẫn đến nguy cơ mất an toàn cho hệ thống điện trong khi một số dự án tụ bù trên lưới miền Bắc đang chờ các cấp có thẩm quyền phê duyệt bổ sung.

Ngoài ra, khi xuất hiện điện áp thấp ngoài ngưỡng, PTC1 tăng cường lực lượng vận hành tại các trạm để thực hiện theo dõi điện áp, phát nhiệt và chạy thêm hệ thống làm mát bổ sung nước…

Các dự án trọng điểm do vướng mắc trong đền bù, giải phóng mặt bằng, điều chỉnh tuyến nên bị chậm tiến độ dẫn đến vận hành quá tải nhiều đường dây và máy biến áp trên lưới miền Bắc. Các khu vực giải tỏa thủy điện cũng tiếp tục khó khăn khi bổ sung thêm các nhà máy mới, trong khi các công trình mới phục vụ giải tỏa không theo kịp tiến độ làm quá tải một số đường dây và máy biến áp. Theo phương thức vận hành của các cấp điều độ, hiện vẫn còn đường dây hơn 1 năm chưa cắt được điện để kiểm tra cách điện, dây dẫn, dây chống sét và phụ kiện, vệ cách điện.

PTC1 đã áp dụng những ứng dụng nào trong quản lý vận hành lưới điện truyền tải và đạt hiệu quả ra sao trong đợt nắng nóng vừa qua?

PTC1 đã từng bước tự động hóa quản lý, vận hành các trạm biến áp thông qua việc đầu tư trang bị các thiết bị điều khiển từ xa. Trang bị thiết bị bay không người lái có trang bị camera, camera nhiệt kiểm tra đường dây, trạm biến áp thay thế cho công nhân vận hành. Đơn vị cũng ứng dụng thử nghiệm camera trí tuệ nhân tạo để phân tích đưa ra cảnh báo vi phạm hành lang an toàn trên đường dây; ứng dụng hệ thống giám sát nhiệt động trên đường dây 220kV Vân Trì – Chèm…

Ngoài ra, đối với các trạm biến áp, việc ứng dụng camera giám sát hình ảnh nhiệt, theo dõi cảnh báo quá tải máy biến áp, đường dây đã được hệ thống máy tính điều khiển theo dõi, cảnh báo hỗ trợ nhân viên vận hành theo dõi.

Việc ứng dụng các giải khoa học công nghệ nêu trên giúp PTC1 tiết kiện được lao động, phát hiện sớm các khiếm khuyết thiệt bị để đưa ra phương án xử lý ngăn ngừa sự cố, đặc biệt những khiếm khuyết không thể kiểm tra trực quan.

Dự báo nắng nóng còn kéo dài, đơn vị có những giải pháp gì để đảm bảo truyền tải điện an toàn?

Để đảm bảo vận hành trong thời gian tới khi thời tiết nắng nóng tiếp tục kéo dài, PTC1 tận dụng thời điểm giữa các đợt nắng nóng đăng ký cắt điện. Từ đó, xử lý, ngăn ngừa các điểm phát nhiệt tại các đường dây, trạm biến áp đã phát sinh trong đợt đầu. Đồng thời, sửa chữa bảo dưỡng hệ thống làm mát, hệ thống giám sát dầu online của các máy biến áp lực, kháng điện. Nhất là hệ thống làm mát bằng nước bổ sung cho các máy biến áp, kháng điện, sẵn sàng cho các đợt nắng nóng tiếp theo.

Các đơn vị cũng thực hiện thí nghiệm, lọc dầu tăng cường cho các máy biến áp đã vận hành đầy và quá tải để đánh giá tình trạng vận hành sớm có phương án ngăn ngừa sự cố. Cùng đó, tiếp tục thực hiện kiểm tra đột xuất; giám sát việc chấp hành quy trình quy phạm, siết chặt kỷ luật vận hành, đặc biệt là các trạm biến áp tuyến đường dây thường xuyên vận hành tải cao.

Xin cảm ơn ông!