Đắk Lắk: Dân bất an vì đàn voi rừng vài chục con kéo đi phá rẫy
Thời gian gần đây, người dân sống gần khu vực rừng thuộc hai huyện Buôn Đôn, Ea Súp (tỉnh Đắk Lắk) luôn trong cảnh lo lắng, đề phòng vì đàn voi rừng thường xuyên “ghé thăm”, phá hoại hoa màu, chòi rẫy.
Hơn hai tháng nay, anh Ma Văn Canh (huyện Buôn Đôn) luôn phải túc trực tại rẫy cả ngày lẫn đêm để canh giữ vườn sắn khỏi bị đàn voi rừng phá hoại. Rẫy nhà anh ở xã Cư M’lan (huyện Ea Súp) nằm trong hành lang di chuyển của voi rừng nên chúng thường xuyên lui tới, nhất là vụ thu hoạch.
Từ tháng 10-2019 đến nay, đàn voi rừng đến khu vực rẫy nhà anh Canh hai lần, mỗi lần đi cả đàn, số lượng lên đến vài chục con, có cả voi lớn lẫn voi con. Đàn voi ăn thì ít mà nghịch phá thì nhiều, chúng đi đến đâu, hoa màu bị giẫm đạp, chòi rẫy bị quật ngã đến đó.
Lúa nhà anh Y Dami Knul phải thu sớm do voi rừng giẫm phá.
Voi rừng thường xuất hiện vào chiều tối nên mới vào cuối chiều là người đi rẫy lo thu dọn đồ đạc về; đồng thời, cắt cử đàn ông ở lại chòi rẫy để canh đuổi voi. Voi rừng đi theo đàn và rất hung dữ, đã từng tấn công làm chết người.
Khi phát hiện voi về, người dân sẽ hô hào cho những người xung quanh biết, phối hợp đuổi voi; hoặc điện báo cho Trung tâm Bảo tồn voi Đắk Lắk hay nhờ đội phản ứng nhanh tại địa phương giúp sức.
Cách đuổi voi nhanh là bật nhạc, đốt lửa, soi đèn pin, dùng xoong nồi, trống chiêng khua đuổi liên tục cho đến khi chúng lùi vào rừng sâu. Tuy nhiên khi đói, đàn voi lại về rẫy kiếm thức ăn.
Bên tấm bạt lúa dính đầy bụi đất có nhiều hạt lúa lép vì phải thu hoạch sớm do voi rừng đến “thăm”, anh Y Dami Knul (buôn Đrăng Phôk, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) cho biết nhà có 3 sào lúa nhưng chỉ thu được 5 bao thóc; số còn lại bị đàn voi vùi sâu dưới vũng bùn. Nếu không bị voi giẫm đạp, vụ lúa này, nhà anh thu trên 20 bao.
Vụ lúa thất thu, gia đình anh Y Dami đang tập trung giữ diện tích sắn còn lại nhưng vẫn thấp thỏm không yên. Việc đàn voi “ghé thăm” phá hoại hoa màu đã không còn xa lạ với người dân buôn Đrăng Phôk. Voi rừng thích ăn ngô, sắn, lúa, mía…; chúng thường canh thời điểm cây ngô đóng hạt, lúa trổ đòng, cây sắn to củ để kéo về.
Video đang HOT
Voi rừng bị gặp nạn được Trung tâm Bảo tồn voi Đắk Lắk cứu hộ, chăm sóc.
Người dân cũng biết thời gian voi lui tới và đã chủ động đi canh ngừa nhưng không được. Do rẫy cách xa buôn làng, voi lại về ban đêm, dân làng bắt gặp đánh trống khua chiêng mạnh cỡ nào chúng vẫn lì lợm ăn phá cho chán mới chịu rời đi.
Trên địa bàn tỉnh hiện có 4-7 đàn voi hoang dã với số lượng khoảng 80-100 cá thể. Quần thể voi hoang dã có đầy đủ cơ cấu bầy đàn voi đực, voi cái, voi con, voi trưởng thành và voi già.
Ông Y Tê Brông, Trưởng buôn Đrăng Phôk (xã Krông Na, Buôn Đôn) cho biết: Từ đầu tháng 8-2019 đến nay đã có tới 7 đợt voi rừng về phá hoại hoa màu của người dân trong buôn. Theo số liệu người dân trình báo, có khoảng 10 ha cây trồng bị đàn voi ăn, phá.
Trước đây, voi rừng ít xuất hiện trong buôn nhưng vài năm gần đây, tần suất voi về ngày càng nhiều, có năm lên tới chục lần. Hiện chưa có biện pháp triệt để hạn chế voi về khu vực dân cư phá hoại cây trồng, chòi rẫy… nên người dân chỉ biết đề phòng, nếu thấy voi thì tập trung xua đuổi bằng các dụng cụ phát ra âm thanh, đảm bảo an toàn cho voi và người.
Theo điều tra sơ bộ của Trung tâm Bảo tồn voi Đắk Lắk, vùng phân bố, sinh cảnh sống ổn định của voi hoang dã trong phạm vi diện tích khoảng 173.059 ha nằm trên hai huyện Buôn Đôn và Ea Súp. Trong đó, sinh cảnh sống chính là những khu vực voi hoang dã thường xuyên cư trú, có diện tích 157.455,6 ha; khu vực voi hoang dã di chuyển kiếm ăn theo mùa có diện tích 15.603,4 ha.
Để giảm thiểu xung đột voi – người, Trung tâm đã mở nhiều lớp tuyên truyền, tập huấn, hội thảo bàn các giải pháp bảo tồn voi hoang dã gắn với giảm thiểu xung đột voi – người trên địa bàn các huyện Buôn Đôn, Ea Súp và huyện Cư Jút (tỉnh Đắk Nông).
Trung tâm cũng làm bảng tuyên truyền tại các điểm nóng; phát hành nhiều tờ rơi, tài liệu tuyên truyền chính sách pháp luật về bảo tồn voi và các giải pháp giảm thiểu xung đột voi – người đến với nhân dân, các doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong khu vực có voi hoang dã cư trú, di chuyển.
Theo Thanh Thủy (Báo Đắk Lắk)
Kỳ bí chuyện săn voi trắng qua lời kể của một gru cuối cùng
Ông Y Khiă (buôn Tunr, xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk) là gru cuối cùng có cấp bậc lớn ở xứ sở voi. Bây giờ, ông là thầy cúng voi, vào những dịp lễ hội trong tỉnh, ông luôn được mời để cúng sức khỏe cho voi và cho chủ voi.
Cuộc đi săn kỳ bí
Trong ngôi nhà dài giữa buôn Tunr, xã Ea Wer (huyện Buôn Đôn), đôi mắt buồn miên man của ông Y Khiă, hay còn gọi là Ma Đer chợt bừng sáng khi chúng tôi nói muốn nghe chuyện đi săn voi rừng. Ký ức ngày trước ùa về khiến ông trở thành người độc thoại của cuộc trò chuyện:
Khoảng 14 tuổi, ông đã mình trần đóng khố theo các gru đi bắt voi con. Cuộc đời đi săn của ông đã bắt được 36 con voi, trong đó có một con voi trắng. Ông được phong là gru Tuhey (Gru 100). Cấp bậc lớn trong các gru, hiện tại, ông là gru lớn cuối cùng ở vương quốc voi này.
Già Y Khiă (ngồi bên phải) kể về hành trình săn voi của mình. Ảnh: Mộc Miên.
Ông kể: Ngày ấy, ông cưỡi trên con voi dũng mãnh, thông minh có tên là Gurny lao vào rừng sâu, bắt những chú voi con về thuần dưỡng. Trong chuyến đi săn vào một ngày mùa khô năm đó, cũng như thường lệ, ông thực hiện các lễ cúng đầy đủ.
Một tuần rong ruổi trong rừng sâu, khi xác định được vị trí ẩn cư và quy trình sinh học của bầy voi, tất cả người trong đội mai phục, ông nhìn thấy trong đàn voi ấy có một con voi màu trắng và xác định phải bắt bằng được.
Loài voi trắng rất lanh lẹ, khó bắt và thuần phục, tuy nhiên, Gurny là chú voi săn rất giỏi nên việc bắt bạch tượng không gặp khó khăn. Lặng người một lúc, giọng ông chợt nghẹn lại: Đó là chuyến đi săn cuối cùng của Gurny. Khi bắt bạch tượng về, khoảng 3 tháng sau, Gurny đã qua đời, lúc này, Gurny mới 30 tuổi.
Theo ông Y Khiă, trong suốt hành trình đi săn, đội săn phải liên tiếp thực hiện các lễ cúng, nấu cơm, múc nước, ăn, ngủ, nghỉ... đều phải cúng. Trong đội săn bao giờ cũng có thứ bậc. Thứ bậc được phong theo chiến tích là số lượng voi mà người đó bắt được.
Việc phong bậc được tiến hành bằng một lễ cúng có sự chứng kiến của những người có vị thế trong buôn làng. Thợ phụ chỉ được đóng khố, ở trần, không được ăn cá màu trắng, khi tự mình bắt được 5 con voi rừng sẽ được mặc quần áo, che mưa, ăn cá màu trắng.
Bắt được từ 20 con thì được phong bậc gru (dũng sĩ săn voi). Gru là bậc cao nhất trong nghề săn voi, lúc này, người đó có thể tự dẫn quân đi săn voi rừng và toàn quyền trong chuyến đi săn đó. Những gru muốn đạt đến đẳng cấp thượng thặng phải săn được bạch tượng (một con bạch tượng gần bằng 100 con voi đen).
Sau khi săn được 30 con voi đen, bạch tượng là con thứ 31 ông Y Khiă bắt được. Sau khi voi săn Gurny mất, ông mua một con voi săn khác tên là Tok về thuần dưỡng, săn thêm 5 con voi đen. Lúc này, việc săn voi bị Nhà nước cấm nên đồng bào nơi đây đã bỏ nghề.
Tiếng vọng từ đại ngàn
Buổi chiều ở huyện vùng biên không còn nắng gắt bầu trời dịu nhẹ với một màu xanh thẳm, khuôn mặt già Y Khiă bừng lên niềm kiêu hãnh khi kể về chuyện xưa lẫn chuyện nay. Xưa kia, nơi đây rừng ngút ngàn, nước cuồn cuộn tuôn chảy, voi đua nhau tắm ở bến Tha Luống.
Bến Tha Luống, theo tiếng Lào nghĩa là bến vua. Khi xưa, bến này là nơi dừng chân của vua Bảo Đại mỗi lần đi săn tại Bản Đôn, vua Bảo Đại thường đến đây ngồi thư giãn, câu cá và tắm cho voi tại bến này. Từ đó, vào các mùa lễ hội dù lớn hay nhỏ, địa phương đều tổ chức lễ cúng sức khỏe, tắm cho voi tại nơi này.
Bây giờ, không gian tự nhiên dành cho voi ngày càng bị thu hẹp. Voi không còn cảm hứng để "yêu", để sinh sản. Voi là loại khá kín đáo trong chuyện phòng the. Nếu không có một sinh cảnh thích hợp và đức lang quân vừa ý thì chuyện ấy khó xảy ra.
Những con voi bắt được hương tình của nhau nhưng đành bất lực bởi những sợi dây xích oan nghiệt. Có lẽ, đó là câu trả lời tại sao trong ngần ấy năm, chưa có một bé voi ra đời trong điều kiện nuôi nhốt.
Gìa Y Khiă chuẩn bị cúng sức khỏe cho voi và chủ voi. Ảnh: Mộc Miên
Trong câu chuyện cùng Phó Chủ tịch UBND xã Ea Wer Y Du Knul, được biết, trước đây, người M'nông nuôi voi phải kiêng kỵ nhiều điều. Voi rất kỵ chuyện tình cảm nam nữ. Những gia đình nuôi voi càng tôn trọng điều này. Ở trong buôn, nếu người con gái có thai mà chưa được cưới hỏi thì người già nhìn vào voi sẽ thấy biểu hiện voi đang bình thường tự nhiên buồn, bỏ vào rừng, nước mắt chảy.
Những gia đình nuôi voi sẽ biết có chuyện trái đạo lý, họ sẽ tổ chức cúng cho voi, người vi phạm phải đến từng nhà có voi để xin lỗi, xuống bến nước tắm rửa tội. Nhưng đó là chuyện ngày xưa, bây giờ ở xã này không còn voi nữa.
Chúng tôi ra về khi ánh hoàng hôn phủ dần lên buôn làng, từ sâu thẳm ánh mắt của người dân tộc bản địa tràn ngập sự lo âu. Trong tĩnh lặng ấy, chúng tôi nghe được cả tiếng trở mình của những già làng tâm huyết với voi.
Theo thống kê của Trung tâm Bảo tồn voi Đắk Lắk, trên địa bàn tỉnh hiện có 45 con voi nhà và khoảng 80 - 100 cá thể voi rừng. Trong những năm qua, nhiều voi nhà, voi rừng chết với nhiều nguyên nhân khác nhau. Từ năm 2012 đến nay, có 10 con voi nhà chết; từ năm 2009 đến nay, có 25 con voi rừng chết.
Theo Mộc Miên (Báo Biên phòng)
Mật ong, cá lăng đuôi đỏ Sêrêpốk... sẽ được Đăk Lăk ưu tiên đầu tư Từ nay đến năm 2030, tỉnh Đăk Lăk sẽ chia làm 2 giai đoạn để phát triển Chương trình OCOP. Trong giai đoạn I (2019-2020), tỉnh sẽ ưu tiên nơi trưng bày SP gắn với tuyến du lịch tại TP.Buôn Ma Thuột và 8 huyện trọng điểm (Ea Súp, Cư M'Gar, Krông Năng, Ea H'Leo, Buôn Đôn, Buôn Hồ, Krông Păk, Lăk). Hồ...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Người đàn ông tử vong tại hồ bơi ở TPHCM

Trốn nghĩa vụ quân sự để sang Hàn Quốc, nam thanh niên bị phạt 62,5 triệu đồng

Phát hiện 40 mỏ vàng ở Tây Bắc với trữ lượng gần 30 tấn

Phát hiện thi thể nam giới dưới mương nước ở Hải Dương

Bãi rác ở Lâm Đồng vẫn cháy âm ỉ, phát tán khói độc ra môi trường

Tài xế ô tô cầm gậy đánh người đàn ông đang chở con đi học ở Bình Dương

Nam sinh lớp 9 đi xe máy chở em trai lao thẳng vào đầu ô tô tải

Hà Nội: Cột khói khổng lồ vẫn xả mù mịt, người dân dán băng dính chắn cửa

Bổ sung 2 phương pháp xác định công việc nặng nhọc, độc hại từ ngày 1/4

Tình trạng đăng kiểm của 2 ô tô trong vụ xe khách lao xuống vực ở Bảo Lộc

Tông xe liên hoàn trên cầu Chữ Y, cửa ngõ TPHCM kẹt cứng

Lực lượng Bộ Công an tiếp cận hiện trường động đất, huy động chó nghiệp vụ tìm nạn nhân
Có thể bạn quan tâm

Ngày sinh Âm lịch của những người làm việc chăm chỉ, tích lũy được nhiều của cải
Trắc nghiệm
00:52:46 01/04/2025
10 năm trước Kim Soo Hyun đã được đề cử cho danh hiệu "ông hoàng nước mắt"?
Hậu trường phim
22:56:11 31/03/2025
Nữ ca sĩ có em gái là tỷ phú nói thẳng 1 điều khi bị nhận xét "cả ba chị em đều giàu"
Sao việt
22:47:13 31/03/2025
Tranh thủ được tại ngoại, người đàn ông ở Bình Dương lừa hơn 100 tỷ đồng
Pháp luật
22:42:25 31/03/2025
Đặc nhiệm Nga vô hiệu hóa tay súng bắn bừa bãi từ nóc nhà ở Murmansk
Thế giới
22:02:23 31/03/2025
Còn ai nhớ Ander Herrera
Sao thể thao
21:33:40 31/03/2025
Tôi không ngờ bí mật trong máy tính của bạn gái khiến mình gặp nguy hiểm
Góc tâm tình
21:24:03 31/03/2025
1 phóng viên phá luật tại họp báo scandal Kim Soo Hyun, hỏi gì mà tài tử "câm như hến"?
Sao châu á
21:22:45 31/03/2025
Quyền Linh 'sửng sốt' khi cô giáo dắt 'cả trường' đi xem mắt đàng trai
Tv show
21:10:53 31/03/2025
Vẻ điển trai lãng tử của tài tử "Tiếng chim hót trong bụi mận gai"
Sao âu mỹ
20:36:40 31/03/2025