Đại hội đồng LHQ kêu gọi đối thoại để khôi phục thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen

Ngày 17/7, Đại hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ) kêu gọi các bên liên quan quay lại đối thoại để khôi phục thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen.

Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 2/11/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại LHQ, Chủ tịch Đại hội đồng LHQ Csaba Kőrsi cho rằng dù các thách thức rất phức tạp song không phải không thể tháo gỡ. Ông cũng hối thúc các bên chấm dứt cuộc xung đột hiện nay phù hợp với luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ.

Trước đó, Tổng thư ký LHQ António Guterres đã bày tỏ lấy làm tiếc về việc thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen không được gia hạn, có nguy cơ ảnh hưởng tới hàng triệu người và giá lương thực trên thế giới.

Người đứng đầu LHQ nêu rõ trong bối cảnh sản xuất lương thực trên thế giới bị gián đoạn bởi xung đột, biến đổi khí hậu, giá năng lượng và các yếu tố khác, các thỏa thuận như Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đã góp phần hạ giá lương thực hơn 23% kể từ tháng 3/2022. Ông nhấn mạnh “tất nhiên, tham gia thỏa thuận là một lựa chọn, song những người dân đang gặp khó khăn ở khắp nơi trên thế giới và các nước đang phát triển thì không có lựa chọn nào khác”. Tổng thư ký António Guterres cho biết thêm LHQ sẽ tiếp tục các nỗ lực để thỏa thuận này được nối lại càng sớm càng tốt.

Tháng 7/2022, LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian cho Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu ngày càng trầm trọng do tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine – hai nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Trong khuôn khổ sáng kiến, Nga và LHQ đã ký bản ghi nhớ về việc tạo điều kiện cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và phân bón của Nga ra thị trường thế giới, trong khi Ukraine ký thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về xuất khẩu thực phẩm và phân bón an toàn từ Ukraine qua Biển Đen. Thỏa thuận đã 3 lần được gia hạn và đã hết hiệu lực vào ngày 17/7.

Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov ngày 17/7 tuyên bố phần thỏa thuận liên quan đến Nga đã không được thực hiện, do đó thỏa thuận chấm dứt hiệu lực. Ông Peskov khẳng định ngay khi các bên còn lại tuân thủ đầy đủ các cam kết đối với Nga, nước sẽ “ngay lập tức” quay trở lại thực hiện thỏa thuận.

Cùng ngày, Hội đồng Bảo an LHQ đã nhóm họp thảo luận về cuộc xung đột ở Ukraine ngay sau khi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đổ vỡ. Phát biểu trước toàn thể HĐBA LHQ, Phó Tổng thư ký LHQ phụ trách về chính trị Rosemary DiCarlo đã cập nhật thông tin mới liên quan. Bà Rosemary DiCarlo cảnh báo xung đột càng kéo dài thì càng mang lại những hậu quả nghiêm trọng hơn, trong đó có nguy cơ xung đột leo thang và lan rộng. Theo đó, Phó Tổng thư ký LHQ kêu gọi các bên chấm dứt xung đột.