Cứu hộ động vật hoang dã: Cứu xong là… chết!

Hàng loạt động vật hoang dã quý hiếm như bò tót, cá tra dầu, mèo cá… đã chết khi các cơ quan cứu hộ ra tay đã khiến dư luận hết sức lo ngại về những bất cập, chậm trễ trong việc cứu hộ động vật hoang dã hiện nay

Sự kiện mới nhất là việc một con bò tót tại Thừa Thiên-Huế đi lạc vào sân bay Phú Bài ngày 23-7 và sau khi được các chuyên gia cứu hộ bắn thuốc mê đã chết vào chiều 24-7. Cuộc cứu hộ này hết sức rầm rộ với hàng trăm người tham gia, chi phí lớn, thậm chí mời cả chuyên gia cứu hộ của Thảo Cầm Viên từ TPHCM ra Huế “tác nghiệp” nhưng kết quả bất thành.

Con bò tót khi xâm nhập sân bay Phú Bài vẫn rất khỏe mạnh. Ảnh: QUANG NHẬT

Đủ kiểu chết

Các cơ quan chức năng kết luận con bò tót này chết do nội tạng bị bầm dập, phổi, khí quản có xung huyết; tim xuất huyết, gan, mật bị sưng, ruột non và ruột già xuất huyết. Ngoài ra, cơ quan chức năng dẫn giải là do đây là loài hoang dã rất mẫn cảm với các nhiễu loạn môi trường sống, bị lạc đàn, nhiều ngày phải sống trong sinh cảnh không phù hợp nên bị căng thẳng, sức khỏe đã suy kiệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, dư luận đặt ra câu hỏi: Một con bò tót to lớn, nặng 1,2 tấn, khỏe mạnh như vậy liệu có chết do nguyên nhân tự nhiên hay do sự chậm chân, bất cẩn trong cứu hộ khi có thông tin cơ quan chức năng đã bắn 2 mũi thuốc mê khi truy lùng bò tót và sau đó tiêm thêm hàng chục mũi thuốc mê khác vào con vật này?

Trước đó vào ngày 5 và 21-7, trên sông Hậu đoạn qua khu vực xã Quốc Thái, huyện An Phú – An Giang, ngư dân bắt được 2 con cá tra dầu nặng 71 kg và 86 kg. Hai con cá này đều được anh Huỳnh Thanh Hồng, ngụ xã Khánh An, huyện An Phú, mua lại với giá hơn 27 triệu đồng. Con cá đầu tiên (nặng 71 kg) đã chết sau 3 ngày chăm sóc trước khi có đoàn cán bộ thuộc Chi cục Thủy sản và Thanh tra Sở NN-PTNT tỉnh An Giang đến để đưa nó về trại giống. Trong lần thứ hai, anh Hồng đã chủ động báo với Chi cục Thủy sản để kịp thời đưa nó về trại giống để chăm sóc đặc biệt. Tuy nhiên, con cá này đã không thể sống nổi trong bể tạo ôxy có các hóa chất cần thiết… của chi cục.

Cũng tại An Giang, trước đó vào năm 2009, 2 cá thể mèo cá, một loài động vật quý hiếm có trong Sách đỏ Việt Nam đã bị người dân giết thịt, 2 cá thể khác thì bị bán nuôi làm kiểng. Ngoài ra, trong thời gian gần đây, nhiều loài động vật hoang dã quý hiếm khác như sếu, gấu,… cũng đã chết trước khi cơ quan chức năng vào cuộc.

Cứu hộ… hên xui

Ngày 25-7, ông Trần Anh Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh An Giang, cho biết cá tra dầu thuộc nhóm động vật quý hiếm và có tên trong Sách đỏ Việt Nam cũng như thế giới nhưng thời gian vừa qua, cán bộ Chi cục Thủy sản chỉ làm công việc cứu hộ cho cá theo kiểu… hên xui chứ không phải là bảo tồn động vật quý hiếm. Muốn làm được điều đó phải có trung tâm cứu hộ đúng tiêu chuẩn như đối với các động vật trên cạn (trừ cá sấu và rùa). Mặt khác, nguồn kinh phí cũng như cán bộ chuyên môn phục vụ công tác bảo tồn về cá quý hiếm chưa đạt yêu cầu. “Hiện chúng tôi chỉ dựa vào kinh nghiệm của các cán bộ được đào tạo thuộc lĩnh vực nuôi trồng thủy sản là chính. Do đó, cách tốt nhất là người dân nên có ý thức bảo tồn bằng cách tự thả chúng về môi trường tự nhiên như ở các nước Lào, Thái Lan hoặc Campuchia đã làm. Thế nhưng, điều này sẽ rất khó thực hiện ở Việt Nam” – ông Dũng khẳng định.

Con cá tra dầu nặng 76 kg được cứu hộ nhưng sau đó đã chết! Ảnh: THỐT NỐT

Về cái chết của con bò tót ở sân bay Phú Bài, ông Nguyễn Viết Hoạch, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thừa Thiên – Huế, cho rằng đây là sự việc rất đáng tiếc, ngoài mong muốn. Cơ quan chức năng đã lựa chọn phương án tối ưu và đã làm hết sức. Tuy nhiên, dư luận vẫn nghi ngờ trình độ cứu hộ của các chuyên gia bất cập là nguyên nhân gây nên cái chết của con bò tót này.

Thả nhiều loài quý hiếm về thiên nhiên

Trong 6 tháng đầu năm 2012, hơn 210 cá thể thuộc 26 loài động vật hoang dã quý hiếm như cá sấu xiêm, gấu ngựa, vượn đen má vàng, cu li nhỏ, rái cá, mèo rừng, hồng hoàng, trĩ đỏ, hổ mang chúa… đã được Tổ chức Bảo vệ Động vật hoang dã (WAR) Việt Nam phối hợp với Chi cục Kiểm lâm TPHCM, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kiên Giang, Vườn Quốc gia Lò Gò Xa Mát, Cát Tiên cứu hộ. Theo ông Nguyễn Vũ Khôi, Giám đốc WAR, số lượng động vật hoang dã được cứu hộ rất nhỏ so với số đang bị buôn bán, tiêu thụ, nuôi nhốt trái phép.

Theo NLD