Cuối tuần mình đi đâu?

Có một chuyện xảy ra cách đây không lâu, có thể ít người để ý, nhất là nhà chức trách coi đó là chuyện vặt, nhưng thực ra, đây lại là chuyện không hề nhỏ đối với người dân, thậm chí là chuyện lớn ở các nước phát triển.

Đó là chuyện về không gian vui chơi gần gũi thiên nhiên trong thành phố.TPHCM có một số công viên nhưng chủ yếu là công viên cây xanh đi dạo, ngồi chơi. Tuyệt nhiên không có công viên nào có thể cắm trại và ‘barbecue’ được.

Dịp lễ 2-9 vừa qua, ước tính đến vài ngàn người dân ở TPHCM và cả ở các tỉnh lân cận kéo nhau đến Thảo Cầm Viên cắm lều trại, trải nylon trên thảm cỏ, trên cả đường đi để nghỉ ngơi vui chơi. Nhiều gia đình, nhóm bạn bè bày thức ăn, nước uống, đàn hát cả ngày. Nhiều người còn nằm ngả ngớn trên các sân xi măng gần các chuồng thú.

Thấy bà con vi phạm quy định của Thảo Cầm Viên là không giẫm đạp lên cỏ, không chiếm dụng đường đi, không mang đồ ăn, thức uống xả rác, bảo vệ của Thảo Cầm Viên ban đầu còn nhắc nhở, nhưng sau thúc thủ vì đông quá và không nỡ làm bà con mất vui. Đến 2 giờ chiều hầu như Thảo Cầm Viên không còn chỗ trống.

Tương tự, hàng ngàn hộ gia đình, nhóm bạn bè Hà Nội túa ra những nơi có thể chơi tự do như công viên Yên Sở (quận Hoàng Mai), bãi Sông Hồng đoạn qua chân cầu Vĩnh Tuy (Long Biên), Vườn Nhãn (Long Biên),… Tóm lại, người dân tới những nơi mà họ có thể dựng lều trại, trải bạt, bày đồ ăn uống, đàn hát, đạp xe, chạy bộ, thả diều, đọc sách, và kể cả chả làm gì chỉ nằm trên bãi cỏ ngửa mặt nhìn trời xanh. Nhiều gia đình đi từ sáng sớm tinh mơ mãi đến tối mịt mới về với tinh thần háo hức, vui vẻ.

Điều này cho thấy các thành phố lớn của Việt Nam đang thiếu những chỗ chơi cuối tuần. Những kỳ nghỉ dài ngày vào dịp Tết Nguyên đán, Quốc khánh 2-9, Chiến thắng 30-4, Quốc tế lao động 1-5, đủ thời gian cho mọi người đi chơi xa như Đà Lạt, Phú Quốc, Nha Trang, thậm chí là Thái Lan, Singapore… Còn hai ngày nghỉ cuối tuần thì đi đâu?

Trẻ em loanh quanh trong nhà, người già bó gối xem tivi, người trẻ thì dán mắt vào máy tính, người trung niên thì nhậu, gia đình khá giả thì rủ nhau ra quán gọi là đổi gió cuối tuần. Những ai đã từng học tập làm việc ở các thành phố khác trên thế giới sẽ thấy, cứ đến cuối tuần là nhà nào cũng chất lên xe hơi lều bạt, lò nướng, người độc thân thì xe đạp đi đến những cánh rừng, bãi cỏ, hồ nước ngoại thành hay có khi các công viên lớn ở ngay trong thành phố để dã ngoại mà người nước ngoài gọi chung là đi “barbecue” tức là tổ chức dã ngoại có nướng thịt.

Ở các thành phố Moscow, Seoul, Singapore, Paris, Kuala Lumpur, Berlin…, địa điểm dành cho cuối tuần rất nhiều. Đó là các rừng cây cao, bãi cỏ xanh rộng, hồ nước xanh hoặc các trang trại vô cùng thơ mộng và đẹp tuyệt vời.

Vào dịp cuối tuần được hòa mình với thiên nhiên, trẻ em nô đùa thỏa thích, người lớn thư giãn trò chuyện, đọc sách, chơi cờ, nhiều người còn làm thơ, vẽ tranh… Đó chính là thời gian quý báu tái tạo năng lượng thể chất và năng lượng tâm lý sau một tuần làm việc và chuẩn bị cho tuần làm việc kế tiếp. Họ đến dựng lều trại. Hết ngày họ dọn sạch rác, trả lại mặt bằng tinh tươm như cũ. Khoảng chục năm gần đây, các đời thị trưởng thành phố Paris còn cho đổ cát ở một số đoạn sông Sense cho dân chơi cuối tuần và dựng lều trại qua đêm.

Những nơi để chơi cuối tuần này đơn giản chỉ là một cánh rừng, một bãi cỏ ven sông, một thung lũng xanh trong trạng thái tự nhiên, không có sự can thiệp nhiều bởi bàn tay con người, không cần đầu tư nhiều như sân golf, không có công trình xây dựng hay nhà cửa gì cả, miễn là sạch, an toàn, thoáng mát.

Năm 2016, chính quyền thành phố Bangkok đã quyết định cải tạo một bãi rác khổng lồ rộng hơn 2 héc ta thành công viên ngoài trời như cánh rừng để cho dân cư đến chơi và cắm trại. Họ đặt tên cánh rừng này là Pa Nai Krung, trong tiếng Thái có nghĩa là “rừng trong thành phố”.

TPHCM có một số công viên nhưng chủ yếu là công viên cây xanh đi dạo, ngồi chơi. Tuyệt nhiên không có công viên nào có thể cắm trại và “barbecue” được. Ngay cả những nơi có diện tích lớn hơn không gọi là công viên mà là nơi vui chơi trả phí như Suối Tiên, Đầm Sen cũng không có khoảng không gian nào dành cho dựng lều, hạ trại.

Trước đây có một vài nơi có thể làm được nhưng nay cũng không được phép như khu vực hồ đá Linh Trung, Thủ Đức, trong khuôn viên của Đại học Quốc gia TPHCM… Một vài mảnh đất trống cạnh sông Sài Gòn nay các dự án, nhà hàng, sân tennis đã chiếm chỗ.

Có dạo thanh niên thành phố “vã” quá bèn dựng lều tối thứ Bảy ở chân cầu Thủ Thiêm (nay gọi là Thủ Thiêm 1), ở bãi cỏ lấn sông Tân Cảng, một vài chỗ dọc kênh Tàu Hũ. Nhưng rồi, cắm trại ở những địa điểm đó cũng bị đuổi hoặc chơi cũng chán vì thiếu không gian.

Sinh viên các trường đại học muốn hạ trại thì phải đi ra tận Cần Giờ, Vũng Tàu, hay lên Bình Dương, Đồng Nai, có khi kéo nhau lên Bảo Lộc. Nơi đây có tiếng là làm lán trại nhưng thực chất ở trong khuôn viên có chủ của các khu nhà nghỉ, resort. Người cắm trại phải trả phí cho nhà nghỉ, nước sinh hoạt, đồ ăn cho đến củi đốt lửa trại,…

TPHCM có một dự án hoành tráng là khu công viên Sài Gòn Safari quy mô hơn 456 héc ta thuộc các xã An Nhơn Tây, Phú Mỹ Hưng huyện Củ Chi có vốn đầu tư lên đến 500 triệu đô la Mỹ. Công ty TNHH một thành viên Thảo Cầm Viên được giao làm chủ đầu tư thực hiện dự án này. Theo kế hoạch, nơi đây ngoài cách khu chức năng còn có vườn thực vật (botanic), vườn thú hoang dã tự nhiên và những cánh rừng tự nhiên để cho người dân cắm trại, vui chơi ngoài trời. Dự án được cấp phép từ năm 2004, nhưng sau 20 năm vẫn còn nằm trên giấy.

Thành phố dư thừa quán nhậu, nhà hàng, khách sạn, nhưng thiếu trường học, thiếu chỗ chơi gắn với thiên nhiên. Hy vọng khi thành phố thực hiện dự án xây dựng dải đô thị mềm dọc sông Sài Gòn kéo dài từ bến Bạch Đằng lên Củ Chi dài 80 ki lô mét sẽ để dành vài ba địa điểm làm chỗ cho bà con “barbecue” cuối tuần. Giản dị thế thôi.