Cuộc săn lùng oxy y tế của hai anh em Ấn Độ

Hai người con trai tuyệt vọng chạy khắp New Delhi để mua một bình oxy y tế, thế nhưng cuối cùng cha họ vẫn bị Covid-19 cướp đi sinh mạng.

Khi Niranjan Saha, 54 tuổi, bắt đầu khó thở vào tuần trước, vợ ông, bà Usha Devi, lập tức nghi ngờ chồng mắc Covid-19.

Nhận thấy tình hình dịch bệnh ngày càng tồi tệ, nhiều nơi thiếu hụt vật tư y tế, bà nói với hai người con trai: “Làm bất cứ điều gì để tìm cho mẹ một bình oxy. Bán vàng của mẹ đi cũng được, miễn là mang oxy về đây”.

Tại Ấn Độ, giữa bối cảnh Covid-19 bùng phát nặng nề, các gia đình cầu xin sự hỗ trợ, ngọn lửa từ các giàn hỏa thiêu bùng cháy suốt ngày đêm. Oxy y tế trở thành mặt hàng khan hiếm nhất. Hôm 27/4, Bộ Y tế báo cáo nước này có hơn 3.200 ca nhiễm mới, phá kỷ lục mới thiết lập vài hôm trước.

Chính phủ nói đất nước có đủ oxy lỏng đáp ứng nhu cầu y tế, cam kết nhanh chóng mở rộng nguồn cung. Song các cơ sở sản xuất chủ yếu tập trung ở miền đông, cách Delhi và Maharashtra – những ổ dịch lớn nhất – vài ngày di chuyển bằng đường bộ.

Các gia đình lên mạng xã hội để cầu cứu khi nguồn cung ở bệnh viện cạn kiệt. Họ cố gắng tự chữa bệnh ở nhà. Nhiều người tìm đến bạn bè, đồng nghiệp, chính trị gia địa phương, bất kỳ ai có thể.

Vài ngày sau khi phát hiện triệu chứng, ông Saha dương tính nCoV. Nhìn hình ảnh các bệnh nhân thở hổn hển trên xe cấp cứu, ông nói mình thích “chết tại nhà” hơn là cầu xin người lạ giúp đỡ.

Tuy nhiên, con trai ông là Anikat, 21 tuổi và Mukul, 19 tuổi, đã bắt đầu cuộc săn lùng oxy y tế từ sớm.

Hai anh em đi dọc New Delhi bằng xe máy, dừng lại ở nhiều bệnh viện để hỏi giường và oxy. Họ gọi cho bạn bè, gửi tin nhắn đến hàng loạt người trên WhatsApp. Họ tiếp cận một chính trị gia thuộc đảng cầm quyền Aam Aadmi. Song không ai giúp đỡ.

Người dân chờ đợi tại một trạm nạp oxy ở New Delhi, ngày 23/4. Ảnh: NY Times

Tình trạng của ông Saha trở nên tồi tệ hơn, cơn sốt tăng vọt. Nằm trên giường, ông cầu xin vợ mình tìm bác sĩ. “Anh không muốn chết”, ông nắm tay bà Devi và nói.

Tối 25/4, 4 ngày sau khi Saha có kết quả dương tính, hai con trai ông dừng lại trước một cửa trạm nạp oxy ở miền nam New Delhi. Một người đàn ông bước đến bên và đề nghị giúp đỡ. Cảm thấy nhẹ nhõm, Anikat và Mukul đưa ra số tiền tiêu chuẩn cho một bình oxy, 10.000 rupee (135 USD), mà mẹ chuẩn bị trước.

“60.000″, người đàn ông nói. Hai anh em sững sờ. Số tiền gần bằng thu nhập của cha họ trong một năm. “Nhưng bọn tôi có quyền lựa chọn à? Làm gì khi người nhà của bạn sắp chết đây?”, Anikat Saha nói.

Một số cư dân New Delhi cho biết họ phải trả giá cao gấp ít nhất 10 lần để mua oxy. Phương tiện truyền thông liên tục đưa tin vật tư y tế bị đánh cắp khỏi bệnh viện. Toà án thành phố hôm 26/4 nói chính quyền địa phương đã không kiềm chế nổi thị trường chợ đen mọc lên như nấm, mô tả những tiểu thương này là “lũ kền kền”.

Asim Ali, học giả tại Trung tâm Nghiên cứu chính sách, tổ chức tư vấn ở New Delhi, cho biết: “Khi hàng trăm người chết vì một thứ cơ bản như oxy y tế, đó là thất bại lớn trong khâu quản lý”.

Hai anh em Anikat và Mukul nói chuyện với mẹ trước khi chấp nhận lời đề nghị của người đàn ông lạ mặt. Cuối cùng, dù không bán vàng, họ vẫn phải vét sạch tiền túi để mang bình oxy về.

Tại nhà, họ chưa thể cho ông Saha thở máy ngay. Thời điểm máy bắt đầu hoạt động, nồng độ oxy máu của ông giảm xuống dưới 50, mức thấp nguy hiểm. Trong vài giờ, ông thở nông qua ống. Sau đó, ông nhắm mắt và dần lịm đi.

Cả gia đình vội vàng gọi xe đến bệnh viện được thông báo còn giường. Họ tới nơi và thấy một hàng xe cấp cứu dài chờ sẵn bên ngoài.

Ông Saha chết trước khi được nhập viện.