Cuộc dạo chơi của Messi ở Pháp bắt đầu

Lionel Messi đến PSG sát cánh với Kylian Mbappe, Neymar và các hảo thủ khác. Nhưng họ sẽ không góp phần gì vào việc thay đổi viễn cảnh của bóng đá Pháp.

Vẫn dàn hảo thủ đó, tất nhiên chưa có Messi, mùa trước PSG để mất danh hiệu vô địch Ligue 1 vào tay Lille. Hiện tại, họ có thêm Leo, và tỷ lệ đặt cửa cho đội chủ sân Parc des Princes được các nhà cái đưa ra là 1 ăn 1,15, tức là có đến hơn 95% cơ hội giành cúp vô địch mùa này.

Giải Ligue 1 là của PSG

Đội bóng được nhà cái đánh giá cao thứ hai vô địch Ligue 1 là Lyon với tỷ lệ 1 ăn 18, còn AS Monaco là 1 ăn 21, tiếp đó là Marseille với 1 ăn 26… Điều này cho thấy không đội nào cạnh tranh được với PSG.

Đối thủ của đại diện thủ đô Paris sẽ chính là họ. Màn trình diễn của đội bóng dưới tay HLV Mauricio Pochettino được so sánh với các đội bóng PSG trước đây.

Kỷ lục điểm số của PSG tại giải Ligue 1 là 96 điểm vào mùa bóng 2015/16 khi Laurent Blanc vẫn làm HLV, và chưa có Neymar lẫn Kylian Mbappe. Còn bây giờ, họ có cùng lúc ba siêu sao. Nếu không vượt qua con số 96, thì đó có thể bị xem là một thất bại với PSG.

Nếu PSG chỉ thua một trận trong mùa giải, thì cũng đã không đạt kỳ vọng. Arsenal ở mùa 2003/04 và Juventus vào mùa 2011/12 bất bại ở giải VĐQG. Mùa 2017/18, Barca chỉ thua mỗi một trận ở vòng 37.

Với PSG, tất cả sẽ không thể tha thứ cho họ nếu đội bóng để thua dù chỉ một trận ở giải đấu nhẹ hơn nhiều, và trong bối cảnh CLB nắm trong tay nguồn tài nguyên vô hạn.

Tất nhiên, mục tiêu của PSG là lần đầu tiên chiếc giành cúp Champions League. Nhưng sự bận rộn sẽ chỉ đến với họ vào tháng 4 và tháng 5 năm tới.

Phần còn lại của mùa giải, PSG được cho là đi dạo. Nhưng không biết việc đi dạo nhiều có khiến CLB quên mất cách bứt tốc vào cuối mùa bóng hay không.

Messi được đông đảo CĐV tại Paris chào đón. Ảnh: Reuters.

Tất cả đội bóng đều muốn bán

Tại sao gọi là “đi dạo”? Vì các đối thủ ở Ligue 1 đang ốm yếu. Một người môi giới trong làng bóng đá Pháp nói: “19 trong 20 CLB ở Ligue 1 đang sẵn sàng rao bán”. Đội còn lại, không cần rao bán, có lẽ là PSG.

Bắt đầu từ Lille, đương kim vô địch Ligue 1. Năm 2018, doanh nhân Gerard Lopez mượn 240 triệu euro từ các nhà đầu tư Elliott Management và JP Morgan để mua CLB. Khoảng thời gian từ 2017-2019, trước dịch Covid-19, Lille lỗ 200 triệu euro, bởi các chi phí vận hành sân bóng mới, trả lương cầu thủ tăng trong khi nguồn thu từ hợp đồng truyền hình, bán vé và các hoạt động thương mại khác không cao.

Thành phố Lille chỉ có 230.000 dân. Sân bóng trước của đội bóng chỉ có sức chứa 18.000 khán giả. Còn “mái nhà” mới có hơn 50.000 chỗ ngồi không bao giờ lấp đầy được 2/3 khán đài.

Đấy là Lille còn có nguồn thu lớn từ việc bán cầu thủ trong nhiều năm liền. Nơi đây đã cho xuất xưởng Eden Hazard, Pepe, Victor Osimhen… Riêng Pepe được bán cho Arsenal với giá 80 triệu euro.

Ông Lopez trả được một nửa số tiền nợ hai công ty đầu tư của Mỹ nói trên, nhưng khi dịch Covid-19 đến, mọi thứ còn tồi tệ hơn. Nhận thấy doanh nhân Lopez khó trả hết nợ, hai công ty thu hồi quyền hành của người đàn ông này, và bán Lille cho quỹ đầu tư Merlyn Partners đặt trụ sở tại Luxembourg.

Tháng 11/2018, quỹ đầu tư GACP đóng tại bang Florida (Mỹ) mua CLB Bordeaux với giá 70 triệu euro. Đối tác của GACP trong thương vụ này là một quỹ khác ở New York, có tên King Street. Bordeaux cũng thua lỗ với lý do như Lille.

Tháng 4/2021, Bordeaux do mất thanh khoản, phải chịu sự quản lý của nhà nước. Cục giám sát tài chính quốc gia và Liên đoàn Bóng đá Pháp quyết định nếu Bordeaux không có chủ mới tới tháng 7, họ sẽ bị đánh tụt hạng.

King Street gạt GACP sang một bên, tìm người mua mới Bordeaux. Và Lopez, người vừa phải bán Lille trước đó, kéo thêm một quỹ đầu tư Mỹ khác là Fortress đổ bộ xuống CLB.

Đội Toulouse đang dưới quyền sở hữu của quỹ đầu tư Mỹ Red Bird. Tập đoàn Trung Quốc Pacific Media Group sở hữu Barnsley (Anh), Oostende (Bỉ), Thun (Thụy Sĩ) mua CLB Nancy.

Công ty mẹ của Manchester City là City Football Group cũng mua CLB Troyes. Đâu đâu cũng có đồn đại các CLB Pháp đang thương lượng bán cho nước ngoài.

Sự có mặt của Messi giúp PSG mạnh hơn, và vượt xa phần còn lại tại Ligue 1. Ảnh: Reuters.

Đổ bể hợp đồng truyền hình lớn

Làn sóng sở hữu một CLB ở Pháp bắt đầu năm 2018, khi cuộc đàm phán hợp đồng truyền hình mới trong giai đoạn 2020-2024 giữa công ty Mediapro và Ban tổ chức giải bóng đá nhà nghề Pháp (LFP) thành công. LFP quản lý hai hạng đấu Ligue 1 và Ligue 2.

Thời điểm năm 2018, hợp đồng truyền hình mới, chi phí thấp, khả năng cạnh tranh để giành suất dự Champions League mở rộng, rồi khả năng đào tạo cầu thủ trẻ tốt để bán đi khắp châu Âu, là những điều hấp dẫn các quỹ đầu tư nước ngoài mua các CLB Pháp.

Hợp đồng truyền hình nội địa (trong nước Pháp) cũ trong giai đoạn 2016-2020 chia thành 2 gói: gói 80% là 8 trận cầu thường và gói 20% là 2 trận cầu đinh hàng tuần.

Kênh Canal Plus nắm gói 80% với giá 400 triệu euro/mùa, còn Bein Sports nắm gói 20% với giá 330 triệu euro/mùa. Bein Sports cũng thuộc sở hữu của Nasser Al Khelaifi, chủ tịch PSG.

Mediapro là công ty Tây Ban Nha thuộc sở hữu của một quỹ đầu tư Trung Quốc. Công ty này dường như quá lạc quan, chưa khảo sát kỹ bóng đá ở Pháp, đặt bút ký hợp đồng với LFP trong 4 mùa bóng, mỗi mùa 820 triệu euro cho gói 80%. Mediapro lập ra kênh Telefoot bán các gói thuê bao cho người xem.

Canal Plus bị hất ra ngoài, lập tức ký hợp đồng thuê lại gói 20% của Bein để làm, vẫn số tiền 330 triệu euro. Tháng 8/2020, bắt đầu vào hợp đồng, Mediapro chuyển khoản lần đầu cho LFP 150 triệu euro. Tháng 10/2020, đến hạn trả tiền tiếp, LFP không thấy tiền vào tài khoản. Mediapro xin gặp đàm phán lại.

Tháng 12/2020, Mediapro xin bồi thường 90 triệu euro và rút khỏi hợp đồng. Chủ tịch Maxim Saada của Canal đoán Telefoot phải có 7 triệu người đăng ký, thì Mediapro mới hòa vốn. Nhưng đến thời điểm Mediapro rút lui, Telefoot mới chỉ có 600.000 thuê bao.

Tháng 1/2021, LFP mở lại thầu gói 80%, nhiều công ty vào dự thầu, nhưng không ai trả được giá tối thiểu. LFP cầu viện đến Canal và kênh này ép giá làm “chữa cháy” gói 80% nửa mùa còn lại, với giá 35 triệu euro.

Lẽ ra, các CLB Ligue 1 được hưởng khoản tiền hơn 1,1 tỷ euro, thì cuối cùng, do Mediapro “chạy làng”, họ chỉ được hưởng 605 triệu euro tiền bản quyền truyền hình mùa bóng 2020/21.

Các CLB lên kế hoạch chi tiêu (từ năm 2018) và đã chi tiêu ở mức của khoản hợp đồng to. Cuối cùng, họ chỉ nhận được một nửa tiền. Mọi thứ càng khốn đốn hơn, như trường hợp của Bordeaux.

Đến tháng 6/2021, LFP lần nữa gạt Canal vốn là đối tác của họ suốt từ năm 1984 để ký gói 80% cho Amazon Prime với cái giá rẻ bất ngờ: 250 triệu euro/mùa.

Gói 80% lúc này lại rẻ hơn gói 20%. Canal đòi trả lại gói 20% giá 330 triệu euro lại cho Bein nhưng Bein không chịu. Tòa án phán quyết rằng Canal phải tiếp tục ôm gói 20% đã ký hợp đồng thuê của Bein.

Sau cùng, bản quyền truyền hình Ligue 1 giai đoạn 2020-2024 còn thấp hơn cả giai đoạn 2016-2020. Phú quý thụt lùi. Cả làng Ligue 1 điêu đứng.

Messi tới PSG, nhưng không thể thay đổi viễn cảnh của bóng đá Pháp.

Ligue 1 là giải U23 Premier League?

Gọi như vậy là bởi hễ có cầu thủ trẻ tốt, thì các CLB Ligue 1 bán ra nước ngoài, sang Premier League vì được giá nhất.

Trên thế giới, chỉ có Brazil với số dân lớn gấp 3 lần rưỡi Pháp mới xuất khẩu nhiều cầu thủ hơn đất nước hình lục lăng. Pháp cung cấp số cầu thủ nước ngoài lớn nhất ở cả 4 giải lớn châu Âu: Premier League, La Liga, Bundesliga và Serie A.

Trong 10 kỳ chuyển nhượng cầu thủ gần nhất, các đội bóng chi nhiều tiền mua cầu thủ nhất là Man City, Man Utd, Barca và PSG. Ở chiều ngược lại, các đội thu nhiều tiền nhất từ bán cầu thủ là Atalanta và 3 đội bóng Pháp: Lille, Lyon và Monaco. Trong 40 CLB bán nhiều cầu thủ nhất ở 5 giải hàng đầu châu Âu, 16 đội từ Pháp.

Giờ gặp khó về tài chính, lại thêm thị trường cầu thủ xuống dốc, các CLB Pháp không chỉ bán cầu thủ với giá rẻ, mà rao bán mình luôn. Và tất nhiên là họ không có sức cạnh tranh ở châu Âu nữa.

Chỉ có mỗi PSG thi đấu tốt ở châu Âu. Lyon năm 2020 bất ngờ vào bán kết Champions League. Mùa trước, Marseille và Rennes dự Champions League, nhưng cả hai đội cộng lại chỉ kiếm được 1 trận thắng ở vòng bảng.

Tại giải Europa League, Reims thua ở vòng sơ loại. Nice chỉ thắng 1 trận ở vòng bảng. Lille lọt được đến vòng 32 đội và bị Ajax loại. Ligue 1 sắp bị giải VĐQG Bồ Đào Nha vượt qua ở vị trí thứ 5 trên bảng xếp hạng UEFA và nếu thế, họ sẽ mất các suất dự cúp châu Âu.

Messi, ở tuổi 34, có lẽ tìm đến Pháp để “dưỡng già”.