‘Cuộc chiến thuế’ của Tổng thống Trump vẫn còn căng thẳng

Thuế đối ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu có hiệu lực vào ngày 7.8 nhưng chính sách này của ông vẫn chưa “chốt hạ” với một số bên và ẩn chứa khả năng gây thách thức không nhỏ cho tiêu dùng xứ cờ hoa.

Đến hôm qua (8.8), hơn 60 nước, vùng lãnh thổ đã chính thức bị áp thuế đối ứng theo thuế suất mà Nhà Trắng đã công bố.

Vẫn còn tiếp diễn

Tuy nhiên, Mỹ vẫn chưa chốt hạ mức thuế với nhiều đối tác thương mại lớn như Ấn Độ, Trung Quốc và Mexico . Trong đó, thách thức đàm phán nổi lên giữa Mỹ với Trung Quốc lẫn Ấn Độ.

Cụ thể, căng thẳng giữa Mỹ và Ấn Độ tăng cao sau khi Washington yêu cầu New Delhi phải ngừng mua dầu của Nga. Theo Washington, việc Ấn Độ mua dầu của Nga giúp Moscow có nguồn tài chính để tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine. Gần đây, Nhà Trắng đã tăng cường áp lực với Điện Kremlin về việc phải khẩn cấp ngừng bắn với Kyiv. Tính đến hôm qua, hầu hết hàng hóa của Ấn Độ bị Mỹ áp thuế 25% nhưng Tổng thống Trump ngày 7.8 tuyên bố nâng mức thuế lên đến 50% nếu trong vòng 20 ngày tới mà Ấn Độ không ngừng mua dầu của Nga. Thế nhưng, chính quyền của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi không tỏ dấu hiệu lùi bước. Ngày 6.8, Bộ Ngoại giao Ấn Độ chỉ trích các mức thuế được đề xuất của ông Trump là “không hợp lý”.

Hàng hóa trên thị trường Mỹ có thể tăng giá cao sau khi thuế đối ứng có hiệu lực . ẢNH: HOÀNG ĐÌNH

Bên cạnh đó, trả lời Fox News ngày 7.8, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick tiết lộ khả năng sẽ gia hạn thêm 90 ngày cho thỏa thuận “đình chiến” thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc. Ông Lutnick tiết lộ: “Tôi nghĩ chúng ta nên để nhóm đàm phán thương mại và Tổng thống Trump đưa ra quyết định, nhưng có khả năng hai bên sẽ đạt được một thỏa thuận và gia hạn thêm 90 ngày”.

Trước đó, vòng đàm phán thương mại Mỹ – Trung mới nhất, kéo dài từ ngày 28 – 29.7 tại Stockholm (Thụy Điển), đã kết thúc mà không đạt được bước tiến đột phá nào để giải quyết thương chiến giữa hai bên. Dù đều có những động thái thiện chí, hai bên vẫn không đạt thỏa thuận đột phá bởi tồn tại quá nhiều bất đồng sâu sắc.

Tương tự, Mỹ vẫn đang giữ mức thuế quan hiện tại với Mexico trong khi ngày 31.7 thông báo gia hạn thêm 90 ngày để hai bên đàm phán.

Thách thức cho chính nước Mỹ

Việc Mỹ chính thức áp thuế đối ứng với hơn 60 nước, vùng lãnh thổ có thể khiến cho hàng hóa ở xứ sở cờ hoa tăng giá. Tờ The New York Times dẫn nghiên cứu từ Đại học Yale chỉ ra việc áp thuế đã khiến hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ chịu mức thuế trung bình từ khoảng 2,4% hồi tháng 1 giờ lên khoảng 18%. Đây là mức thuế nhập khẩu trung bình cao nhất của Mỹ kể từ thời kỳ Đại khủng hoảng hồi thập niên 1930. Dự báo của nghiên cứu trên cho rằng một số loại hàng hóa sẽ có mức tăng giá cao là: quần áo, thực phẩm, hàng tiêu dùng và xe hơi. Trong ngắn hạn, giá giày dép được dự báo sẽ tăng 40%, trong khi hàng may mặc có thể tăng giá đến 38%.

Không những vậy, nếu kết quả sau cùng, Washington vẫn “chốt” thuế cao đối với 3 nhà xuất khẩu lớn là Trung Quốc, Ấn Độ và Mexico thì giá cả hàng hóa trên thị trường Mỹ có thể còn tăng vọt.

Những thông tin trên là đáng quan ngại khi giá tiêu dùng tại Mỹ vào tháng 6 tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước, trong khi mức tăng này hồi tháng 5 là 2,4%. Trên cơ sở hằng tháng, giá tăng 0,3% từ tháng 5 – 6, dù tháng trước đó chỉ tăng 0,1%. Chi tiết hơn, chỉ từ tháng 5 – 6, giá xăng dầu tăng 1%, giá hàng tạp hóa tăng 0,3%.

Chính vì thế, nếu giá cả hàng hóa tiếp tục tăng do chính sách thuế đối ứng, Mỹ khó có thể hạ lãi suất điều hành – vốn là công cụ để kiềm chế lạm phát, nên có thể dẫn đến việc kinh tế nước này thêm khó khăn.

Nhật giải quyết được “thuế chồng chéo” với Mỹ

Reuters ngày 8.8 dẫn nguồn tin từ quan chức Nhật Bản cho hay chính phủ Mỹ đã hứa với Tokyo sẽ giải quyết vấn đề đánh thuế chồng chéo. Trong các cuộc đàm phán trước đó, Bộ trưởng Chính sách tài khóa và kinh tế Nhật Bản Ryosei Akazawa kêu gọi Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick và Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đảm bảo rằng mức thuế 15% được thỏa thuận đối với hàng nhập khẩu từ Nhật Bản không bị “thuế chồng thuế”, chẳng hạn thịt bò vốn đang chịu mức thuế cao. Washington cũng đã cam kết hoàn thuế cho hàng hóa Nhật Bản bị “thuế chồng thuế” do các chính sách gần đây. Hai Bộ trưởng Lutnick và Bessent cũng cho biết Mỹ sẽ giảm thuế ô tô của Nhật từ mức 27,5% xuống còn 15% theo một sắc lệnh hành pháp riêng biệt, phù hợp với thỏa thuận thương mại mà hai bên đạt được.