Cuộc chạy đua tìm thuố.c chữa Ebola
Sự hồi phục của một số bệnh nhân được chữa bằng liệu pháp truyền má.u hay thuố.c thử nghiệm ZMapp, TKM-Ebola, Brincidofovir… tiếp thêm hy vọng trong cuộc chiến chống đại dịch.
Đợt bùng phát dịch Ebola tồi tệ nhất được ghi nhận trong lịch sử đang tiếp tục hoành hành tại Tây Phi và gây nhiều lo ngại về sự lây lan tại Mỹ. Cuộc chạy đua trong việc tìm kiếm một phương thức chữa trị hay chế tạo thành công một loại văcxin cho căn bệnh chế.t người chưa bao giờ lại cấp thiết như hiện nay.
Trước đợt dịch bắt đầu từ tháng 3 năm nay tại Guinea, tổng số ca nhiễm Ebola được ghi nhận trong quá khứ vào khoảng 2.400 người. Số lượng nhỏ bệnh nhân gây khó khăn cho các nhà khoa học trong việc tìm hiểu đầy đủ và cặn kẽ cơ chế hoạt động của virus trong cơ thể người. Các nhà khoa học đồng thời chưa thể tiếp cận với số bệnh nhân cần thiết để thử nghiệm thuố.c, văcxin hay hoàn thiện các phương thức chữa trị. Tiềm năng lợi nhuận thấp tại Tây Phi với số ít người nhiễm căn bệnh lạ và không phổ biến như Ebola lúc bấy giờ là lý do khiến các công ty dược phẩm lớn không chi trả cho những nghiên cứu dài hơi và đắt đỏ nhằm tìm ra một loại thuố.c chữa hiệu quả.
Dù vậy, trên thế giới hiện vẫn có nhiều phương thức chữa Ebola đang trong giai đoạn nghiên cứu. Về lý thuyết, các loại thuố.c này cần phải trải qua một thời gian dài vượt qua những thử nghiệm trên động vật, thử nghiệm lâm sàng trên người để chứng tỏ hiệu quả và chính thức được công nhân. Với bối cảnh dịch Ebola ngày một lan nhanh và khó kiểm soát, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã cho phép sử dụng một vài loại thuố.c trong số đó trên người bệnh vì lý do đạo đức.
Đến nay, một số bệnh nhân Ebola được chữa trị bằng thuố.c ZMapp, TKM-Ebola, Brincidofovir. Ngoài ra còn có những trường hợp áp dụng liệu pháp truyền má.u. Sự hồi phục của họ đang là bằng chứng sống tiếp thêm nhiều hy vọng trong cuộc chiến chống Ebola khiến toàn thế giới lo ngại.
Liệu pháp truyền má.u từ bệnh nhân Ebola sống sót
Bác sĩ Kent Brantly sống sót sau khi nhiễm bệnh tại Liberia. Brantly nhận má.u từ một cậu bé nhiễm bệnh được anh chăm sóc trong thời gian làm việc tại quốc gia này. Ảnh: Huffingtonpost.
Cơ chế: Với phương pháp này, huyết thanh từ người nhiễm Ebola sống sót được truyền cho các bệnh nhân Ebola khác. Lý thuyết cho rằng các kháng thể từ má.u người hiến sẽ giúp bệnh nhân chống lại virus nguy hiểm này.
Thử nghiệm: Chưa có thử nghiệm lâm sàng nào chứng minh phương pháp truyền má.u từ các bệnh nhân sống sót là cách chữa bệnh hiệu quả. Dù vậy, thế giới đã ghi nhận nhiều trường hợp hồi phục sau khi nhận liệu pháp điều trị này. WHO cũng tin rằng đây là liệu pháp đầy hứa hẹn cho các trường hợp nhiễm trong tương lai. Liệu pháp truyền má.u trước đây đã được chấp nhận trong chữa trị các bệnh như thận, bệnh thiếu má.u, thiếu má.u hồng cầu lưỡi liềm.
Người nhận điều trị: Điều trị bằng truyền má.u áp dụng lần đầu tiên tại các ổ dịch Ebola năm 1976 và tiếp tục được sử dụng trong những đợt bùng phát tiếp sau. Với dịch hiện tại, bệnh nhân được nhiều người biết đến đã điều trị bằng phương pháp này là bác sĩ Kent Brantly. Khi được chẩn đoán nhiễm virus tại Liberia, Brantly nhận má.u từ một cậu bé 14 tuổ.i sống sót do anh chăm sóc trước đây. Sau khi trở về Mỹ, Brantly đã hiến má.u cho bác sĩ Mỹ Richard Sacra, nam quay phim của đài NBC Ashoka Mukpo và nữ y tá Mỹ gốc Việt Nina Phạm. Những người này đều có nhóm má.u phù hợp với Brantly. Bác sĩ Brantly cũng dự định cung cấp má.u cho Thomas Eric Duncan, bệnh nhân Ebola đầu tiên tại Mỹ, nhưng nhóm má.u không phù hợp.
Nguồn cung: Tất cả bệnh nhân nhiễm Ebola sống sót và đã hồi phục hoàn toàn là nguồn cung huyết thanh tiềm năng cho các bệnh nhân khác, với điều kiện không mắc những bệnh truyền nhiễm như HIV/AIDS, viêm gan B hay C, giang mai. Để đảm bảo an toàn, WHO khuyến cáo các bệnh nhân này chỉ nên hiến má.u sau khi kết thúc thời gian 28 ngày kể từ lúc xuất viện.
Thuố.c ZMapp
Thuố.c ZMapp được điều chế từ cây thuố.c l.á biến đổi gen. Hiện tại không còn liều thuố.c ZMapp nào trên thế giới. Ảnh: Huffingtonpost.
Cơ chế: ZMapp là loại thuố.c kết hợp giữa những kháng thể đơn dòng bám vào virus Ebola và ngăn cản virus này tái tạo.
Thử nghiệm: Các nhà khoa học đã thực hiện thử nghiệm trên 21 cá thể khỉ nhiễm Ebola và điều trị cho 18 con bằng thuố.c ZMapp. Kết quả cho thấy 18 con khỉ được điều trị bằng ZMapp sống sót trong khi 3 con còn lại t.ử von.g. ZMapp đang được cộng đồng tin tưởng là loại thuố.c mang nhiều hiệu quả nhất chống lại Ebola.
Video đang HOT
Người nhận điều trị: ZMapp tới nay đã được dùng cho hai nhân viên y tế Mỹ là bác sĩ Brantly và y tá Nancy Writebol, các bác sĩ Liberia Abraham Borbor và Zukunis Ireland, bác sĩ Nigeria Ạo Comos Izchukwu, y tá người Anh Will Pooley và mục sư người Tây Ban Nha Rev. Miguel Pajares. Trong số này, bác sĩ Borbor và mục sư Tây Ban Nha đã t.ử von.g sau đó.
Nguồn cung: Các kháng thể trong thuố.c ZMapp được điều chế từ cây thuố.c l.á biến đổi gen và nguồn cung ZMapp đã cạn kiệt. Việc sản xuất các liều thuố.c tiếp theo đang được tiến hành nhưng đòi hỏi nhiều thời gian cùng khoản chi phí đắt đỏ.
TKM-Ebola
Thử nghiệm: Thuố.c được thử nghiệm trên khỉ đã phơi nhiễm virus Ebola. Kết quả cho thấy, một cá thể chỉ dùng 4 liều thuố.c trong tuần t.ử von.g trong khi 7 cá thể còn lại nhận được nhiều liều hơn sống sót. Cơ chế: TKM-Ebola có chứa những phân tử nhỏ gọi là RNAs nhắm vào một protein trong virus Ebola.
Người được điều trị: Bác sĩ Mỹ Richard Sacra là người được điều trị bằng thuố.c TKM-Ebola và đã hồi phục. Ông cũng được truyền má.u từ bác sĩ Brantly nên vẫn chưa rõ TKM-Ebola đóng góp bao nhiêu phần trăm vào sự hồi phục này. Nhà sản xuất cho biết sẽ đưa thuố.c tới Tây Phi để thực hiện thử nghiệm lâm sàng.
Nguồn cung: Công ty dược phẩm Tekmira, đơn vị sản xuất loại thuố.c này thông báo hiện nguồn cung thuố.c khá hạn chế.
Thuố.c Brincidofovir
Thử nghiệm: Bringcidofovir đã được thử nghiệm trên người với quy mô lớn cho các bệnh truyền nhiễm khác, đem lại kết quả tích cực và tương đối an toàn cho người dùng. Tuy nhiên, loại thuố.c này mới chỉ thử nghiệm với virus Ebola trong phòng thí nghiệm. Nhà sản xuất cho hay Brincidofovir có tác dụng can thiệp vào hoạt động của virus Ebola. Cơ chế: Thuố.c Brincidofovir được chế tạo nhằm đối phó với các bệnh do virus gây nên như Adenovirus, CMV (cytomegalovirus) và đậu mùa bằng cách ngăn cản virus tự tái bản.
Người được điều trị: Trong điều kiện thuố.c ZMapp cạn nguồn cung, nhóm má.u không phù hợp với bác sĩ Brantly, Brincidofovir được lựa chọn điều trị cho bệnh nhân Thomas Eric Duncan, người được chẩn đoán nhiễm Ebola đầu tiên tại Mỹ. Duncan đã t.ử von.g sau vài tuần nhiễm bệnh. Cùng với bệnh nhân Duncan, người quay phim của đài NBC là Ashoka Mukpo cũng dùng thuố.c và tình trạng đang tiến triển.
Nguồn cung: Nhà sản xuất chỉ cung ứng số lượng thuố.c phù hợp với các thử nghiệm lâm sàng của mình, gồm cả thử nghiệm với bệnh nhân Ebola.
Điều trị tích cực hiện vẫn là phương pháp chăm sóc bệnh nhân chủ yếu tại tâm dịch nhưng vấp phải nhiều khó khăn do thiếu thốn nhân lực và trang thiết bị. Ảnh:Huffingtonpost.
Bên cạnh những phương pháp điều trị không chính thức nói trên, hiện điều trị tích cực đang là cách các nhân viên y tế ở Tây Phi sử dụng trong cuộc chiến tại Tây Phi. Trong đó, bệnh nhân được đảm bảo cung cấp đủ nước thông qua đường miệng hoặc truyền dịch, thở khí oxy, ổn định huyết áp và điều trị những bệnh truyền nhiễm khác nếu có.
Phương pháp này được áp dụng cho khoảng 8.914 ca nhiễm bệnh đã được báo cáo, trong đó 4.447 người không qua khỏi. Điều này đồng nghĩa với việc các bệnh nhân Ebola sẽ sống sót với tỷ lệ 50%, chỉ với các biện pháp điều trị tích cực.
Phương pháp điều trị tích cực gặp rất nhiều khó khăn tại các quốc gia tâm dịch, bởi nó đòi hỏi các vật dụng bảo hộ cá nhân, khu cách ly đảm bảo vệ sinh, giường bệnh, các thiết bị y tế và con người. Trong khi đó, nhân lực và vật lực đang trong tình trạng thiếu thốn nghiêm trọng tại các nước này.
Tổ chức Bác sĩ không biên giới (MSF), tổ chức phi chính phủ đi đầu trong trận tuyến chống Ebola tại tâm dịch đang quá tải trước dịch bệnh và kêu gọi những người hành nghề y hướng về vùng dịch ở Tây Phi. Cơ quan phát triển thế giới của Mỹ (USAID) cũng đang nỗ lực tuyển chọn những nhân viên chăm sóc sức khỏe tình nguyện đến vùng dịch nhằm hỗ trợ các quốc gia chịu thiệt hại nặng nề.
Các nhân viên y tế bản địa là người chịu mọi gánh nặng và áp lực ngay lúc này. Họ không có các trang thiết bị thích hợp cũng như được đào tạo để chăm sóc cho khối lượng khổng lồ bệnh nhân Ebola hiện tại. Chính các y bác sĩ này lại trở thành nạ.n nhâ.n của căn bệnh hiểm, với số t.ử von.g trong đội ngũ chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng. Tỷ lệ t.ử von.g của nhân viên y tế tại Sierra Leone là 71%, Liberia là 51% và 52% tại Guinea. Tại Liberia, các nhân viên y tế đang đứng trước áp lực quá lớn, điều kiện làm việc tồi tệ và lương thấp nên đã đình công 2 ngày đòi tăng lương và cải thiện trang thiết bị y tế.
Khánh Hà
Theo Huffingtonpost
Trung Quốc đang gây ra cuộc chạy đua tàu ngầm ở Đông Á
Tàu ngầm lớp Kilo của Việt Nam sẽ thực hiện nhiều loại nhiệm vụ như trinh sát, tuần tra, săn ngầm và chống hạm, dùng để chống lại kẻ thù trên biển.
Tàu ngầm thông thường lớp Kilo của Hải quân Trung Quốc, mua của Nga
Tờ "Học giả Ngoại giao" Nhật Bản ngày 14 tháng 7 đưa tin, ngày 3 tháng 7, tàu ngầm Yun Bong-gil Type 214 thứ năm của Hàn Quốc hạ thủy. Chiếc tàu ngầm diesel-điện này đã trang bị hệ thống đẩy không khí độc lập (AIP), đồng thời đã trang bị tên lửa siêu âm dẫn đường chính xác Haeseong-3 tầm bắ.n 1.500 km.
Động thái này phản ánh một mặt của cuộc "chạy đua vũ trang" mang tính khu vực của Đông Á - từng bước nhập khẩu tàu ngầm thông thường cấp độ mới. Chúng đang trở thành trang bị được hoan nghênh, dùng để tăng cường sức chiến đấu và chống lại lực lượng vũ trang mạnh hơn trong nhiều loại nhiệm vụ.
Theo báo Nhật, mặc dù kinh tế Đông Á tăng trưởng mạnh mẽ, hòa nhập sâu vào kinh tế thế giới, nhưng hiện thực chiến lược của khu vực này có xu thế cạnh tranh. Trung Quốc không ngừng đẩy nhanh hiện đại hóa quân sự, thúc đẩy các cường quốc khu vực này tới tấp điều chỉnh trọng điểm hiện đại hóa quân sự của mình, quan hệ đồng minh và lựa chọn chiến lược tổng thể.
Tàu ngầm thông thường lớp Nguyên, Hải quân Trung Quốc
Bài báo cho rằng, được lợi từ sự tăng trưởng liên tục của kinh tế trong 30 năm qua, sự trỗi dậy của Trung Quốc về kinh tế, chính trị và quân sự đã thúc đẩy nước này không ngừng hiện đại hóa quân sự và hầu như đã đạt đột phá về khả năng quân sự trên các lĩnh vực.
Theo bài báo, mặc dù tồn tại bất lợi và hạn chế về kết hợp khả năng, nhưng Hải quân Trung Quốc đang từng bước chuyển đổi thành một lực lượng mang tính khu vực kiêm tấn công-phòng thủ, khả năng "chống can dự/ngăn chặn khu vực", khả năng tầm xa giới hạn và khả năng tấn công-phòng thủ trên không đều được nâng lên. Trung Quốc gọi chiến lược "chống can dự/ngăn chặn khu vực" là chiến lược "chống can thiệp".
Bài báo cho rằng, một mặt quan trọng của chiến lược này là từng bước nhập khẩu tàu ngầm cấp độ mới, trong đó có tàu ngầm hạt nhân và tàu ngầm thông thường.
Được biết, từ năm 2004 đến nay, Trung Quốc có 12 tàu ngầm thông thường lớp Nguyên Type 041 lần lượt hạ thủy, đồng thời đã từng bước tiến hành cải tiến chúng, đã trang bị hệ thống định vị thủy âm tiên tiến hơn, đã nâng cấp hệ thống vũ khí, đã giảm mức độ tiếng ồn, cũng đã sử dụng hệ thống đẩy không khí độc lập (AIP).
Trung Quốc muốn mua tàu ngầm thông thường AIP lớp Amur/Lada của Nga
Từ giữa thập niên 90 của thế kỷ trước đến nay, Trung Quốc còn mua 12 tàu ngầm lớp Kilo của Nga, ngoài ra, nghe nói, họ còn đang muốn mua ít nhất 4 tàu ngầm thế hệ thứ tư lớp Amur của Nga.
Theo bài báo, ở Đông Bắc Á, Nhật Bản và Hàn Quốc đều đang coi mua tàu ngầm mới là công tác ưu tiên. Tàu ngầm Yun Bong-gil hạ thủy gần đây của Hàn Quốc cách chiếc tàu ngầm loại này thứ tư hạ thủy vào tháng 9 năm 2013 chưa đầy 1 năm. Loại tàu ngầm này đã trang bị hệ thống đẩy không khí độc lập (AIP) và hệ thống quản lý tác chiến tiên tiến.
Hàn Quốc hiện nay tổng cộng sở hữu 14 tàu ngầm, trong đó có 9 tàu ngầm lớp Chang Bogo Type 209 và 5 tàu ngầm lớp Sohn Won-il Type 214. Đồng thời, tháng 10 năm 2013, tàu ngầm mới nhất Kokuryu của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản hạ thủy, đây là chiếc thứ 6 trong kế hoạch chế tạo 10 chiếc tàu ngầm lớp Soryu, chiếc đầu tiên đã bàn giao sử dụng vào năm 2009.
Hành trình, khả năng chạy liên tục, bộ cảm biến, tải trọng vũ khí và các trang bị khác như hệ thống AIP và tên lửa chống hạm Harpoon giúp cho tàu ngầm lớp Soryu được coi là tàu ngầm tiên tiến nhất trong 16 tàu ngầm của biên đội tàu ngầm thông thường Nhật Bản.
Tàu ngầm thông thường AIP Kokuryu số hiệu SS-506 lớp Soryu của Nhật Bản, hạ thủy ngày 31 tháng 10 năm 2013.
Theo bài báo, ở Đông Nam Á, giá thành mua sắm và yêu cầu bảo trì tương đối cao thường gây trở ngại cho việc mua sắm lượng lớn tàu ngầm. Nhưng, tàu ngầm diesel-điện có khả năng mạnh hơn được một số nước nhập khẩu gần đây đã giúp cho sức mạnh quân sự của họ được tăng cường chưa từng có.
Cách đây không lâu, Việt Nam đã tiếp nhận 2 trong số 6 tàu ngầm lớp Kilo đặt mua của Nga, chúng sẽ thực hiện nhiều loại nhiệm vụ như trinh sát, tuần tra, săn ngầm và chống hạm.
Indonesia, Malaysia va Singapore cũng đang có kế hoạch mở rộng hoặc nâng cấp lưc lương tau ngâm của mình. Trong thời gian từ năm 2007 đến năm 2009, Malaysia đã tiếp nhận 2 chiếc tàu ngầm lớp Scorpene trang bị tên lửa chống hạm Exocet do Pháp chế tạo.
Đồng thời, Indonesia cũng đã xây dựng kế hoạch đầy tham vọng, muốn tăng số lượng tàu ngầm của nước này lên ít nhất 6 chiếc vào năm 2024, mục tiêu lý tưởng nhất là 12 chiếc. Năm 2012, hải quân nước này tuyên bố đã ký kết hợp đồng trị giá 1,1 tỷ USD với Công ty Daewoo Hàn Quốc, đặt mua 3 tàu ngầm Type 209 lớp 1.400 tấn.
Tàu ngầm thông thường AIP Type 214 của Hải quân Hàn Quốc
Tháng 11 năm 2013, Singapore tuyên bố ký kết hợp đồng với công ty Thyssen Krupp Đức, đã đặt mua 2 tàu ngầm Type 218SG tiên tiến.
Theo bài báo, 10 năm qua, công dụng của tàu ngầm ở Đông Á không ngừng mở rộng từ tác chiến săn ngầm đến làm nhiệm vụ bảo vệ.
Đồng thời, việc nhập khẩu tên lửa chống hạm, tên lửa hành trình đối đất, bộ cảm biến săn ngầm và hệ thống đẩy không khí độc lập (AIP) đã tăng cường khả năng tàng hình của tàu ngầm, cuối cùng đã nâng cao tính linh hoạt, tính cơ động, khả năng hoạt động liên tục, phạm vi tấ.n côn.g và khả năng tiê.u diệ.t của chúng.
Bài báo phân tích cho rằng, đối với một số lực lượng hải quân có quy mô khá nhỏ, coi trọng phòng thủ của Đông Á và Đông Nam Á, đặc điểm nêu trên đã làm cho chúng có được khả năng "ngăn chặn trên biển" chống lại kẻ thù lợi dụng biển.
Vì vậy, tàu ngầm sẽ trở thành tài sản chiến lược ngày càng có giá trị ở khu vực này, đặc biệt là tàu ngầm đã trang bị hệ thống đẩy không khí độc lập (AIP).
Tàu ngầm thông thường AIP Type 214 phiên bản xuất khẩu do Đức chế tạo (ảnh minh họa)
Theo Giáo Dục
Chạy đua khu trục hạm Trung-Nhật: số lượng hay chất lượng hơn? Trung Quốc và Nhật Bản đã thực sự bước vào thời kỳ chạy đua vũ trang trên biển, tốc độ đóng tàu chiến mặt nước có thể nói là nhanh nhất thế giới. Đây là nhận định trong bài viết về chạy đua đóng tàu chiến đấu mặt nước của Tạp chí quốc phòng uy tín Khán Hòa. Theo tờ báo này, cuộc...