‘Cú máy ăn tiền’: Phơi bày bộ mặt của ngành điện ảnh Hàn Quốc

Cú máy ăn tiền (tựa tiếng Anh: Cobweb) khắc họa châm biếm sự khắc nghiệt của quá trình làm phim. Đằng sau ánh hào quang của một tác phẩm điện ảnh là mồ hôi, công sức của toàn bộ ê kíp nhằm đưa bộ phim đến với công chúng.

Cú máy ăn tiềnlấy bối cảnh Hàn Quốc những năm 1970 với chế độ kiểm duyệt phim ảnh gay gắt. Tạp chí quốc tế về lịch sử Hàn Quốc gọi thập niên này là “thời kỳ đen tối nhất của điện ảnh nước nhà, về cả số lượng lẫn chất lượng phim”.

Cú máy ăn tiền phơi bày góc khuất trần trụi về công việc làm phim đằng sau những hào nhoáng bên ngoài. CJ

Phim trong phim

Kim Yeol ( Song Kang Ho) là một đạo diễn điện ảnh có phim đầu tay ăn khách, nhưng sự nghiệp sau đó tuột dốc không phanh vì các tác phẩm bị giới phê bình chê là “phim rác”. Để lấy lại danh tiếng và chứng minh thực lực của mình, Kim Yeol quyết tâm thực hiện một dự án để đời. Sau khi hoàn thành xong bộ phim mới nhất Cobweb, Kim Yeol yêu cầu quay lại cái kết với một cú máy dài vì ông tin rằng đây là yếu tố giúp tác phẩm trở thành kiệt tác.

Tuy nhiên, quá trình quay gặp nhiều khó khăn vì kịch bản không vượt qua khâu kiểm duyệt và các diễn viên cũng không hiểu cái kết mới của ông.

Đạo diễn Kim Yeol mang nỗi lòng của nhiều nhà làm phim khác về việc tạo nên kiệt tác điện ảnh. CJ

Cú máy ăn tiền phơi bày góc khuất trần trụi của ngành làm phim – một ngành nghề lắm hào nhoáng nếu chỉ nhìn từ bên ngoài. Tác phẩm mở đầu bằng cuộc sống có phần bế tắc của đạo diễn Kim Yeol.

Cũng như bao người làm nghề sáng tạo khác, ông gặp khó khăn trong việc tìm kiếm một tác phẩm nghệ thuật được công nhận. Không chỉ vậy, đạo diễn còn cùng lúc đối diện với nhiều vấn đề về tinh thần khi người thầy của mình qua đời trong một tai nạn trên trường quay.

Kim Yeol cũng nhiều lần rơi vào trạng thái tự hoài nghi năng lực bản thân. Sau quá nhiều chỉ trích, ông không biết liệu thực sự mình có đủ tài năng để theo đuổi điện ảnh hay không.

Cú máy ăn tiền mô tả khá chi tiết về những khó khăn thường gặp của một nhà làm phim để hoàn thành tác phẩm của mình: kịch bản bị hạn chế nội dung, không được đề cập đến những yếu tố nhạy cảm, phản động; thiếu thốn về mặt nhân lực, thiết bị; khó khăn khi sắp xếp lịch trình của diễn viên…

Cách kể “phim trong phim” song song bằng những thước phim trắng đen cổ điển về một mối tình tay ba kịch tính tạo sự thú vị cho khán giả. Hai câu chuyện trên phim trường và trong những cảnh phim đang quay được diễn tả bằng màu sắc đối lập nhau, góp phần đem đến tiếng cười giễu nhại đằng sau các ẩn ý sâu xa được nhà làm phim cài cắm.

Phim có cấu trúc lớp lang, với sự kết hợp diễn xuất nhịp nhàng của các diễn viên. CJ

Tác phẩm cũng có nhiều câu thoại, chủ yếu đến từ nhân vật chính Kim Yeol, về tầm quan trọng và giá trị đích thực mà điện ảnh đem đến. Sự trân trọng điện ảnh của Kim Yeol cũng chính là thông điệp mà đạo diễn Kim Jee Won muốn gửi đến khán giả.

Trên Soompi, đạo diễn Kim Jee Woon chia sẻ: “Đây là bộ phim giúp tôi cảm nhận rõ hơn phim ảnh là gì, làm phim có ý nghĩa gì, tính độc đáo là gì. Tôi muốn gửi một thông điệp đầy hy vọng và lạc quan rằng điện ảnh sẽ tiếp tục phát triển, giống như cuộc sống vẫn tiếp diễn bất chấp mọi trớ trêu và khó khăn”.

Sự trở lại của ‘ảnh đế’ Hàn Quốc Song Kang Ho

Sự xuất hiện của Song Kang Ho trong vai chính mang đến bảo chứng về chất lượng diễn xuất cho tác phẩm. Giàu kinh nghiệm diễn xuất, vai diễn một đạo diễn yêu nghề nhưng đang loay hoay trong sự nghiệp không làm khó “biểu tượng điện ảnh Hàn Quốc”.

Ông thể hiện sự chuyển biến tâm lý tốt, lúc hoang mang vì những khó khăn trong công việc, lúc chìm đắm trong câu chuyện do chính mình sáng tác, lúc tận tâm chỉ đạo diễn xuất cho diễn viên, lúc lại bất lực vì những ám ảnh thất bại trong quá khứ.

Song Kang Ho (phải) là linh hồn dẫn dắt toàn bộ tác phẩm, bảo chứng về chất lượng diễn xuất. CJ

Ngoài ra, Cú máy ăn tiền còn có sự tham gia của 2 mỹ nhân xứ Hàn là Lim Soo Jung và Jeon Yeo Bin. Nếu Lim Soo Jung toát lên thần thái sang trọng, nhã nhặn của đại minh tinh Hàn Quốc thập niên 1970 thì Jeon Yeo Bin cá tính với mái tóc ngắn, yêu nghệ thuật, là nguồn động viên tinh thần to lớn cho nhân vật chính.

Krystal Jung cũng mang đến những tiếng cười hài hước cho tác phẩm. Nhân vật của cô vừa đáng yêu, vừa lố bịch, luôn bận rộn đúng chất một ngôi sao hàng đầu. Thông qua nhân vật này, người xem thấy rõ cuộc sống đa màu sắc của một diễn viên.

Sự kết hợp nhịp nhàng về diễn xuất giúp Cú máy ăn tiền mang đến cảm giác dễ chịu, dễ xem, dù cấu trúc phim lớp lang và cài cắm nhiều ẩn ý. Tác phẩm vẫn có một số điểm trừ trong việc sử dụng thoại. Đôi khi, các diễn viên diễn “làm quá” nhằm làm bật lên chất hài hước trong tình tiết. Tuy nhiên, điều này không làm ảnh hưởng đến mạch xem của khán giả.

Tại Liên hoan phim Cannes 2023 vào tháng 5, Cobweb “gây bão” bằng tràng pháo tay dài 12 phút dù chỉ tham gia ở hạng mục không tranh giải. Hiệu ứng tích cực từ Cannes 2023 phần nào nói lên sức hút của một trong bốn “tứ quái đạo diễn” Hàn Quốc Kim Jee Woon và “quốc bảo điện ảnh” Song Kang Ho.