Cứ 220 người Việt dùng điện thoại, có 1 người bị lừ.a đả.o trực tuyến

Thiệt hại do lừ.a đả.o trực tuyến tại Việt Nam trong năm 2024 lên đến 18.900 tỷ VNĐ.

Lừ.a đả.o trực tuyến tại Việt Nam vẫn đang ở mức báo động (Ảnh: Hiệp hội An ninh mạng).

Đáng chú ý, hình thức lừ.a đả.o phổ biến nhất là mời gọi đầu tư, lộ lọt dữ liệu cá nhân vẫn ở mức báo động.

Hiệp hội An ninh mạng mới đây đã công bố báo cáo nghiên cứu, khảo sát an ninh mạng 2024; được thực hiện ở khu vực người dùng cá nhân, theo hình thức trực tuyến, từ ngày 28/11 đến ngày 14/12, thu hút 59.000 người tham gia.

Không gian ảo, thiệt hại thật

Theo đó, cứ 220 người dùng điện thoại thông minh sẽ có 1 người là nạ.n nhâ.n của lừ.a đả.o trực tuyến, tỷ lệ là 0,45%. Tổng thiệt hại do lừ.a đả.o trực tuyến gây ra trong năm 2024 ước tính lên tới 18.900 tỷ VNĐ.

Thực tế cho thấy số nạ.n nhâ.n bị lừ.a đả.o lớn nhưng số có thể lấy lại được tiề.n rất nhỏ.

Khi bị mắc bẫy lừ.a đả.o, mặc dù 88,98% người dùng cho biết họ đã ngay lập tức cảnh báo, trao đổi với người thân bạn bè, nhưng chỉ có 45,69% người được hỏi trả lời có báo cáo với cơ quan chức năng, đây là tỷ lệ khá thấp.

Theo chuyên gia của Hiệp hội, việc báo cáo với các cơ quan chức năng khi gặp lừ.a đả.o là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi của bản thân nạ.n nhâ.n và ngăn chặn các hành vi phạm pháp.

Thứ nhất, việc báo cáo sẽ giúp cơ quan chức năng có thông tin kịp thời để điều tra, thu thập bằng chứng, từ đó tăng khả năng truy bắt và xử lý các đối tượng lừ.a đả.o.

Thứ hai, việc báo cáo cũng có thể giúp người bị hại phục hồi một phần hoặc toàn bộ tài sản bị chiếm đoạt, đặc biệt khi cơ quan chức năng can thiệp sớm và phong tỏa được tài sản liên quan.

Hơn nữa, mỗi vụ lừ.a đả.o được báo cáo sẽ góp phần vào việc xây dựng cơ sở dữ liệu về các chiêu trò, phương thức hoạt động của các đối tượng, từ đó cảnh báo cộng đồng, ngăn ngừa các đối tượng tiếp tục thực hiện hành vi lừ.a đả.o, gây thiệt hại cho nhiều người khác.

Do đó, báo cáo không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn đóng góp vào việc xây dựng một môi trường mạng an toàn, minh bạch, lành mạnh hơn cho cộng đồng.

Các hình thức lừ.a đả.o phổ biến

Hình thức tấ.n côn.g người dùng của các đối tượng lừ.a đả.o rất đa dạng và tinh vi. Trong đó 3 hình thức phổ biến nhất năm 2024 gồm: dụ dỗ người dùng tham gia các chiêu trò đầu tư giả, hứa hẹn lợi nhuận cao; giả mạo danh tính cơ quan, tổ chức; lừa thông báo trúng thưởng, khuyến mãi lớn.

Theo kết quả khảo sát, 70,72% người dùng từng nhận được lời mời đầu tư tài chính vào các sàn giao dịch không rõ nguồn gốc nhưng cam kết không rủi ro, lợi nhuận cao; 62,08% cho biết gặp phải các cuộc gọi mạo danh cơ quan, tổ chức (công an, tòa án, thuế, ngân hàng…) để thúc giục cài phần mềm hoặc đ.e dọ.a phải chuyển tiề.n để chứng minh trong sạch do liên quan vi phạm pháp luật.

60,01% cho biết nhận được các thông báo trúng thưởng, khuyến mãi cao nhưng thông tin rất mập mờ, bất thường.

Bên cạnh các kịch bản tinh vi, các đối tượng lừ.a đả.o đã sử dụng nhiều công nghệ hiện đại như: công nghệ trí tuệ nhân tạo Deepfake để tạo video, giọng nói giả mạo nhằm xây dựng lòng tin từ nạ.n nhâ.n; ứng dụng công cụ tự động (chatbot) để giao tiếp liên tục với nạ.n nhâ.n; dùng phần mềm chuyên dụng trên máy tính để thực hiện cuộc gọi viễn thông, tiếp cận nhiều người cùng lúc.

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (Ảnh: Hiệp hội An ninh mạng).

Việc ứng dụng công nghệ cao khiến cho nhiều nạ.n nhâ.n khi tiếp xúc các nội dung giả mạo đã không phân biệt được thật – giả, dẫn tới dễ bị mắc lừa.

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia khuyến cáo: “Tấn công lừ.a đả.o trực tuyến sẽ tiếp tục hoành hành trong năm 2025.

Bên cạnh các biện pháp từ cơ quan quản lý, người dùng vẫn cần nâng cao cảnh giác, kỹ năng an toàn khi tham gia không gian mạng. Không chia sẻ thông tin cá nhân với những người không quen biết hoặc dịch vụ không tin tưởng.

Người dùng cần xác minh kỹ lưỡng bất kỳ cuộc gọi hay trao đổi nào liên quan đến chuyển tiề.n. Sử dụng ứng dụng phòng chống lừ.a đả.o nTrust để lọc và ngăn chặn các số điện thoại lừ.a đả.o, website độc hại”.