Công nghệ 5G: Tương lai và sức mạnh thần kỳ của ngành viễn thông
5G sẽ cần thời gian một vài năm tới để phát triển. Tuy vậy, công nghệ này có thể sẽ là nền tảng chung để thúc đẩy thế giới phục hồi sau đại dịch và bước sang một trạng thái bình thường mới.
Tại phiên hội thảo chuyên đề của Hội nghị và Triển lãm Thế giới số (ITU Digital World 2020), các đại biểu đến từ các doanh nghiệp, tập đoàn viễn thông hàng đầu thế giới đã cùng nhau thảo luận về tương lai của 5G và cách triển khai công nghệ còn mới mẻ này.
Các kịch bản sử dụng của mạng di động 5G
Theo ông Thomas Sunnhauser – Trưởng nhóm Kinh doanh mạng và Truyền thông của tập đoàn Intel, 5G mang đến một cuộc cách mạng về thông tin thay vì chỉ đơn thuần là việc nâng cấp về công nghệ. Điều này được thể hiện rõ nét khi xét tới sự khác biệt giữa 4G và 5G. Trong khi 4G giúp kết nối mọi người lại với nhau, 5G được sử dụng để kết nối tất cả mọi vật.
Phiên hội thảo chuyên đề của Hội nghị và Triển lãm Thế giới số (ITU Digital World 2020).
Với ông Mani Manimohan – Trưởng ban Chính sách và các quy định về hạ tầng số (Hiệp hội thông tin di động toàn cầu – GSMA), trong 5 năm tới, hơn 1 tỷ người trên thế giới sẽ sử dụng dữ liệu di động với mức tiêu thụ trung bình mỗi tháng cao hơn gấp từ 4-5 lần. 5G chính là công nghệ hiệu quả để đáp ứng nhu cầu đó.
Ngoài người dùng, các ngành công nghiệp cũng đang cần tới những ứng dụng của 5G. Đây sẽ là chìa khoá cho sức mạnh tính toán và khả năng tự động hóa của các nhà máy. Bên cạnh đó, vị chuyên gia đến từ GSMA cho rằng, các chính phủ nên xem hệ sinh thái di động với quy mô hơn 1.000 tỷ USD như một động lực cho sự phát triển.
Ông Mani Manimohan – Trưởng ban Chính sách và các quy định về hạ tầng số (Hiệp hội thông tin di động toàn cầu – GSMA).
Chia sẻ về quan điểm của mình, ông Jemin Chung đến từ Viện Nghiên cứu Hội tụ (Hàn Quốc) cho rằng, những đặc tính về tốc độ cao và độ trễ thấp của 5G giúp công nghệ này dễ dàng thương mại hóa bởi nhờ nó, người dùng có thể trải nghiệm công nghệ thực tế ảo ngay trên chính thiết bị di động.
Công nghệ 5G có thể ứng dụng trong các ngành công nghiệp, nơi hàng loạt camera kết nối 5G được sử dụng để giám sát từ xa quá trình sản xuất. Công nghệ này cũng có thể được dùng để điều khiển máy móc từ xa thay thế công việc của con người tại những nơi có điều kiện độc hại. Đó cũng chính là lời giải cho bài toán của những chiếc xe ô tô tự hành.
Ông Jemin Chung chia sẻ về câu chuyện 5G từ đầu cầu Hàn Quốc.
Đây là những kịch bản hứa hẹn mà công nghệ 5G có thể mang lại. Tuy vậy, hầu hết các ứng dụng của 5G hiện nay vẫn tập trung vào việc báo cáo dữ liệu theo thời gian thực và các dịch vụ về video. Để tích hợp sâu hơn vào trong các nhà máy, doanh nghiệp, các modul ứng dụng phục vụ cho lĩnh vực này cần phải được phát triển.
Bên cạnh đó, cần có một cách tiếp cận mới với các khách hàng của công nghệ 5G thông qua việc xây dựng các phiên bản dùng thử, phát triển các ứng dụng điều hành ngay trên thiết bị di động hoặc phần mềm tương tác từ xa qua máy tính để bàn.
Không phải người dùng, ngành công nghiệp sẽ hưởng lợi trước tiên từ 5G
Mặc dù có chiến lược tiếp thị hướng tới các thiết bị cầm tay, thế nhưng những tác động đầu tiên mà 5G mang đến lại ảnh hưởng lên chính các doanh nghiệp.
Giai đoạn đầu của 5G sẽ tập trung vào công nghiệp nhiều hơn là tiêu dùng. Điều này có thể thấy ở việc, nhiều quốc gia đang phân bổ tần số cho các mạng 5G private của các doanh nghiệp.
Ông Thomas Sunnhauser – Trưởng nhóm Kinh doanh mạng và Truyền thông của tập đoàn Intel.
Khi bắt đầu phát triển 5G, chúng ta sẽ nghĩ ngay tới ảo hóa, đám mây hóa. Đây là 2 công nghệ làm cho mạng lưới trở nên hiệu quả hơn. Theo ông Thomas Sunnhauser (tập đoàn Intel), 5G là cơ hội để thúc đẩy các công nghệ ảo hóa và đám mây lên cấp độ tiếp theo. Về mặt băng thông, với những gì mà 5G mang lại, chúng ta sẽ không có những giới hạn đối với vấn đề này ít nhất là trong vài năm tới.
Video đang HOT
Điều mà ngành viễn thông cần đảm bảo là phải có biện pháp thúc đẩy một hệ sinh thái mở. Đây cũng chính là cơ hội tuyệt vời cho các quốc gia thuộc khu vực Châu Á TBD. Chính phủ các nước thuộc khu vực này có thể cùng nhau thông qua công nghệ này 5G để mở ra một thị trường hoàn toàn mới, ông Thomas Sunnhauser nói.
Ông Sanjay Kaul – Chủ tịch Cisco Châu Á TBD và Nhật Bản.
Công nghệ 5G sẽ giúp mọi thứ có thể được tự động hóa, thậm chí là với chi phí rẻ hơn. Đó là lý do ông Sanjay Kaul – Chủ tịch Cisco Châu Á TBD và Nhật Bản tin rằng, 5G sẽ giúp ngành công nghiệp vốn đã hoạt động nhiều năm nay ngày càng trở nên hiệu quả và từ đó sinh ra giá trị.
5G cũng có thể tạo ra một tập hợp các dịch vụ và ứng dụng mới. Các công ty viễn thông vì thế có thể cung cấp mạng lưới của mình như một nền tảng để giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả. Chính bởi những lý do này, nhiều chuyên gia cho rằng, các chính phủ và khu vực công nên biến 5G trở thành nền tảng cho quá trình chuyển đổi số.
Thế giới đã sẵn sàng cho 5G
Tại ITU Digital World 2020, tất cả các diễn giả đều đồng thuận một ý kiến chung về tương lai tươi sáng của 5G. Tuy nhiên, điều mà nhiều người cảm thấy còn băn khoăn là liệu thế giới đã sẵn sàng cho công nghệ mới mẻ này?
Chia sẻ về vấn đề trên, ông Kai Sahala – Trưởng bộ phân phát triển kinh doanh toàn cầu của Nokia cho biết, đơn vị này đã cùng với Bosch và nhiều công ty khác nghiên cứu tích hợp kết nối 5G vào trong các robot sản xuất.
Theo ông Kai Sahala – Trưởng bộ phân phát triển kinh doanh toàn cầu của Nokia, công ty này đã tiếp xúc với rất nhiều doanh nghiệp để tìm hiểu về nhu cầu và độ sẵn sàng ứng dụng 5G.
Nokia cũng đã làm việc với Honda và Toyota để ứng dụng công nghệ 5G lên những chiếc xe của tương lai. Thành phố thông minh với khả năng tự quản lý các vấn đề của nó cũng là một bước phát triển tiếp theo trong việc triển khai công nghệ 5G.
Về sự sẵn sàng của 5G, Nokia đã nghiên cứu cách các doanh nghiệp đang áp dụng 5G và cả những nơi chuẩn bị áp dụng công nghệ này. Hầu hết các công ty đều cho rằng, 5G sẽ giúp tăng suất lao động. Tuy vậy, chỉ một nửa số người có quyền ra quyết định về vấn đề công nghệ tại các công ty đó thực sự hiểu về 5G.
Chỉ 15% các doanh nghiệp được hỏi cho biết đang đầu tư vào 5G. Trong khi đó, 70% số doanh nghiệp cho biết có ý định đầu tư vào công nghệ này trong vòng 5 năm tới. Điều đó cho thấy sự quan tâm lớn của các doanh nghiệp đối với 5G.
Tương lai nào cho sự phát triển của 5G?
Tại phiên thảo luận, đại diện đến từ Việt Nam, ông Lê Bá Tân – Phó TGĐ Viettel Network cho biết, để phát triển 5G, chính phủ cần có các chính sách nhanh chóng, đặc biệt là về tần số để giúp các nhà mạng khai thác mạng lưới của họ một cách nhanh và hiệu quả nhất.
Ông Lê Bá Tân – Phó TGĐ Viettel Network chia sẻ câu chuyện 5G từ góc nhìn của một doanh nghiệp Việt Nam.
Công việc của nhà mạng là tính toán chi phí và lựa chọn thời điểm bùng nổ sao cho hợp lý. Để sử dụng hiệu quả công nghệ 5G, nhà mạng không thể làm điều đó một mình mà phải cần đến một hệ sinh thái có tính xã hội, toàn cầu. Với người dân, những người phải bỏ tiền để sử dụng 5G, phải làm sao để họ cảm thấy đồng tiền mà mình bỏ ra thực sự đem tới giá trị.
Chia sẻ về quan điểm của mình, ông Kai Sahala – Trưởng bộ phận phát triển kinh doanh toàn cầu của Nokia cho rằng, song song với việc triển khai 5G, các nhà mạng nên duy trì mạng 4G với chất lượng tốt. Điều này sẽ mang tới trải nghiệm tốt hơn cho người dùng.
“Nhà mạng cũng có thể dùng các trạm thu phát sóng truyền thống để bổ sung cho việc triển khai 5G. Điều này đang diễn ra ở tất cả mọi nơi trên thế giới. Nhìn chung, các quốc gia không nên “nhảy” thẳng lên 5G mà nên duy trì song song với mạng 4G trước đó.”, ông Kai Sahala nói.
Các hội thảo chuyên đề của Hội nghị và Triển lãm Thế giới số (ITU Digital World 2020) đều được tổ chức dưới hình thức trực tuyến với sự tham dự của nhiều chuyên gia quốc tế.
Với ông Mohamed Madkour – Phó chủ tịch mảng Tiếp thị giải pháp mạng không dây toàn cầu của Huawei, 5G không phải tự nó là một cuộc cách mạng, thay vì vậy, đầu máy cho sự phát triển vẫn phải do con người.
Vị chuyên gia này cho rằng, nếu trải nghiệm người dùng và mô hình kinh doanh dựa trên 5G không đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan, sẽ không có cuộc cách mạng nào cả.
Ông Mohamed Madkour đánh giá: “Từ triển vọng về công nghệ, chúng ta sẽ thấy 2G/3G sẽ lùi về quá khứ, 4G sẽ tiếp tục phát triển và sẽ trở thành lớp cơ bản mang phần lớn lưu lượng truy cập. 5G sẽ xuất hiện nhanh chóng. Trong năm nay, trên toàn cầu sẽ có 1/4 tỷ điện thoại thông minh 5G được xuất xưởng.”.
Nhìn chung, các chuyên gia hàng đầu về viễn thông đều đồng ý với quan điểm rằng, 5G sẽ cần thời gian một vài năm tới để phát triển. Tuy vậy, công nghệ này có thể sẽ trở thành nền tảng chung để thúc đẩy thế giới phục hồi sau đại dịch và bước sang một trạng thái bình thường mới.
Smartphone Huawei đối mặt tương lai mờ mịt
Mảng di động của Huawei có thể suy yếu nhanh chóng sau hàng loạt lệnh cấm từ hệ điều hành Android đến chip xử lý của chính phủ Mỹ.
Hơn hai năm trước, Huawei tuyên bố đặt mục tiêu trở thành hãng smartphone lớn nhất thế giới trong 2020. Giấc mơ của hãng điện tử Trung Quốc đã trở thành hiện thực vào tháng 7 năm nay khi lần đầu vươn lên đứng đầu doanh số bán hàng toàn cầu trong quý II.
Mảng di động của Huawei có thể suy yếu nhanh sau các lệnh cấm của Mỹ.
Để có được thành tựu này, Huawei đã đổ "tiền tấn" vào rất nhiều hạng mục, từ các trung tâm R&D tỷ "đô", đến tự cung cấp chip nhớ, hợp tác với các hãng lớn chuyên về camera, cho đến thiết kế sản phẩm tiên phong. Không thể phủ nhận rằng smartphone Huawei ngày càng đẹp, nhiều tính năng, camera hàng đầu, vi xử lý cạnh tranh "sòng phẳng" với Qualcomm và Apple.
Nhưng mọi thứ đang sụp đổ sau các lệnh cấm của Mỹ.
"Vòng kim cô" của Mỹ
Tháng 5/2019, chính quyền Tổng thống Donald Trump liệt Huawei vào danh sách thực thể với lý do "đe dọa an ninh quốc gia", đồng thời cấm các doanh nghiệp nước này làm ăn với công ty Trung Quốc.
"Phát súng" đầu tiên được đưa ra là cấm Huawei sử dụng dịch vụ Google trên các thiết bị di động. "Ở thị trường ngoài Trung Quốc, việc thiếu dịch vụ Google là vấn đề lớn. Huawei có thể tạm thời tập trung vào những phiên bản cũ, giá rẻ cho thị trường đang phát triển, nhưng chiến lược này không thể kéo dài và cũng không giúp họ tiến xa", Bryan Ma, Phó chủ tịch IDC, nói với CNBC.
Khi không còn loạt dịch vụ của Google, như Gmail, YouTube, Search... smartphone Huawei kém hấp dẫn hơn hẳn ở thị trường ngoài Trung Quốc. Hãng đã phải thu hẹp quy mô, rút lui ở hàng loạt khu vực trọng điểm, như châu Âu, Đông Nam Á... Thành tích dẫn đầu thị phần toàn cầu quý II của Huawei phần lớn nhờ sự ủng hộ của người dùng Trung Quốc.
Giữa tháng 5 năm nay, Huawei tiếp tục chịu thêm "đòn đau" khi chính quyền Mỹ yêu cầu các công ty nước ngoài phải xin giấy phép sử dụng công nghệ, phần mềm Mỹ nếu muốn sử dụng chip do Huawei thiết kế.
Việc kinh doanh smartphone của Huawei khó khăn ở thị trường bên ngoài Trung Quốc do thiếu dịch vụ Google.
Ngày 15/8, đại diện Google xác nhận giấy phép chung tạm thời (TGL) với Huawei đã hết hạn từ ngày 13/8. Những smartphone của công ty ra mắt trước ngày 15/5/2019 có thể không còn được cấp phép Google Mobile Services nữa - nghĩa là không cập nhật được hệ điều hành Android mới, còn các dịch vụ Gmail, YouTube, Search... sẽ bị giới hạn.
Ngày 17/8, chính phủ Mỹ tiếp tục thu hẹp tầm ảnh hưởng của Huawei khi thêm 38 chi nhánh của công ty này vào "danh sách đen". Mục đích là ngăn Huawei tiếp cận chip và công nghệ sản xuất chip, khiến công ty Trung Quốc không thể mua sản phẩm bán dẫn hay bất kỳ loại chip nào được sản xuất bằng phần mềm hoặc công nghệ Mỹ nếu không có giấy phép đặc biệt. Động thái này cũng hạn chế tình huống Huawei sẽ "lách luật", sử dụng bên thứ ba để tiếp cận công nghệ chip trong thương mại.
"Chúng tôi đang trong tình huống khó khăn", Richard Yu, CEO mảng thiết bị điện tử tiêu dùng của Huawei, thừa nhận.
Khó bán hàng ở thị trường quốc tế
Việc được người dùng Trung Quốc ủng hộ là lý do giúp Huawei "lên đỉnh" thị trường smartphone trong quý II/2020. Theo số liệu từ Canalys, 70% doanh số của hãng trong quý vừa qua được bán tại Trung Quốc. Số liệu của IDC cũng cho thấy, smartphone Huawei bán chạy nhất tại Trung Quốc với hơn 40 triệu máy, tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ở thị trường ngoài Trung Quốc, hãng đang chứng kiến sự suy giảm mạnh mẽ. Theo Canalys, doanh số bán hàng của hãng trong quý II vừa qua giảm 27% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo giới phân tích, việc sụt giảm trên chủ yếu liên quan đến lý do không có loạt dịch vụ của Google, và đây là điều đã được dự đoán trước. Khi việc sản xuất chip cũng không thể thực hiện, sắp tới đây, doanh số smartphone Huawei còn giảm tiếp.
Smartphone Huawei được người dùng trong nước ủng hộ.
Nicole Peng, nhà phân tích của công ty nghiên cứu thị trường Canalys, cho rằng nếu không thể tiếp tục với chip Kirin, Huawei có thể chuyển sang sản phẩm của MediaTek. Will Wong, nhà phân tích của IDC, cùng quan điểm, cho rằng công ty Trung Quốc nên tận dụng chipset bán sẵn nếu không được sản xuất chip riêng.
Dù vậy, ông Peng cho rằng việc chuyển qua dùng chip của MediaTek sẽ "xói mòn lợi thế cạnh tranh" của Huawei khi nói đến phần cứng. "Việc không còn chip Kirin chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu 'tạo sự khác biệt và độc nhất' trên smartphone hãng", Peng nhận xét.
Chip Kirin có ưu điểm nhanh, công nghệ tiên tiến, tích hợp AI, xử lý đồ họa tốt và có 5G. Trong khi chip MediaTek chưa có được những điểm nhấn này. "Việc không thể tiếp tục sản xuất Kirin sẽ khiến vị trí của Huawei trên thị trường smartphone không còn chắc chắn, đặc biệt là với smartphone cao cấp. Việc này cũng làm tổn hại đến hình ảnh thương hiệu quốc gia vốn rất quan trọng với Huawei", Wong nhận định.
Chuyên gia này cũng cho rằng việc dựa trên một chip kém mạnh hơn từ đối thủ có thể khiến Huawei mất lợi thế sân nhà, bởi các công ty đồng hương khác, như Vivo, Oppo và Xiaomi, cũng đang hợp tác với MediaTek hay Qualcomm. "Đó sẽ là sự cạnh tranh khốc liệt", Peng nói.
Mỹ đang "cắt đường sống" của Huawei
HiSilicon Technologies hiện là công ty chịu trách nhiệm thiết kế chip cho Huawei. Tuy nhiên, việc gia công phải nhờ đến TSMC - hãng gia công bán dẫn lớn nhất thế giới, hiện sản xuất chip cho Apple và một số công ty khác - thực hiện.
Lệnh cấm của Mỹ sẽ không cho phép TSMC sản xuất chip cho Huawei trong tương lai, do công ty này sử dụng một số công nghệ liên quan đến Mỹ. Ông Yu hôm 14/8 thừa nhận rằng công ty của ông sẽ không thể nhận bất kỳ chip tùy chỉnh nào từ TSMC. "Do đợt trừng phạt thứ hai của Mỹ, việc sản xuất chip sẽ ngừng lại sau 15/9", Yu nói. "Rất có thể thời gian tới là những ngày cuối cùng của dòng chip Kirin. Huawei đã mất 10 năm để phát triển chip. Đó là mất mát lớn đối với chúng tôi".
Mảng di động của Huawei có thể ảm đạm.
Huawei đang tìm đến một số giải pháp thay thế. Một nguồn tin tiết lộ, ngoài MediaTek và Qualcomm, công ty đang để mắt đến nhà phát triển chip di động Trung Quốc Unisoc Communications. "Chúng tôi nhận thấy, Huawei đã thử tất cả chip di động, bao gồm nền tảng của MediaTek và Qualcomm, sau phán quyết của Mỹ hồi tháng 5", một giám đốc chuỗi cung ứng tại Trung Quốc tiết lộ với Nikkei. "Huawei không muốn từ bỏ mảng smartphone đã dày công gây dựng".
Sau lệnh cấm hồi tháng 5, Huawei vẫn có thể mua một số linh kiện không phải của Mỹ như cảm biến hình ảnh của Sony, chip điều khiển của Sharp và chip nhớ của Samsung, SK Hynix, do những công ty này không có công nghệ Mỹ. Sau lệnh cấm mở rộng mới hôm 17/8, chuỗi cung ứng của công ty Trung Quốc gần như bị gian đoạn.
Bất kỳ chip hay linh kiện bán dẫn nào trên thế giới đều cần công cụ thiết kế do công ty Mỹ cung cấp, chẳng hạn Cadence Design Systems & Synopsys thiết kế chip, Applied Materials, Lam Research và nhiều công ty khác chế tạo, sản xuất chip và linh kiện bán dẫn. Phạm vi áp dụng của lệnh cấm mới có thể ảnh hưởng tới cả các bộ phận điện tử quan trọng khác, như màn hình hiển thị cần dùng vật liệu từ công ty Corning, 3M của Mỹ.
"Mọi công đoạn sản xuất chất bán dẫn thuộc bất kỳ loại nào trên thế giới đều phải tuân theo các yêu cầu về giấy phép của Mỹ. Chúng sẽ có sự liên quan ở nhiều hình thức, cả trực tiếp lẫn gián tiếp", luật sư Kavin Wolf, một chuyên gia về kiểm soát thương mại hóa và xuất khẩu, nói.
Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross, nhấn mạnh đã hạn chế quyền tiếp cận của Huawei với công nghệ Mỹ, kể cả việc thông qua bên thứ ba.
Jonah Cheng, Giám đốc công ty đầu tư J&J Investment kiêm nhà phân tích tại UBS, đánh giá Huawei có thể đã gom đủ lượng chip để sử dụng ngắn hạn. Do đó, lệnh cấm của Mỹ sẽ không lập tức gây ảnh hưởng đến hãng điện tử Trung Quốc.
"Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ các động thái của chính phủ Mỹ, liệu họ có sửa đổi lệnh cấm với Huawei sau bầu cử diễn ra tháng 11 sắp tới hay không và Bắc Kinh sẽ phản ứng thế nào nếu lệnh cấm vẫn không được dỡ bỏ", Cheng nói.
Còn theo Neil Mawston, chuyên gia phân tích của Strategy Analytics, bộ phận smartphone của Huawei có thể vẫn ổn trong phần còn lại của năm 2020. Tuy nhiên, trong hai năm tiếp theo, "cuộc chơi" có thể hoàn toàn khác.
Cuộc đua 6G đã bắt đầu Trong khi mạng di động công nghệ 5G mới triển khai thì nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... đang cạnh tranh khốc liệt để chiếm lĩnh vị thế dẫn đầu về phát triển công nghệ 6G. 6G là gì? Mạng di động thế hệ thứ 5 (5G) hiện vẫn đang chiếm thế thượng phong, nổi lên như một nền...