Con người lần đầu tiên đặt chân đến Bắc Mỹ từ khi nào?

Đây là một trong câu hỏi gây tranh cãi nhất. Cho đến mới đây, hai nghiên cứu mới đã đưa ra những bằng chứng cho thấy con người đã sống ở lục địa Bắc Mỹ cách đây khoảng 33.000 năm.

Con số này sớm hơn nhiều so với giả định trước đây. Quan điểm thường thấy với những cư dân sớm nhất ở châu Mỹ là một nhóm duy nhất được gọi là “văn hóa Clovis” định cư ở lục địa khoảng 15.000-13.000 năm trước. Con số này sau đó đã bị đẩy lùi bởi một số khảo cổ học. Ngày phổ biến hiện nay là khoảng 16.000 năm trước. Tuy nhiên, hai nghiên cứu mới đưa ra bằng chứng đã đẩy con số này một lần nữa, lần này còn xa hơn nhiều.

Nghiên cứu đầu tiên trong hai nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, các nhà khảo cổ học mô tả chi tiết về các cuộc khai quật tại hang Chiquihuite ở Zacatecas, miền trung Mexico, nơi chứa 2.000 công cụ bằng đá, xác thực vật và DNA môi trường. Các bằng chứng tại địa điểm cho thấy hang động được con người sinh sống khoảng 25.000-33.000 năm trước.

Giáo sư Eske Willerslev từ trường Đại học Cambridge nhận định: “Những người đầu tiên này không chiếm hang liên tục. Chúng tôi nghĩ rằng họ đã dành một phần của năm để sử dụng nó làm nơi trú ẩn mùa đông, mùa hè hoặc làm căn cứ để săn bắn trong quá trình di cư. Đây có thể là “khách sạn” lâu đời nhất của châu Mỹ.”

Nghiên cứu thứ hai đã sử dụng carbon phóng xạ từ 42 địa điểm khảo cổ ở Bắc Mỹ và Beringia, một cây cầu trên đất liền trước đây nối liền Bắc Á và Bắc Mỹ cho đến khi nó bị bao phủ bởi biển khoảng 11.000 năm trước. Cùng với bằng chứng di truyền và khí hậu, một mô hình toán học cho thấy con người rất có thể có mặt trên khắp nước Mỹ trước Cực đại băng hà cuối cùng khoảng 26.000 đến 19.000 năm trước.

“Người đầu tiên được cho là đã đến lục địa này từ 16.000 đến 13.000 năm trước”, tác giả chính của nghiên cứu, tiến sĩ Lorena Becerra-Valdivia nhấn mạnh.

Các nghiên cứu mới gần như chắc chắn sẽ chứng minh về phát hiện có thể gây tranh cãi cho nhiều nhà khảo cổ. Một số dữ liệu được sử dụng trong nghiên cứu thứ hai đến từ một số địa điểm khảo cổ của Brazil ở bang Piauí có niên đại khoảng 20.000 năm trước.

Mặc dù các các số liệu đã được phân tích một cách chuyên nghiệp, chúng vẫn còn gây tranh cãi và nhiều ý kiến cho rằng chúng quá cũ để được coi là hợp lệ.