Con đường tiếp cận lãnh đạo Triều Tiên của cựu điệp viên Hàn Quốc
Rất ít điệp viên nước ngoài như Black Venus có khả năng tiếp cận gần gũi với lãnh đạo của quốc gia được xem là đối thủ, đặc biệt lại là một đất nước bí ẩn như Triều Tiên. Do vậy khi có cơ hội, điệp viên Hàn Quốc thậm chí đặt cả máy ghi âm vào vị trí kín đáo nhất.
Cựu điệp viên Hàn Quốc Park Chae-seo trả lời phỏng vấn ở Seoul ngày 29/8 (Ảnh: AFP)
Trước khi gặp cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il, điệp viên Hàn Quốc mang mật danh “Black Venus” được nhắc nhở phải thức khuya, tắm rửa và ăn mặc chỉnh tề. Park Chae-seo, tên thật của Black Venus, đã giấu một máy ghi âm trong “vùng kín” của mình.
Vào thập niên 1990, Park Chae-seo từng đóng vai một cựu sĩ quan quân đội Hàn Quốc bất mãn với chính quyền và chuyển hướng sang làm doanh nhân. Công việc của ông là quay các đoạn phim quảng cáo tại các địa điểm đẹp ở Triều Tiên cho các công ty Hàn Quốc. Để có thể tiếp cận ông Kim Jong-il, Park nói ông đã tìm cách bán các món đồ gốm cổ cho các thành viên trong gia đình nhà lãnh đạo Triều Tiên.
Ngày nay, câu chuyện của điệp viên Black Venus đã được chuyển thể thành sách và phim, từ đó hé lộ nhiều mối liên kết ngầm giữa hai quốc gia bị chia tách trên bán đảo Triều Tiên.
Trong bối cảnh Hàn Quốc và Triều Tiên đang duy trì bầu không khí ngoại giao hiếm thấy, cuốn sách và bộ phim mang tên “The Spy Gone North” (tạm dịch: Điệp viên đi về phương Bắc) đã nhanh chóng trở thành cuốn sách bán chạy nhất và bộ phim ăn khách nhất tại các phòng vé. Bộ phim đã thu hút hơn 5 triệu người xem, tương đương 10% dân số Hàn Quốc, chỉ trong 3 tuần đầu công chiếu.
“Sống với mác điệp viên cực kỳ căng thẳng. Chỉ một lỗi nhỏ nhất, chẳng hạn như sự cố lỡ lời, cũng có thể khiến tôi bị lộ”, ông Park, nay đã 64 tuổi, chia sẻ trong cuộc phỏng vấn hiếm hoi với truyền thông nước ngoài.
Tuy nhiên, không giống các điệp viên Triều Tiên hoạt động ở Hàn Quốc, ông Park không được cấp thuốc tự sát để có thể nhanh chóng kết liễu đời mình nếu bị bắt. Thay vào đó, Park Chae-seo cho biết các điệp viên Hàn Quốc như ông “được huấn luyện tự sát bằng cách sử dụng chính những ngón tay của mình” thông qua “những điểm huyệt quan trọng trên cơ thể”.
Điệp viên ngầm
Park Chae-seo bắt đầu công việc tình báo quân đội từ năm 1990. Ông được giao nhiệm vụ thu thập thông tin về chương trình hạt nhân của Triều Tiên khi nó vẫn còn ở giai đoạn sơ khai.
Ông Park đã kết bạn với một nhà vật lý hạt nhân Trung Quốc gốc Triều Tiên. Người này sau đó đã tiết lộ cho ông biết rằng Triều Tiên đã chế tạo được 2 quả bom hạt nhân ở cấp độ thấp. Cái giá cho sự trao đổi thông tin này là 1 triệu USD.
Khi Park Chae-seo gia nhập cơ quan tình báo Hàn Quốc vào năm 1995, ông được cấp mật danh Black Venus.
Tại Bắc Kinh, Park Chae-seo làm việc cho một công ty Hàn Quốc chuyên nhập khẩu sản phẩm nông nghiệp Trung Quốc nhưng gắn mác hàng Triều Tiên miễn thuế. Ông Park đã tìm cách xây dựng mạng lưới liên lạc Triều Tiên cũng như các đối tượng cung cấp thông tin khác.
Một cơ hội lớn đã đến với Park Chae-seo khi ông được cho là đã dàn xếp để cháu trai của Jang Song Thaek, chú dượng của đương kim lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, được thả khỏi nhà tù ở Trung Quốc bằng cách thanh toán khoản nợ 160.000 USD mà cháu trai Jang nợ các thương nhân Trung Quốc.
Video đang HOT
Gia đình ông Jang sau đó đã mời Park Chae-seo tới Bình Nhưỡng. Điệp viên Hàn Quốc đã nhân cơ hội này ký một thỏa thuận trị giá 4 triệu USD giữa công ty quảng cáo của ông với một đại lý du lịch của Triều Tiên để quay các đoạn phim quảng cáo tại một số địa điểm ở Triều Tiên.
Vào thời điểm đó Triều Tiên đang rất cần tiền do nền kinh tế nước này bị kiệt quệ sau khi nhà viện trợ lớn là Liên Xô bị tan rã.
Vào năm 1997, sau vài chuyến đi tới Triều Tiên, Park Chae-seo được mời tới Nhà Khách Paekhwawon ở Bình Nhưỡng, nơi ông Kim Jong-il thường làm việc vào ban đêm, để gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên trong 30 phút. Trong chuyến đi này, Park đã giấu máy ghi âm trong vùng kín của mình.
Cố lãnh đạo Kim Jong-il không ngại bắt tay ông Park khi ông bước vào phòng. Ông Park nói rằng câu chuyện giữa họ chủ yếu xoay quanh việc mua bán các đồ gốm.
“Giọng nói của ông ấy hơi khàn. Thay vì hồi hộp với nỗi sợ bị lộ, tôi cảm thấy khá thoải mái vì tôi biết đã giành được sự tin tưởng tuyệt đối từ phía Triều Tiên”, ông Park nhớ lại.
Thân phận bại lộ
Theo lời kể của cựu điệp viên Hàn Quốc, ông Kim Jong-il cũng bày tỏ sự quan tâm dành cho cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống Hàn Quốc sắp diễn ra sau đó.
Các cuộc khủng hoảng quân sự liên Triều thường có xu hướng xảy ra vào các năm bầu cử tại Hàn Quốc. Chưa đầy 3 tuần trước cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc vào năm 1987, các điệp viên Triều Tiên từng bị cáo buộc cho nổ tung máy bay của hãng hàng không Hàn Quốc Korea Air trên biển Andaman khiến 115 người thiệt mạng.
Trước thềm cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống Hàn Quốc vào năm 1997, các quan chức Triều Tiên đã tiết lộ với ông Park rằng 3 người ủng hộ ứng cử viên bảo thủ Lee Hoi-chang đã đề nghị Bình Nhưỡng tiến hành một cuộc tấn công vũ trang vài ngày trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra.
Park Chae-seo đã báo tin cho các lãnh đạo của ông tại cơ quan tình báo Hàn Quốc và cho chiến dịch tranh cử của ứng viên tự do Kim Dae-jung và thông tin này cuối cùng đã được công khai. Rốt cuộc không có vụ tấn công nào xảy ra và ông Kim Dae-jung đã giành chiến thắng sít sao.
3 người ủng hộ ứng viên Lee Hoi-chang sau đó bị kết tội vi phạm luật an ninh quốc gia Hàn Quốc, bao gồm các điều khoản cấm liên lạc với Triều Tiên. Tuy nhiên, họ đã được tuyên trắng án khi kháng cáo lên tòa án tối cao sau khi ông Park từ chối ra làm chứng.
Thân phận của Park Chae-seo bị bại lộ và ông bị cơ quan tình báo sa thải. Sau đó, ông Park chuyển tới Trung Quốc và dành phần lớn thời gian trên sân golf.
Sau khi phe bảo thủ tại Hàn Quốc lên nắm quyền trở lại và bổ nhiệm một lãnh đạo cơ quan tình báo mới, ông Park bị bắt tại Seoul vào năm 2010 với cáo buộc tuồn tin mật cho Triều Tiên. Mặc dù vậy, ông Park khẳng định ông chỉ cung cấp những tin tình báo cấp thấp để giành được sự tin tưởng từ phía Triều Tiên.
“Tôi bị biệt giam trong 6 năm”, ông Park nói, đồng thời mô tả việc chính quyền bỏ tù ông mang động cơ chính trị.
Park Chae-seo nói rằng những đoạn băng ghi âm mà ông từng thu được trong các cuộc gặp với ông Kim Jong-il, Jang Song Thaek và các quan chức cấp cao khác của Triều Tiên đã không bị thu giữ vào thời điểm ông bị bắt cách đây 8 năm. Những vật chứng này đang được cựu điệp viên Hàn Quốc cất giữ tại nơi an toàn ở nước ngoài.
Thành Đạt
Theo Dantri/ SCMP
Tranh cãi phong cách thân thiện của ông Trump khi tiếp "sứ giả" Triều Tiên
Bức ảnh chụp Tổng thống Donald Trump tươi cười khi đứng cạnh quan chức cấp cao của Triều Tiên tại Nhà Trắng khiến giới chức Mỹ lo ngại rằng Washington đã trao chiến thắng cho Bình Nhưỡng trước khi hai nước bước vào bàn đàm phán.
Cựu Tổng thống Bill Clinton giữ vẻ mặt nghiêm nghị khi chụp ảnh chung với cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il trong cuộc gặp năm 2009 (Ảnh: KCNA)
Khi cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton tới Triều Tiên năm 2009 trong sứ mệnh nhân đạo nhằm thuyết phục Triều Tiên thả hai nhà báo Mỹ bị Bình Nhưỡng bắt giữ, ông đã ra chỉ thị cho đội ngũ đi cùng trước cuộc họp với cố lãnh đạo Triều Tiên rằng: "Chúng ta không được cười".
Trong một số bức ảnh, bao gồm cả bức ảnh chính thức chụp cùng lãnh đạo nước chủ nhà ở Bình Nhưỡng, cựu Tổng thống Clinton và các trợ lý của ông vẫn giữ nguyên vẻ mặt như kế hoạch ban đầu, thể hiện sự nghiêm túc và kiên quyết, phù hợp với bối cảnh của chuyến đi.
Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump có cách tiếp cận hoàn toàn khác khi ông tiếp đón Phó Chủ tịch đảng Lao động Triều Tiên Kim Yong-chol tới Nhà Trắng hôm 1/6. Được xem là "cánh tay phải" của nhà lãnh đạo Kim Jong-un, ông Kim Yong-chol là quan chức cấp cao nhất của Triều Tiên đặt chân tới Mỹ sau 18 năm.
Khác với cựu Tổng thống Clinton trước đây, Tổng thống Trump tươi cười rạng rỡ khi ông Kim Yong-chol trao cho ông chủ Nhà Trắng bức thư với kích cỡ lớn của nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Cả hai cùng nhau chụp ảnh lưu niệm tại Phòng Bầu Dục và ông Trump không giấu nổi sự tự hào khi cầm bức thư của ông Kim Jong-un trên tay. Nhà Trắng sau đó cũng nhanh chóng công khai bức ảnh này.
Thắng lợi cho Triều Tiên
Tổng thống Trump tươi cười khi cầm trên tay bức thư do ông Kim Yong-chol mang tới Nhà Trắng (Ảnh: White House)
Sự tiếp đón thân mật của nhà lãnh đạo Mỹ dành cho ông Kim Yong-chol đã khiến các cựu quan chức, những người từng đàm phán với Triều Tiên, lo ngại rằng Tổng thống Trump có thể đã trao cho Triều Tiên một thắng lợi nữa về ngoại giao trước khi hai nước đạt được sự đồng thuận về chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.
"Không còn nghi ngờ gì nữa, đây đích thị là hẹn hò tốc độ", Christopher R. Hill, nhà ngoại giao từng dẫn đầu phái đoàn Mỹ trong cuộc đàm phán 6 bên về vấn đề hạt nhân Triều Tiên dưới thời cựu Tổng thống George. W. Bush, nhận định.
Ông Hill cũng nhớ lại việc ông từng bị khước từ khi đích thân trao một bức thư của cựu Tổng thống Bush cho cố lãnh đạo Kim Jong-il dù đó chỉ là một bức thư với kích cỡ bình thường. Ngược lại, theo ông Hill, Triều Tiên đã nhận được "toàn bộ" lợi thế từ Tổng thống Trump trong trường hợp lần này.
Câu hỏi làm thế nào để tiếp cận với một đất nước đặc biệt như Triều Tiên vẫn luôn là một thách thức với mọi tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, mức độ nhạy cảm của mối quan hệ này đã được đẩy lên cao khi Tổng thống Trump chuẩn bị gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un tại Singapore vào ngày 12/6 tới. Chưa từng có tổng thống đương nhiệm nào của Mỹ gặp mặt một nhà lãnh đạo Triều Tiên và những hình ảnh về cuộc gặp sắp tới sẽ ngay lập tức "phủ sóng" toàn thế giới.
Trước thềm cuộc gặp với nhà lãnh đạo Triều Tiên, các cựu quan chức Mỹ tỏ ra hoài nghi về ông Trump - vị tổng thống được cho là bốc đồng và hay thể hiện bản thân, người từng có những cái bắt tay thể hiện quyền uy, vẻ mặt giận dữ và kiểu tạo hình với ngón tay cái giơ lên cao. Các cựu quan chức lo ngại những nguy cơ có thể xảy ra khi ông Trump tiếp xúc với ông Kim Jong-un bên ngoài bàn đàm phán.
"Những bức ảnh chụp hai nhà lãnh đạo tươi cười đứng cạnh nhau sẽ được Triều Tiên lan truyền để thể hiện rằng cả hai nhà lãnh đạo đều ngang bằng nhau. Ông Trump nên tránh những hành động tuyên truyền như vậy, tránh những nụ cười và những cái ôm (với ông Kim Jong-un)", cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Bill Richardson, người từng có cơ hội gặp một số nhà lãnh đạo cứng rắn như Saddam Hussein và từng vài lần tới Bình Nhưỡng, nhận định.
Tuy vậy, Tổng thống Trump lại coi những bức ảnh chụp chung với ông Kim Jong-un như một chiến thắng, một biểu tượng cho thấy ông sẵn sàng từ bỏ các nghi thức ngoại giao từng cản trở những người tiền nhiệm trong mối quan hệ với Triều Tiên. Theo các trợ lý Nhà Trắng, quyết định bất ngờ của Tổng thống Trump hồi tháng 3 khi đồng ý tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Triều Tiên xuất phát từ sự tự tin rằng, kỹ năng đàm phán của ông sẽ hiệu quả hơn so với các cuộc đàm phán cấp thấp thất bại trong suốt 30 năm qua.
Chiến lược của ông Trump
Truyền hình Hàn Quốc đưa tin về lãnh đạo Mỹ - Triều (Ảnh: Reuters)
Ông Kim Jong-un không phải nhà lãnh đạo thế giới đầu tiên Tổng thống Trump gặp mặt và dành sự thân thiện cho họ. Ông Trump từng mời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ăn miếng bánh sô cô la tuyệt vời nhất trong cuộc gặp thượng đỉnh xa hoa ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago năm 2017. Ông khen ngợi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte vì đã thực hiện thành công một công việc khó tin trong cuộc chiến chống ma túy. Ông cũng gửi lời chúc mừng Tổng thống Vladimir Putin sau cuộc bầu cử tại Nga hồi tháng 3, bất chấp cảnh báo không nên chúc mừng từ các trợ lý an ninh quốc gia Mỹ vì cho rằng cuộc bầu cử này bị can thiệp.
"Lập trường của ông Trump trong ngoại giao quốc tế cũng tương tự quan điểm của ông trong đàm phán bất động sản ở New York, bắt đầu bằng việc xây dựng mối quan hệ cá nhân gần gũi mang dấu ấn của riêng mình, sau đó là xây dựng lòng tin, không nói chuyện làm ăn mà thiết lập tình bạn và dùng sức hút để khiến đối phương chìm đắm trước khi làm cho họ xiêu lòng", Daniel Russel, quan chức phụ trách chính sách châu Á trong chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama, nhận định.
Các trợ lý Nhà Trắng từng nói rằng mục tiêu của Tổng thống Trump là luôn mở cánh cửa để hợp tác với các nhà lãnh đạo "đối thủ" và cùng họ giải quyết những thách thức chung, bất chấp sự mâu thuẫn giữa hai bên. Việc Tổng thống Trump đón tiếp ông Kim Yong-chol cũng là hành động "đáp lễ" sau khi nhà lãnh đạo Kim Jong-un từng hai lần đón Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại Bình Nhưỡng.
Tổng thống Trump đã đích thân tiễn ông Kim Yong-chol ra tận xe ô tô để rời Nhà Trắng hôm 1/6 (Ảnh: Reuters)
Đây không phải lần đầu tiên tổng thống Mỹ đón một quan chức Triều Tiên. Vào tháng 10/2000, cựu Tổng thống Bill Clinton từng đón ông Jo Myong Rok - quan chức quân sự cấp cao của Triều Tiên. Ông Jo khi đó cũng trao cho ông Clinton một bức thư của cố lãnh đạo Kim Jong-il, nhưng ông Clinton rốt cuộc đã từ chối lời mời của ông Kim Jong-il tới gặp mặt tại Bình Nhưỡng.
Giới chỉ trích gọi cách tiếp cận của Tổng thống Trump với chính sách đối ngoại là thiếu nhất quán, ngây thơ và trao cho các đối thủ chiến thắng ngoài mong đợi bằng cách cho phép "bản năng" của mình làm hỏng chiến lược của cả một chính quyền. Theo nhà sử học Robert Dallek, các tổng thống Mỹ thông thường rất cẩn trọng khi gặp các nhà lãnh đạo của các chế độ chuyên chế.
"Xét về chính trị trong nước, sẽ rất nguy hiểm nếu tổng thống Mỹ quá thân thiện với người là đối thủ mình... Có vẻ như ông Trump vẫn ít kinh nghiệm và chưa hiểu về những gì ông đang làm. Chắc chắn ông ấy biết là đang gặp một chính quyền chuyên chế, nhưng có vẻ như ông ấy đang bị thôi thúc bởi sự tán thưởng và thể hiện thành tựu của bản thân", nhà sử học Dallek nhận định.
Thành Đạt
Theo Dantri
Cha của ông Kim Jong-un từng xem Đệ nhất phu nhân Trung Quốc biểu diễn Cố Phó Thủ tướng Trung Quốc Tập Trọng Huân, cha của Chủ tịch Tập Cận Bình, và cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il từng cùng nhau thưởng thức một tiết mục trình diễn của đương kim Đệ nhất phu nhân Trung Quốc, bà Bành Lệ Viện, vào năm 1983. Bà Bành Lệ Viện (áo đỏ) là một trong số các nghệ sĩ...