Côn Đảo – Từ địa ngục tới thiên đường: Xa mà gần
Năm 1994, lần đầu tiên những người dân Côn Đảo được biết tới chiếc điện thoại bàn khi Bưu điện Bà Rịa- Vũng Tàu tổ chức xây dựng khánh thành tổng đài viba điện thoại tại Côn Đảo.
Từ chiếc điện thoại đầu tiên này, cuộc sống người dân Côn Đảo bắt đầu có những thay đổi mạnh mẽ.
Bước đột phá đầu tiên
Năm 1994, sau 2 năm thành công trong việc số hóa tổng đài điện thoại trong đất liền, tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu quyết định xây dựng tổng đài điện thoại tại Côn Đảo.
Thời điểm đó, công nghệ kết nối qua vệ tinh hay cáp quang vẫn có xa lạ với Côn Đảo nên để kết nối tín hiệu được với Côn Đảo, các kỹ sư thuộc Bưu điện tỉnh bà Rịa- Vũng Tàu đã có sáng tạo kết nối tín hiệu với đường cáp quang ra tới bờ biển thuộc tỉnh Sóc Trăng. Rồi từ đó tín hiệu được đưa lên trạm viba ven biển để kết nối tiếp. Nhưng để truyền tín hiệu tới được Côn Đảo, các kỹ sư phải đặt thêm trạm Trung kế vi ba nổi giữa Biển Đông.
Máy bay tại sân bay Côn Đảo
Tại đầu cuối Côn Đảo, trạm viba được đặt trên núi Chúa – điểm cao nhất của Côn Đảo để nhận và truyền tín hiệu xuống tổng đài ở trung tâm huyện. Vượt qua nhiều khó khăn về kỹ thuật và thời tiết, ngày 30/4/1994, sau 19 năm ngày Đất nước thống nhất, tổng đài điện thoại tại Côn Đảo đã chính thức hoạt động, giúp cho người dân Côn Đảo có thể “Alo” về đất liền, không phải chờ chực để gọi qua máy bộ đàm như trước kia.
Có mặt tại lễ khánh thành, ông Vũ Đức Luận – Giám đốc Bưu điện Bà Rịa – Vũng Tàu ngày đó cho rằng, với mong muốn kéo Côn Đảo về gần hơn với đất liền nên lực lượng lao động và kỹ sư của bưu điện tỉnh đã cố gắng hết mình, vượt qua mọi khó khăn và sáng tạo vượt bậc để hoàn thành công trình dành tặng người dân Côn Đảo.
Nhờ những chính sách hỗ trợ biển đảo, các hộ dân tại Côn Đảo được lắp máy điện thoại với chi phí chỉ bằng 1/3 so với đất liền. Chính vì thế, từ chỗ không có điện thoại, trong thời gian rất ngắn người Côn Đảo lập kỷ lục khi có tỷ lệ điện thoại/hộ dân cao nhất cả nước với trên 20 máy/100 người dân. Kỷ lục đó còn kéo dài cho tới hơn 10 năm sau đó. Như một phép mầu, chỉ sau một đêm người Côn Đảo đã có thể liên lạc đi khắp thế giới, tạo cơ hội để kết nối làm ăn, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần.
Video đang HOT
Bước thứ 2
Tàu cao tốc đưa du khách tới Côn Đảo
Năm 2003, một bước đột phá mới để kéo Côn Đảo về gần hơn với đất liền là Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam quyết nâng cấp sân bay Cỏ Ống – Côn Đảo. Nằm cách trung tâm Côn Đảo khoảng 14km, sân bay Cỏ Ống được xây dựng từ năm 1947 và năm 1963 người Mỹ đã tu sửa, nâng cấp với mục đích sử dụng cho hoạt động quân sự.
Sau năm 1975, sân bay này được chúng ta tiếp quản và sử dụng. Tuy nhiên do diện tích nhỏ nên Cỏ Ống chỉ sử dụng được cho máy bay trực thăng hoạt động và công suất hàng năm trước khi nâng cấp, sân bay Côn Đảo chỉ vận chuyển được số lượng hành khách khoảng 1.500 lượt khách/năm.
Sau gần 1 năm xây dựng và nâng cấp với tổng kinh phí đầu tư hơn 86 tỷ đồng, ngày 1/2/2004 sân bay Cỏ Ống được khánh thành. Với việc kéo dài đường băng đạt 1.830 m, mở rộng sân đậu gần 10.000m2 cùng các trang thiết bị đạt chuẩn, sân bay Cỏ Ống có thể tiếp nhận các loại máy bay cánh bằng như ATR-72, Fokker F-70 hay Embraer E-195 có thể chuyên chở từ 70 tới 125 khách/chuyến.
Với thời gian bay từ TPHCM đến Côn Đảo khoảng 40 phút và chi phí rẻ phân nửa so với máy bay trực thăng trước đây, người dân Côn Đảo đã thuận lợi hơn trong việc đi lại. Từ số lượng hành khách chỉ đạt 1.500 khách năm 2003, năm 2005 con số đó nhảy vọt lên gần 19 ngàn lượt khách và tới năm 2020, số lượt khách lên tới con số gần 448 ngàn.
Ông Đoàn Thái – Chủ tịch Hội nông dân huyện Côn Đảo kể, từ ngày sân bay được nâng cấp, đời sống người dân Côn Đảo đã thay đổi rõ nét. Khách du lịch ra nhiều, các dịch vụ phục vụ du lịch phát triển mạnh, thu nhập người dân cũng tăng theo. Cũng nhờ có đường bay được thiết lập mà nhiều nhà đầu tư cũng đã lựa chọn Côn Đảo để phát triển. Nhiều công trình lớn mọc lên, số người tới Côn Đảo lập nghiệp cũng tăng dần khiến Côn Đảo dần trở nên trù phú, sầm uất đông đúc.
Bước thứ 3
Ngày 14/2/2019, tại cảng Vũng Tàu khánh thành và đưa vào sử dụng tàu cao tốc hai thân Express 36 trên tuyến Vũng Tàu – Côn Đảo và ngược lại. Đây thực sự là một bước đột phá trong hoạt động vận chuyển hành khách từ Côn Đảo tới đất liền và hành trình của con tàu Express 36 được ví như “con đường cao tốc trên Biển Đông”.
Người đưa ra ý tưởng và đi tiên phong trong việc hình thành “Con đường cao tốc trên Biển Đông” là ông Vũ Văn Khương – chủ hãng tàu Phú Quốc Express. Ông Khương từng công tác ở Côn Đảo một thời gian nên ông hiểu rất rõ đường biển này cũng như nhu cầu đi lại, vận chuyển hàng hóa của người dân.
Theo ông Khương “Mỗi lần từ Côn Đảo về TP Vũng Tàu là một lần khó khăn. Phương tiện phổ biến với người dân khi đó là những con tàu công nghệ cũ, chạy nhanh nhất cũng phải mất 12 tiếng. Nếu biển động phải nằm bờ chờ đợi, có khi cả tháng”.
Vì thế, sau khi tìm hiểu công nghệ của những con tàu cao tốc 2 thân, ông Khương cùng các đồng sự đã quyết định đưa con tàu về hoạt động trên tuyến Vũng Tàu- Côn Đảo. Tàu Express 36 với sức tải lên đến 600 hành khách và sử dụng công nghệ mới 2 thân nên tàu có thể cắt sóng, triệt tiêu sóng cấp 5 và gió giật lên tới cấp 7, có thể đạt tốc độ trên 30 hải lý/giờ nhưng vẫn êm ái, đảm bảo sức khỏe cho hành khách, rút ngắn thời gian từ Côn Đảo về đất liền xuống còn 1/3 so với các loại tàu trước đây.
Sau khi có “Con đường cao tốc trên Biển Đông”, đời sống kinh tế của người dân Côn Đảo lại tiếp tục có bước phát triển thần tốc. Hàng ngày có tới hàng ngàn du khách ra thăm Côn Đảo. Các hoạt động dịch vụ buôn bán, khai thác nuôi trồng thủy sản tại Côn Đảo hay làm đồ thủ công mỹ nghệ phục vụ cho du lịch ngày một phát triển, đưa Côn Đảo trở thành thị trấn sầm uất phát triển không kém các điểm sáng du lịch trong cả nước.
Hiện nay ngành kinh tế mũi nhọn của Côn Đảo là dịch vụ và kinh doanh du lịch. Thời cao điểm khi chưa có đại dịch, Côn Đảo đón gần 450 ngàn lượt khách. Năm 2021 dù ảnh hưởng do đại dịch, Côn Đảo cũng đón hơn 250 ngàn lượt du khách. Côn Đảo đã trở thành một Thiên đường mới của du lịch.
Côn Đảo - Từ địa ngục tới thiên đường: Vời vợi một thời
Năm 1975, cuộc Tổng tấn công và nổi dậy của quân và dân miền Nam - Bắc đã đưa non sông về một dải.
Tại Côn Đảo vào đêm 30/4, Đảng ủy Côn Đảo đã lãnh đạo các tù nhân chớp thời cơ hành động, cướp chính quyền và làm chủ Côn Đảo, chấm dứt 113 năm là địa ngục trần gian.
Trong những lần tới Côn Đảo trước đây, chúng tôi hay tới gặp ông Phan Hoàng Oanh (Tự Bảy Oanh- nay đã mất)- Một trong 150 cựu tù đã tình nguyện ở lại với Côn Đảo sau ngày đất nước thống nhất. Ông Oanh kể về những ngày gian khó của Côn Đảo sau 1975. Theo ông Oanh, trước năm 1975 mảnh đất Côn Đảo chỉ có những người tù, quản ngục và gia đình họ sinh sống. Sau ngày 30/4/1975, toàn bộ quản ngục cùng gia đình họ bỏ về đất liền. Ngày 5/5/1975 những chuyến tàu đầu tiên của quân Giải phóng đã đón những cựu tù đầu tiên rời khỏi "Địa ngục trần gian". Tới ngày 20/5/1975, chuyến tàu cuối cùng rời Côn Đảo đưa hơn 7.000 cựu tù về đất liền, tuy nhiên ông Bảy Oanh tình nguyện ở lại với Côn Đảo.
Theo ông Oanh, Đảng ủy Côn Đảo đã vận động những cựu tù còn trẻ tuổi, có sức khỏe ở lại để giữ bình an cho Côn Đảo. Những ngày đầu sau ngày đất nước thống nhất, những người tình nguyện tại Côn Đảo phải làm rất nhiều việc như bảo vệ an ninh trật tự, tiếp nhận và vận hành các cơ sở hạ tầng của chế độ cũ, tu sửa nghĩa trang, gìn giữ và bảo quản các hiện vật của những người tù để lại... Hệ thống chính quyền mới cũng được dựng lên, nhiều cán bộ quản lý cũng được tăng cường từ đất liền để dần dần, Côn Đảo hình thành một lớp dân cư mới.
Một góc Côn Đảo
Ông Bảy Oanh kể lại những ngày đó, cuộc sống của người dân trên đảo gặp rất nhiều khó khăn. Xa đất liền, phương tiện giao thông lại thiếu thốn nên có những lúc biển động, có khi cả tháng trời mới có tàu từ đất liền tới tiếp tế cho Côn Đảo. Về lương thực thực phẩm ở Côn Đảo cũng không đến nỗi khó khăn lắm bởi người dân vẫn trồng trọt, chăn nuôi, đánh bắt hải sản. Nhưng về y tế giáo dục hay thông tin thì người Côn Đảo vô cùng thiếu thốn. Từ những năm 80, Côn Đảo chỉ có vài học sinh đi học nên để đủ cho 1 lớp học, các thầy cô phải đưa các em vào học cùng với những người tham gia lớp bổ túc văn hóa. Không có giáo viên, nhiều cán bộ phải kiêm nhiệm như cán bộ văn hóa thì dạy Văn, các cán bộ kỹ thuật thì dạy Toán, y sỹ dạy Sinh... Có khi trong 1 phòng học có tới mấy bậc học.
Còn ông Đoàn Hữu Hoài Minh- Nguyên phó ban quản lý Di tích Côn Đảo cũng kể về cuộc sống đầy khó khăn của người dân Côn Đảo trong những năm sau ngày đất nước thống nhất. Ông Minh cho biết, ngày đó tại Côn Đảo chỉ có một trạm Quân y do Quân đội quản lý. Việc đau ốm, bệnh tật của người dân đều trông vào trạm này. Với những ca bệnh nặng phải đưa vào đất liền nhưng tàu khi có khi không, máy bay chỉ có trực thăng nhưng rất ít chuyến. "Khó khăn nhất là thông tin. Ở trên đảo, muốn gọi điện thoại vào đất liền phải đăng ký hẹn giờ tại bưu điện với người thân trong đất trước vài ngày. Đúng giờ hẹn ra bưu điện, gọi điện bằng chiếc bộ đàm những chiếc tàu cá hay dùng. Còn thư từ có khi viết cả tháng không chuyển đi được vì biển động"- Ông Minh kể.
Còn bà Trần Thị Ni (Tư Ni), cựu tù Côn Đảo tâm sự, ngày đó Côn Đảo chỉ phát điện bằng máy nổ. Nhiên liệu khó khăn nên chỉ buổi tối, người dân mới có chút ánh sáng đèn điện để dùng vài tiếng. Rồi sau đó cả Côn Đảo lại chìm vào bóng đêm. "Người dân Côn Đảo khi đó mới có chừng khoảng trăm hộ. Buổi tối vắng vẻ, xung quanh toàn nghĩa trang và nhà tù nên âm u lắm. Đã có người chịu không nổi nên ra đảo chừng vài tuần, có tàu là bỏ về đất liền ngay. Chúng tôi thì quen rồi, chung quanh toàn đồng đội anh em sao chúng tôi lại bỏ về? Khó thì khó chung với mọi người, trong đất liền cũng khó chớ bộ"- Bà Tư Ni nói.
Phòng Trưng bày lưu niệm Nữ Anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu
Những năm 80, tàu đánh cá là phương tiện duy nhất kết nối với Côn Đảo. Cuối những năm 80, đặc khu Vũng Tàu- Côn Đảo đã đóng chiếc tàu chuyên chở khách đầu tiên tới Côn Đảo. Chuyến hải hành đầu tiên từ Vũng Tàu tới Côn Đảo, con tàu bị mất hút. Khi đó nhiều người đã nghĩ tới chuyện tàu đã bị những kẻ vượt biên cướp thì còn tàu lại lù lù xuất hiện tại cảng Vũng Tàu. Những người đi trên tàu kể do tàu bị sự cố kỹ thuật nên tàu lệch hướng, mãi khi biết bị lạc, không tìm được hướng tới Côn Đảo nên thủy thủ đoàn đành quyết định cho tàu trở lại nơi xuất phát. Ông Minh kể, ngày đó người Côn Đảo thường thèm ăn bánh mỳ vì đảo ít dân, không có lò nướng nên món bánh mỳ không hiện diện trên đảo. Vì thế mỗi lần vào đất rồi quay trở lại Côn Đảo, nhiều người thường chọn mua bánh mỳ làm quà cho mọi người. Mua xong chưa kịp đem xuống thì tàu lại không đi do biển động. Thế là toàn khu hậu trạm (nơi đón tiếp những người chuẩn bị ra Côn Đảo) trở thành điểm... phơi bánh mỳ để khỏi bị mốc. Rồi khi có chuyến tàu khác, bà con lại vay tiền mua bánh mỳ mới để chuẩn bị ra đi. Nhưng rồi tàu lại đình chuyến, lại phơi. "Có khi nhiều bà con phải nằm ở khu hậu trạm cả vài tuần, tự mua thực phẩm nấu ăn để chờ chuyến đi"- Ông Minh kể.
Sự xa cách với đất liền khiến những người dân Côn Đảo tự hình thành một thói quen "Có 1 không 2" là thói quen đi đón tàu. Cứ hôm nào nhà đèn sáng nhiều hơn bình thường là mọi người lại hỏi nhau: "Hôm nay có tàu ra phải không?". Và cứ thế, hàng trăm người tới bến tàu chờ đợi. Khi con tàu cập bến, người dân reo hò, nhìn từng khuôn mặt khách bước lên và gọi tên từng người quen. Với khách lạ thì "Chú ở chỗ nào? Lên công tác Côn Đảo lâu không?" và chỉ sau 1 ngày, ai cũng biết tên, biết mặt khách, thân thiết với khách như người nhà. Ông Minh nói thêm: "Đón tàu trở thành nét văn hóa rất riêng của người Côn Đảo bởi cuộc sống tinh thần còn thiếu thốn, mỗi lần tàu ra là người Côn Đảo lại có thư có quà của người thân, có sách báo lương thực, thuốc men. Mỗi người đến với Côn Đảo đều được coi là khách quý".
Ông Minh đưa tôi đi xem những bức tranh mà ông vẽ trong suốt những năm sống tại Côn Đảo. Dù cuộc sống ngày đó nhiều khó khăn nhưng trong các bức tranh lại thể hiện một Côn Đảo bình yên với con đường ven biển thơ mộng, với những bức tường rêu phong của nhà tù, với con tàu cá đang băng sóng để ra khơi. "Khó khăn ngày đó là khó khăn chung của đất nước mà ai cũng đã trải qua. Tôi chỉ nghĩ rằng để có ngày hôm nay, chúng ta có thể tự hào đã kiên trì vượt qua giai đoạn khó khăn đó"- Ông Đoàn Hữu Hoài Minh nói thêm.
3 "thiên đường" nghỉ dưỡng ở Côn Đảo cho chuyến du lịch tuyệt vời Điểm danh những resort, khách sạn đẹp và ấn tượng nhất Côn Đảo, cho bạn một chuyến du lịch đáng mơ ước hơn cả. Ngày 7/1/2021 tờ New York Times đã công bố danh sách 52 điểm đến được yêu thích nhất năm 2021, trong đó có Côn Đảo - "đảo thiên đường" luôn có sức hấp đẫn đặc biệt với du khách....