Con bị suy tuyến thượng thận do thói quen nhiều người lớn hay mắc phải
Hiện nay, nhiều bậc phụ huynh có thói quen tự mua thuố.c điều trị bệnh tại nhà cho con mà không theo hướng dẫn của bác sĩ.
Đây là một sai lầm khiến tình trạng trẻ nhập viện vì biến chứng khá cao.
Trẻ suy tuyến thượng thận do uống thuố.c đông y không rõ nguồn gốc
Từ nhỏ, bé H.Đ.H (5 tuổ.i, ở Hà Nội) có tình trạng kém ăn, chậm tăng cân. Được bạn bè giới thiệu, mẹ bé tự tìm mua thuố.c đông y gia truyền với mong muốn hỗ trợ tăng cân cho con.
Sau 3 tháng sử dụng, bé H tăng được khoảng 0,5kg. Tuy nhiên, khoảng 1 tháng trở lại đây, toàn thân bé xuất hiện tình trạng mọc lông bất thường, đặc biệt ở các vùng mặt, vai, cánh tay, lưng và chân. Ngoài ra, da của trẻ cũng sạm hơn, mặt tròn hơn.
Trẻ mọc lông bất thường ở nhiều vùng trên cơ thể sau khi uống thuố.c đông y hỗ trợ tăng cân. Ảnh: PKCC.
Lo lắng cho sức khỏe của con, người nhà đã cho trẻ đi khám tại Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ. Tại đây, sau khi tiến hành khai thác tiề.n sử và thăm khám lâm sàng, bác sĩ chỉ định các kỹ thuật cận lâm sàng cần thiết phục vụ chẩn đoán.
Kết quả định lượng cortisol (hormone tuyến thượng thận) trong má.u lúc 9h sáng của bé giảm thấp: 56,9 nmol/L (mức bình thường: 140 – 700 nmol/L). Bác sĩ chẩn đoán xác định bệnh nhi bị suy tuyến thượng thận do thuố.c, được kê đơn điều trị ngoại trú và hẹn lịch tái khám.
Theo ThS.BS Ngô Thị Cam – Chuyên khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ, cortisol là một hormone do tuyến thượng thận tiết ra, có tác dụng điều hòa chuyển hóa đường trong cơ thể và chống lại các stress.
Corticoid là một chất kháng viêm mạnh, thường có trong thành phần của nhiều loại thuố.c điều trị các bệnh lý của các chuyên khoa, như thuố.c nhỏ, xịt trong tai mũi họng; thuố.c bôi trong da liễu; thuố.c uống chống viêm trong nhiều bệnh lý và các thuố.c không có nguồn gốc rõ ràng với quảng cáo giúp trẻ ăn ngon, tăng cân.
Việc sử dụng các chế phẩm corticoid liều cao, kéo dài không theo chỉ dẫn của bác sĩ có thể gây ra những tác dụng phụ trên nhiều hệ cơ quan khác nhau như: Gây phù, tăng huyết áp; tăng nguy cơ nhiễ.m trùn.g da, mỏng da, rạn da, dễ bầm tím, mụn trứng cá; teo cơ, loãng xương, chậm phát triển ở tr.ẻ e.m; rối loạn cảm xúc, trầm cảm.
Video đang HOT
Bên cạnh đó, tăng nguy cơ mắc đái tháo đường, rối loạn mỡ má.u; viêm loét dạ dày – tá tràng; suy giảm miễn dịch nên dễ nhiễ.m trùn.g cơ hội, giảm hiệu quả và tăng nguy cơ của vaccine; đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp…
Đặc biệt, khi dừng thuố.c đột ngột có thể gây ra tình trạng suy thượng thận cấp – đây là tình trạng cấp cứu có khả năng t.ử von.g nếu không được xử trí kịp thời.
Thận trọng với thói quen tự bổ sung thuố.c cho con
Theo các bác sĩ, hiện nay, nhiều bậc phụ huynh thường có thói quen tự mua thuố.c để điều trị bệnh tại nhà cho con mà không theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Đây là một sai lầm khiến tình trạng trẻ nhập viện vì biến chứng do sử dụng corticoid khá cao.
Thận trọng khi tự ý bổ sung thuố.c đông y không rõ nguồn gốc cho con. Ảnh minh họa.
Đáng chú ý, với quan niệm thuố.c đông y làm từ thảo dược, lành tính nên người bệnh có xu hướng tự dùng thuố.c kéo dài mà không có sự kiểm soát của thầy thuố.c, dẫn đến phụ thuộc thuố.c, nghiệ.n thuốc, tổn thương gan, thận cùng các cơ quan khác.
Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ. Theo đó, không ít người khi thấy con ốm yếu, suy dinh dưỡng đã mua các loại thuố.c thảo dược, thuố.c đông y được quảng cáo như “thần dược” để con bồi bổ cơ thể. Thế nhưng, tr.ẻ e.m là đối tượng đặc biệt nhạy cảm và cần cân nhắc kỹ trước khi sử dụng bất kỳ một loại thuố.c hay thực phẩm chức năng nào.
Nếu sử dụng dược liệu cho trẻ một cách tùy tiện, không rõ nguồn gốc, thành phần, theo lời mách bảo hay theo người không có chuyên môn, không những không mang đến lợi ích sức khỏe mà còn gây hại cho trẻ và cả sự phát triển sau này của trẻ.
Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, người dân cần phải ý thức rõ, thuố.c dù là tân dược hay thuố.c đông dược không thể sử dụng tùy tiện, mà phải được khám và sử dụng theo kê đơn của bác sĩ.
Bên cạnh đó, lưu ý với các sản phẩm thuố.c gắn mác thuố.c đông y với tác dụng tăng cân, trị biếng ăn, giảm nhanh các triệu chứng viêm họng, ho, viêm da, giảm đau, sưng khớp… bởi chúng có thể bị trộn lẫn corticoid, rất nguy hại với sức khỏe.
Biến chứng do lạm dụng thuố.c đông y không rõ nguồn gốc
Việc sử dụng thuố.c không rõ nguồn gốc, không bảo đảm chất lượng và thành phần nhiều khi gây nên những hậu quả khó lường: suy tuyến thượng thận, đái tháo đường, tăng huyết áp do trong thuố.c có thành phần corticoid...
Thời gian vừa qua, có không ít bệnh nhân nhập viện vì những biến chứng do tự ý dùng thuố.c đông y không rõ nguồn gốc.
Trường hợp biến chứng nặng do dùng thuố.c đông y không rõ nguồn gốc.
Biến chứng vì thuố.c đông y không rõ nguồn gốc
Bệnh nhân Nguyễn Văn V. (sinh năm 1950, Đống Đa, Hà Nội) nhập viện Trung tâm Da liễu Dị ứng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với triệu chứng xuất hiện đỏ da rải rác toàn thân kèm ngứa nhiều, sốt cao 39,5 độ C, bị hạ bạch cầu và tăng men gan kèm theo nhiều vùng da đỏ thẫm, liên kết với nhau thành mảng, bọng nước, hoại tử da lan tỏa.
Bệnh nhân cho hay, do những cơn ngứa lòng bàn tay 2 bên thời gian dài nên bệnh nhân mua loại thuố.c đông y trên mạng không rõ loại để bôi suốt 2 tháng qua.
Tương tự như vậy, bệnh nhân Lưu Thị H. (1974, Hiệp Hòa, Bắc Giang) có tiề.n sử bệnh khớp nhiều năm. Thay vì khám đông y, bệnh nhân sử dụng thuố.c điều trị khớp (không rõ tên, tự đặt trên mạng, dạng thuố.c viên hoàn đông y).
Sau dùng thuố.c 10 ngày, bệnh nhân xuất hiện sốt, rải rác da tứ chi nổi các rát đỏ, mu tay có bọng nước, kèm theo miệng, môi viêm trợt chả.y má.u, đau rát, ăn kém, niêm mạc mắt xung huyết, rỉ dịch. Bệnh nhân đã sử dụng thuố.c hạ sốt, truyền dịch, tổn thương không đỡ vẫn tiến triển nặng nên xin vào viện.
Tại Trung tâm Da liễu Dị ứng Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, bệnh nhân có tổn thương cơ bản dát đỏ xung huyết dạng tròn kích thước 0,1-1 cm, trung tâm có vùng da hoại tử ly gai sẫm màu, có chỗ tạo bọng nước (mu bàn tay) nhiều tổn thương bia bắ.n điển hình, khoang miệng môi nhiều mảng trợt lớn, đáy có giả mạc trắng môi đóng vảy sẫm màu, dễ chả.y má.u kết mạc mắt sung huyết tăng tiết dịch rỉ. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng Steven Jonhson do thuố.c đông y/ Viêm dạ dày, thoái hóa đa khớp.
Bệnh nhi Ngô Hà N. (2013, Thái Thụy, Thái Bình) nhập viện với hội chứng Cushing do dùng thuố.c cam đông y. Bệnh nhân có tiề.n sử gầy yếu, ăn uống kém hấp thu, gia đình tự mua thuố.c cam đông y cho con uống. Sau sử dụng bệnh nhi ăn uống khỏe, tăng cân, gia đình rất mừng nên cho sử dụng thuố.c 2 tháng liên tục mục đích cho con lớn và tăng cân.
Tuy nhiên, sau thời gian đó, gia đình thấy con xuất hiện mặt tròn, da mặt hồng, tay chân bé, mọc râu mép, mọc nhiều lông vùng vai tay và lưng 2 bên. Gia đình thấy bất thường nên cho bệnh nhân đi khám phát hiện con mắc hội chứng cushing, tăng men gan, creatin tăng, costisol má.u tăng.
Việc tự ý mua và sử dụng các loại đông dược xuất xứ không rõ nguồn gốc, thuố.c rởm, thuố.c kém chất lượng và chưa được Bộ Y tế cấp phép lưu hành đã khiến không ít người bị ngộ độc, suy gan, suy thận, thậm chí t.ử von.g... Điều này đã làm ảnh hưởng rất lớn đến uy tín của nền y dược học cổ truyền.
Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Văn Đại, Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Thận trọng dùng thuố.c đông y
Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Văn Đại, Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, hiện nay, vì mục đích trục lợi hoặc do trình độ hạn chế nên các vị thuố.c của đông y đã bị người ta sử dụng bừa bãi, bào chế không đúng cách và cá biệt có nơi trộn thêm tân dược thuộc nhóm Non steroid hoặc Steroid để nhằm đạt hiệu quả nhanh mạnh và từ đó dễ kiế.m tiề.n từ người bệnh.
"Việc tự ý mua và sử dụng các loại đông dược xuất xứ không rõ nguồn gốc, thuố.c rởm, thuố.c kém chất lượng và chưa được Bộ Y tế cấp phép lưu hành đã khiến không ít người bị ngộ độc, suy gan, suy thận, thậm chí t.ử von.g... Điều này đã làm ảnh hưởng rất lớn đến uy tín của nền y dược học cổ truyền", bác sĩ Đại nói.
Bác sĩ Đại nhấn mạnh, thuố.c đông y với nhiều dạng bào chế như sắc uống, cao, đơn, hoàn, tán... nếu được bào chế chuẩn, sử dụng đúng cách, đúng liều theo quan điểm "biện chứng luận trị" đặc sắc của đông y thì sẽ đạt được tính hiệu quả và tính an toàn. Tuy nhiên hiện nay, trên thị trường tràn lan các thuố.c nhập lậu từ nước ngoài vào Việt Nam được quảng bá như "thần dược chữa bách bệnh". Đặc biệt có loại tân dược nhưng lại mạo danh là thảo dược để bán ra thị trường.
Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Văn Đại, Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, đông y dùng thuố.c theo nguyên tắc "biện chứng luận trị", vì thế không thể dùng một bài thuố.c mà điều trị "bách bệnh" như lời đồn thổi trên mạng. Do đó, nếu tự ý sử dụng thuố.c sẽ dẫn tới nhiều nguy cơ cho sức khỏe.
Thứ nhất, nguy cơ ngộ độc thuố.c. Những loại thuố.c đông dược ngoại nhập không rõ nguồn gốc, thường trộn thêm các thành phần thuố.c tây thế hệ cũ 10-20 năm về trước với rất nhiều tác dụng phụ, thậm chí hiện bị cấm sử dụng. Do vậy, sử dụng những loại thuố.c này dễ dẫn tới ngộ độc cho người dùng lâu dài.
Điển hình như những người bệnh xương khớp (thoái hóa khớp gối, thoái hóa cột sống thắt lưng, viêm khớp dạng thấp...) thường có xu hướng dùng các thuố.c đông y kéo dài. Trong thành phần một số thuố.c đang rao bán trên thị trường có chứa các loại thuố.c giảm đau, chống viêm (corticoid), làm thuyên giảm cơn đau nhanh, khiến nhiều người lầm tưởng thuố.c có hiệu quả cao.
"Thực chất, corticoid là chất chống viêm, giảm đau rất mạnh, được điều trị trong rất nhiều bệnh, tuy nhiên corticoid cũng có nhiều tác dụng ngoại ý như giữ nước, mệt mỏi, đái tháo đường, khó lành vết thương, teo cơ, đục thủy tinh thể, tăng huyết áp, tổn thương gan, loãng xương, suy thận...", bác sĩ Đại chia sẻ.
Bên cạnh đó, những loại thuố.c đông y do thiếu kiến thức trong bào chế dược liệu, chưa loại bỏ được tạp chất có hại như chì, đồng, kẽm, thủy ngân, asen... bào chế sai cách hay sử dụng bừa bãi đều có thể dẫn đến nguy cơ độc hại ngoài tầm kiểm soát. Khi uống những loại thuố.c này sẽ gây ảnh hưởng đến các cơ quan tim, mắt, gan, thận...
Các trường hợp nhiễm độc này cần thời gian điều trị lâu dài, tốn kém, thậm chí chất độc tích tụ trong cơ thể lâu dài còn gây ra nhiều biến chứng rất nguy hiểm.
Thứ hai, nguy cơ suy gan, suy thận. Với quan niệm thuố.c đông y làm từ thảo dược, lành tính nên người bệnh có xu hướng tự dùng thuố.c kéo dài mà không có sự kiểm soát của thầy thuố.c, dẫn đến phụ thuộc thuố.c, nghiệ.n thuốc, tổn thương gan, thận cùng các cơ quan khác.
Top 6 loại rau vừa nấu canh hằng ngày vừa làm thuố.c chữa bệnh Các loại rau nấu canh quen thuộc như rau muống, ngót, cải cúc... là dược liệu cho nhiều bài thuố.c Đông y. Cuốn Những cây thuố.c và vị thuố.c Việt Nam của Giáo sư Đỗ Tất Lợi cung cấp thông tin về hàng trăm cây thuố.c. Trong đó có một số loại cũng là rau nấu canh quen thuộc của người dân. Rau...