‘Con bạn không lãng phí thời gian khi chơi game’

Game không thiếu sự tương tác về ngôn ngữ, văn hóa, lịch sử, âm nhạc, nghệ thuật, hội thoại, đạo đức, những thứ bạn luôn muốn con mình khám phá.

Zing lược dịch bài viết nằm trong tuyển tập “How to be a Better Human” (Cách để trở thành một người tốt hơn) của tác giả Cara Lane thuộc TED.

Một hôm, tôi gọi bọn trẻ xuống ăn tối, nhưng tụi nó không trả lời.

Thú thật, tôi đã khá giận dữ. Tôi xông thẳng vào phòng chúng nó, thẳng tay tắt ngang cái máy chơi game.

Bạn mà là tôi cũng sẽ mường tượng được diễn biến như tận thế sắp xảy ra. Màn hình tắt đen, đám nít ranh la hét inh ỏi.

Tôi mang chúng xuống ăn tối, như bao phụ huynh khác, dự định lên án chuyện chơi game của chúng bằng những câu hỏi đại loại như: “Mấy đứa chỉ đang lãng phí thời gian cuộc đời mình vào những thứ trò chơi điện tử đó thôi”.

Cha mẹ thay vì chỉ trích, nên gần gũi với con để tìm hiểu nhiều hơn về đời sống giới trẻ.

Nhưng tối hôm đó, tôi chọn cách tò mò thay vì chỉ trích. Tôi hỏi mấy đứa nhỏ: “Game có gì quan trọng mà tụi con thích thế?”.

Mấy cậu chàng liền hào hứng: “Mẹ thật sự muốn biết ạ?”. Tôi thấy vui vì mình đã hỏi.

“Mẹ ơi, tất cả những người tụi con biết đều chơi game hết”.

“1/3 dân số thế giới chơi game”

Trẻ con không biết nói dối. Theo Hiệp hội phần mềm giải trí (ESA), 2,5 tỷ người trên hành tinh đều chơi game, chiếm 1/3 dân số thế giới.

Bọn nhỏ giúp tôi khám phá ra cả thế giới hoàn toàn mới, thứ mà tôi còn không biết gì chứ nói chi đến việc dạy dỗ. Ngày nay, việc chơi game – trải nghiệm giải trí tương tác giữa nhiều người chơi – có đầy đủ những hình thức như các cuộc thi, giải quyết vấn đề, câu đố, logic.

Game cũng không thiếu các yếu tố tương tác ngôn ngữ, văn hóa, lịch sử, âm nhạc, nghệ thuật, hội thoại, đạo đức, những thứ bạn luôn muốn con mình học. Bên cạnh đó, chơi game còn có bao gồm các những chiêm nghiệm triết lý, rèn luyện chiến lược và kỹ năng.

Hãy tưởng tượng, thay vì đọc một cuốn sách, xem bộ phim hay sự kiện thể thao, bạn có thể điều khiển, cạnh tranh và tương tác với tất cả chỉ bằng video game.

Những đứa nhỏ tiếp tục dạy tôi nhiều thứ hơn. Ví dụ, chúng nói rằng khi thoát game giữa chừng sẽ bị phạt: “Mẹ à, tụi con cần phải có trách nhiệm trong khi chơi game. Mình không thể tạm dừng khi đang thi đấu được”.

“Mẹ bảo chúng con là ‘Mấy đứa vô tích sự, không bạn không bè’ làm tụi con rất buồn. Tụi con chơi game và liên lạc với bạn bè qua tai nghe, tụi con làm quen được với những người bạn thật sự”, chúng nói.

Và đó là ngày tôi được khai sáng. Có lẽ tôi còn cô đơn hơn tụi nhỏ. Trong lúc bọn chúng giao tiếp và chơi game trên tầng, tôi vẫn thui thủi một mình nấu nướng trong bếp.

Chơi game ngày nay có đầy đủ những hình thức như các cuộc thi, giải quyết vấn đề, câu đố, logic.

Bây giờ, tôi bắt đầu cho phép tụi nhỏ chơi game hơn. Mỗi khi làm bếp, tôi sẽ hỏi: “Bữa tối sắp xong rồi, mấy đứa sắp xong game chưa?”. Tôi sẽ sắp xếp thời gian bếp núc của mình để phù hợp với chúng. Thế là, chúng tôi có bữa ăn gia đình ấm cúng hạnh phúc mà tôi luôn mong muốn.

Một lần nọ, con trai lớn Connor đến gặp tôi và nói: “Một cách nghiêm túc, con cần phải làm gì cho mẹ để có thể một mình trong phòng vào 3 giờ chiều hôm nay?”. Tôi nhận ra đây là cơ hội tốt để lập ra một danh sách: Hoàn thành bài tập về nhà và ăn trưa cùng bà, cắt cỏ… Con tôi thực sự đã làm tất cả những thứ đó và nói: “Tuyệt quá, con muốn dùng cả buổi chiều hôm nay để leo rank”.

Trong game, có nhiều cấp độ, mức hạng khác nhau. Tôi nhận ra điều này khá quan trọng với thằng bé, vậy nên nó cũng là điều quan trọng đối với tôi. Đây chính xác là những gì Tiến sĩ, phó Giáo sư Chris Haskell, cũng là huấn luyện viên trưởng eSports từ Đại học Boise State từng nói về vận động viên thể thao điện tử.

Trên thực tế, nhiều trường đại học hiện cấp học bổng cho eSports. Cả quân đội cũng như các ngành công nghiệp khác hiện sử dụng game để mô phỏng thực tế công việc.

Từ đó, tôi bắt đầu xem việc chơi game như một môn thể thao thực thụ. Liệu bạn có đi đến buổi tập chơi bóng của con bạn, sau đó hét vào huấn luyện viên yêu cầu con bạn ngưng trận bóng để đi đổ rác? Dĩ nhiên là không. Tôi chọn cách để con tôi thoải mái chơi game mà không bị gián đoạn, miễn là tụi nó học được cách sống có trách nhiệm.

“Chơi game mang thế giới đến gần nhau hơn”

Chơi game mang thế giới gần lại với nhau bởi chính ngôn ngữ và sự gắn kết đồng đội. Người trẻ bây giờ đang xem người khác chơi game. Tôi từng chỉ trích chúng vì đã làm vậy. Thành thật mà nói, chồng tôi cũng xem người khác chơi game. Anh ấy là fan hâm mộ cuồng nhiệt của đội tuyển San Francisco 49ers.

Mùa giải trước, có một trận kéo dài đến tận bốn tiếng ba mươi phút. Tôi không nói gì nhiều và để chồng mình thoải mái xem trận đấu đó. Khi một game thủ xem người khác chơi game, họ muốn học thêm mẹo cũng như thủ thuật cho tựa game mà họ chơi.

Kể từ lần tôi bắt đầu nói chuyện với các con mình về game, tôi đã có cơ hội phỏng vấn một số game thủ chuyên nghiệp. Một trong số những game thủ đó nhớ lại khoảng thời gian anh ấy ở cùng với gia đình.

Tất nhiên, game có những mặt xấu, đó chính là lý do bạn nên tìm hiểu về cuộc sống online của giới trẻ thay vì cấm cản và chỉ trích.

Anh kể gia đình anh thường chia sẻ về cuộc sống trong những buổi trò chuyện cũng như những bữa ăn. Khi đến lượt mình, anh tất nhiên nói về game và việc anh yêu thích chơi game như thế nào. Nhưng thay vì ủng hộ, một trong những người dì của anh đặt câu hỏi một cách thô lỗ: “ Sao con không nói về cái gì đó đáng để mọi người cảm thấy hứng thú và quan tâm hơn?”.

Sau câu nói đó, các thành viên trong gia đình đã có một trận cười, nhưng là cười trên sự tổn thương của chàng game thủ trẻ. Anh ấy đã không còn nói chuyện với gia đình mình từ đó đến nay, hơn một thập kỷ. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu người dì đó chọn tò mò thay vì chỉ trích?

Tất nhiên, game có những mặt xấu. Đó chính là lý do bạn nên tìm hiểu về cuộc sống online của giới trẻ thay vì cấm cản và chỉ trích. Ở nhà, tôi cố gắng cởi mở trong việc trò chuyện với con trai về game và cách để cân bằng với cuộc sống đời thật.

Bây giờ, một năm sau đó, tôi biết con trai tôi vẫn chơi game với anh trai nó, dù chúng cách xa nhau gần 500 km. Chơi game đã giữ tụi nhỏ gần nhau hơn.