Có thuố.c ‘làm mập’?

ối với khá nhiều người, “có sức khỏe” cũng đồng nghĩa là phải “có thân hình mập mạp”.

ặc biệt đối với trẻ, mặc dù đã có sự cân bằng giữa thể trọng và chiều cao của chúng nhưng một số phụ huynh vẫn muốn con “tròn trịa”, thậm chí lúc nào cũng bị ám ảnh, muốn sự tròn trịa đạt được càng nhanh càng tốt.

Và thế là dẫn đến sự lạm dụng loại thuố.c tạm gọi là “ thuố.c làm mập”.

Thực chất của các thuố.c làm mập?

Thuố.c làm mập đầu tiên phải kể là thuố.c chống viêm glucocorticoid, (thường được gọi tắt là corticoid), gồm nhiều loại như dexamethason (thường được gọi nôm na là “đề xa” hay thuố.c “hột dưa”), prednison, prednisolon…

Cần cảnh giác với tác dụng phụ của các thuố.c được coi là “làm mập”.

Về phương diện chữa bệnh, corticoid là thuố.c có tác dụng chống viêm, trị các bệnh xương khớp, các bệnh tự miễn, dị ứng ngoài da và hệ hô hấp (biểu hiện là hen suyễn nặng), bệnh suy tuyến thượng thận.

Do thuố.c corticoid có tác dụng giữ nước và chất khoáng natri trong cơ thể (cần lưu ý ngoài corticoid còn nhiều thuố.c khác cũng có tác dụng này như phenylbutazon chống viêm, carbenoxolon trị loét dạ dày…), gây rối loạn chuyển hóa lipid và làm đọng mỡ lại ở mặt, cổ và lưng, nên người dùng thuố.c lâu ngày sẽ bị béo phì, mặt tròn như mặt trăng, nhưng thật ra cơ thể lại bị teo cơ (đây là các biểu hiện trong hội chứng có tên là Cushing).

Chính do cơ thể có vẻ như mập ra và tăng cân khi uống thuố.c này liên tục và kéo dài (mà một số người cứ tưởng là tốt) là biểu hiện một tác dụng phụ nguy hiểm của thuố.c. Song song với tác dụng phụ gây béo phì, thuố.c còn có một số tác dụng phụ nguy hiểm khác như làm loãng xương, tăng huyết áp, gây huyết khối làm nghẽn mạch, có thể gây loét dạ dày, làm giảm sự đề kháng của cơ thể dễ dẫn đến nhiễ.m trùn.g (dễ bị bệnh lao, nếu đã bị lao sẽ làm bệnh nặng thêm).

Thuố.c thứ hai giúp làm mập một cách gián tiếp, đó là durabolin (nandrolon phenylpropionat). Đây là một dẫn chất tổng hợp tương tự hormon sin.h dụ.c nam testosteron nhưng lại có cấu trúc hóa học hơi khác testosteron.

Testosteron chủ yếu trị thiểu năng sin.h dụ.c nam, tức trị “yế.u sin.h l.ý” do thiếu hormon còn tác dụng chủ yếu của durabolin là đồng hóa protein, nghĩa là giúp cơ thể hấp thu, biến dưỡng tốt chất đạm và vận chuyển các acid amin của chất đạm vào bên trong mô cơ, làm cho cơ thể phát triển cơ bắp, tăng cân, tăng sức. Vì vậy, durabolin còn gọi là thuố.c steroid tăng đồng hóa.

Thuố.c được chỉ định trị chứng gầy ốm, sụt cân, mất sức sau khi bệnh nặng. Ta thường nghe nói đến doping trong thể thao, các vận động viên thường doping bằng thuố.c anabolic steroid (tác dụng tương tự như durabobin) để tăng khối cơ bắp, tăng lực nhằm đạt thành tích cao trong thi đấu. Dạng thuố.c của durabolin là thuố.c tiêm, mỗi tuần tiêm một ống.

Một số thuố.c anabolic steroid được dùng dưới dạng uống. Chống chỉ định của thuố.c là không được dùng cho trẻ dưới 15 tuổ.i, phụ nữ có thai, phụ nữ còn trẻ (vì đây là dẫn chất hormon sin.h dụ.c nam). Ở một số nước châu Á như Ấn ộ, người ta đã mất rất nhiều công sức chống lại tình trạng lạm dụng, dùng bừa bãi thuố.c anabolic steroid ở trẻ em!

Thuố.c thứ ba thường được dùng là cyproheptadin. ây là thuố.c kháng histamin trị dị ứng nhưng lại có thêm tác dụng kích thích sự thèm ăn làm cho người dùng thuố.c ăn nhiều hơn (đương nhiên phải ăn uống đầy đủ chất) để tăng trọng. Tuy nhiên cần lưu ý, cyproheptadin chỉ kích thích sự thèm ăn tạm thời và có nhiều tác dụng phụ.

Khi đang dùng thuố.c, thuố.c sẽ kích thích ăn ngon miệng nhưng khi ngưng thuố.c sẽ chán ăn trở lại. Thuố.c có tác dụng phụ gây buồn ngủ, không được dùng (tức chống chỉ định) đối với phụ nữ có thai, phụ nữ đang cho con bú, tr.ẻ e.m dưới 2 tuổ.i và người cao tuổ.i suy nhược.

ối với tr.ẻ e.m, thuố.c có thể gây cơn co giật – gọi là tác dụng phụ thần kinh ngoại tháp. Thuố.c cũng không được dùng ở người bị tăng nhãn áp, u tuyến tiề.n liệt, loét tá tràng. Do lợi bất cập hại như vậy nên nhiều nước đã không còn chỉ định dùng cyproheptadin trị chứng chán ăn.

Cần cảnh giác với những loại thuố.c Đông y giả mạo

ã có tình trạng kết hợp thuố.c nguy hiểm là dùng chung corticoid với cyproheptadin để ăn ngon và mau tăng trọng trong các thuố.c Đông y. Trước năm 1975, ở miền Nam, giới chuyên môn y dược đã báo động về tình trạng kết hợp hai loại thuố.c trên gây hại rất nhiều. ặc biệt, còn phải đề cập đến các loại thuố.c Đông y “giả mạo”.

Không ít người từng biết và có khi sử dụng nhầm các thuố.c được quảng cáo chủ trị: “Mát huyết, trị gầy yếu, thiếu má.u, biếng ăn, mất ngủ…”.

Trên thực tế, các thuố.c Đông y “giả mạo” này có trộn thuố.c tân dược là corticoid, cyproheptadin để tạo những tác dụng trước mắt: ăn được, ngủ được, mập ra, nếu có đau nhức sẽ giảm ngay (do tác dụng giảm đau chống viêm của corticoid) khiến nhiều người cho là “thần dược”, nhưng tác hại do việc dùng lâu ngày các loại đông dược “giả mạo” này không sao lường được.

Vì vậy, nếu lạm dụng các thuố.c trên để hy vọng mập ra, nhất là đối với tr.ẻ e.m sẽ là điều hết sức nguy hiểm.

Theo Zing News