Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chậm vì ‘nhiều xương’

Ông Trần Văn Tiến, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết: Từ đầu năm đến nay, việc thoái vốn của các doanh nghiệp nhà nước để cổ phần hóa (CPH) diễn ra chậm.

Xử lý kỹ thuật tại Trung tâm truyền dẫn của VNPT. Ảnh: Minh Quyết/TTXVN

Theo Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp ( Bộ Tài chính) ặng Quyết Tiến, việc CPH doanh nghiệp diễn ra trong bối cảnh dịch COVID-19 phức tạp rất chậm, trong khi số doanh nghiệp phải CPH vẫn còn nhiều; trong đó nhiều doanh nghiệp có quy mô lớn, trải dài ở nhiều địa phương, như Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT), Tổng công ty Viễn thông MobiFone… Trong 5 tháng đầu năm 2021, Cục Tài chính doanh nghiệp mới nhận được báo cáo phê duyệt phương án cổ phần hóa 3 doanh nghiệp với tổng giá trị doanh nghiệp 252 tỷ đồng, trong đó phần vốn chủ sở hữu là 151 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cho rằng: Nguyên nhân của việc chậm tiến độ sắp xếp CPH doanh nghiệp nhà nước là do cơ chế, chính sách về CPH, thoái vốn nhà nước, đặc biệt là quy định xác định giá trị doanh nghiệp, quy định về sắp xếp lại xử lý nhà đất và quy định về phương án sử dụng đất, sử dụng vốn từ CPH còn chưa đầy đủ, rõ ràng. Không phải đến thời điểm dịch bệnh COVID-19 bùng phát thì việc CPH các doanh nghiệp mới gặp khó khăn mà khó khăn là ở chính các doanh nghiệp nhà nước. Việc vận động thu hút nguồn lực của người dân, đặc biệt là các doanh nghiệp quan tâm đến CPH không hề đơn giản.

Ông Nguyễn Văn Thân nhận định, các doanh nghiệp nhà nước có tính thanh khoản cao, có khả năng, tiềm năng tốt thì hầu như đã CPH rồi. Còn lại là những công ty, doanh nghiệp nợ, lỗ vốn, tính thanh khoản kém nên việc CPH rất chậm. Cho nên các doanh nghiệp “không hào hứng” trong việc CPH. Bên cạnh đó việc CPH phải qua rất nhiều thủ tục; trong đó có cả thủ tục về kiểm toán, giải quyết công ăn việc làm cho những người lao động… Từ đó dẫn đến việc CPH doanh nghiệp nhà nước khá khó khăn.

Để giải quyết vấn đề chậm CPH doanh nghiệp, ông Nguyễn Trường Giang, đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông đề nghị Chính phủ cần chỉ đạo các cơ quan khẩn trương rà soát, chỉ rõ những quy định còn bất cập để kịp thời sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc kịp thời đề xuất với cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành mới để đẩy mạnh CPH doanh nghiệp nhà nước theo đúng chủ trương đề ra.

“Trước mắt, khẩn trương ban hành dự thảo nghị định về quản lý, sử dụng nguồn thu, chuyển đổi sở hữu doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập và chuyển nhượng vốn nhà nước. Đây cũng là giải pháp nhằm tăng thu cho ngân sách nhà nước để có nguồn ngân sách bố trí cho đầu tư công”, ông Nguyễn Trường Giang kiến nghị.