Có một kiểu bắt nạt không phải vì bạn yếu mà vì bạn quá khác biệt?
Thế nào là bắt nạt?
Hot vlogger Giang ơi lên sóng truyền hình kể chuyện từng bị bắt nạt thời đi học, sau đó cả cô giáo chủ nhiệm lẫn bạn học đều lên tiếng. Cô chủ nhiệm nói: ‘Các thành viên trong lớp ai cũng giản đơn lắm, vui vẻ và không có hiềm khích gì với nhau. 100% học sinh hạnh kiểm đều tốt.’ Cô cũng cho biết mình chưa từng nghe Giang hay bố mẹ Giang phản ánh về vấn đề này, ‘có lẽ bạn ấy nhạy cảm mới có suy nghĩ như vậy’. Bản thân cô và cả tập thể lớp đều ‘không nhớ’, ‘không để ý’, chỉ đến khi Giang chia sẻ thì mới biết.
Giang Ơi kể chuyện bị bắt nạt.
Trong khi đó, Zoie (Lê Việt Hà), bạn cùng lớp với Giang cho biết: Giang luôn tỏ ra là mình sinh ra trong gia đình khá giả, ngoại hình đẹp lạ, thói quen khác số đông nên mọi người không ai chơi được với Giang. Cô cho rằng ‘không có một sự kiện bắt nạt kinh khủng nào cả’ và Giang đang đổ lỗi cho mọi người tẩy chay, ruồng bỏ vì Giang khác biệt.
Như vậy, cả cô giáo lẫn bạn học đều cho rằng Giang không hề bị bắt nạt, tất cả vì Giang ‘nhạy cảm’, đổ lỗi, vì tính Giang khó ưa nên không ai chơi được với Giang.
Bạn học cũ lên tiếng phản pháo.
Tuy nhiên trong vlog cách đây 3 năm, Giang có kể lại hồi cấp 2 cả lớp chỉ có 6 người bạn chơi với cô. Những hôm bạn thân nghỉ học thì đúng là cực hình, cả giờ ra chơi cô trốn trong toilet khóc một mình. Thậm chí trong giờ thể dục chỉ có một người bạn ngồi cạnh Giang, nhưng có một người bạn khác đến thầm thì điều gì đó và người bạn kia bèn xách ghế đi ra chỗ khác ngồi.
Nếu nghĩ bắt nạt học đường chỉ có đánh đập, chửi bới, xúc phạm, lột quần xé áo nhau thì thật sai lầm. Hành vi bắt nạt gồm 4 dạng cơ bản: ngược đãi về thể chất, ngược đãi bằng lời nói, ngược đãi về tâm lý và ngược đãi trên mạng xã hội. Những đối tượng dễ trở thành mục tiêu bị bắt nạt nhất là những kẻ yếu, những người bị coi là ‘lập dị’, khác người hay những người có tính cách hướng nội.
Việc Giang bị tẩy chay, cô lập cũng là một dạng thức của bắt nạt. Có thể Giang hướng nội, cá tính mạnh, quá khác biệt, các bạn có thể không thích chơi với Giang nhưng việc hùa nhau cô lập, tẩy chay một người là hành vi bắt nạt rõ ràng. Giang cho biết một người bạn đã viết trong lưu bút rằng: ‘Khi tao chơi với mày thì tao thấy cùng bình thường, chơi cũng được chứ không đến nỗi như bọn nó nói’.
Điều này khiến Giang ngạc nhiên vì không biết ‘như bọn nó nói’ là như thế nào vì họ đâu có chơi với mình thì có gì để kể về mình. ‘Nếu tính cách của mình khó chịu, bạn không chơi với mình thì thôi. Thế nhưng nói sau lưng mình những chuyện không thật để lôi kéo người khác tẩy chay mình thì bạn sai rồi’ – Giang chia sẻ.
Kẻ bắt nạt rồi sẽ quên đi ‘chuyện trẻ con’, chỉ có nạn nhân là bị ám ảnh suốt đời
Giang ơi từng là nạn nhân bị bắt nạt hồi cấp 2 nhưng chính cô cũng chia sẻ trong vlog rằng cô từng là người đi bắt nạt hồi cấp 1. Giang không hề nhớ những chuyện này, cho đến khi học đại học, được bạn cũ nhắc lại cô mới thấy áy náy và không biết giải thích sao. Giang cho rằng ngày bé tính mình quá gai góc, cảm xúc mạnh và chưa biết tiết chế nên đã có những hành vi không đúng, chứ bản thân cô không có ác ý.
Trong Itaewon Class, nhân vật Lee Ho Jin là nạn nhân bị Jang Geun Won bắt nạt thời trung học. Ho Jin ghim thù, quyết tâm đỗ đại học ngành Tài chính và hợp sức với Park Sae Ro Yi để lật đổ tập đoàn Jangga của nhà Geun Won. Thế nhưng ngay cả khi Jang Geun Won đã mất hết tất cả, vào tù ra tội thì khi vô tình gặp lại, Lee Ho Jin vẫn thấy tim đập chân run, đổ mồ hôi đầm đìa. Điều đáng nói là Geun Won còn chẳng nhớ ra Lee Ho Jin, dù Ho Jin bị ám ảnh suốt đời về thời niên thiếu bị bắt nạt.
Lee Ho Jin bị Jang Geun Won bắt nạt.
Trong Điên thì có sao, nữ chính Ko Moon Young từng bị bạn bè xa lánh, không có ai chơi cùng vì cô quá khác biệt. Nữ phụ Nam Ju Ri lại bị bạn bè bắt nạt vì cô yếu đuối. Ko Moon Young thuộc diện ‘cái mặt không chơi được’ nên nhờ cô ra tay bênh vực mà Ju Ri không bị bắt nạt nữa.
Ju Ri đã đề nghị làm bạn với Moon Young, đó là mối quan hệ ‘cộng sinh’, Moon Young có bạn chơi cùng còn Ju Ri thì được bảo vệ. Nhưng khi có thêm bạn mới, Ju Ri lại không thích đi cùng người bạn mà chẳng ai dám lại gần. Thế nên Moon Young đã dùng ‘quyền lực’ của mình để buộc cả lớp cô lập Ju Ri.
Ko Moon Young không có bạn vì cô quá khác biệt.
Từ một đôi bạn thân, họ lại trở thành ‘kẻ thù’ của nhau. Suốt nhiều năm sau, khi nhắc đến Ju Ri, Ko Moon Young vẫn nói đó là ‘con nhỏ hai mặt’. Cả hai đều từng là nạn nhân bị bắt nạt bằng những hình thức khác nhau, nhưng kẻ tổn thương lại đi làm tổn thương người khác. Cuối cùng cả hai đều mang những vết thương khó quên cho đến khi trưởng thành.
Học cách chấp nhận sự khác biệt của người khác và hài lòng với sự khác biệt của mình
Khi một cá thể khác biệt với số đông thì rất dễ bị tẩy chay, cô lập. Đây là xu hướng trong giới sinh vật nói chung chứ không chỉ riêng loài người. Có thể kể đến Qizai, một con gấu trúc đột biến gen với bộ lông màu nâu độc nhất nhưng lại thường xuyên bị bắt nạt vì trông quá khác với ‘đồng bọn’. Qizai đã được Pandas International, một tổ chức từ thiện có trụ sở tại Hoa Kỳ, giải cứu và chăm sóc sau khi nó không thể hòa nhập được với đồng loại của mình.
Chú gấu số nhọ phải chơi một mình vì màu lông khác biệt.
Video đang HOT
Tuy nhiên loài người lại được coi là động vật bậc cao, có nền văn minh phát triển vượt bậc nên chúng ta hoàn toàn có thể học cách chấp nhận sự khác biệt của người khác. Như những dòng mà cô bạn tôi viết khiến tôi rất tâm đắc: ‘Cũng giống như hai cây xương rồng ở cạnh nhau, bạn có thể chĩa gai ra ngoài nhưng đừng chĩa vào cạnh sườn nhau, bẻ đi một ít gai của mình, chấp nhận sự khác biệt của những người xung quanh. Bao dung hơn một chút, vậy thôi.’
Và không chỉ chấp nhận sự khác biệt của người khác, chúng ta cũng nên chấp nhận và hài lòng với sự khác biệt của chính mình. Đúng là những người hướng ngoại, hòa đồng, khéo ăn khéo nói thì sẽ được nhiều người yêu quý, làm gì cũng thuận lợi hơn. Nhưng thế giới này có tới gần 8 tỷ người với những cá tính rất riêng biệt, chúng ta đâu có đúc từ một khuôn ra mà giống nhau.
Bạn có thể hoàn thiện bản thân mình mỗi ngày nhưng đừng cố gò ép, biến bản thân thành một người hoàn toàn khác. Bạn không cần thiết phải làm hài lòng một đám đông nào đó và việc sống vừa lòng tất cả mọi người cũng là điều không thể. Chắc chắn sẽ luôn có những người hiểu bạn, yêu thương bạn và chấp nhận con người thật của bạn. Chỉ cần bạn sống tử tế, bạn sẽ gặp được những người bạn cần.
"Giang ơi" tố bị bạn cấp 2 "ruồng bỏ" nhưng cô giáo bảo làm gì có: Ơ kìa, đâu phải cứ kéo nhau ra cổng trường đấm đá mới là bắt nạt?
Đôi khi kẻ bắt nạt không cần dùng lời nói hay hành động mà vẫn có thể khiến nạn nhân sợ hãi, suy sụp về mặt tâm lý.
Trần Lê Thu Giang, hay còn được biết tên "Giang ơi", sinh năm 1991. Cô hiện là một trong những Vlogger nổi tiếng nhất Việt Nam, sở hữu kênh Youtube với hơn 1,3 triệu người đăng ký. Giang sinh ra và lớn lên ở Hà Nội nhưng hiện sinh sống, làm việc ở TP.HCM.
Được biết, Giang từng học đại học, rồi học lên Thạc sĩ ở Anh. Cô nói tiếng Anh thành thạo và đạt 8.5 IELTS Speaking. Nhờ vậy mà thời gian gần đây Giang là khách mời thường xuyên của chương trình đình đám IELTS FACE-OFF.
Cũng chính trong chương trình này, cô đã kể lại thời đi học đầy biến động của mình. Cô cho biết, bản thân từng bị bạn bè tẩy chay hồi cấp 2. Bị xa lánh ở lớp, đến khi về nhà cô cũng không tìm được ai để sẻ chia nỗi buồn.
"Một trong những động lực thúc đẩy tôi sang Anh học chính là việc tôi bị bắt nạt tại trường và tôi luôn cảm thấy mình không thuộc về nơi đó. Tôi cảm thấy như một đứa trẻ bị ruồng bỏ, tôi luôn cảm thấy mình là một người kỳ quặc nên tôi muốn tìm đến một nơi khác là nước Anh. Sang Anh cho tôi cơ hội được hòa đồng với mọi người với nhiều màu sắc khác nhau", Giang chia sẻ.
Vlogger Giang ơi.
Tuy nhiên sau những lời tâm sự của Giang, bạn học cũ và cả cô giáo chủ nhiệm đều lần lượt lên tiếng. Cựu thành viên sáng lập ST.319 - Zoie (tên thật là Lê Việt Hà) - một người bạn cùng lớp cấp 2 của Giang khẳng định: "Giang Ơi không hề bị bắt nạt" mà chính xác là các bạn trong lớp "ái ngại về việc chơi với Giang".
Zoie cho biết: "Giang có lối cư xử khá là... ngạo mạn và có phần làm quá sự tự tin của bản thân. T hậm chí những sự góp ý chân thật của bạn bè cũng bị Giang coi là xúc phạm. Trẻ con mà, thấy đứa này đứa kia hơi "dị dị" thì kiểu gì cũng trêu chọc, nhưng cười với nhau một cái là lại quên ngay".
Cô Nguyễn Thị Vân Hồng, giáo viên chủ nhiệm 4 năm cấp 2 của Giang cũng cho rằng Giang không bị bắt nạt mà "nhạy cảm nên có suy nghĩ như vậy".
Cô bạn cùng lớp Zoie (tên thật Lê Việt Hà).
Hiện tại dư luận đang vô cùng quan tâm đến vụ việc. Phần đông cư dân mạng đều ủng hộ Giang và tin rằng cô nàng đã thực sự bị bắt nạt học đường - một sự bắt nạt không lời, không xâm phạm thể xác nhưng gây tổn thương nặng về mặt tâm lý. Tuy nhiên một số người nhìn nhận khách quan hơn, nghi ngờ liệu phải chăng Giang không hề bị bắt nạt mà vì cô quá khác biệt nên không thể hòa nhập với tập thể?
Giữa bão phốt, nhiều người bắt đầu nhìn nhận lại về khái niệm bắt nạt học đường...
Bắt nạt học đường: Muôn hình vạn trạng!
Nhiều người trước giờ vẫn lầm tưởng, bắt nạt học đường chỉ gói gọn ở việc dùng ngôn từ tục tĩu hay bạo lực thể xác. Tuy nhiên bắt nạt học đường thực chất muôn hình vạn trạng và có nhiều khía cạnh hơn bạn tưởng. Đôi khi kẻ bắt nạt không cần dùng lời nói hay hành động mà vẫn có thể khiến nạn nhân sợ hãi, suy sụp về mặt tâm lý.
Dưới đây là 4 kiểu bắt nạt học đường phổ biến nhất mà nạn nhân thường giấu nhẹm và không dám kể với bố mẹ:
Bắt nạt bằng lời nói
Hành vi bao gồm: Là việc bắt nạt người khác bằng những lời nói khiếm nhã, đặt cho họ những biệt danh không hay ho, có phần xúc phạm. Ngoài ra kẻ bắt nạt liên tục đưa ra những bình phẩm thiếu tôn trọng về đặc điểm ngoại hình, giới tính, sắc tộc,... của nạn nhân.
Ví dụ: Khi một đứa trẻ nói: "Sao cậu xấu thế, cậu không soi gương hàng ngày à?", hoặc đặt biệt danh cho bạn là "A béo phì",...
Cách phát hiện các dấu hiệu: Trẻ thường ở một mình, ủ rũ và chán nản, có thể chán ăn hoặc thay đổi khẩu vị. Trẻ có thể hỏi bố mẹ vài điều xung quanh vấn đề bị bắt nạt như: " Con có xấu không? Con có béo không?".
Bắt nạt bằng lời nói nguy hiểm chẳng kém bắt nạt bằng vũ lực.
Bắt nạt bằng hành động
Hành vi bao gồm: Những việc như đánh, đá, chặn đường, đẩy và chạm cơ thể người khác một cách không phù hợp khi họ phản đối.
Ví dụ: Một đứa trẻ bị bạn xấu đẩy ngã và cười nhạo trong giờ chơi ở giữa sân trường.
Cách phát hiện các dấu hiệu: Nhiều em nhất quyết không chia sẻ cho bố mẹ biết về việc mình bị bắt nạt. Chính vì vậy bố mẹ cần theo dõi những vết thương không rõ nguyên nhân như bầm tím, trầy xước, vết hằn đỏ, hay quần áo bị hỏng, thiếu. Trẻ cũng có thể thường xuyên bị đau bụng, đau đầu không rõ nguyên nhân.
Bắt nạt bằng các mối quan hệ
Hành động bao gồm: Cố ý cô lập người khác, ngăn họ tham gia vào một cộng đồng nhỏ hay một nhóm nhỏ. Không để họ tham gia các trò chơi chung, các hoạt động học tập, không cho ngồi cùng bàn khi ăn trưa,...
Ví dụ: Một nhóm các bé gái cô lập người bạn mới đến, phớt lờ đề nghị xin gia nhập và yêu cầu bạn bè khác không chơi với bạn mới.
Cách phát hiện các dấu hiệu: Trẻ hay có tâm trạng bất ổn, không sinh hoạt chung với tập thể mà thường ở một mình nhiều hơn. Thông thường, các nữ sinh hay bị cô lập kiểu này nhiều hơn so với nam sinh. Tuy không phải bạo lực thể xác nhưng sự tổn thương của kiểu bắt nạt này gây tổn thương tâm lý kéo dài và âm ỉ hơn nhiều.
Bắt nạt trên mạng
Hành động bao gồm: Gây phiền nhiễu cho người khác bằng việc tung những tin bịa đặt, sai lệch thông qua e-mail, tin nhắn và các bài đăng trên mạng xã hội. Những câu chuyện thường là phân biệt giới tính, giàu nghèo, chê bai ngoại hình,... Nạn nhân thường sẽ bị khủng hoảng tâm lý khi bỗng chốc bị công kích bởi cả những người không hề quen biết.
Ví dụ: Khi ai đó đăng lên facebook: "A là một kẻ nói dối. Tránh xa cô ấy ra!",... Thực tế A vì không cho kẻ bắt nạt chép bài nên bị đặt điều nói xấu.
Cách phát hiện các dấu hiệu: Trẻ dành nhiều thời gian lên mạng hơn nhưng sau đó thường tỏ ra bồn chồn, lo lắng. Bên cạnh đó, trẻ có thể mất ngủ, thường xuyên xin nghỉ học hoặc đột ngột bỏ các hoạt động ngoại khóa mà mình yêu thích.
Bắt nạt trên mạng nguy hiểm chẳng kém bắt nạt thể xác.
Bạn có đang bị bắt nạt học đường? Làm ngay bài trắc nghiệm sau để biết
1. Bạn có hay bị trêu chọc ở trường không?
A. Không
B. Thỉnh thoảng
C. Thường xuyên
2. Bạn cùng lớp có hay nói những lời gây tổn thương với bạn?
A. Tôi chưa từng nghe thấy
B. Thỉnh thoảng cũng có những lời trêu đùa
C. Thường xuyên, họ chê tôi xấu xí, béo và lập dị mỗi ngày
3. Mức độ bị bắt nạt, trêu chọc bởi bạn cùng lớp?
A. Hầu như là không
B. Thỉnh thoảng tôi cũng bị đám bạn trêu chọc
C. Ngày nào tôi cũng bị trêu chọc
4. Những lời trêu chọc là vô tình hay có chủ đích?
A. Họ trêu chọc cho vui thôi
B. Tôi không chắc
C. Có, họ muốn công kích tôi
5. Họ có đăng những bức ảnh khiếm nhã về bạn lên mạng xã hội không?
A. Không hề
B. Tôi cũng không biết, có thể họ đăng ở đâu đó mà tôi không biết
C. Có đấy, chúng tồi tệ thật sự
6. Bạn bị trêu chọc bởi 1 người đơn lẻ hay cả nhóm?
A. 1 người
B. Thường có khoảng 2 người đi cùng kẻ bắt nạt
C. 1 nhóm đông người
7. Bạn có sợ hãi những kẻ trêu chọc không?
A. Không
B. Một chút thôi
C. Có chứ, tôi lúc nào cũng muốn trốn tránh khỏi họ
8. Cảm xúc mỗi ngày đi học của bạn như nào?
A. Vui vẻ
B. Không hào hứng, cũng không buồn rầu
C. Lúc nào tôi cũng thấy mệt mỏi, chán chường, chỉ mong mau hết giờ học
9. Bạn có sợ hãi khi kể chuyện mình bị trêu chọc, bắt nạt với người khác?
A. Không, chẳng có gì phải ngại
B. Còn tùy xem người nghe là ai. Tôi thường chọn đối tượng để tâm sự
C. Tôi không dám kể với ai cả. Những kẻ bắt nạt ngày nào cũng đe dọa tôi
Đáp án:
Nếu phần lớn đáp án bạn chọn là A thì bạn KHÔNG HỀ BỊ BẮT NẠT. Đôi khi, mọi người có thể nói những câu trêu đùa khiếm nhã với bạn nhưng là vô tình, chứ không phải vì mục đích xấu. Hãy góp ý ngay với người đối diện nếu bạn cảm thấy không thoải mái, để đối phương rút kinh nghiệm kịp thời.
Nếu phần lớn đáp án bạn chọn là B thì có thể bạn ĐANG GẶP PHẢI NHỮNG NGƯỜI XẤU TÍNH. Khi một người có những hành động xấu tính, hãy yêu cầu họ dừng lại với thái độ lịch sự. Nếu những hành động này vẫn tiếp diễn, bạn có thể nhờ người lớn như giáo viên, bố mẹ trợ giúp. Đừng lo, trong trường hợp này, bạn chưa rơi vào tình trạng bị bắt nạt.
Nếu phần lớn đáp án bạn chọn là C thì bạn có thể ĐANG BỊ BẮT NẠT NGHIÊM TRỌNG. Trong trường hợp này, đừng giấu giếm mà hãy thẳng thắn chia sẻ chuyện này với bố mẹ, thầy cô giáo. Bạn cần được giúp đỡ để chống lại những kẻ bắt nạt. Tất nhiên, những kẻ này sẽ giận dữ và càng tìm cách bắt nạt bạn dữ dội hơn nhưng đừng sợ hãi và chùn bước. Không kẻ bắt nạt nào có thể lấn lướt được một người có trái tim mạnh mẽ.
Bạn cũ, cô giáo cấp 2 của Giang Ơi bị dân mạng tấn công Nói với Zing, Việt Hà - bạn học cấp 2 của Giang Ơi - khẳng định vlogger này không hề bị tẩy chay, bắt nạt như lời chia sẻ. Cô mong dân mạng không đẩy chuyện đi quá xa. Tại chương trình IELTS Face-Off phát sóng gần đây, vlogger Giang Ơi bất ngờ chia sẻ một trong những động lực từng thúc đẩy...