Cô giáo chuyển giới: Tôi sẽ khiếu nại
“Ngày 21/1, nghe thông tin trên báo chí, tôi bị sốc. Đêm đó tôi không ngủ được. Tôi thật sự rất buồn. Bốn năm nay từ ngày được thay tên đổi họ, tôi sống tốt, không gây ảnh hưởng gì xấu cho xã hội, không làm mất đi đức hạnh của người phụ nữ VN”.
“Một người phụ nữ ước mơ lớn nhất là được lập gia đình và sự xác nhận để làm một người vợ. Tôi cũng không tránh khỏi ngoại lệ đó. Nhưng hiện tại tôi cũng không biết như thế nào. Tôi như thế này mà giờ ghi Phạm Văn Hiệp thì ai tin? Cho nên tôi mong có một suy xét kỹ hơn về vấn đề của tôi. Hồi tôi ở quê, nửa đêm đang ngủ bị ném đá, giật cửa ầm ầm. Thậm chí ly nước tôi uống rồi không ai dám uống lại, họ nói gớm. Họ kỳ thị đến mức độ vậy đó. Nhưng tôi vẫn đứng vững đến hôm nay” – cô Phạm Lê Quỳnh Trâm nói.
Sẽ gặp khó khăn về giấy tờ
Cái sốc thứ hai, theo cô Trâm, cũng rất “nghiêm trọng” là hiện các giấy tờ của cô từ chứng minh nhân dân, hộ chiếu, giấy tờ nhà, xe… đều đã đứng tên là Phạm Lê Quỳnh Trâm. “Những giấy tờ ở Bình Phước, trong nước thì dễ làm lại, nhưng những hợp đồng của tôi ở Bangkok bây giờ làm sao? Nếu hủy thì có những rắc rối phát sinh không lường trước được” – cô Trâm băn khoăn.
“Tôi suy nghĩ rất nhiều – cô Trâm nói tiếp – Tôi không tìm được lý do vì sao tôi bị hủy quyết định chuyển đổi giới tính. Trường hợp của tôi là liên giới tính. Rõ ràng theo nghị định 88 thì tôi đúng hoàn toàn chứ không sai. Tôi cũng đọc được thông tin là do các bạn đổ về Bình Phước nhiều để được xác nhận chuyển giới nên địa phương ngại, hủy quyết định của tôi. Nhưng các bạn với tôi có sự khác biệt, tôi là người liên giới tính, tôi đủ điều kiện để được xác nhận là nữ giới”.
Dù chưa nhận được thông tin nhưng cô Trâm cho biết nếu bị hủy quyết định chuyển đổi giới tính của mình, cô “buộc lòng phải khiếu nại”. “Tôi khiếu nại không phải để hơn thua mà đòi lại công bằng cho mình. Tôi khiếu nại để hiểu vì sao quyết định lại xoay một cách chóng vánh như vậy. Trên tinh thần của một công dân, tôi chấp hành pháp luật một cách nghiêm túc, cái gì đúng tôi tôn trọng và cái gì không đúng với tôi, tôi sẽ đòi lại quyền lợi cho mình”.
Cô giáo Quỳnh Trâm dạy học tối 24/1 (Ảnh: Hoàng Thạch Vân)
Ước ao danh chính ngôn thuận
Cô Trâm kể cuộc sống của cô hiện vẫn bình thường. Hằng ngày cô vẫn dạy luyện thi ĐH môn toán, vật lý, hóa học cho khoảng 100 học sinh tại Q.4, TP.HCM. Trong số đó, 90% là học miễn phí. “Tôi có tâm sự với học sinh: nếu như cô bị hủy xác nhận chuyển giới thì sao. Các em động viên tôi rất nhiều và nói dù thế nào vẫn ủng hộ và yêu mến cô. Tôi không dám nói cho mẹ tôi biết, sợ mẹ buồn nhưng anh trai tôi nói với mẹ. Mẹ tôi bảo: Gái trai gì cũng là con của mẹ”.
Ngoài ra, cô giáo sinh năm 1974 cũng kể việc cô đi làm xác nhận chuyển đổi giới tính như sau: “Bốn năm trước, tôi đi làm giấy tờ cả năm trời. Tôi lên tỉnh họ nói “trường hợp của em về huyện là được rồi”. Tôi hỏi thủ tục, họ viết một giấy giới thiệu đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Phước. Ở đó họ làm thủ tục, xét nghiệm, chụp X-quang… cho tôi y như phụ nữ mang thai chuẩn bị sinh rồi mới xác nhận tôi là người phụ nữ bình thường. Năm 2006, tôi đến một bệnh viện ở TP.HCM, họ đo hormon nữ và xác nhận tôi không phải là đàn ông hẳn hoi, cũng không phải là phụ nữ hẳn hoi”.
“Có thể việc xác nhận lại giới tính cho tôi không đúng quy trình bởi hiện chưa biết bệnh viện nào được ủy thác để khám cái này. Tuy nhiên, tôi cũng có niềm tin là dù có khám ở đâu tôi vẫn đủ điều kiện là giới tính nữ” – cô Trâm nói.
Chuyển đổi giới tính (từ nam bình thường sang nữ hoặc ngược lại) hiện chưa được pháp luật công nhận tại VN. Trong trường hợp người có khuyết tật về giới tính như bất thường (dị dạng) ở bộ phận sin.h dụ.c hoặc bị khiếm khuyết chưa được định hình chính xác về giới tính, sau khi được một hội đồng y khoa kiểm tra và đán.h giá sẽ quyết định việc xác định lại giới tính, khắc phục những khiếm khuyết này (nghị định 88/2008/NĐ-CP).
Người muốn thực hiện sự điều chỉnh giới tính phải tuân thủ đúng quy trình như: phải được hội đồng y khoa cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khám xác định. Sau khi được thực hiện phẫu thuật điều chỉnh giới tại bệnh viện có đủ chức năng, thẩm quyền, người được điều chỉnh giới tính mới có cơ sở làm thủ tục tại sở tư pháp để được điều chỉnh lại giới tính, thay đổi họ tên (nếu có nhu cầu).
Trường hợp anh Phạm Văn Hiệp nay đã chuyển thành “cô Phạm Lê Quỳnh Trâm” chưa qua các bước quy định của pháp luật nêu trên và đã ra nước ngoài thực hiện việc chuyển giới, sau đó xin phép UBND huyện Chơn Thành xác nhận lại giới tính cho mình. Việc UBND huyện Chơn Thành ra quyết định xác định lại giới tính cho anh Hiệp là không đúng với các quy định của pháp luật hiện hành. Theo tôi, để có thể được giải quyết một cách có tình có lý, trước hết “cô Trâm” cần đến một hội đồng y khoa của bệnh viện có đủ chức năng, thẩm quyền để được xem xét, quyết định cho thay đổi về giới tính của mình.
Luật sư NGUYỄN HỮU THẾ TRẠCH
Cần căn cứ vào ý kiến của hội đồng y khoa
Video đang HOT
Ngày 24/1, ông Lê Tiến Hiếu, phó giám đốc Sở Tư pháp Bình Phước, cho biết ngày 25/1 sở sẽ ký văn bản tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi các quyết định ngày 5/11/2009 của UBND huyện Chơn Thành xác định lại giới tính cho đương sự Phạm Văn Hiệp từ nam thành nữ và quyết định ngày 6/11/2009 thay đổi chữ lót và tên từ Phạm Văn Hiệp thành Phạm Lê Quỳnh Trâm. Bên cạnh đó, sau khi các quyết định thu hồi trên được ban hành, Sở Tư pháp sẽ có văn bản đề nghị UBND huyện Chơn Thành, các cơ quan hữu quan khẩn trương phục hồi các giấy tờ liên quan như cải chính hộ tịch, xác định lại giới tính, tên tuổ.i, giấy khai sinh, chứng minh nhân dân… để đương sự Phạm Văn Hiệp trở lại thành công dân như trước đây (nam giới).
Trao đổi với Tuổ.i Trẻ chiều cùng ngày, ông Nguyễn Văn Lợi – phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bình Phước – cho biết sở dĩ UBND tỉnh đề nghị Sở Tư pháp tham mưu để thu hồi quyết định xác định lại giới tính, thay đổi tên của UBND huyện Chơn Thành đối với đương sự Phạm Văn Hiệp vì quá trình thẩm định hồ sơ để xác định lại giới tính của UBND huyện Chơn Thành chưa tuân thủ đúng các thủ tục của pháp luật.
Theo đó, quyết định xác định lại giới tính cho đương sự Phạm Văn Hiệp căn cứ vào xác nhận của một bác sĩ chuyên khoa là không có hiệu lực pháp lý. Theo ông Lợi, sau khi UBND tỉnh thu hồi quyết định xác định lại giới tính của Phạm Văn Hiệp, nếu đương sự vẫn có nhu cầu xác định lại giới tính thì cần làm lại thủ tục và khi đó cần căn cứ ý kiến của một hội đồng y khoa (được pháp luật quy định chức năng, quyền hạn) để xem xét xác định lại giới tính cho Phạm Văn Hiệp.
Theo bác sĩ Từ Phương Nam – giám đốc Bệnh viện Đa khoa Bình Phước, trước đó bác sĩ Hoàng Ngọc Hải thuộc khoa sản của bệnh viện (hiện đã chuyển công tác về tỉnh Bình Dương) chỉ xác nhận đương sự Phạm Văn Hiệp “có bộ phận sin.h dụ.c ngoài gồm â.m h.ộ, â.m đạ.o do tạo hình giống với â.m h.ộ, â.m đạ.o bình thường”.
Xác nhận của bác sĩ Hải căn cứ vào đơn xin xác định lại giới tính và dựa trên giấy xác nhận của phòng khám đa khoa Pratunam (Thái Lan, ngày 4/5/2008) có xác nhận của bác sĩ Thep Vechavisit “nay chứng nhận vào ngày 24/4/2008, tôi có thực hiện thay đổi giới tính phẫu thuật bơm ngực cho anh Phạm Văn Hiệp. Nay bộ phận sinh dục/ngực của anh giống với bộ phận của giới nữ”.
Theo ông Từ Phương Nam, xác nhận của bác sĩ Hải và phòng khám của Thái Lan “chưa nói lên được điều gì cả” vì “ngoài ngực, â.m h.ộ, â.m đạ.o còn có các cơ quan, tế bào khác trong cơ thể như buồng trứng, tin.h hoà.n, nội tiết tố, nhiễm sắc thể… nhất quyết phải xem xét kỹ càng, trên cơ sở đó mới có thể xác định nam hay nữ” – ông Nam nói.
Theo 24h
Xác định lại giới tính được thay tên, kết hôn
Quyền xác định lại giới tính được luật hoá trong Bộ luật Dân sự giúp cho những người chưa định hình được giới tính một cách chính xác có được sự bảo vệ của pháp luật.
Trao đổi với Tiề.n Phong, ông Phạm Thành Trung (văn phòng Luật sư Quốc tế, Hà Nội) cho hay, cá nhân có quyền xác định lại giới tính, điều đó đã được quy định trong luật.
Vấn đề "xác định lại giới tính" đang được dư luận hết sức quan tâm sau khi UBND tỉnh Bình Phước có quyết định thu hồi và hủy bỏ 2 quyết định xác định lại giới tính cho anh Phạm Văn Hiệp (39 tuổ.i, ngụ thị trấn Chơn Thành, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước). Vậy tại Việt Nam, luật nào quy định về việc xác định lại giới tính của công dân?
Điều 36 trong Bộ luật Dân sự sửa đổi, bổ sung năm 2005 đã cụ thể hoá quyền xác định lại giới tính. Quyền xác định lại giới tính được luật hoá trong Bộ luật Dân sự giúp cho những người chưa định hình được giới tính một cách chính xác có được sự bảo vệ của pháp luật. Gần đây, Nghị định 88/2008/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành ngày 5/8/2008 đã cụ thể hoá sự ghi nhận này.
Từ góc độ pháp lý, có thể thấy đây là một quyền nhân thân có điều kiện. Thể hiện ở chỗ, một người chỉ được quyền yêu cầu xác định lại giới tính của mình khi họ có khuyết tật bẩm sinh về giới tính hoặc giới tính chưa được định hình chính xác. Khi và chỉ khi đáp ứng được một trong hai điều kiện trên họ mới có quyền yêu cầu y học xác định lại giới tính chính xác.
Một người chuyển giới từ nữ sang nam đang làm việc tại Trung tâm Bảo vệ quyền của người đồng tính, song tính và chuyển giới ICS (bên phải) - Ảnh: T.Mận/ Pháp luật Việt Nam.
Có sự khác nhau thế nào giữa "chuyển đổi giới tính" và "xác định lại giới tính" từ góc độ quy định của pháp luật?
Chúng ta thấy, cụm từ "xác định lại giới tính" nhằm trả lại giới tính thực cho những người bị khuyết tật bẩm sinh về giới tính hoặc giới tính chưa được định hình chính xác đã nói lên rất rõ ràng và là yếu tố để phân biệt với khái niệm "chuyển đổi giới tính" được thực hiện theo ý thích của con người, trái với quy luật của tạo hoá.
Về mặt y khoa, để xác định lại giới tính cũng sẽ được gọi chung là "can thiệp y tế", chứ không phải bất cứ khái niệm khác.
Vậy Bộ luật Dân sự quy định cụ thể ra sao về quyền nhân thân của người xác định lại giới tính?
Điều 36 Bộ luật Dân sự đã một mặt bảo vệ quyền nhân thân con người khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định pháp luật. Bên cạnh đó nó cũng điều chỉnh thực tế đang diễn ra là việc chuyển đổi giới tính một cách tuỳ tiện.
"Cá nhân có quyền xác định lại giới tính. Việc xác định lại giới tính của một người được thực hiện trong trường hợp người đó bị khuyết tật bẩm sinh hoặc chưa định hình chính xác mà cần có sự can thiệp của y học nhằm xác định rõ về giới tính.
Việc xác định lại giới tính được thực hiện theo quy định của pháp luật".
Nguyên tắc xác định lại giới tính cụ thể ra sao?
Khuyết tật bẩm sinh về giới tính là những bất thường ở bộ phận sin.h dụ.c của một người ngay từ khi mới sinh ra, biểu hiện ở một trong các dạng như nữ lưỡng giới giả nam, nam lưỡng giới giả nữ hoặc lưỡng giới thật
Giới tính chưa được định hình chính xác là những trường hợp chưa thể phân biệt được một người là nam hay nữ xét cả về bộ phận sin.h dụ.c và nhiễm sắc thể giới tính .
Trích Điều 2 Khoản 1,2 NĐ 88/2008/NĐ-CP về xác định lại giới tính.
Điều 36 Bộ luật Dân sự và Nghị định 88/2008/NĐ-CP về xác định lại giới tính đã được Chính phủ ban hành đã quy định rất cụ thể về việc này.
Để xác định lại giới tính, quy trình can thiệp y tế có thể tiến hành được càng sớm càng tốt theo quan điểm của y học và cho phép tiến hành cả với những người dưới 16 tuổ.i theo quy định của pháp luật (Mục a Khoản 1 Điều 7 NĐ 88).
Khoản 1 Điều 1 Nghị định 88 khẳng định việc xác định lại giới tính là một quyền nhân thân có điều kiện và chỉ được thực hiện "đối với người có khuyết tật bẩm sinh về giới tính hoặc giới tính chưa được định hình chính xác". Cá nhân nào không đáp ứng đủ những điều kiện trên thì không được phép xác định lại giới tính.
Pháp luật Việt Nam tuyệt đối nghiêm cấm việc chuyển đổi giới tính đối với những người đã hoàn thiện về giới tính (Khoản 1 Điều 4 NĐ88). Việc nghiêm cấm này nhằm ngăn chặn những hành vi chuyển đổi giới tính phục vụ cho các quan niệm tâm sinh lý lệch lạc, băng hoại đạo đức hoặc vì các mục đích khác (trốn tránh trách nhiệm pháp lý, gian lận trong thể thao...).
Trường hợp xác định lại giới tính cho người chưa đủ 6 tuổ.i thì cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó phải có đơn đề nghị; trường hợp xác định lại giới tính cho người đủ 06 tuổ.i đến chưa đủ 18 tuổ.i thì trong đơn đề nghị phải có chữ ký của cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó
Sau khi "xác định lại giới tính" công dân có được pháp luật bảo vệ?
Theo quan điểm của pháp luật, những người có khuyết tật bẩm sinh về giới tính hoặc giới tính chưa được định hình chính xác, trước và sau được xác định giới tính đều hoàn toàn bình đẳng về quyền nhân thân với các công dân khác.
Họ có quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín, quyền được tôn trọng bí mật đời tư như quy định tại Điều 37 và 38 Bộ luật Dân sự. Xác định lại giới tính lại là một vấn đề mang tính cá nhân, tương đối nhạy cảm, nên bí mật về các thông tin liên quan đến người được xác định lại giới tính sẽ được pháp luật tuyệt đối bảo vệ, trừ những trường hợp đặc biệt, bất khả kháng do pháp luật quy định.
Bất kỳ hành vi tiết lộ thông tin về việc xác định lại giới tính của người khác hoặc phân biệt đối xử đối với người đã xác định lại giới tính sẽ chịu các chế tài theo quy định của pháp luật.
Thông tin của người xác định lại giới tính chỉ được công bố trong trường hợp có văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu cung cấp hồ sơ phục vụ cho việc kiểm tra, thanh tra, điều tra, truy tố và xét xử liên quan đến việc này.
Họ có được quyền thay đổi họ tên và lý lịch?
Cùng với việc ghi nhận quyền được xác định lại giới tính, Bộ luật Dân sự năm 2005 cũng bảo đảm cho người đã được xác định lại giới tính quyền được thay đổi họ tên để phù hợp với hoàn cảnh thực tại (Mục e Khoản 1 Điều 27).
Theo quy định tại Điều 14 Nghị định số 88 và Khoản 2 Điều 37 Nghị định số 158 ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch thì việc xác định lại giới tính thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện.
Trong Nghị định 88/2008/NĐ-CP cũng dành hẳn một chương để đề cập tới các vấn đề liên quan đến hộ tịch của người sau khi đã xác định lại giới tính. Cụ thể, cơ quan có thẩm quyền đăng ký hộ tịch có trách nhiệm căn cứ vào Giấy chứng nhận y tế (do cơ sở khám, chữa bệnh đã thực hiện việc can thiệp y tế xác định lại giới tính cấp) để giải quyết việc đăng ký hộ tịch cho người đã xác định lại giới tính.
Theo sự dẫn chiếu của Nghị định 88, thẩm quyền, thủ tục cho người đã được xác định lại giới tính sẽ được thực hiện theo quy định tại các Điều 36,37,38 của Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch. Người đã xác định lại giới tính sẽ được thay đổi và công nhận giới tính, được thay đổi họ tên phù hợp giới tính trên các giấy tờ hộ tịch. UBND cấp quận, huyện có thẩm quyền tiến hành các thủ tục cải chính này
Việc lập gia đình của người xác định lại giới tính được quy định ra sao?
Sau khi đã được xác định lại giới tính để trở lại sống với giới tính thật và đơn nhất (hoặc nam, hoặc nữ) của mình, người đã xác định lại giới tính sẽ có quyền được tự do kết hôn như mọi công dân khác theo quy định của Bộ luật Dân sự (Điều 39) và Luật Hôn nhân và Gia đình (Điều 9).
Pháp luật cũng công nhận và bảo hệ quyền được nuôi con nuôi của cá nhân hoặc vợ chồng những người này.
Xin cảm ơn ông!
Trên thế giới và Việt Nam, ước tính cứ 2000 tr.ẻ e.m sinh ra, thì ít nhất có 1 trẻ có bộ phận sin.h dụ.c không phù hợp với bộ nhiễm sắc thể, dẫn đến khuyết tật bẩm sinh về giới tính. Và, đa phần những người không may bị khuyết tật bẩm sinh về giới tính đều có nhu cầu xác định lại giới tính, để có thể được sống thực giới tính của mình.
Theo quy trình ở đa số quốc gia cho phép phẫu thuật chuyển đổi giới tính, trước khi phẫu thuật cần trải qua kiểm tra cuộc sống thực (Real Life Test) để xem có thực sự phù hợp để tiến hành phẫu thuật chuyển đổi giới tính và có xác nhận của bác sĩ tâm lý. Nếu người chuyển giới ở Việt Nam muốn phẫu thuật ở nước ngoài cũng không tìm được bác sĩ xác nhận ở Việt Nam. Mặt khác, việc đi phẫu thuật ở nước ngoài khi trở về cũng không dễ bởi hải quan không chấp nhận giấy tờ vẫn là nam mà cơ thể là nữ.
Trích Nghiên cứu "Người chuyển giới ở Việt Nam - những vấn đề thực tiễn và pháp lý"của Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường
Theo 24h
Thu hồi quyết định chuyển giới đầu tiên ở VN Quỳnh Trâm - cô gái đầu tiên ở VN được công nhận giới tính nữ sau khi đổi giới Đã ban hành quyết định chuyển giới từ "anh" thành "chị", sau đó lại thu hồi vì... trái luật! Ngày 21/1, UBND tỉnh Bình Phước cho hay đã có công văn đề nghị Sở Tư pháp tỉnh tham mưu thu hồi và hủy bỏ...