Cô gái tâm thần từng mạo nhận công chúa Nga

Từ trong bệnh viện tâm thần, Anna Anderson vẫn thuyết phục được nhiều người tin rằng cô là Anastasia, con gái Sa hoàng Nga cuối cùng.

Tháng 7/1918, sau ba thế kỷ cầm quyền, vương triều Romanov của Nga sụp đổ khi Sa hoàng Nicholas II cùng Hoàng hậu Alexandra và 5 người con bị xử bắn trong hầm nhà một thương gia ở thành phố Yekaterinburg. Thi thể của họ được chôn cất trong khu rừng gần đó. Nhưng theo các tin đồn, vẫn còn người nhà Romanov sống sót và hầu hết cho rằng đó là Anastasia, 17 tuổi, con gái út của Sa hoàng cuối cùng.

Hai năm sau tại Berlin, Đức, một cô gái bí ẩn bị bắt gặp nhảy sông tự tử, nhưng được cảnh sát kéo lên kịp thời và đưa đến cơ sở điều trị tâm thần ở Dalldorf, bang Schleswig-Holstein. Người này không có giấy tờ tùy thân, cũng không trả lời cô là ai và giữ im lặng suốt 6 tháng.

Trong hai năm tiếp theo tại bệnh viện tâm thần, cô được đặt tên là Anna Anderson và được chẩn đoán mắc chứng chống đối xã hội, với nhiều vết sẹo khác thường trên cơ thể. Trong những lần nói chuyện hiếm hoi, Anderson được cho là có cách phát âm khá lạ.

Một ngày nọ, người bạn cùng nơi điều trị nói với Anderson rằng trông cô giống công chúa Anastasia của Nga. Sau đó, những bệnh nhân tâm thần khác cũng đặt nghi vấn rằng liệu người phụ nữ bí ẩn này có phải Anastasia hay không.

Công chúa Anastasia, con gái Sa hoàng Nga Nicolas II (trái) và Anna Anderson, người tự nhận là Anastasia. Ảnh: Apic, Ullstein Bild.

Cùng thời điểm này, báo chí châu Âu tập trung khai thác những câu chuyện về các con của Sa hoàng Nicolas II và khả năng sống sót của họ. Tin tức bắt đầu lan rộng, thúc đẩy những người họ hàng, bạn cũ của nhà Romanov, hoặc từng phụng sự họ, đến tìm Anderson để xác minh danh tính.

Một số người bị thuyết phục rằng Anderson chính là Anastasia, dù các thành viên hoàng gia Nga nổi bật khẳng định không phải. “Tôi đang nhìn vào một người lạ”, nữ Đại Công tước Olga, em gái Sa hoàng Nicolas II, cho biết sau khi đến bệnh viện của Đức.

Miệng của Anderson có vẻ rộng hơn Anastasia, những đường nét khác trên khuôn mặt cũng khác. Người phụ nữ này dường như còn không biết chút tiếng Nga nào, dù có tin đồn rằng cô đã nói trong lúc ngủ.

Sự việc ngày càng đi xa hơn sau khi Nicholas von Schwabe, cận vệ riêng của Thái hậu Maria, bà của Anastasia, đến thăm Anderson. Ông cho cô xem những bức ảnh của Thái hậu Maria và gia đình Romanov, rồi đưa danh sách tên các con gái của Sa hoàng Nicolas II. Khi được hỏi có thể nhận ra tên mình hay không, Anderson chỉ vào tên Anastasia.

Theo lời kể của một số người, sau khi von Schwabe rời đi, Anderson nói với các y tá rằng “quý ông đó có ảnh của bà tôi”. Cuối cùng, Anderson tự nhận mình là công chúa Anastasia.

Khi rời khỏi bệnh viện, Anderson được bao quanh bởi đám đông ủng hộ, những người tin cô mang dòng máu nhà Romanov, dù rất nhiều người khác kiên quyết không chấp nhận. Một số người ủng hộ, vốn có cảm tình với chế độ quân chủ, đồng ý cưu mang Anderson.

Anderson thường xuyên nổi cáu nếu bị hỏi về lý lịch, ngay cả với những người bạn thân thiết. Khi quá nhiều câu hỏi về vấn đề xác minh danh tính được đặt ra, Anderson thường trả lời một cách khó hiểu hoặc khóc không ngừng, nhằm tránh phải kể chi tiết về quá khứ.

Việc tự nhận là Anastasia tạo điều kiện cho Anderson thường xuyên thay đổi nơi ở, sống tại nhiều lâu đài và dinh thự hoàng gia của những người ủng hộ cô. Năm 1927, Anderson gặp Gleb Botkin, con trai của bác sĩ Yevgeny Botkin, người bị xử bắn cùng gia đình Romanov tại Ekaterinburg. Gleb Botkin sau đó trở thành người ủng hộ lớn nhất của Anderson.

Tuy nhiên, những người họ hàng của Anastasia vẫn giữ khoảng cách với Anderson. Tranh cãi nổ ra giữa hai bên khi Anderson nộp đơn đòi hưởng tài sản của nhà Romanov lên tòa án, dù khối tài sản này chưa được xác nhận còn tồn tại sau Thế chiến I hay không. Botkin thuê luật sư Edward Fallows để chứng minh rằng Anderson là Anastasia.

Bước ngoặt của câu chuyện xảy ra khi một tờ báo tại Berlin năm 1927 đăng bài điều tra cho thấy tên thật của Anderson là Franziska Schanzkowska, một công nhân nhà máy người Ba Lan. Theo bài báo, Schanzkowska có tiền sử tâm thần bất ổn và từng bị thương trong một vụ nổ tại nhà máy nên có nhiều sẹo trên người.

Schanzkowska mất tích vào năm 1920, trùng thời điểm Anderson xuất hiện tại Berlin. Thêm vào đó, Felix, anh trai của Schanzkowska, tuyên bố Anderson là em gái mình. Bất chấp những bằng chứng bất lợi, Anderson phủ nhận tất cả và nhấn mạnh cô là Anastasia Romanov.

Anderson sau đó chuyển đến Mỹ, kết hôn với một giáo sư lịch sử và sống tại đây cho đến khi qua đời vào năm 1984 vì bệnh viêm phổi.

Nhờ công nghệ ADN phát triển, các thi thể được tìm thấy trong khu rừng gần thành phố Yekaterinburg vào những năm 1990 được chứng minh là gia đình Romanov, bao gồm Anastasia.

Dựa trên mẫu mô của Anderson lấy từ một bệnh viện ở bang Virginia, một nhóm nhà khoa học người Anh đã so sánh ADN của cô với nhà Romanov, kết quả là không trùng nhau. Một nhóm nghiên cứu của Mỹ cũng tiến hành so sánh dựa trên tóc của Anderson và thu về kết quả tương tự.

Sau đó, các nhà khoa học so sánh ADN của Anderson với Karl Maucher, cháu của Franziska Schanzkowska. Kết quả trùng khớp, cho thấy Anderson thực chất là cựu công nhân nhà máy Ba Lan, giải quyết một trong những bí ẩn lớn nhất của thế kỷ 20.

Những hậu duệ của Sa hoàng Nga cuối cùng Công chúa thủy tinh luôn sợ bị vỡ vụn ở châu Âu thế kỷ 19 Công chúa từng đấu vật với 1.000 người để kén chồng 13