Chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ có thể mang lại thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza?
Hôm 5/2, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã gặp nhà lãnh đạo Saudi Arabia trong chuyến công du Trung Đông. Người dân Palestine hy vọng chuyến thăm sẽ mang đến thỏa thuận ngừng bắn trước cuộc tấn công đầy đe dọa của Israel vào Rafah, thành phố biên giới có khoảng một nửa người dân Dải Gaza đang trú ẩn.
Xung đột Israel-Hamas: Quyết tâm đảm bảo an toàn cao nhất cho cộng đồng người Việt Hamas đề nghị Nga làm bên bảo đảm trong trao đổi tù binh với Israel Hamas chưa phản hồi chính thức với thỏa thuận chấm dứt giao tranh Bộ Ngoại giao Qatar: Israel chấp thuận một thoả thuận ngừng bắn với Hamas
Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel xuống Dải Gaza ngày 16/12/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin Reuters (Anh), nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ đã tới thủ đô Riyadh khi bắt đầu chuyến thăm đầu tiên tới Trung Đông kể từ khi Washington làm trung gian cho đề xuất ngừng bắn kéo dài đầu tiên trong cuộc xung đột ở Dải Gaza.
Đây cũng là chuyến công du thứ 5 của ông Blinken tới khu vực này kể từ khi xung đột giữa Hamas – Israel bùng phát ngày 7/10 năm ngoái.
Cuộc gặp của ông Blinken với Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman kéo dài khoảng 2 giờ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết ông Blinken và Thái tử Salman đã thảo luận về sự phối hợp trong khu vực để đạt được sự chấm dứt lâu dài cho cuộc khủng hoảng hiện nay.
“Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết các nhu cầu nhân đạo ở Gaza và ngăn chặn xung đột lan rộng hơn nữa”, ông Miller nói trong một tuyên bố.
Tuần trước, các nhà hoà giải Qatar và Ai Cập chuyển đề xuất ngừng bắn đến phong trào Hamas. Giới chức đang chờ phản hồi từ các chiến binh Palestine – những người này nói rằng họ muốn có thêm đảm bảo đề xuất này sẽ chấm dứt cuộc chiến kéo dài 4 tháng.
“Không thể nói liệu chúng ta có đột phá hay không, khi nào chúng ta sẽ đột phá. Quả bóng đang ở trên sân của Hamas”, một quan chức cấp cao Mỹ nói với các phóng viên trong chuyến bay tới thủ đô của Saudi Arabia.
Chuyến thăm của ông Blinken cũng nhằm mục đích giành được sự ủng hộ cho các kế hoạch của Mỹ sau thỏa thuận ngừng bắn: tái thiết, điều hành Gaza, cuối cùng là thành lập một nhà nước Palestine – điều mà Israel đang bác bỏ và để các quốc gia Arab bình thường hóa quan hệ với Israel.
Washington cũng tìm cách ngăn chặn xung đột leo thang lan rộng ra những khu vực khác ở Trung Đông, sau nhiều ngày Mỹ không kích nhằm vào các nhóm vũ trang thân Iran trên khắp khu vực.
Video đang HOT
Ông Miller cũng nói rằng Ngoại trưởng Blinken và Thái tử Salman đã thảo luận về nhu cầu cấp thiết nhằm giảm bớt căng thẳng trong khu vực.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu trong cuộc họp báo ở Washington, DC ngày 8/2/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Tại London, phát biểu trước Quốc hội, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Grant Shapps cho rằng các cuộc không kích đã làm suy giảm năng lực của lực lượng Houthi ở Yemen trong việc nhắm mục tiêu vào các tàu chở hàng ở Biển Đỏ, nhưng mối đe dọa “chưa giảm hoàn toàn”.
Trong khi đó, Israel đe dọa sẽ tiến hành cuộc tấn công trên bộ mới vào Rafah, một thành phố nhỏ ở biên giới phía nam với Ai Cập. Có khoảng hơn một nửa trong số 2,3 triệu người dân Gaza hiện đang sinh sống tại đây, chủ yếu trong các căn lều tạm bợ.
Trong chuyến thăm quân đội hôm 5/2, Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho biết lực lượng Israel đã tiêu diệt hoặc làm bị thương hơn một nửa lực lượng chiến đấu của Hamas và sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi “chiến thắng hoàn toàn”.
Về phía Hamas, quan chức cấp cao Sami Abu Zuhri của lực lượng này đã bác bỏ những tuyên bố của ông Netanyahu rằng Tel Aviv đang “chơi trò chơi tạo ra những chiến thắng ảo tưởng” trước sự phản kháng liên tục.
Theo các nguồn tin thân cận với cuộc đàm phán, dự thảo đề xuất ngừng bắn giữa Israel – Hamas bao gồm một lệnh ngừng bắn kéo dài ít nhất 40 ngày. Trong giai đoạn đầu, Hamas sẽ trả tự do cho những con tin Israel còn lại mà họ đang bắt giữ, các giai đoạn sau đó gồm việc bàn giao binh sĩ và thi thể nạn nhân.
Nếu được Israel và Hamas chấp thuận, thỏa thuận mới dự kiến có thể đảm bảo việc trả tự do cho hơn 100 con tin Israel còn lại vẫn bị giam giữ ở Gaza và thiết lập một lệnh ngừng bắn kéo dài hơn so với thỏa thuận trước đó.
Thoả thuận ngừng bắn gần đây nhất giữa Israel và Hamas kéo dài một tuần vào tháng 11/2023.
Anh Yamen Hamad, 35 tuổi, cha của 4 người con, nói: “Chúng tôi muốn chiến tranh kết thúc và chúng tôi muốn trở về nhà. Đây là tất cả những gì chúng tôi muốn trong thời điểm này”.
Anh Hamad liên lạc qua ứng dụng nhắn tin tại một trường học của Liên hợp quốc ở Deir al-Balah, miền trung Gaza. Khu vực này là một trong số ít nơi xe tăng Israel vẫn chưa tiến tới và có hàng chục nghìn gia đình phải sơ tán.
“Tất cả những gì chúng tôi làm là nghe tin tức qua radio nhỏ và xem Internet để tìm kiếm hy vọng. Chúng tôi hy vọng rằng ông Blinken sẽ nói với Thủ tướng Netanyahu rằng đủ là đủ. Chúng tôi hy vọng phía chúng tôi sẽ đưa ra quyết định vì lợi ích tốt nhất của người dân”, anh Hamad nói.
Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel xuống Dải Gaza ngày 17/12/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Xe tăng Israel đã tiến vào Khan Younis được 2 tuần. Giao tranh cũng tái diễn ở thành phố Gaza ở phía bắc dải đất. Hôm 5/2, quân đội Israel cho biết lực lượng của họ đã tiêu diệt hàng chục chiến binh Palestine ở miền bắc, miền trung và miền nam Gaza trong 24 giờ qua.
Khi màn đêm buông xuống, người dân ở Khan Younis cho biết xe tăng Israel đã tăng cường pháo kích xung quanh Bệnh viện Nasser, cơ sở y tế lớn nhất đang hoạt động ở miền nam Gaza, khiến một số ngôi nhà bốc cháy.
Hiệp hội Trăng lưỡi liềm đỏ Palestine cho biết khoảng 8.000 người phải sơ tán khỏi trụ sở của tổ chức này ở bệnh viện Khan Younis và Al-Amal sau 2 tuần bị quân đội Israel bao vây. Bệnh viện này chỉ còn lại 40 người cao tuổi, khoảng 80 bệnh nhân và 100 nhân viên hành chính, y tế.
Người dân Palestine mô tả giao tranh ác liệt đang diễn ra ở thành phố Gaza, đặc biệt là ở các khu vực gần bờ Địa Trung Hải đang bị tàu chiến Israel bắn phá. UNRWA, cơ quan viện trợ của Liên Hợp Quốc cho người Palestine, cho biết một đoàn xe chở lương thực đi đến đó đã bị nhắm trúng nhưng không ai bị thương.
UNRWA nói rằng họ có thể buộc phải ngừng các hoạt động trên toàn khu vực trong tháng này sau khi các nhà tài trợ rút tiền viên trợ, do Israel cáo buộc một số nhân viên của tổ chức này có liên quan đến vụ tấn công ngày 7/10 của Hamas làm bùng nổ xung đột. UNRWA cho biết họ đã hành động nhanh chóng để sa thải nhân viên sau khi được cảnh báo về những cáo buộc của Israel.
Hôm 5/2, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã bổ nhiệm cựu Ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna đứng đầu một cuộc đánh giá độc lập về các cáo buộc trên.
Chính quyền Gaza cho biết trên 27.000 người Palestine đã thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel, cùng hàng nghìn người khác có thể chưa được tìm thấy trong đống đổ nát. Israel nói rằng 226 binh sĩ của họ đã thiệt mạng từ cuộc tấn công ngày 7/10/2023 khiến 1.200 người thiệt mạng và 253 người bị bắt làm con tin.
Bộ Ngoại giao Qatar: Israel chấp thuận một thoả thuận ngừng bắn với Hamas
Kênh Al Jazeera dẫn nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Qatar ngày 2/2 đưa tin, Israel đã đồng ý với một đề xuất ngừng bắn nhằm giảm nhiệt cuộc chiến với Hamas, lực lượng được cho là cũng đã đưa ra "phản ứng tích cực" đối với văn bản này.
Với sự trung gian của Qatar và Ai Cập, kế hoạch ngừng bắn đã được đưa ra tại Paris vào cuối tuần trước. Các phái đoàn từ Tây Jerusalem và Gaza đã rời thủ đô của Pháp với cam kết sẽ nghiên cứu đề xuất và đàm phán thêm. Thông tin mới nhất từ các bên liên quan cho biết một thỏa thuận dường như đã nằm trong tầm tay.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Qatar tối 1/2 xác nhận: "Israel đã đồng ý với đề xuất ngừng bắn và chúng tôi có xác nhận tích cực ban đầu từ Hamas và hiện đang chờ phản hồi".
Một tòa nhà bị phá hủy sau cuộc không kích của Israel xuống Dải Gaza ngày 27/1/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Theo một tuyên bố mới đây của Hamas, lệnh ngừng bắn đề xuất dự kiến sẽ được thực hiện theo ba giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên sẽ bắt đầu bằng việc giao tranh chấm dứt trong 40 ngày khi Hamas bàn giao các thường dân nữ, trẻ em và người già mà lực lượng này vẫn đang giam giữ. Trong thời gian này, việc vận chuyển thực phẩm và thuốc men quy mô lớn vào Gaza sẽ được nối lại.
Các giai đoạn tiếp theo sẽ là thời điểm Hamas giao nộp các quân nhân Israel bị giam giữ và thi thể của binh sỹ Israel thiệt mạng, để đổi lấy việc cung cấp thêm viện trợ và giải phóng các tù nhân Palestine khỏi các nhà tù Israel.
"Các hoạt động quân sự của cả hai bên sẽ dừng lại trong ba giai đoạn", phía Hamas khẳng định, đồng thời cho rằng số lượng tù nhân Palestine được trả tự do cũng sẽ là yếu tố tác động tới tiến trình đàm phán.
Mặc dù kế hoạch này không đáp ứng được việc Israel rút hoàn toàn khỏi Gaza mà Hamas yêu cầu ban đầu. Tuy nhiên, như một bước tiến tới chấm dứt chiến tranh, thoả thuận cũng gây ảnh hưởng tới kế hoạch của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tiếp tục chiến đấu cho đến khi Israel đạt được "chiến thắng hoàn toàn" như ông đã cam kết nhiều lần.
Trong khi những người theo đường lối cứng rắn trong nội các của Thủ tướng Netanyahu thúc ép ông từ chối bất kỳ thỏa thuận nào được coi là quá nương nhẹ đối với Hamas, Israel đã phải đối mặt với sự lên án của cộng đồng quốc tế về hành vi của họ ở Gaza. Hai trong số những bên ủng hộ mạnh mẽ nhất của nhà nước Do Thái là Mỹ và Anh cũng tuyên bố rằng họ có thể sớm công nhận một nhà nước Palestine độc lập. Một kết quả như vậy có thể sẽ là một thảm họa chính trị đối với ông Netanyahu sau khi nhà lãnh đạo này hồi tháng trước bác bỏ hoàn toàn giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột kéo dài hàng thập kỷ với Palestine.
Người dân Palestine phải rời bỏ nhà cửa theo lệnh của Israel tại thành phố Khan Younis, miền Nam Dải Gaza ngày 26/1/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Trong khi đó, ngày 1/2, các nhân chứng cho biết quân đội Israel đã lần đầu tiên rút khỏi các khu vực rộng lớn ở phía Bắc Dải Gaza kể từ khi mở chiến dịch trên bộ tại vùng lãnh thổ này.
Theo nguồn tin trên, sau khi Israel rút quân, hàng chục người dân đã trở lại các khu vực đó để kiểm tra lại nhà cửa của họ trong khi một số khác tìm kiếm thi thể của những người Palestine xấu số thiệt mạng trong các cuộc tấn công.
Hiện chưa rõ việc rút quân này là lâu dài hay chỉ là hoạt động tái bố trí của các lực lượng Israel. Chính quyền Tel Aviv chưa đưa ra bình luận nào về thông tin này.
Cùng ngày, quân đội Israel đã thả 114 người Palestine qua cửa khẩu Kerem Shalom ở phía Nam Dải Gaza. Đây là những người bị phía Israel bắt giữ trong các chiến dịch trên bộ của quân đội nước này.
Các chiến binh Hamas đã bất ngờ mở cuộc tấn công Israel vào ngày 7/10, giết chết khoảng 1.200 người và bắt khoảng 240 người làm con tin. Israel đáp trả bằng cách áp đặt một cuộc bao vây Gaza và tiến hành các đợt không kích vào vùng lãnh thổ này. Một chiến dịch trên bộ diễn ra ba tuần sau đó, và sau gần bốn tháng giao tranh, hơn 27.000 người Palestine đã thiệt mạng, hai phần ba trong số đó là phụ nữ và trẻ em, theo Bộ Y tế Gaza.
Các nhà đàm phán Mỹ tiến gần thoả thuận đình chiến 2 tháng ở Gaza Thỏa thuận do Mỹ làm trung gian sẽ cho phép giao tranh dừng 2 tháng theo hai giai đoạn, nhằm lần lượt trả tự do cho con tin dân thường và binh lính. Chính phủ Israel đang đứng trước áp lực ngày càng lớn phải tìm giải pháp đưa các con tin ở Gaza trở về nhà. Ảnh: Times of Israel Tờ New...