Chuyên gia Mỹ: Việt Nam đi đúng hướng, cần kiên trì 5K chờ vắc xin

Bác sĩ Eric Dziuban, giám đốc Trung tâm dự phòng và kiểm soát bệnh tật thuộc Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội, nhận định Việt Nam đang đi đúng hướng, nhưng cần kiên trì thực hiện 5K trong bối cảnh chưa có nhiều vắc xin để sử dụng tại thời điểm này.

Bác sĩ Eric Dziuban, giám đốc Trung tâm dự phòng và kiểm soát bệnh tật thuộc Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội – Ảnh: Đại sứ quán Mỹ cung cấp

Ưu tiên làm chậm sự lây nhiễm

Chia sẻ với phóng viên báo chí trong cuộc trò chuyện trực tuyến ngày 22-7 về đối phó với dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam, ông Dziuban cho biết hơn một năm qua, đến trước tháng 4-2021, Việt Nam vẫn rất thành công trong kiểm soát 3 làn sóng COVID-19.

Nguyên nhân một phần là vì từ 20 năm qua, Việt Nam đã có nhiều kinh nghiệm trong việc phòng chống các dịch bệnh truyền nhiễm khác như MERS, SARS, kể cả ZIKA mà các biện pháp y tế cộng đồng có ý nghĩa quan trọng, một phần nhờ các biện pháp kiểm soát cũ, truy vết, xác định F0 phát huy tác dụng.

Các giai đoạn kiểm soát dịch bệnh cụ thể gồm: đầu tiên là ngăn ngừa, đảm bảo dịch bệnh không xảy ra. Khi bệnh đã xuất hiện thì khống chế các ca bệnh. Việt Nam đã thực hiện các biện pháp như hạn chế nhập cảnh từ nước ngoài, xác định F0, truy vết và cách ly hiệu quả cao trong hơn một năm qua.

Trong tình hình mới, với số ca nhiễm cao hiện nay, mục tiêu giảm số ca nhiễm lập tức về 0 là không còn khả thi, nhưng làm chậm tốc độ lây nhiễm để không nhiều người mắc bệnh cùng lúc, đảm bảo khả năng tiếp nhận cho hệ thống y tế, giảm tác hại của dịch bệnh (về người) là cần thiết.

“Không phải các biện pháp kiểm soát trước đây hết hiệu quả, mà do dịch bệnh ở Việt Nam đã sang một giai đoạn mới nên cần áp dụng các biện pháp bổ sung trong khi vẫn phải hạn chế số ca nhiễm mới, kiểm soát các ổ dịch nhỏ, cần giảm tỉ lệ lây nhiễm, hạn chế tác hại của virus.

Biến thể Delta đã thay đổi tình hình dịch bệnh trên toàn thế giới, nhiều nước hiện nay cũng tăng số ca nhiễm. Nếu biến thể đã nhanh hơn, mạnh hơn, thì phản ứng của chúng ta cũng phải nhanh hơn, mạnh hơn. Đó là lý do các biện pháp kiểm soát mạnh mẽ đã được đưa ra, thật sự tập trung vào hệ thống y tế để đảm bảo hệ thống này không bị quá tải”, ông Dziuban nói.

Trong điều kiện cụ thể của Việt Nam, về ngắn hạn, cần hạn chế sự lây lan của virus bằng 5K vì nếu không làm vậy, dịch bệnh sẽ tiếp tục gia tăng và gây nhiều tác hại. Về dài hạn, cần tiêm vắc xin cho đại đa số người dân.

Thận trọng nhưng không bi quan

Trả lời câu hỏi về việc nên ưu tiên tiêm vắc xin cho lực lượng tuyến đầu, người có rủi ro cao (người lớn tuổi, có bệnh lý nền,…) hay ưu tiên cho các điểm nóng, bác sĩ Dziuban cho rằng đây là một câu hỏi khó vì chúng ta đều muốn càng nhiều người được tiêm vắc xin càng tốt. Các dữ liệu đã cho thấy người lớn tuổi, có bệnh lý nền như đái tháo đường, huyết áp cao, người bị suy giảm miễn dịch… dễ bị hậu quả nặng nếu nhiễm COVID-19.

Bác sĩ Eric Dziuban, giám đốc Trung tâm dự phòng và kiểm soát bệnh tật thuộc Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội, trả lời câu hỏi của báo Tuổi Trẻ – Ảnh: HỒNG VÂN

Tuy nhiên, các yếu tố về điểm nóng cũng quan trọng. Theo ông, trong khi chia một lượng vắc xin đáng kể cho các điểm nóng như TP.HCM thì tại đây cần ưu tiên cho những nhóm có nguy cơ cao nhất, rồi đến các nhóm khác.

Ông Dziuban lưu ý người dân cần kiên nhẫn vì các biện pháp kiểm soát cần một thời gian mới phát huy tác dụng, số ca nhiễm mới cập nhật hôm nay thực chất là kết quả xét nghiệm ca nhiễm từ 1-2 tuần trước nên hiệu quả sẽ không thể ngay lập tức, vì thế quan trọng là thực hiện các biện pháp 5K.

Theo ông, người dân không nên bi quan rằng Việt Nam sẽ có thể rơi vào tình thế như Ấn Độ hay Indonesia khi số ca nhiễm quá nhiều, làm quá tải hệ thống y tế, nhưng cũng không nên chủ quan mà hãy thận trọng với dịch bệnh, không từ bỏ 5K. Việc sống chung với COVID-19 như một số nước khác sẽ khả thi khi phần lớn người dân được tiêm vắc xin.

Bác sĩ Eric Dziuban nhận công tác tại Việt Nam từ tháng 5-2021. Trước đó, trong vị trí tương đương tại Namibia, ông đã cố vấn cho việc lập kế hoạch phản ứng khẩn cấp về COVID-19 cho Chính phủ Namibia.

Ông cũng hỗ trợ chuyên môn và kỹ thuật cho các dự án của Tổ chức Y tế thế giới, Bộ Y tế và dịch vụ nhân sinh Mỹ và Hiệp hội Nhi khoa ở Mỹ.

Bác sĩ Dziuban và gia đình đang sống tại Hà Nội và do đó, như người dân Việt Nam, ông quan tâm đến tình hình dịch bệnh hiện tại và mong Việt Nam sớm chiến thắng COVID-19.