Chuyện gì đã xảy ra với Jose Mourinho?

Sự thiếu hụt lực lượng là yếu tố chủ chốt khiến Tottenham từ vị trí dẫn đầu rơi xuống thứ 9 ở bảng xếp hạng Premier League 2020/21.

Sau 25 vòng, Tottenham có 36 điểm và xếp thứ 9. Đầu tháng 12/2020, “Gà trống” vươn lên dẫn đầu BXH khi giành 25 điểm sau 11 vòng. Trong 14 vòng tiếp theo, Tottenham chỉ có thêm 11 điểm. Đây là thành tích tệ hại và khiến thầy trò HLV Mourinho trượt dài.

Những ngày qua, truyền thông Anh bàn tán rầm rộ về tương lai của HLV Mourinho. Một số nguồn tin khẳng định “ Người đặc biệt” chỉ còn 12 ngày để giữ ghế ở Tottenham. Nếu tình hình không cải thiện, Mourinho sẽ có lần thứ 3 liên tiếp bị sa thải trên cương vị HLV trưởng.

BLV Quang Tùng gửi đến Zing phần nhận định về tình cảnh của Mourinho ở Tottenham. Câu hỏi được đặt ra là triết lý của Mourinho liệu đã lỗi thời với đà phát triển của bóng đá hiện đại?

Tottenham lâm khủng hoảng ở Premier League. Ảnh: Getty.

Cái khó của Mourinho

Vài ngày trước, Mourinho tự tin tuyên bố: “Triết lý huấn luyện của tôi tại Tottenham không ai sánh kịp trên thế giới”. Mou nói ra điều này khi một phóng viên đặt câu hỏi, phải chăng Tottenham đang lùi lại vì triết lý lỗi thời của ông. Không ít quan điểm từ cổ động viên khẳng định Mourinho đã thật sự lỗi thời.

Với tôi, Mourinho chưa đến mức lỗi thời. Hơn 15 năm qua, Mourinho tạo dựng tên tuổi bằng lối chơi lấy phòng ngự làm chủ đạo. Đến nay, ông vẫn trung thành triết lý của mình. Họ gọi Mourinho là “Người đặc biệt” cũng vì lẽ đó. Ông có toan tính, suy nghĩ khác biệt.

Chỉ một điều, cách chơi của Mourinho chưa bao giờ hấp dẫn với người xem. Khi đội bóng của Mourinho thất bại, CĐV lại đào bới câu chuyện ông đã lỗi thời.

Tottenham của Mourinho đang gây thất vọng. Tuy nhiên, nhìn lại quá trình từ đầu mùa, có lúc, họ khiến chúng ta ấn tượng. Sau 10 vòng đầu tiên của Premier League 2020/21, Tottenham là một trong những đội mạnh nhất. Tập thể ấy thi đấu thuyết phục theo đúng triết lý của Mourinho.

Từng có nhiều lời ca tụng Mourinho khi Tottenham leo lên đỉnh bảng. Đến lúc Tottenham trượt dài, những gì Mourinho nhận được hoàn toàn trái ngược. Đấy là cái nghiệt ngã trong bóng đá.

Nếu Mourinho đã lỗi thời, tại sao Tottenham từng vươn lên đầu bảng. Harry Kane dưới bàn tay của Mourinho có bước phát triển vượt bậc ở mùa này. Tương tự là Son Heung-min, Tanguy Ndombele và nhiều vị trí khác ở đội hình Tottenham được nâng tầm.

Mourinho vẫn tạo được giá trị của riêng mình. Việc Tottenham trượt dốc không hoàn toàn là lỗi của Mourinho.

Từ một đội bóng chơi hay, bỗng trượt dốc. Vấn đề của Tottenham là lực lượng. Với đội hình mạnh nhất, Tottenham có thể chơi hay. Nhưng khi chia lửa cho các đấu trường Europa League và đấu cúp, đội hình “Gà trống” trở nên mong manh.

Sự xuất sắc của Kane và Son là không đủ. Với Mourinho, cốt lõi vẫn là phòng ngự, triển khai lối chơi từ tuyến dưới. Tiền vệ phòng ngự Pierre-Emile Hojbjerg đã chơi hay ở đầu mùa, nhưng vài vòng gần đây mắc nhiều sai lầm.

Hai trung vệ Toby Alderweireld và Eric Dier khởi đầu như mơ. Về sau, Alderweireld chấn thương. Dier cũng xuống phong độ khi không thi đấu ăn ý bên cạnh Davinson Sanchez. 4 trong 5 trận gần nhất ở Premier League, Tottenham bị dẫn bàn. Trong đó, có 2 trận “Gà trống” thua với tỷ số 0-1.

Đây là nghịch lý của một tập thể được dẫn dắt bởi Mourinho. Bởi theo đúng toan tính của ông, Tottenham phải là đội mở tỷ số.

Chưa bao giờ Mourinho thiếu hụt con người cho mặt trận phòng ngự như vậy, ngay cả khi ông dẫn dắt MU. “Người đặc biệt” không quá giỏi trong chuyện “liệu cơm gắp mắm”. Hệ thống của Mou cần định hình rõ ràng và có chiều sâu. Lúc này, Tottenham không đáp ứng chuyện đó, nên khó thành công dưới bàn tay Mourinho.

Mourinho cần linh hoạt để trở lại đỉnh cao. Ảnh: Getty.

Phòng ngự không có lỗi

Một loạt chỉ trích xuất hiện về chuyện Mourinho quá trung thành với lối chơi phòng ngự. Điều này có phần nghiệt ngã, bởi mọi đội bóng đều phòng ngự. Nhà vô địch Premier League hoặc các giải đấu phải là tập thể phòng ngự tốt, trước khi nghĩ tới chuyện kết liễu đối thủ.

Lối chơi Tiki-Taka hào nhoáng một thời của Barca là một cách để phòng ngự. Họ chủ động kiểm soát, không cho đối phương cầm bóng. Từ đó, áp lực về khung thành được giảm tải. Gegenpressing của HLV Klopp cũng tạo ra mặt trận phòng ngự từ xa dựa trên sự chủ động của Liverpool. Họ áp sát, giành lại quyền kiểm soát bóng rất nhanh.

Mourinho chưa đến mức lỗi thời. Ông ấy vẫn dẫn dắt một CLB tên tuổi tại giải đấu số một nước Anh và nhận lương cao tốp đầu. Tuy nhiên, “bài tủ” của Mourinho phần nào đó chững lại sau nhiều năm áp dụng tại một loạt CLB lớn.

Có rất nhiều HLV tôn thờ lối chơi phòng ngự, song Mourinho là người nổi tiếng nhất. Họ nghiên cứu về Mourinho và phần nào bắt bài được ông.

“Người đặc biệt” cần linh hoạt trong đấu pháp để trở lại đỉnh cao. Thực tế là bóng đá thay đổi rất nhanh qua từng năm. Tiki-Taka đã sụp đổ. Một Liverpool hủy diệt của 2 mùa trước đang có dấu hiệu trượt dốc.

Những gì Pep Guardiola áp dụng cho Man City ở hiện tại là chuẩn mực. Tập thể này vẫn lấy phong cách kiểm soát bóng làm chủ đạo. Tuy nhiên, Man City biết “cương”, “nhu” đúng chỗ. Khi cần, họ sẵn sàng lùi sâu đội hình phòng ngự, bình tĩnh kiểm soát bóng để cân bằng thế trận.

Bóng đá thế giới từng chứng kiến cuộc song mã thú vị giữa Mourinho và Guardiola trên ghế chỉ đạo. Đến nay, Pep tiếp tục thành công vì không ngại làm mới bản thân. Trong khi đó, Mourinho vẫn là tên tuổi hàng đầu, nhưng thất bại ở những cuộc cạnh tranh danh hiệu lớn.

Mourinho tự tin khẳng định triết lý huấn luyện của ông là số một. Đấy là niềm kiêu hãnh của một chiến lược gia tốp đầu. Bây giờ, làng túc cầu sẽ xem Mourinho xoay chuyển thế nào để vực dậy Tottenham và danh dự của ông.

Những lời chỉ trích là không đủ để Mourinho từ bỏ sự nghiệp của mình. Ông vẫn “đặc biệt” và còn cống hiến nhiều năm cho bóng đá chuyên nghiệp.