Chuyện đấu thầu của những gói thầu cấp bách

Có một số bên mời thầu tích cực đấu thầu rộng rãi dù gói thầu có tính cấp bách, khắc phục hậu quả thiên tai. Những bên mời thầu này khẳng định, không vì hoàn cảnh mà xin chỉ định thầu.

Gói thầu thuộc DA xử lý cấp bách các vị trí sạt lở mái đê và nâng cấp mặt đê tại Ninh Bình là một trong những gói thầu hiếm hoi được đấu thầu rộng rãi bởi tính chất của gói thầu là thực hiện để khắc phục ngay hậu quả do sự cố bất khả kháng gây ra. Ảnh mi

Những gói thầu cấp bách

Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng (ĐTXD) thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam vừa công bố kết quả lựa chọn nhà thầu (KQLCNT) Gói thầu Thi công xây dựng công trình thuộc Dự án Khắc phục hậu quả thiên tai cầu và đường dẫn vào cầu Phong Hồ, phường Điện Nam Bắc.

Bằng hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước, gói thầu có giá 18.101.748.000 đồng đã chọn được nhà thầu trúng thầu là Công ty CP Tổng công ty Công trình đường sắt, với giá trúng thầu là 15.642.239.000 đồng. Con số tiết kiệm đạt được tại gói thầu này xấp xỉ 2,5 tỷ đồng.

Điều đáng nói, gói thầu này trước đó đã được Ban QLDA ĐTXD thị xã Điện Bàn tổ chức lựa chọn nhà thầu trong tháng 7/2018 nhưng không có hồ sơ dự thầu nào đáp ứng yêu cầu. Bên mời thầu vẫn tiếp tục kiên trì để tổ chức lựa chọn nhà thầu thành công, với tỷ lệ tiết kiệm ấn tượng.

Trao đổi với Báo Đấu thầu, một cán bộ của Ban QLDA ĐTXD thị xã Điện Bàn cho biết, do ảnh hưởng của mưa lũ, bến đò và đường dẫn vào cầu Phong Hồ bị xói lở nghiêm trọng, để khắc phục tình trạng trên nhằm ổn định hoạt động đi lại của người dân, địa phương nhanh chóng tổ chức lựa chọn nhà thầu. “Chúng tôi ở vùng rốn lũ, mưa lũ liên tục quanh năm nên không coi đây là trường hợp bị động mà luôn coi việc khắc phục hậu quả phải chủ động”, cán bộ này cho biết.

Đây không phải lần đầu Ban QLDA ĐTXD thị xã Điện Bàn quyết tâm đấu thầu rộng rãi với những gói thầu khắc phục ngay hậu quả gây ra do sự cố bất khả kháng: thiên tai. Trong năm 2016, Ban từng tổ chức đấu thầu rộng rãi Gói thầu Thi công xây dựng thuộc Dự án Khắc phục hậu quả thiên tai cầu và đường dẫn vào cầu Đông Hồ xã Điện Hòa. Thông qua đấu thầu rộng rãi trong nước, gói thầu có giá trị 5.165.537.350 đồng đã chọn được Liên danh Công ty Nguyên Thịnh Phát – An Dương thực hiện với giá trúng thầu là 5.010.572.000 đồng. Hợp đồng gói thầu này được thực hiện trong vòng 8 tháng.

Công ty TNHH Đầu tư xây dựng 18 cũng vừa công bố KQLCNT Gói thầu Toàn bộ gói thầu xây dựng chi phí hạng mục chung chi phí dự phòng (gói thầu dành cho nhà thầu là doanh nghiệp cấp nhỏ và siêu nhỏ). Gói thầu này thuộc Dự án Chống hạn, khắc phục thiên tai, ổn định đời sống nhân dân vùng đồng bào dân tộc xã Sơn Điền; Hạng mục: Sửa chữa, nâng cấp Hồ chứa nước thôn Hà Giang – Ka Liêng xã Sơn Điền. Công ty TNHH Sản xuất xây dựng thương mại Đại Á Châu trúng thầu thực hiện gói thầu này thông qua đấu thầu rộng rãi.

UBND huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình cũng công bố KQLCNT cho Gói thầu số 01 Thi công xây lắp thuộc Dự án Xử lý cấp bách các vị trí sạt lở mái đê và nâng cấp mặt đê đảm bảo phòng chống thiên tai năm 2017 trên tuyến đê sông Mới và đê tả sông Vạc, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình.

Tra soát dữ liệu Báo Đấu thầu thời gian qua cho thấy, đây là một trong những gói thầu hiếm hoi được đấu thầu rộng rãi bởi tính chất của gói thầu là thực hiện để khắc phục ngay hậu quả do sự cố bất khả kháng gây ra. “Những bên mời thầu tích cực áp dụng đấu thầu rộng rãi dù luật cho phép chỉ định thầu rất cần được hoan nghênh và ghi nhận bởi nỗ lực tạo ra sự cạnh tranh cho các nhà thầu dù còn rất nhiều khó khăn khi triển khai. Đặc biệt, các bên mời thầu, chủ đầu tư đã không lợi dụng, không lạm dụng tình huống để được chỉ định thầu. Điều này là rất đáng hoan nghênh. Và sẽ càng đáng ghi nhận hơn khi những gói thầu này được thi công đảm bảo chất lượng tốt, đưa vào hoạt động hiệu quả”, chuyên gia Phạm Minh Yến chia sẻ.

Vẫn nhiều bên mời thầu “phù phép” để chỉ định thầu

Trái ngược với những đơn vị tích cực áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi trong bối cảnh có thể chỉ định thầu, thì vẫn còn nhiều đơn vị cố tình chỉ định thầu trái phép. Trong báo cáo mà Đoàn giám sát của Quốc hội công bố về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011 – 2016, câu chuyện chỉ định thầu tại những “ông lớn” đã khiến dư luận hết sức quan tâm. Theo đó, một số doanh nghiệp nhà nước thực hiện thủ tục đầu tư, đấu thầu, mua sắm tài sản không đúng quy định của Luật Đấu thầu. Cụ thể như tại Tập đoàn Hoá chất (Vinachem), một số đơn vị mua sắm tài sản không thực hiện đấu thầu đối với gói thầu bắt buộc phải đấu thầu. Tập đoàn Dầu khí áp dụng hình thức chỉ định thầu tại Dự án Xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 khi chưa bảo đảm điều kiện theo gói thầu EPC. Công ty Xăng dầu Khu vực 2 có 23 gói thầu với giá trị dự toán trên 5 tỉ đồng/gói nhưng Tập đoàn Xăng dầu phê duyệt lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu là chưa đúng với quy định. Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam chỉ định thầu nhưng không tiến hành lập, thẩm định, phê duyệt dự toán (Công ty TNHH Liên doanh Philip Morris và Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long), chỉ định thầu cho đơn vị thi công không đủ năng lực (Công ty Thuốc lá Thanh Hóa)…

Báo cáo đã cho thấy sự coi nhẹ pháp luật về đấu thầu tại những doanh nghiệp nhà nước này thông qua việc cố tình chỉ định thầu khi không đủ điều kiện, là một thực tế đáng quan ngại. Vì đây là những đơn vị có số lượng gói thầu triển khai hàng năm rất lớn, am hiểu các quy định về đấu thầu.

Điều 22 Luật Đấu thầu quy định rất chi tiết các trường hợp được chỉ định thầu. Trong khi đó, tại rất nhiều địa phương, tình trạng cố tình chia nhỏ gói thầu để được chỉ định thầu không phải là hiếm. Với những chủ đầu tư/bên mời thầu sử dụng chiêu “phù phép” để “hô biến” từ đấu thầu cạnh tranh thành chỉ định thầu cần được bêu tên, xử lý nghiêm khắc để tăng tính răn đe.

Hải An

Theo baodauthau