Chuyện cổ phiếu ESOP: ‘Hai mặt của đồng xu’
Chuyện phát hành cổ phiếu ESOP tại nhiều doanh nghiệp không phải hiếm gặp, thế nhưng nó có thể làm pha loãng cổ phiếu, ảnh hưởng đến giá trị và những hoài nghi về việc quyền lợi thực chất thuộc về ai?
Cổ phiếu ESOP làloại cổ phiếu phát hành theo chương trình lựa chọn cho người lao động của một công ty đại chúng. Trên thực tế, những người được nhận cổ phiếu ESOP sẽ là lao động làm lâu năm, có đóng góp trong sự phát triển của công ty. Thông thường tiêu chuẩn này nằm trong Điều lệ hoặc các quy chế ban hành của công ty.
Thế nhưng, ở nhiều doanh nghiệp, câu chuyện phát hành cổ phiếu ESOP khiến cổ đông và ban lãnh đạo có ý kiến trái chiều. Đơn cử, tại Đại hội cổ đông thường niên 2020 Công ty cổ phần (CTCP) Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ), cổ đông lớn của doanh nghiệp vàng bạc này là Wardhaven Vietnam Fund đã không đồng thuận về chính sách lương thưởng cho nhân viên.
Theo phía Wardhaven, cổ phiếu PNJ suy giảm mạnh trong thời gian qua, dẫn đến thua lỗ tài chính lớn dành cho cổ đông. Wardhaven đánh giá việc phương án phát hành ESOP lên đến 1.5% (tỷ lệ cổ phiếu phát hành trên lượng cổ phiếu lưu hành) là không có sự chia sẻ với cổ đông. Do đó, phía nhà đầu tư này đề xuất Ban điều hành PNJ cân nhắc phương án thưởng bằng tiền mặt thay vì pha loãng cổ phiếu qua việc phát hành ESOP.
Công ty cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận
Video đang HOT
Còn về phía PNJ, Chủ tịch HĐQT Cao Thị Ngọc Dung cho rằng, việc tiếc nuối tỷ lệ pha loãng sẽ làm mất đi động lực làm việc của nhân sự. “PNJ sẽ không thể mời nhân sự giỏi nếu không cho họ quyền làm chủ (qua việc nhận cổ phiếu ESOP). Họ không phải chỉ muốn đi làm thuê”.
Không chỉ PNJ, cũng tại Đại hội cổ đông thường niên 2020, CTCP Đầu tư Thế giới Di động (MWG) cũng chủ trương phát hành cổ phiếu ESOP với tỷ lệ 3%/tổng số cổ phiếu đang lưu hành với giá bán nằm trong khoảng thấp nhất 10.000 đồng/cổ phiếu hoặc 50% giá thị trường.
Câu chuyện ESOP tại Thế giới Di động khiến các cổ đông tỏ ra lo ngại. Đầu tiên là việc giá cổ phiếu trên sàn sẽ bị ảnh hưởng khiến tỷ suất sinh lời giảm khi các ESOP giá rẻ này được lưu hành, trong khi MWG là doanh nghiệp liên tiếp áp dụng chính sách này như một truyền thống kể từ khi đưa cổ phiếu niêm yết trên sàn HoSE vào tháng 7/2014. Phản ứng của cổ đông Thế giới Di động là hoàn toàn có cơ sở.
Một vấn đề khác là nhà đầu tư quan tâm việc phát hành ESOP làm pha loãng cổ phiếu, ảnh hưởng đến giá trị và những hoài nghi về việc quyền lợi thực chất thuộc về ai? Có sự bất minh gì trong việc phát hành không?
Trước những phản ứng của cổ đông, tại ĐHĐCĐ vừa qua, Chủ tịch Thế giới Di động Nguyễn Đức Tài cho biết sở dĩ công ty thường xuyên chia ESOP là bởi “đây là linh hồn, là yếu tố sống còn, thậm chí là một bí kíp cho sự phát triển của Thế giới Di động nhằm giữ chân nhân viên trước lời dụ dỗ của đối thủ cạnh tranh”.
Người đứng đầu doanh nghiệp cũng nói thêm: “Nếu cảm thấy bực bội với chính sách ESOP, qúy cổ đông nên cân nhắc có nên đầu tư vào cổ phiếu MWG” như một lời khẳng định về sự tăng trưởng của doanh nghiệp.
Nhìn chung, chính sách ESOP không xấu nhưng để sử dụng thành thạo công cụ ESOP không phải chuyện đơn giản bởi doanh nghiệp phải tính toán cân bằng giữa lợi ích của các cổ đông hiện hữu và người lao động.
Rạng Đông Holding (RDP) dự kiến phát hành 1,8 triệu cổ phiếu ESOP, chia cổ tức 10% bằng cổ phiếu trong quý IV/2020
Rạng Đông Holding (RDP) dự kiến phát hành 1,8 triệu cổ phiếu ESOP, chia cổ tức 10% bằng cổ phiếu trong quý IV/2020
Tại Đại hội, Rạng Đông Holding sẽ thông qua việc chi trả cổ tức năm 2019 bằng cổ phiếu với tỷ lệ 10%. Thời gian thực hiện dự kiến đến quý IV/2020.
Kết thúc năm 2019, Công ty ghi nhận tổng doanh thu gần 2.003 tỷ đồng, tăng 28,33% so với năm trước đó và gần cán đích năm; lợi nhuận sau thuế hơn 70 tỷ đồng, tăng gấp gần 4,8 lần năm trước và vượt 46,56% kế hoạch cả năm.
Bên cạnh đó, HĐQT cũng trình đại hội phương án phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động năm 2020. Cụ thể, Rạng Đông Holding dự kiến phát hành 1,8 triệu cổ phiếu ESOP, tỷ lệ phát hành 4,82%, với giá 10.000 đồng/CP.
Số cổ phiếu này sẽ bị hạn chế chuyển nhượng 50% trong thời hạn 6 tháng và 50% số lượng trong thời hạn 1 năm kể từ ngày hoàn thành đợt phát hành. Thời gian phát hành dự kiến quý IV/2020 và quý I/2021, sau khi được UBCK chấp thuận.
Ngoài ra, Đại hội cũng sẽ lấy ý kiến thông qua một số nội dung như phát hành thêm cổ phiếu và cổ phiếu thưởng cho cổ đông hiện hữu; miễn nhiệm thành viên HĐQT Trần Trọng Triệu kể từ ngày 27/5/2020 và bầu bổ sung 1 thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2018-2023 với danh sách ứng cử viên để bầu cử là ông Hồ Văn Tuyên.
Về kế hoạch đầu tư năm 2020, bên cạnh việc tiếp tục đầu tư vào CTCP Rạng Đông Healthcare, Rạng Đông Holding dự kiến lập và thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Trung tâm thương mại, dịch vụ, văn phòng, nhà ở tại ba khu đất 190 Lạc Long Quân, phường 3, quận 11, TP.HCM; 60/2 Quang Trung, thị trần Hóc Môn, huyện Hóc Môn, TP.HCM và khu đất tại số 9, đường Phan Bội Châu, TP Vinh, tỉnh Nghệ An.
Bảng kế hoạch kinh doanh 5 năm (2020-2021) của Rạng Đông Healthcare
Trên thị trường, sau 3 phiên liên tiếp khởi sắc, cổ phiếu RDP đã quay đầu điều chỉnh với mức giảm 4,3% và tạm chốt phiên sáng 27/5 tại mức giá 7.650 đồng/CP, thanh khoản vẫn nhỏ giọt với chỉ 2.250 đơn vị được khớp lệnh. So với thời điểm đáy gần đây vào cuối tháng 3/2020, hiện cổ phiếu RDP tăng hơn 17,5%.
Thủy điện Hủa Na (HNA) sắp phát hành 10 triệu cổ phiếu ESOP Trên thị trường, hiện giá cổ phiếu HNA đang giao dịch quanh mức 12.900 đồng/cp - cao hơn 29% mệnh giá phát hành. HĐQT CTCP Thủy điện Hủa Na (HNA) vừa thông qua phương án phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động trong công ty (ESOP). Theo đó, HNA sẽ phát hành 10 triệu cổ phiếu, tương...