Chủng virus cúm gia cầm tiến hóa tấn công người

Trung Quốc báo cáo 21 người nhiễm cúm H5N6 với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tăng 5 ca so với năm ngoái, chuyên gia lo ngại chủng virus này biến đổi và có nguy cơ dễ lây nhiễm hơn.

Dù con số thấp hơn nhiều so với hàng trăm người nhiễm H7N9 vào năm 2017, song triệu chứng của các bệnh nhân gần đây nghiêm trọng hơn, nhiều ca chuyển nặng, 6 người tử vong. Ngày 13/10, một phụ nữ 60 tuổi ở tỉnh Hồ Nam đã nhập viện trong trạng thái nguy kịch, dương tính H5N6.

“Số bệnh nhân tại Trung Quốc gia tăng thật đáng quan ngại. Đây là loại virus gây tỷ lệ tử vong cao”, Thijs Kuiken, giáo sư bệnh học tại Trung tâm Y tế Đại học Erasmus, Hà Lan, nhận định.

Hầu hết ca nhiễm có tiếp xúc với gia cầm bị bệnh. Nước này chưa ghi nhận ca lây nhiễm từ người sang người, WHO cho biết. Tổ chức nhận định cần điều tra thêm rủi ro của căn bệnh và nguyên nhân khiến số ca nhiễm gia tăng trong cộng đồng.

Trong khi số ca nhiễm cúm H5N6 tăng lên ở người, kể từ tháng 2/2020, Trung Quốc chưa báo cáo trường hợp nào ở động vật. Nước này là nguồn cung gia cầm lớn nhất cho thế giới. Trong đó, các trang trại nuôi vịt thường là ổ chứa virus cúm lớn.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC) chưa đưa ra bình luận về sự gia tăng của số ca nhiễm H5N6 ở người. Tuy nhiên, nghiên cứu công bố trên trang web của cơ quan vào tháng trước cho thấy “sự đa dạng di truyền và phân bố địa lý của H5N6 ngày càng tăng, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với ngành chăn nuôi gia súc và sức khỏe con người”.

Một chủ nông trại đang cho gà ăn tại tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc, tháng 11/2019. Ảnh: Reuters

Virus cúm thường lưu hành trong quần thể gia cầm và chim muông hoang dã, hiếm khi lây nhiễm cho người. Song tiến hóa của các loài virus, đồng thời với sự gia tăng về số lượng gia cầm có thể khiến mầm bệnh truyền cho cộng đồng, tạo ra đại dịch. Điều này khiến giới khoa học lo lắng.

Tỉnh Tứ Xuyên là nơi ghi nhận số ca H5N6 lớn nhất, tiếp đến là các tỉnh lân cận như Trùng Khánh, Quảng Tây, Quảng Đông, An Huy và Hồ Nam.

Trước đó, châu Âu ghi nhận ít nhất 10 trường hợp nhiễm chủng cúm giống với H5N8. Virus cũng lan sang Trung Quốc và giết chết các loài chim hoang dã. Điều đó cho thấy các ca nhiễm H5N6 gần đây có khả năng là biến thể mới.

4 trong số các bệnh nhân nhiễm cúm ở Tứ Xuyên có nuôi gia cầm tại nhà, đã tiếp xúc với chim chết, CDC Trung Quốc thông báo hồi tháng 9. Một người khác mua vịt sống từ một khu chợ vài tuần trước khi biểu hiện triệu chứng đầu tiên.

Theo điều phối viên Phòng thí nghiệm Khu vực tại Trung tâm Ứng phó Dịch bệnh Động vật Khẩn cấp Xuyên biên giới, Trung Quốc đã tiêm phòng cúm gia cầm vào năm ngoái. Song loại vaccine nước này sử dụng chỉ hiệu quả một phần trước các loại virus mới nổi, đủ để ngăn ngừa các đợt bùng phát lớn, nhưng vẫn cho phép virus lưu hành.