Chứng khoán phái sinh: Cửa hẹp kiếm lãi
Số nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán phái sinh ngày càng tăng, nhưng số người thua lỗ có nguy cơ ngày càng nhiều.
Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội thống kê, trong năm 2018, khối lượng giao dịch bình quân trên thị trường phái sinh gấp 7 lần năm 2017.
Trong 12 tháng của năm 2018, chỉ có tháng 8 và tháng 9, khối lượng giao dịch giảm, sau khi tỷ lệ ký quỹ ban đầu được nâng từ 10% lên 13% (từ ngày 18/7/2018); các tháng còn lại, khối lượng giao dịch đều tăng.
Đi kèm với thanh khoản tăng là số lượng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư liên tục được mở mới. Tính đến ngày 31/12/2018, có 57.677 tài khoản giao dịch phái sinh được mở, gấp 3,4 lần thời điểm cuối năm 2017 (17.116 tài khoản).
Khuyến nghị giao dịch phiên 22/1 của một công ty chứng khoán.
Diễn biến này cho thấy, thị trường chứng khoán phái sinh ngày càng thu hút nhà đầu tư tham gia, do sàn này có cơ chế giao dịch đối ứng liên tục, ghi nhận lãi, lỗ ngay lập tức, tạo cơ hội cho nhà đầu tư kiếm lời dù giá tăng hay giảm. Cụ thể, giá lên thì nhà đầu tư mở vị thế mua, giá xuống thì mở vị thế bán, sau đó giao dịch đối ứng để đóng vị thế, chốt lời.
Tuy nhiên, ghi nhận tại một số hội thảo về thị trường chứng khoán phái sinh, nhiều nhà đầu tư chưa kiếm được lợi nhuận, thậm chí thua lỗ kéo dài. Thực tế, đa số nhà đầu tư mải mê lướt sóng trong phiên, tức mua – bán liên tục, nhưng thời điểm ra – vào lệnh không hợp lý, dẫn tới thua lỗ.
Theo thống kê, khối lượng giao dịch hàng ngày lớn, nhưng khối lượng mở (OI), tức khối lượng chứng khoán phái sinh lưu hành cuối mỗi phiên nhỏ hơn nhiều.
Từ đầu tháng 1/2019 đến nay, OI bình quân đạt mức cao nhất kể từ khi sàn phái sinh đi vào hoạt động, nhưng cũng chỉ hơn 22.000 hợp đồng/phiên, bằng 16,7% tổng khối lượng giao dịch (trung bình mỗi phiên có gần 132.000 hợp đồng, trị giá trên 11.100 tỷ đồng được giao dịch). Như vậy, mỗi nhà đầu tư thực hiện bình quân 6 thương vụ mua – bán mỗi phiên.
Video đang HOT
Theo chuyên gia chứng khoán Hoàng Thạch Lân, nhà đầu tư thường bị rối trí khi mua – bán quá nhiều lần trong ngày, dẫn đến quyết định giao dịch thiếu chính xác. Bên cạnh đó, nhà đầu tư không tuân thủ kỷ luật cắt lỗ có thể rơi vào tình trạng như con cừu bị xén lông, xoẹt một cái là mất hết.
Ông Lân khuyến nghị, phái sinh là trò chơi thử thách kiến thức quản lý tiề.n, kỷ luật vào – ra lệnh và khả năng kiểm soát cảm xúc. Nhà đầu tư cần kiên nhẫn chờ cơ hội mở vị thế có khả năng thành công cao và rủi ro thấp. Phải xác định chiến lược trước khi giao dịch, giúp nhà đầu tư không rơi vào trạng thái mua – bán quá nhiều trong một ngày. Sử dụng các công cụ kỹ thuật để xác định điểm vào lệnh phù hợp…
Trao đổi với người viết, một chuyên gia chứng khoán khác cho rằng, trò chơi trên sàn phái sinh có tổng số bằng 0, tức các khoản lãi bằng các khoản lỗ. Ban đầu, người chiến thắng cũng đông như người thua lỗ. Nhưng theo thời gian, trò chơi có tổng số là âm, vì phải trừ thuế và phí giao dịch. Do đó, số người thua lỗ tăng dần. Chỉ những người có kiến thức, kinh nghiệm và may mắn mới giành chiến thắng.
“Yếu tố may mắn đôi khi đóng vai trò quan trọng, bởi diễn biến giá chứng khoán phái sinh rất khó lường. Vì thế, các nhà đầu tư tổ chức vẫn thận trọng khi tham gia. Lượng giao dịch của cả nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài từ trước tới nay thường xuyên chiếm tỷ trọng dưới 1%”, vị chuyên gia nói.
Vị chuyên gia này nhìn nhận, trong ngắn hạn, giá tăng lên hay giảm xuống là do tâm lý lạc quan hay bi quan của bên mua và bên bán, cũng như mức độ tham lam và sợ hãi của họ.
Do đó, nhà đầu tư nên sử dụng công cụ phân tích kỹ thuật nhằm phát hiện khi nào thì người mua hay người bán mạnh hơn, từ đó xác định thời điểm giao dịch phù hợp. Nhà đầu tư không thông thạo công cụ này nên lựa chọn báo cáo phân tích kỹ thuật của công ty chứng khoán uy tín làm cơ sở để ra quyết định đầu tư.
Thực tế, báo cáo phân tích kỹ thuật của công ty chứng khoán có thể trở thành “cứu cánh” của nhiều nhà đầu tư.
“Dự báo thị trường của công ty chứng khoán nơi tôi mở tài khoản lúc đúng, lúc sai, nên chỉ dùng để tham khảo. Ngày 22/1, tôi được người bạn chia sẻ báo cáo phân tích của một công ty khác, dự báo rất chính xác. Tôi sẽ xem xét chuyển tài khoản sang công ty này”, một nhà đầu tư cho hay.
Trí Dũng
Theo tinnhanhchungkhoan.vn
Chứng khoán phái sinh "sốt" trở lại
Phiên 11/10, giá trị giao dịch trên sàn phái sinh đạt hơn 12.000 tỷ đồng, gấp 3 lần phiên trước đó, cao nhất kể từ đầu tháng 8. Giá trị giao dịch phiên sau đó cao hơn, đạt gần 14.000 tỷ đồng, trong khi trung bình giai đoạn từ 1 - 10/10 chỉ trên 5.000 tỷ đồng/phiên.
Thị trường cơ sở biến động mạnh, tạo ra cơ hội "lướt sóng"
Khi phiên giao dịch 11/10 kết thúc, người viết có trao đổi với một nhà đầu tư (NĐT) chứng khoán phái sinh, người này chia sẻ, buổi sáng, anh mở màn hình giao dịch và giật mình khi thấy giá chứng khoán phái sinh sụt giảm, lệnh bán với giá ATO chất đống (bán tại mức giá khi hệ thống so khớp lệnh xác định giá mở cửa; trong bối cảnh giá giảm, lệnh này đồng nghĩa với việc NĐT chấp nhận bán với giá sàn), trong khi lệnh mua với giá ATO cũng lớn.
Nhìn thời gian, hệ thống chuẩn bị khớp lệnh nên anh liền đặt mua vì cho rằng, làm gì có thông tin nào bất lợi, chắc có đội lái dìm giá, "mua tay trái, bán tay phải", giá sẽ tăng ngay khi bước vào đợt khớp lệnh liên tục.
Lâu nay, các đợt ATO chỉ có vài trăm đơn vị được khớp, NĐT đặt lệnh nhỏ giọt nhằm thăm dò, chứ mấy ai mua bán lớn, mà phải chờ diễn biến trên thị trường cơ sở (sàn cơ sở mở cửa sau sàn phái sinh 15 phút, khi sàn phái sinh kết thúc đợt ATO).
Kết quả, anh mua được hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đáo hạn tháng 10 ở mức giá 952 điểm, thấp hơn gần 20 điểm so với giá tham chiếu và thấp hơn khoảng 14 điểm so với tham chiếu của VN30.
Mua xong, anh cảm thấy hoảng, vì giá tiếp tục lao dốc, cắt lỗ thì... đau chết! Vội nhìn sang sàn cơ sở thì thấy bảng điện "đỏ lừ", giá dự kiến khớp mỗi lúc một giảm thêm, tìm hiểu nguyên nhân thì được biết, TTCK thế giới đêm trước lao dốc.
"Gần đây, tôi không đán.h giá cao tác động của diễn biến giá chứng khoán thế giới đến chứng khoán Việt Nam. Ngay cả khi Mỹ quyết định áp thuế đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc hồi giữa tháng 9 thì chứng khoán Việt vẫn cứ lình xình, thậm chí tăng điểm, dù nhiều thị trường khác, trong đó có Mỹ, giảm điểm. Do đó, tôi quyết định không cắt lỗ", NĐT nói trước khi thừa nhận, đây là một quyết định không thực sự hợp lý.
Chỉ vì không cam tâm chấp nhận lỗ mà anh đã bỏ qua cơ hội lướt sóng trong phiên, hoặc chuyển sang vị thế bán, bởi giá đóng cửa cuối phiên là 920,2 điểm, gần thấp nhất phiên, giảm 31,8 điểm so với giá mở cửa và giảm 51,4 điểm so với cuối phiên trước (1 điểm tương đương 100.000 đồng, trong khi một hợp đồng có giá trị ký quỹ giao dịch khoảng 18 triệu đồng).
Trao đổi lại với NĐT trên khi phiên giao dịch cuối tuần qua (12/10) kết thúc, anh cho biết, nhiều thị trường trên thế giới vẫn giảm điểm nên giá chứng khoán phái sinh tiếp tục giảm khi mở cửa, nhưng sau đó hồi dần và tăng cao trong phiên chiều.
Anh đã gỡ lại được phần lớn mức thua lỗ hôm trước nhờ kiên định nắm giữ vị thế mua, dù tâm lý ban đầu khá hoảng, phải nộp thêm tiề.n và.o tài khoản nhằm đảm bảo tỷ lệ ký quỹ giao dịch. Trong khi đó, các bạn anh liên tục mua vào - bán ra nhằm hưởng chênh lệch giá.
Phiên 12/10, VN30 tăng 23,47 điểm, đạt 943,49 điểm; giá hợp đồng đáo hạn tháng 10 tăng 23,8 điểm, đạt 944 điểm. Trong phiên, giá hợp đồng này thấp nhất là 902,9 điểm, cao nhất là 944,5 điểm, còn VN30 thấp nhất là 908,74 điểm, cao nhất là lúc đóng cửa.
"Tôi hiếm khi nắm giữ vị thế qua đêm, vừa qua là kinh nghiệm nhớ đời. Không thể chống lại thị trường, mà cần nương theo xu hướng.
Nếu không hấp tấp trước khi giao dịch phiên sáng 11/10 thì tôi có thể sử dụng vốn để thỏa sức lướt sóng trong phiên, vì biên độ dao động giá lớn và giá có diễn biến nhanh, chứ không như trước, cứ lình xình, rất khó chịu, rất khó kiếm lời, cả ngày chỉ thực hiện được vài ba thương vụ", NĐT tỏ vẻ tiếc nuối.
Trưởng phòng môi giới tại một công ty chứng khoán ở Hà Nội cho biết, chỉ số cơ sở biến động mạnh khiến giá phái sinh biến động theo, tạo cơ hội cho các NĐT lướt sóng, liên tục mua - bán trong phiên nhằm hưởng chênh lệch giá, dẫn đến thanh khoản tăng vọt so với trước.
Kỹ thuật lướt sóng
Vị trưởng phòng môi giới cho rằng, giá phái sinh dựa vào giá cơ sở, nên chỉ có thể "làm giá" trên thị trường cơ sở để hưởng lợi trên thị trường phái sinh, chứ làm ngược lại là không thể.
Nhưng trên thị trường cơ sở cũng rất khó làm giá, vì quy mô quá lớn, chỉ có thể tác động (liên tục mua với giá cao hoặc bán với giá thấp) vào một vài mã có thanh khoản không cao, trong một số điều kiện nhất định, chẳng hạn thị trường đang đi ngang.
Hành động này khiến chỉ số bất ngờ tăng hoặc giảm, qua đó giá phái sinh "chạy" theo. NĐT sẽ hưởng lợi khi thực hiện đóng vị thế trên sàn phái sinh sau khi mở vị thế mua hoặc bán trước đó.
Còn trên sàn phái sinh, khả năng tác động tương tự là có, nhưng phải nương theo thị trường cơ sở. Ví dụ, chỉ số cơ sở đang tăng, nhưng giá phái sinh tăng ít và khối lượng mua bán tại các mức giá gần nhất đều nhỏ, NĐT mở vị thế mua nhiều trước đó có thể liên tiếp mua vào để đẩy giá phái sinh lên một mặt bằng mới, sau đó từ từ chốt lời. Đây không phải là làm giá, mà là kỹ thuật lướt sóng.
"Sàn chứng khoán giờ đây có kỹ thuật lướt sóng rất cao, NĐT nhỏ nếu không cẩn trọng, mua đuổi hoặc bán đuổi, có thể sẽ mắc bẫy "cá mập" hoặc các NĐT giàu kinh nghiệm khác", vị trưởng phòng môi giới nói.
Trí Dũng
Theo tinnhanhchungkhoan.vn
Nhà đầu tư được miễn phí giao dịch chứng khoán Sau khi Bộ Tài chính công bố bỏ giá sàn phí môi giới cổ phiếu, có công ty chứng khoán miễn phí luôn cho khách hàng. Sẽ có cuộc đua về phí môi giới cổ phiếu Đ.NGỌC THẠCH Công ty Ngân hàng thương mại Việt Nam Thịnh Vượng (VPBS) thông báo sẽ miễn phí giao dịch chứng khoán cho khách hàng mới mở...