Chủ tịch Agribank: ‘Ngân hàng lấy gì sống nếu không dám cho vay’

Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, những sai lầmcủa cán bộ chủ chốt trước đây là cơ hội để Agribank nhìn nhận lại mình và hoạt động một cách chuẩn mực hơn, chứ không vì thế mà chuyển sang lo sợ, không dám cho vay.

Chủ tịch Hội đồng thành viên Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) Nguyễn Ngọc Bảo trao đổi với báo chí về hoạt động của ngân hàng sau những sự cố vừa qua.

Ông Nguyễn Ngọc Bảo được điều động từ Ngân hàng Nhà nước về làm Chủ tịch Hội đồng thành viên Agribank từ tháng 7/2011. Ảnh: Nguyễn Quyết

- Agribank là ngân hàng lớn nhất Việt Nam hiện nay nếu xét về quy mô tổng tài sản, mạng lưới và nhân sự, nhưng không là đơn vị đi đầu về hiệu quả kinh doanh. Ông nói sao về điều này?

- Thực tế hai năm qua cho thấy chúng tôi đang hoạt động tốt hơn, hầu hết các chỉ số tài chính đều đạt và vượt quy định. Hệ số an toàn vốn trước 2011 dưới 7%, hai năm gần đây đều lên trên 9%. Tỷ lệ an toàn chi trả theo quy định là 15%, chúng tôi đã đạt 16%. Tỷ lệ sử dụng vốn trung dài hạn cho vay ngắn hạn trước đây trên 30% nhưng nay chỉ dưới 24%. Tỷ lệ nợ xấu trước đây trên 6%, nay còn 5,6% và nếu cân đối số vốn đã trích dự phòng rủi ro để trả thì tỷ lệ nợ xấu còn thấp hơn nữa, dự kiến đến năm 2014 sẽ dưới 3%, vượt yêu cầu của Thống đốc.

Danh mục tài sản cũng được cơ cấu lại theo hướng an toàn hơn, tỷ lệ tiền gửi của dân cư, doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng lên, nhờ vậy thanh khoản của ngân hàng gần hai năm qua tốt, vừa đảm bảo tăng trưởng tín dụng cho thị trường trọng điểm nông thôn mà còn đưa vốn ra thị trường liên ngân hàng. Dự trữ thanh khoản của Agribank lúc nào cũng được đảm bảo ở mức 50.000-70.000 tỷ đồng.

- Thông tin liên quan tới việc bắt giữ nguyên tổng giám đốc Phạm Thanh Tân ảnh hưởng như thế nào tới hoạt động của Agribank những ngày qua, thưa ông?

- Ông Tân rời ngân hàng từ tháng 7/2011. Các khoản vay liên quan tới vụ việc này phát sinh từ đầu năm 2011 và hiện chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng dư nợ, đều có tài sản đảm bảo, và đã được trích lập dự phòng đầy đủ. Vì vậy, về mặt tài chính, vụ việc này không còn ảnh hưởng tới thanh khoản của Agribank.

Trong những ngày qua, hoạt động ngân hàng không bị xáo trộn. Bình quân mỗi ngày vốn huy động vẫn tăng 100 tỷ đồng và dư nợ tín dụng tăng. Tăng trưởng huy động và cho vay thời gian này chậm hơn các tháng trong năm, nhưng chủ yếu do tính quy luật vào dịp sát Tết, chứ không phải vì vụ việc nói trên. Dự trữ thanh khoản của ngân hàng hiện đạt 70.000 tỷ đồng, đảm bảo nhu cầu thanh toán ở mức cao trong dịp Tết.

- Ông lường trước sẽ còn khó khăn nào phát sinh từ những khoản cho vay sai quy định trước đây?

- Khó khăn lớn nhất chủ yếu rơi vào các khoản cho vay bất động sản. Một số khoản cho vay từ 2010 trở về trước hiện có khó khăn trong thu hồi nợ, có thể phát sinh nợ xấu nếu thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng, các dự án vẫn đình hoãn. Tuy nhiên, như tôi đã nói, các khoản vay này đều đã được phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro nên sẽ không ảnh hưởng tới an toàn tài chính của ngân hàng.

- Agribank đã rút kinh nghiệm gì sau những vụ việc như vậy?

- Từ đầu 2012, chúng tôi đã thực hiện Điều 7 của Quyết định 493, phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro theo chuẩn mực chung của thị trường. Như vậy, nợ xấu đã được thể hiện một cách tương đối minh bạch và phản ánh khá sát tình hình.

Đặc biệt, chúng tôi cũng đã chỉnh sửa lại cơ chế phân quyền, cấp tín dụng. Các chi nhánh được yêu cầu tập trung cho vay nông nghiệp nông thôn, doanh nghiệp vừa và nhỏ, và ưu tiên cho vay ngắn hạn. Các khoản cho vay trung dài hạn được xem xét chặt chẽ. Không cho vay các dự án lớn có độ rủi ro cao và khả năng thẩm định hạn chế. Hai năm qua, Agribank đã chuyển mạnh sang bán lẻ, hướng ưu tiên vào kinh tế hộ nông thôn, cá nhân cũng như doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đây là một hướng đi an toàn và phù hợp với lợi thế của chúng tôi.

- Vậy bài học quản lý con người thì sao?

- Chúng tôi chú trọng hơn khâu tuyển dụng đầu vào, đảm bảo chất lượng và phù hợp với vị trí. Việc đào tạo cũng được đặc biệt quan tâm, đào tạo cả nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp, thông qua các khóa học và thông qua thực tế. Chúng tôi cũng áp dụng cơ chế khoán công việc, khoán tài chính của người lao động, để phản ánh năng lực của họ. Và quan trọng là lựa chọn người đứng đầu có nghề về ngân hàng, có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp và năng lực điều hành.

Hiện nay Agribank đã thiết lập cơ chế giám sát hàng ngày kết quả kinh doanh của các đơn vị thông qua hệ thống online, giám sát từng khoản một và kịp thời cảnh báo. Tất cả các chi nhánh đều có phòng kiểm tra kiểm soát nội bộ bên cạnh Giám đốc. Việc phân cấp được thực hiện kèm theo các chỉ tiêu kinh doanh. Giám đốc chỉ được giao quyền hạn nhất định một phạm vi nhất định. Chẳng hạn nếu để nợ xấu trên 3%, sẽ bị tuýt còi và thu bớt quyền. Tương tự như vậy, nếu để thu nhập thấp hơn kế hoạch, để một vụ tiêu cực xảy ra, cũng sẽ bị thu bớt quyền và xếp tín nhiệm thấp.

- Nợ xấu cao đang khiến một số ngân hàng thận trọng tới mức sợ không dám cho vay. Quy định chặt quá như vậy, ông nghĩ sao nếu nhân viên Agribank cũng có tâm lý tương tự?

- Làm ngân hàng mà sợ không cho vay thì lấy gì mà ăn. Mình làm món nhỏ, cho vay ngắn hạn và tập trung cho nông nghiệp nông thôn thì yên tâm. Các khoản vay rủi ro chủ yếu rơi ở thành phố lớn. Tỷ lệ nợ xấu của Agribank ở TP HCM và Hà Nội chiếm tới 70% nợ xấu của Agribank, trong khi các chi nhánh ở địa bàn nông thôn chỉ cho vay nông nghiệp nông thôn tỷ lệ này chưa tới 2%, một nửa trong đó tỷ lệ chỉ là 1%.

Ở hầu hết các tỉnh hiện nay, tỷ lệ cho vay nông nghiệp nông thôn của chúng tôi đều chiếm 70-90%. Các huyện ngoại thành của Hà Nội và TP HCM chủ yếu cho vay hộ gia đình, cá nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa. Chất lượng tín dụng nông nghiệp nông thôn cao hơn các lĩnh vực khác là do món vay nhỏ giúp phân tán rủi ro và tỷ lệ vay trong tổng mức đầu tư thấp. Các hộ nông nghiệp nông thôn thường chỉ vay không quá 30% tổng vốn đầu tư. Họ có sẵn đất đai, sức lao động, chỉ cần vay một chút tiền lo phân bón…

Năm ngoái, dư nợ cho vay nông nghiệp nông thôn của chúng tôi tăng 13,1%. Năm nay sẽ tiếp tục duy trì hướng này, phấn đấu tăng 15%, số vốn cho vay tăng thêm 50.000 tỷ đồng, với điều kiện Chính phủ và các Bộ, ngành ủng hộ một số đề xuất của Agribank liên quan tới vốn điều lệ, trích lập dự phòng rủi ro đối với các khoản vay không có tài sản đảm bảo ở nông thông, mở rộng mạng lưới chi nhánh ở địa bàn nông thôn.

Theo VNE