“Chú ông Kim Jong-un bị xử tử vì muốn độc chiếm kinh doanh than”

Cuộc phế truất và xử tử gây sốc đối với ông Jang Song-thaek, chú dượng của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un bắt nguồn từ việc ông Jang mưu đồ kiểm soát toàn bộ ngành than, vốn đem lại lợi nhuận lớn, giám đốc tình báo Hàn Quốc khẳng định.

Ông Jang Song-thaek đã bị xử tử

Theo hãng tin AFP, thông tin trên vừa được người đứng đầu Cơ quan tình báo quốc gia của Hàn Quốc khẳng định với các nghị sỹ nước này trong cuộc họp ngày 23/12.

Trước đó, truyền thông nhà nước Triều Tiên khẳng định ông Jang Song-thaek, người từng là nhân vật quyền lực số 2 tại nước này và là người bảo vệ cho nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un, bị xử tử vì tội âm mưu lật đổ và tham nhũng.

Vụ xử tử là sự kiện chính trị gây chấn động nhất tại Triều Tiên kể từ khi ông Kim lên nắm quyền cách đây 2 năm. Đồng thời nó làm dấy lên thông tin về khả năng xảy ra tranh giành quyền lực giữa những tướng lĩnh diều hâu.

Nhưng theo ông Nam Jae-joon, lãnh đạo Cơ quan tình báo quốc gia của Hàn Quốc, ông Jang từng tìm cách kiểm soát hoạt động kinh doanh khoáng sản của các doanh nghiệp quốc doanh Triều Tiên, và đây là nguyên nhân quan trọng dẫn đến việc ông bị phế truất.

Phát biểu trước Ủy ban tình báo hạ viện về tình hình tại Triều Tiên, ông Nam cũng khẳng định ông Kim Jong-un “dường như không có vấn đề gì” trong việc nắm quyền lực, nhưng có thể thực hiện những hành động khiêu khích quân sự chống lại Hàn Quốc trong thời gian từ tháng Giêng tới tháng 3 tới, nhằm tăng cường sự đoàn kết trong nước.

“Jang đã can thiệp quá nhiều vào các hoạt động kinh doanh sinh lời của nhà nước…liên quan tới than, gây ra khiếu nại ngày càng nhiều từ các cơ quan nhà nước khác”, Jung Chung-rae, một thành viên của ủy ban trên trích dẫn lời ông Nam.

Suốt nhiều năm, ông Jang là người quản lý việc xuất khẩu khoáng sản của Triều Tiên, vốn chủ yếu được đưa sang Trung Quốc.

Quốc gia nghèo đói nhưng giàu tài nguyên này thời gian quan luôn tìm cách củng cố nền kinh tế bằng cách tăng cường xuất khẩu than và các khoáng sản khác, vốn đóng góp chủ yếu vào kim ngạch xuất khẩu của Triều Tiên sang Trung Quốc.

Nhưng Jang và các công sự đã khiến những quan chức hàng đầu khác nổi giận với việc nhanh chóng bành trướng sự kiểm soát đối với ngành khoáng sản, nghị sỹ Jung nói. “Kim Jong-un đã được báo cáo về tình hình và…đã ra lệnh chẩn chỉnh”.

Nhưng nhiều quan chức chung thành với ông Jang đã không nhanh chóng thực thi mệnh lệnh, khiến ông Kim nổi giận và thực hiện một cuộc phế truất trên diện rộng.

Chính quyền Bình Nhưỡng hiện đang điều tra các quan chức trong cơ quan quản lý của đảng Lao động Triều Tiên, đơn vị từng có nhiệm vụ giám sát ông Jang cũng như các doanh nghiệp thương mại quốc doanh khác.

“Triều Tiên hiện đang cố gắng xóa sạch mọi dấu vết của ông Jang…một phần bằng cách triệu hồi nhiều họ hàng và cộng sự của ông ta ở nước ngoài”, ông Nam nói.

Trong khi đó người dì của ông Kim – bà Kim Kyong-hui – hiện không có dấu hiệu bị bệnh nặng. Bà dường như chỉ tránh xuất hiện trước công chúng một thời gian sau khi chồng bị xử tử.

Khoảng 88% kim ngạch ngoại thương của Triều Tiên trong năm ngoái là với Trung Quốc, số liệu từ Ủy ban xúc tiến thương mại và đầu tư Hàn Quốc cho biết. Trong đó doanh số xuất khẩu sang Trung Quốc – chủ yếu là than và quặng sắt – trong năm 2012 đạt 2,4 tỷ USD.

Thanh Tùng

Theo AFP