Chống dịch trên mặt trận kinh tế
ại dịch Covid-19 đã lan rộng toàn thế giới, đẩy kinh tế toàn cầu đối mặt nguy cơ suy thoái nghiêm trọng. Quỹ Tiề.n tệ quốc tế (IMF) vừa cảnh báo rằng, tác động của dịch sẽ làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế thế giới xuống dưới mức 2,9% của năm 2019. Trong bối cảnh này, cuộc chiến chống dịch đang ngày càng quyết liệt trên mặt trận kinh tế.
Đán.h giá mới nhất của giới chuyên gia và các định chế tài chính những ngày gần đây đều bày tỏ sự quan ngại đại dịch đang “phủ bóng đen” lên triển vọng kinh tế toàn cầu. Tổng Giám đốc IMF C.Gioóc-giê-va cảnh báo rằng, dịch không còn là vấn đề khu vực mà là vấn đề toàn cầu, đồng thời kêu gọi các nỗ lực ứng phó chung. IMF nhận định, tác động của dịch Covid-19 sẽ làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế thế giới, xuống dưới mức 2,9% của năm 2019. Trong khi đó, Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) cũng dự báo, ngoài những thảm họa thảm khốc về con người do dịch, nền kinh tế toàn cầu có thể sẽ thiệt hại khoảng 1.000 tỷ USD trong năm nay.
Giới phân tích cho rằng, khủng hoảng dịch bệnh sẽ kéo theo khủng hoảng kinh tế khi các doanh nghiệp đối mặt nguy cơ v.ỡ n.ợ, thị trường chứng khoán liên tục “đỏ sàn”. Theo Viện Tài chính Quốc tế, nếu cộng thêm số nợ vay của các ngân hàng và những tổ chức tín dụng khác, các doanh nghiệp trên thế giới hiện có tổng số nợ lên tới 75 nghìn tỷ USD, cao hơn gấp hai lần so với mức 32 nghìn tỷ USD năm 2005. Những quả “bom nợ” của doanh nghiệp có nguy cơ gia tăng khi các doanh nghiệp đã đi vay quá nhiều, nhất là những công ty năng lượng, hãng hàng không, doanh nghiệp điều hành các tàu du lịch kinh doanh khó khăn và khó trả được nợ. Tờ Independent vừa dẫn nhận định của chuyên gia kinh tế G.Cô-lôm-bô, người từng dự báo cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, bày tỏ quan ngại rằng, thế giới đang đứng “trên bờ vực một cuộc khủng hoảng tài chính mới” và có thể còn nghiêm trọng hơn nhiều so với cuộc khủng hoảng năm 2008.
Trong bối cảnh nêu trên, hạn chế tác động tiêu cực của dịch về kinh tế đang là ưu tiên hàng đầu của tất cả các nền kinh tế lớn. Tại châu Âu, tâm dịch mới của thế giới hiện nay, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) vừa thông qua gói kích thích kinh tế trị giá 120 tỷ ơ-rô nhằm hỗ trợ các nền kinh tế khu vực. Nền kinh tế số một châu Âu là ức cũng tung ra gói cứu trợ kinh tế lớn nhất trong lịch sử hậu chiến của nước này. Theo đó, Chính phủ ức quyết định hỗ trợ 550 tỷ ơ-rô cho các công ty mới khởi nghiệp. Tại nền kinh tế số một thế giới là Mỹ, ông chủ Nhà trắng .Trăm tuyên bố sẽ đưa ra các biện pháp then chốt nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Theo đó, Chính phủ Mỹ đang xem xét việc cắt giảm thuế để giúp khuyến khích chi tiêu tiêu dùng và hỗ trợ các hộ gia đình đang gặp khó khăn trong việc trả tiề.n thuê nhà và tiề.n nợ thế chấp đúng hạn, hay trang trải các chi phí y tế khi số giờ làm việc của các thành viên trong gia đình bị rút ngắn trong thời gian bùng phát dịch bệnh.
Trung Quốc cũng đã tung ra các biện pháp mới để vực dậy “ sức khỏe” cho nền kinh tế thứ hai thế giới đang bị tác động bởi đại dịch. Một văn bản do 23 bộ, ngành cùng soạn thảo đã được công bố để hướng dẫn các biện pháp tối ưu hóa nguồn cung, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm và dịch vụ trong nước, thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng trong nước và khai thác tiềm năng của thị trường nội địa. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc thông báo sẽ tiến hành cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng có đủ điều kiện từ ngày 16-3. ộng thái này sẽ giúp “giải phóng” 78,6 tỷ USD từ các khoản dự trữ dài hạn để giúp các ngân hàng trong nước có thêm vốn để hỗ trợ nền kinh tế.
Video đang HOT
Tại các nền kinh tế lớn khác như Hàn Quốc, Nhật Bản, các biện pháp “giải cứu” nền kinh tế khỏi nguy cơ suy thoái cũng đã được lên kế hoạch và triển khai. Tổng thống Hàn Quốc Mun Chê In đã hối thúc nước này triển khai các biện pháp “chưa từng có” để ứng phó những hậu quả kinh tế của dịch. Ngân hàng trung ương Hàn Quốc (BoK) đang xem xét tổ chức một cuộc họp khẩn cấp để bàn thảo về khả năng cắt giảm lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Trong khi đó, tại nền kinh tế lớn thứ ba thế giới là Nhật Bản, Thủ tướng S.A-bê cho biết sẽ xem xét các lựa chọn khác nhau, bao gồm đề xuất tạm thời cắt giảm thuế tiêu dùng để hỗ trợ nền kinh tế.
Thực tế nêu trên cho thấy, nạ.n nhâ.n của dịch không chỉ là con người, mà còn là các nền kinh tế. IMF vừa đưa ra một nhận định rất chính xác rằng: Mức độ suy giảm của tăng trưởng kinh tế toàn cầu do dịch Covid-19 sẽ phụ thuộc vào việc dịch kéo dài bao lâu và cách mà các chính phủ phản ứng như thế nào. Với các biện pháp ngày càng quyết liệt, kịp thời mà chính phủ các nước triển khai dập dịch cứu người và ngăn đà suy thoái kinh tế, giới đầu tư có thể hy vọng vào một “kịch bản tăng trưởng” kinh tế toàn cầu khả quan hơn những dự báo u ám hiện nay.
YÊN BÌNH (Nhandan.com)
Chống dịch thành công, nhịp đậ.p kinh tế sẽ quay trở lại
Là quốc gia đang có độ mở kinh tế rất lớn, vì thế, những tác động của dịch COVID-19 đến nền kinh tế Việt Nam gần như tức thì. Một giải pháp về vốn hay các gói kích thích kinh tế đã được tính đến. Song liệu có thật sự phù hợp trong thời điểm này?
Nhiều doanh nghiệp cho biết không thể "cầm cự" trong thời gian dài nếu dịch COVID-19 tiếp diễn. Ảnh: H.Dịu.
Tìm biện pháp giảm thiệt hại
Trong thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về phòng, chống dịch COVID-19 nêu rõ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Giao thông vận tải khẩn trương đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ các gói chính sách hỗ trợ về tín dụng, thuế, xuất khẩu và mở rộng thị trường nội địa, kể cả các giải pháp theo quy định phải báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội hoặc Quốc hội nếu thấy thực sự cần thiết.
Thực tế cho thấy chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là hết sức kịp thời và đúng đắn trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp và có nguy cơ lan rộng ra toàn cầu. Các chuyên gia trong nước và quốc tế nhận định, dịch COVID-19 có thể gây tổn thất kinh tế toàn cầu lên tới 160 tỷ USD. Báo cáo thống kê tình hình kinh tế - xã hội tháng 2 và 2 tháng đầu năm 2020 của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cũng đã cho thấy, nhiều chỉ số quan trọng của nền kinh tế Việt Nam diễn biến theo chiều hướng không mấy tốt đẹp.
Theo đó, tính chung 2 tháng đầu năm 2020, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp chỉ tăng 6,2% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn nhiều mức tăng 13,7% của cùng kỳ năm 2018 và 9,2% của cùng kỳ năm 2019. Doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống 2 tháng đầu năm ước tính đạt 95 nghìn tỷ đồng, chỉ tăng 1,7% so với mức tăng 10,8% của cùng kỳ năm trước... Đặc biệt, các doanh nghiệp hiện nay đang gặp rất nhiều khó khăn ở cả đầu vào và đầu ra, có thể phải tạm ngừng sản xuất. Lãnh đạo nhiều ngân hàng thương mại cho biết, dư nợ của các doanh nghiệp bị ảnh hưởng từ dịch COVID-19 có thể lên tới hàng trăm nghìn tỷ đồng, chiếm từ 10-15% tổng dư nợ, nếu không trả nợ đúng hạn thì khối lượng này sẽ thành nợ xấu, ảnh hưởng tới toàn ngành ngân hàng.
Trong tình hình này, nhiều nước trên thế giới đã đưa ra các giải pháp, gói kích thích để "cứu" nền kinh tế. Đơn cử tại Trung Quốc, hồi đầu tháng 2, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã "bơm" 1.700 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 243 tỷ USD) vào thị trường tài chính. PBOC cũng tiếp tục hạ 0,1% lãi suất cho vay ngắn hạn và mới đây nhất là lãi suất cho vay trung hạn giúp các doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại từ dịch bệnh.
Tại Việt Nam, tuy chưa có động thái chính thức về giảm lãi suất hay bơm vốn ra nền kinh tế từ Ngân hàng Nhà nước, nhưng Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản chỉ đạo các ngân hàng thương mại có chính sách hỗ trợ khắc phục thiệt hại do ảnh hưởng của dịch COVID-19, như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, xem xét miễn giảm lãi vay... Vì thế, hàng loạt ngân hàng thương mại đã đưa ra các gói tín dụng hàng nghìn tỷ đồng, giảm lãi suất cho vay từ 1-3% với các khách hàng cá nhân, doanh nghiệp chịu thiệt hại từ dịch bệnh.
Chưa đủ cơ sở để đưa ra gói kích thích kinh tế
Những giải pháp nêu trên được xem là kịp thời và hiệu quả để hỗ trợ các doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung. PGS.TS. Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội khóa XIV, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, các gói hỗ trợ bằng nguồn vốn vay giá rẻ sẽ giúp các doanh nghiệp huy động được vốn đầu tư vào sản xuất kinh doanh, tạo sự lan tỏa rộng rãi hơn. Bởi trong hoàn cảnh hiện nay, nếu bơm một lượng tiề.n lớn ra nền kinh tế thì sẽ chỉ tạo ra sự phục hồi trong ngắn hạn, khó có thể mang tới tác động lâu dài, thậm chí nếu lượng tiề.n này được đưa vào những lĩnh vực nhạy cảm hút vốn thì có thể gây tác động ngược.
Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Đỗ Thiên Anh Tuấn, Trường Chính sách công và Quản lý Fullbright cho rằng, bối cảnh hiện nay rất khác so với giai đoạn suy giảm kinh tế cách đây hơn 10 năm. Gói kích cầu kinh tế đơn thuần không giải quyết được vấn đề. Nền kinh tế Việt Nam không phải đang thiếu tiề.n. Các dư địa tiề.n tệ và không gian cho tăng trưởng tài khóa trong năm nay còn rất lớn. Tương tự đối với chính sách tài khóa. Việc giảm thuế có thể giúp tăng thu nhập khả dụng cho người dân, song người dân không phải giảm tiêu dùng tạm thời vì thu nhập giảm, mà do lo sợ dịch bệnh, nên giảm nhu cầu đi lại và chi tiêu trong ngắn hạn.
Từ những nhận định trên, các chuyên gia cho rằng, Nhà nước cần ưu tiên nguồn lực để ngành y tế chống dịch, dập dịch; các giải pháp cho nền kinh tế cần tính toán về lâu về dài, dựa trên kết quả đán.h giá tác động cụ thể lên từng ngành, lĩnh vực. Vì thế, nhiều chuyên gia còn đề nghị không nên nới rộng chính sách tài chính tiề.n tệ để kích thích kinh tế trong giai đoạn này, bởi điều này có thể khiến lạm phát tăng cao, tiề.n đồng mất giá, kéo theo hàng loạt cân đối vĩ mô bị ảnh hưởng. Theo ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), biện pháp cấp bách trong ngắn hạn là hỗ trợ cho sản xuất kinh doanh, cố gắng giảm được chi phí cho doanh nghiệp. Về dài hạn là phải có giải pháp để đa dạng hóa thị trường quốc tế, tăng năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp và nền kinh tế.
Nói thêm về vấn đề này, ông Đỗ Thiên Anh Tuấn đề xuất, Bộ Tài chính cần gấp rút đề xuất và triển khai các biện pháp hỗ trợ cho những đối tượng chịu tác động của dịch bệnh, như miễn, giảm, giãn thuế cho người dân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Chính phủ có thể tăng mua để hỗ trợ cho các ngành, lĩnh vực đang chịu tác động của dịch bệnh nếu đó là mặt hàng Chính phủ có thể tăng mua dự trữ. "Nói chung, đến thời điểm này, chưa đủ cơ sở để đưa ra những cái gọi là gói kích thích kinh tế hay gói kích cầu kinh tế. Không phải doanh nghiệp thiếu tiề.n, mà người dân đang sợ rủi ro lây bệnh, nên tạm thời co cụm lại. Chống dịch thành công thì các nhịp đậ.p kinh tế sẽ quay trở lại", ông Đỗ Thiên Anh Tuấn nhấn mạnh.
Hương Dịu
Theo Haiquanonline.vn
Chứng khoán Mỹ 'tắm má.u' vì virus corona Ba chỉ số chứng khoán lớn của Mỹ đã kết thúc phiên giao dịch tuần qua với mức giảm điểm kỷ lục kể từ khủng hoảng tài chính thế giới năm 2008 do lo ngại sự lây lan của virus corona. Theo Reuters, chỉ số S&P 500 của Mỹ hôm 29/2 đã giảm 0,82%, ngày thứ 7 liên tiếp S&P 500 chìm trong...