Cho trẻ dùng thuốc kháng sinh đúng cách

PV11:21 26/01/2021

Theo thống kê, Việt Nam là một trong những nước đứng đầu về tỷ lệ kháng kháng sinh. Thậm chí, đã xuất hiện những “siêu vi khuẩn” kháng hầu hết các loại thuốc kháng sinh hiện có. Đáng lo ngại, trẻ em là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Các hiệu thuốc xung quanh các phòng khám, bệnh viện tại Hà Nội khá đông khách. Trong số những khách hàng, không hiếm các mẹ đến để mua thuốc về sử dụng cho con.

Chị Lê Thị Truyền ở Hải Dương đưa con lên Hà Nội khám bệnh, bé được 15 tháng tuổi bị viêm amidan và viêm tai. Khi được hỏi mua thuốc gì cho con, chị Truyền lật giở đơn thuốc: “Tại vì kháng sinh toàn tên nước ngoài nên không nhớ nổi tên thuốc là gì, bác sĩ kê đơn thuốc về cũng đọc hướng dẫn sử dụng xem công dụng như thế nào đối với trẻ nhỏ nhưng xong lại quên”.

Quên tên thuốc là một chuyện, nhưng không ít mẹ cũng đã tự đi mua kháng sinh theo đơn thuốc cũ để trị bệnh cho con hoặc cậy nhờ tư vấn của người bán thuốc. Chính vì cho rằng, trị bệnh gì cũng cần kháng sinh nên không ít bà mẹ tự ý mua kháng sinh cho con uống.

“Do thói quen của người dân nói chung nên việc sử dụng kháng sinh khá dễ dãi, đối với trẻ em tình trạng sử dụng kháng sinh còn nhiều hơn nữa”- Ths. BS Vũ Thị Thúy Lan – nguyên trưởng khoa Hô hấp Nhi – Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn Hà Nội, Phụ trách phòng khám Nhi Cây Thông xanh – thuộc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Phát triển cộng đồng RTCCD nhận định.

Việc tự ý sử dụng kháng sinh để điều trị cho các bé có thể mang đến những nguy cơ đối với sức khỏe của trẻ, đầu tiên là chữa sai cách nên bệnh không khỏi, thậm chí còn làm cho trẻ mệt thêm như bệnh cúm A do virus chẳng hạn. Mỗi nhóm thuốc sẽ chữa cho các bệnh khác nhau như hô hấp, đường ruột, tiết niệu… nếu không biết sẽ sử dụng nhầm, có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.

Video đang HOT

Ths.BS Vũ Thị Thúy Lan hướng dẫn cha mẹ chăm sóc con nhỏ.

Theo BS Vũ Thị Thúy Lan: “Sử dụng kháng sinh không đúng cách về lâu dài ảnh hưởng đến tai, thận, răng, lợi, xương của trẻ. Nghiêm trọng nhất là tình trạng kháng kháng sinh, nhiều trẻ bị viêm phổi phải thay tới vài loại kháng sinh mà không khỏi bệnh, cuối cùng các bác sĩ đã phải phối hợp nhiều loại thuốc với nhau để điều trị”.

Do việc lạm dụng kháng sinh ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ nên trong trường hợp phải điều trị bằng kháng sinh thì các bậc cha mẹ phải tuân thủ các nguyên tắc như: Sử dụng đúng thuốc, đúng liều, đúng thời gian và đúng cách. Việc sử dụng kháng sinh theo hướng dẫn của thầy thuốc cũng rất quan trọng và trong quá trình điều trị kháng sinh của trẻ, bố mẹ cũng phải theo dõi cẩn thận xem có tác dụng phụ hay không, có cần điều chỉnh phác đồ hay không?…

Bác sĩ Vũ Thị Thúy Lan đưa ra lời khuyên để các con có thể phát triển khỏe mạnh hơn mà không phải lo lắng tới việc phải dùng kháng sinh: “Các bậc cha mẹ nên đặc biệt tới việc chăm sóc toàn diện về thể chất, bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, vận động khoa học, chú trọng phát triển nâng cao nhận thức trí tuệ và sử dụng thuốc đúng cách”./.

Hệ lụy từ sử dụng kháng sinh bừa bãi

Việc sử dụng bừa bãi và lạm dụng thuốc kháng sinh để điều trị bệnh cho con người và vật nuôi đã khiến vi khuẩn đề kháng với kháng sinh trỗi dậy.

Các chuyên gia cảnh báo, con người sẽ đối mặt với tương lai "không còn thuốc chữa" nếu như vẫn tiếp tục lạm dụng kháng sinh.

Tình trạng vi khuẩn kháng kháng sinh khiến việc điều trị khó khăn, phức tạp hơn

Kháng kháng sinh ngày càng tăng

Khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực - Chống độc người lớn, Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới TPHCM đang điều trị cho ông N.N.C. (56 tuổi, ngụ Bình Thuận) nhiễm nhiều virus kháng thuốc nghiêm trọng. Bệnh nhân nhập viện do bị sốt, tiêu chảy kéo dài không rõ nguyên nhân.

Bác sĩ Dư Lê Thanh Xuân, người trực tiếp điều trị, cho biết, dù bệnh nhân đã được điều trị bằng kháng sinh phổ rộng nhưng tình trạng ngày càng diễn tiến nặng, phải đặt nội khí quản, thở máy. Kết quả cấy vi sinh cho thấy, bệnh nhân nhiễm vi trùng đa kháng bắt buộc phải sử dụng kháng sinh rất mạnh là Carbabenem - kháng sinh phổ rộng có thể điều trị các tác nhân đa kháng hiện nay.

Tuy nhiên, sau một thời gian, bệnh nhân lại nhiễm một vi trùng đa kháng nguy hiểm khác là Pseudomonas, phải sử dụng kháng sinh chuyên biệt. "Thông thường khi sử dụng đến kháng sinh chuyên biệt, bệnh nhân sẽ phục hồi sau 7-10 ngày nhưng trường hợp này mất đến 25 ngày mới có kết quả", bác sĩ Xuân cho hay.

Theo bác sĩ Dư Lê Thanh Xuân, đây không phải là trường hợp đặc biệt bệnh nhân nhiễm cùng lúc nhiều vi trùng kháng thuốc mà BV Bệnh nhiệt đới tiếp nhận. Trung bình cứ 10 ca nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng từ tuyến dưới chuyển lên sẽ có 5 ca nhiễm vi trùng đa kháng thuốc.

Bác sĩ CK2 Nguyễn Thanh Trường, Phó Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới TPHCM, cho biết, tỷ lệ kháng thuốc tại BV ở mức 30%-40% và đã xuất hiện một vài trường hợp kháng cả colistin - một trong những kháng sinh thế hệ mới nhất hiện nay. Đặc biệt, từ đầu năm 2020 đến nay đã có 147 trường hợp có vi khuẩn đa kháng thuốc. Các vi khuẩn siêu kháng, đa kháng thường gặp là Acinetobacter, Pseudomonas, E.Coli... Đây là những vi khuẩn kháng với cả thế hệ mới của kháng sinh dòng Carbapenem.

Tương tự, tại BV Chợ Rẫy, nghiên cứu từ năm 2016-2018 cho thấy có 5 loại vi khuẩn thường gặp và có tỷ lệ kháng kháng sinh cao nhất là A.baumannii, E.Coli, S.aureus, K.pneumoniae, P.aeruginosa. Trong đó, vi khuẩn A.baumannii kháng hầu hết các loại kháng sinh, kháng luôn cả kháng sinh dòng Carbapenem và chỉ còn nhạy cảm với Colistin. Đáng lo ngại hơn, tỷ lệ đề kháng này đang tăng dần, đến năm 2018 những vi khuẩn này đã kháng trên 90% với hầu hết các kháng sinh.

Trong khi đó, qua một số khảo sát, nghiên cứu tại BV Bạch Mai cho thấy, tình trạng kháng kháng sinh đang tăng cao một cách đáng báo động. PGS-TS Nguyễn Văn Chi, Phụ trách Khoa Cấp cứu A9, cho biết, những năm trước tỷ lệ bệnh nhân kháng kháng sinh từ tuyến dưới chỉ gặp vài ca, nhưng đến nay nhiều ca chuyển từ tuyến dưới lên BV Bạch Mai khi được cấy vi khuẩn ngay lúc mới tiếp nhận đã phát hiện vi khuẩn kháng thuốc. Như vậy, tình trạng bệnh nhân kháng thuốc xảy ra ở nhiều bệnh viện chứ không chỉ ở các trung tâm lớn.

Theo báo cáo toàn cầu về kháng thuốc của WHO được tổng hợp từ 114 quốc gia cho thấy, người bệnh phải nằm viện lâu hơn và tỷ lệ tử vong tăng lên ở tất cả các nhóm tuổi. Tại châu Âu, số ngày nằm viện của bệnh nhân tăng 2,5 triệu ngày, tỷ lệ tử vong 25.000 người/năm.

Ở Thái Lan, tăng hơn 3,2 triệu ngày nằm viện và tử vong 38.000 người/năm. Ở Mỹ có khoảng 2 triệu người mắc bệnh nhiễm khuẩn và tử vong 23.000 người/năm. Ước tính đến năm 2050, tỷ lệ tử vong do siêu vi khuẩn kháng thuốc có thể lên đến 10 triệu người/năm.

Cần kiểm soát chặt

Chỉ ra nguyên nhân của tình trạng kháng thuốc đang ngày càng gia tăng, TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM, Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới, cho rằng, tại Việt Nam, tình trạng mua bán, sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi là nghiêm trọng nhất.

Nghiên cứu cho thấy có hơn 50% thuốc sử dụng cho người tại Việt Nam là kháng sinh. Cứ 100 loại thuốc được bán ra thì có đến 50 loại kháng sinh, khoảng 90% người dân tự ý mua thuốc kháng sinh để sử dụng mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó vẫn còn tình trạng bác sĩ kê đơn thuốc không hợp lý, nhất là khu vực phòng khám tư nhân và một số BV công lập không thành lập các bộ phận kiểm soát sử dụng kháng sinh.

Theo GS-TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, kháng sinh ra đời là bước ngoặt trong y học để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Hiện nay, kháng sinh không chỉ được sử dụng trong điều trị cho con người mà còn được sử dụng rộng rãi trong chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản nhằm mục đích trị bệnh và kích thích tăng trưởng. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh không hợp lý, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không cần thiết đã làm gia tăng tình trạng kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh.

Thực tế, việc đầu tư, nghiên cứu cho ra đời các kháng sinh mới đã giảm trong nhiều thập niên, dẫn đến sự thiếu hụt các kháng sinh có hiệu quả điều trị các bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn đa kháng thuốc. "Kháng thuốc và xu hướng gia tăng kháng thuốc đã và đang trở thành một nguy cơ lớn cho nhân loại, là mối hiểm họa đối với sự sống còn của con người, với sức khỏe cộng đồng, với kinh tế - thương mại và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia, làm giảm hiệu quả của các phương pháp điều trị kinh điển", Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.

Tại Việt Nam, kháng thuốc ngày càng trở nên nguy hiểm đối với sức khỏe người dân và cả nền kinh tế do việc sử dụng kháng sinh ngày càng tăng và thiếu kiểm soát trong y tế cũng như trong chăn nuôi. Việc sử dụng kháng sinh bừa bãi cho cả con người và vật nuôi đang là thực trạng đáng báo động tại Việt Nam.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp Việt Nam vào nhóm các nước có tỷ lệ sử dụng kháng kháng sinh cao trên thế giới. Trong khi nhiều quốc gia phát triển sử dụng kháng sinh thế hệ thứ nhất vẫn hiệu quả, Việt Nam phải dùng tới kháng sinh thế hệ thứ 3, thứ 4. Từ thực tế này, TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu khuyến cáo, cần phải có kế hoạch quản lý sử dụng kháng sinh trước khi quá muộn.

"Mọi người trong cộng đồng cần tham gia vào làm chậm quá trình đề kháng kháng sinh để thế hệ chúng ta và con cháu chúng ta còn kháng sinh hiệu quả khi mắc bệnh nhiễm trùng. Dự báo, đến năm 2050, mỗi năm trên toàn cầu sẽ có khoảng 10 triệu người chết liên quan đến kháng thuốc, do đó chúng ta phải hành động ngay hôm nay, đặc biệt là quản lý việc sử dụng kháng sinh", TS Vĩnh Châu cảnh báo.

Nguy cơ kháng kháng sinh từ thực phẩm Theo GS Nguyễn Gia Bình không chỉ có tình trạng kháng kháng sinh do sử dụng thuốc bữa bãi khi ốm đau mà tình trạng hiện nay thì kháng kháng sinh còn len lỏi trong cả bữa cơm. Bệnh nhân điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực, BV Bạch Mai. Hội nghị khoa học toàn quốc lần thứ IX ngày 26 -...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: trẻ em thuốc kháng sinh kháng kháng sinh cúm a viêm amidan viêm tai vi khuẩn kháng kháng sinh bs vũ thị thúy lan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ô tô Mercedes lao xuống biển Nha Trang, xác định danh tính 4 cô gái đi cùng13:53

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe09:12

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tư thế yoga cực kỳ đơn giản mang lại nhiều lợi ích

09:06:38 17/01/2025

Tư thế cây cầu là tư thế dành cho người mới bắt đầu. Tư thế này thường được thực hiện vào cuối buổi tập yoga, sau một chuỗi tư thế đứng để giúp làm nóng cột sống.

Nhiều chị em "môi cá trê" vì xăm môi giá rẻ đón Tết

09:02:25 17/01/2025

Vừa qua, ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam, đã tiếp nhận nhiều trường hợp biến chứng nghiêm trọng cũng chính vì tâm lý nóng vội này.

Chơi vật tay, nam thanh niên gãy xương

08:56:48 17/01/2025

Ngày 16/1, Thạc sĩ - Bác sĩ nội trú Đặng Văn Hiếu, Khoa Phẫu thuật chấn thương chỉnh hình và y học thể thao, Bệnh viện E cho biết, khoa mới tiếp nhận trường hợp nam thanh niên 24 tuổi gãy xương vì chơi trò vật tay với bạn.

Nam thanh niên thoát nỗi ám ảnh 50-100 cơn động kinh mỗi ngày suốt 21 năm

08:54:45 17/01/2025

Từ khi sinh ra đến nay, suốt 21 năm, anh Đ. chịu nỗi đau đớn vì những cơn động kinh hành hạ, với tần suất ngày càng tăng và nghiêm trọng.

Đốt than sưởi ấm suốt đêm, một phụ nữ bị hôn mê

08:37:26 17/01/2025

Nữ bệnh nhân sử dụng bếp than để sưởi ấm trong phòng kín suốt đêm. Đến sáng, người nhà phát hiện nạn nhân bất tỉnh nên đã khẩn trương đưa đi cấp cứu.

Tập thể dục có vai trò gì với người bị hạ đường huyết?

20:19:14 16/01/2025

Người bị hạ đường huyết cần theo dõi sát sao phản ứng của cơ thể khi thực hiện các bài tập này. Nếu có dấu hiệu hạ đường huyết như chóng mặt, mệt mỏi, cần dừng tập ngay lập tức và ăn nhẹ để ổn định đường huyết.

Biến chứng của bệnh lý hô hấp nếu không được điều trị kịp thời

20:13:29 16/01/2025

Thời tiết lạnh của cuối năm tại TP.HCM, cộng với hệ miễn dịch suy yếu, đang tạo điều kiện cho bệnh viêm đường hô hấp trên bùng phát mạnh. Nhiều người bệnh chủ quan và tự điều trị, khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng.

Hai loại gia vị rẻ tiền trong bếp ngăn ngừa đột quỵ hiệu quả

20:11:25 16/01/2025

Trạng thái sức khỏe, thói quen ăn uống của những người này được nhóm nghiên cứu quan sát trong 8 năm. Các nhà nghiên cứu phát hiện người ăn ớt ít nhất 4 lần/1 tuần có nguy cơ tử vong vì tim mạch thấp hơn 40%.

Ai cần tiêm uốn ván chủ động?

20:05:09 16/01/2025

Ở một số bệnh nhân xuất hiện các cơn co cứng toàn thân kịch phát, với cường độ mạnh, những cơn đau làm cho bệnh nhân xanh tím và đe dọa ngừng thở. Các cơn này có thể lặp đi lặp lại, có thể là tự phát hoặc do kích thích dù là rất nhẹ.

8 loại thực phẩm tốt nhất cho sức khỏe mắt

20:00:24 16/01/2025

Khoai lang là thực phẩm giàu vitamin A, cần thiết cho sức khỏe giác mạc và thị lực. Bên cạnh đó, khoai lang còn chứa nhiều beta-carotene - tiền chất của vitamin A rất tốt cho sức khỏe mắt.

7 lợi ích sức khỏe của vitamin C

09:34:17 16/01/2025

Vitamin C (acid L-ascorbic) là một trong những loại vitamin có khả năng tăng cường miễn dịch. Vì cơ thể không tự sản xuất được chất chống oxy hóa này nên phải bổ sung từ thực phẩm giàu vitamin C.

Bị cảm lạnh nên làm gì để nhanh khỏi?

06:06:59 16/01/2025

Virus cảm sẽ xâm nhập vào cơ thể con người thông qua đường miệng, mắt và mũi. Ngoài ra, chúng còn có thể lây truyền nhanh chóng qua giọt bắn trong không khí mỗi lúc người bệnh ho; hắt hơi hoặc nói.