Cho trẻ dùng thuốc kháng sinh đúng cách

PV11:21 26/01/2021

Theo thống kê, Việt Nam là một trong những nước đứng đầu về tỷ lệ kháng kháng sinh. Thậm chí, đã xuất hiện những “siêu vi khuẩn” kháng hầu hết các loại thuốc kháng sinh hiện có. Đáng lo ngại, trẻ em là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Các hiệu thuốc xung quanh các phòng khám, bệnh viện tại Hà Nội khá đông khách. Trong số những khách hàng, không hiếm các mẹ đến để mua thuốc về sử dụng cho con.

Chị Lê Thị Truyền ở Hải Dương đưa con lên Hà Nội khám bệnh, bé được 15 tháng tuổi bị viêm amidan và viêm tai. Khi được hỏi mua thuốc gì cho con, chị Truyền lật giở đơn thuốc: “Tại vì kháng sinh toàn tên nước ngoài nên không nhớ nổi tên thuốc là gì, bác sĩ kê đơn thuốc về cũng đọc hướng dẫn sử dụng xem công dụng như thế nào đối với trẻ nhỏ nhưng xong lại quên”.

Quên tên thuốc là một chuyện, nhưng không ít mẹ cũng đã tự đi mua kháng sinh theo đơn thuốc cũ để trị bệnh cho con hoặc cậy nhờ tư vấn của người bán thuốc. Chính vì cho rằng, trị bệnh gì cũng cần kháng sinh nên không ít bà mẹ tự ý mua kháng sinh cho con uống.

“Do thói quen của người dân nói chung nên việc sử dụng kháng sinh khá dễ dãi, đối với trẻ em tình trạng sử dụng kháng sinh còn nhiều hơn nữa”- Ths. BS Vũ Thị Thúy Lan – nguyên trưởng khoa Hô hấp Nhi – Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn Hà Nội, Phụ trách phòng khám Nhi Cây Thông xanh – thuộc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Phát triển cộng đồng RTCCD nhận định.

Việc tự ý sử dụng kháng sinh để điều trị cho các bé có thể mang đến những nguy cơ đối với sức khỏe của trẻ, đầu tiên là chữa sai cách nên bệnh không khỏi, thậm chí còn làm cho trẻ mệt thêm như bệnh cúm A do virus chẳng hạn. Mỗi nhóm thuốc sẽ chữa cho các bệnh khác nhau như hô hấp, đường ruột, tiết niệu… nếu không biết sẽ sử dụng nhầm, có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.

Video đang HOT

Ths.BS Vũ Thị Thúy Lan hướng dẫn cha mẹ chăm sóc con nhỏ.

Theo BS Vũ Thị Thúy Lan: “Sử dụng kháng sinh không đúng cách về lâu dài ảnh hưởng đến tai, thận, răng, lợi, xương của trẻ. Nghiêm trọng nhất là tình trạng kháng kháng sinh, nhiều trẻ bị viêm phổi phải thay tới vài loại kháng sinh mà không khỏi bệnh, cuối cùng các bác sĩ đã phải phối hợp nhiều loại thuốc với nhau để điều trị”.

Do việc lạm dụng kháng sinh ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ nên trong trường hợp phải điều trị bằng kháng sinh thì các bậc cha mẹ phải tuân thủ các nguyên tắc như: Sử dụng đúng thuốc, đúng liều, đúng thời gian và đúng cách. Việc sử dụng kháng sinh theo hướng dẫn của thầy thuốc cũng rất quan trọng và trong quá trình điều trị kháng sinh của trẻ, bố mẹ cũng phải theo dõi cẩn thận xem có tác dụng phụ hay không, có cần điều chỉnh phác đồ hay không?…

Bác sĩ Vũ Thị Thúy Lan đưa ra lời khuyên để các con có thể phát triển khỏe mạnh hơn mà không phải lo lắng tới việc phải dùng kháng sinh: “Các bậc cha mẹ nên đặc biệt tới việc chăm sóc toàn diện về thể chất, bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, vận động khoa học, chú trọng phát triển nâng cao nhận thức trí tuệ và sử dụng thuốc đúng cách”./.

Hệ lụy từ sử dụng kháng sinh bừa bãi

Việc sử dụng bừa bãi và lạm dụng thuốc kháng sinh để điều trị bệnh cho con người và vật nuôi đã khiến vi khuẩn đề kháng với kháng sinh trỗi dậy.

Các chuyên gia cảnh báo, con người sẽ đối mặt với tương lai "không còn thuốc chữa" nếu như vẫn tiếp tục lạm dụng kháng sinh.

Tình trạng vi khuẩn kháng kháng sinh khiến việc điều trị khó khăn, phức tạp hơn

Kháng kháng sinh ngày càng tăng

Khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực - Chống độc người lớn, Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới TPHCM đang điều trị cho ông N.N.C. (56 tuổi, ngụ Bình Thuận) nhiễm nhiều virus kháng thuốc nghiêm trọng. Bệnh nhân nhập viện do bị sốt, tiêu chảy kéo dài không rõ nguyên nhân.

Bác sĩ Dư Lê Thanh Xuân, người trực tiếp điều trị, cho biết, dù bệnh nhân đã được điều trị bằng kháng sinh phổ rộng nhưng tình trạng ngày càng diễn tiến nặng, phải đặt nội khí quản, thở máy. Kết quả cấy vi sinh cho thấy, bệnh nhân nhiễm vi trùng đa kháng bắt buộc phải sử dụng kháng sinh rất mạnh là Carbabenem - kháng sinh phổ rộng có thể điều trị các tác nhân đa kháng hiện nay.

Tuy nhiên, sau một thời gian, bệnh nhân lại nhiễm một vi trùng đa kháng nguy hiểm khác là Pseudomonas, phải sử dụng kháng sinh chuyên biệt. "Thông thường khi sử dụng đến kháng sinh chuyên biệt, bệnh nhân sẽ phục hồi sau 7-10 ngày nhưng trường hợp này mất đến 25 ngày mới có kết quả", bác sĩ Xuân cho hay.

Theo bác sĩ Dư Lê Thanh Xuân, đây không phải là trường hợp đặc biệt bệnh nhân nhiễm cùng lúc nhiều vi trùng kháng thuốc mà BV Bệnh nhiệt đới tiếp nhận. Trung bình cứ 10 ca nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng từ tuyến dưới chuyển lên sẽ có 5 ca nhiễm vi trùng đa kháng thuốc.

Bác sĩ CK2 Nguyễn Thanh Trường, Phó Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới TPHCM, cho biết, tỷ lệ kháng thuốc tại BV ở mức 30%-40% và đã xuất hiện một vài trường hợp kháng cả colistin - một trong những kháng sinh thế hệ mới nhất hiện nay. Đặc biệt, từ đầu năm 2020 đến nay đã có 147 trường hợp có vi khuẩn đa kháng thuốc. Các vi khuẩn siêu kháng, đa kháng thường gặp là Acinetobacter, Pseudomonas, E.Coli... Đây là những vi khuẩn kháng với cả thế hệ mới của kháng sinh dòng Carbapenem.

Tương tự, tại BV Chợ Rẫy, nghiên cứu từ năm 2016-2018 cho thấy có 5 loại vi khuẩn thường gặp và có tỷ lệ kháng kháng sinh cao nhất là A.baumannii, E.Coli, S.aureus, K.pneumoniae, P.aeruginosa. Trong đó, vi khuẩn A.baumannii kháng hầu hết các loại kháng sinh, kháng luôn cả kháng sinh dòng Carbapenem và chỉ còn nhạy cảm với Colistin. Đáng lo ngại hơn, tỷ lệ đề kháng này đang tăng dần, đến năm 2018 những vi khuẩn này đã kháng trên 90% với hầu hết các kháng sinh.

Trong khi đó, qua một số khảo sát, nghiên cứu tại BV Bạch Mai cho thấy, tình trạng kháng kháng sinh đang tăng cao một cách đáng báo động. PGS-TS Nguyễn Văn Chi, Phụ trách Khoa Cấp cứu A9, cho biết, những năm trước tỷ lệ bệnh nhân kháng kháng sinh từ tuyến dưới chỉ gặp vài ca, nhưng đến nay nhiều ca chuyển từ tuyến dưới lên BV Bạch Mai khi được cấy vi khuẩn ngay lúc mới tiếp nhận đã phát hiện vi khuẩn kháng thuốc. Như vậy, tình trạng bệnh nhân kháng thuốc xảy ra ở nhiều bệnh viện chứ không chỉ ở các trung tâm lớn.

Theo báo cáo toàn cầu về kháng thuốc của WHO được tổng hợp từ 114 quốc gia cho thấy, người bệnh phải nằm viện lâu hơn và tỷ lệ tử vong tăng lên ở tất cả các nhóm tuổi. Tại châu Âu, số ngày nằm viện của bệnh nhân tăng 2,5 triệu ngày, tỷ lệ tử vong 25.000 người/năm.

Ở Thái Lan, tăng hơn 3,2 triệu ngày nằm viện và tử vong 38.000 người/năm. Ở Mỹ có khoảng 2 triệu người mắc bệnh nhiễm khuẩn và tử vong 23.000 người/năm. Ước tính đến năm 2050, tỷ lệ tử vong do siêu vi khuẩn kháng thuốc có thể lên đến 10 triệu người/năm.

Cần kiểm soát chặt

Chỉ ra nguyên nhân của tình trạng kháng thuốc đang ngày càng gia tăng, TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM, Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới, cho rằng, tại Việt Nam, tình trạng mua bán, sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi là nghiêm trọng nhất.

Nghiên cứu cho thấy có hơn 50% thuốc sử dụng cho người tại Việt Nam là kháng sinh. Cứ 100 loại thuốc được bán ra thì có đến 50 loại kháng sinh, khoảng 90% người dân tự ý mua thuốc kháng sinh để sử dụng mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó vẫn còn tình trạng bác sĩ kê đơn thuốc không hợp lý, nhất là khu vực phòng khám tư nhân và một số BV công lập không thành lập các bộ phận kiểm soát sử dụng kháng sinh.

Theo GS-TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, kháng sinh ra đời là bước ngoặt trong y học để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Hiện nay, kháng sinh không chỉ được sử dụng trong điều trị cho con người mà còn được sử dụng rộng rãi trong chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản nhằm mục đích trị bệnh và kích thích tăng trưởng. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh không hợp lý, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không cần thiết đã làm gia tăng tình trạng kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh.

Thực tế, việc đầu tư, nghiên cứu cho ra đời các kháng sinh mới đã giảm trong nhiều thập niên, dẫn đến sự thiếu hụt các kháng sinh có hiệu quả điều trị các bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn đa kháng thuốc. "Kháng thuốc và xu hướng gia tăng kháng thuốc đã và đang trở thành một nguy cơ lớn cho nhân loại, là mối hiểm họa đối với sự sống còn của con người, với sức khỏe cộng đồng, với kinh tế - thương mại và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia, làm giảm hiệu quả của các phương pháp điều trị kinh điển", Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.

Tại Việt Nam, kháng thuốc ngày càng trở nên nguy hiểm đối với sức khỏe người dân và cả nền kinh tế do việc sử dụng kháng sinh ngày càng tăng và thiếu kiểm soát trong y tế cũng như trong chăn nuôi. Việc sử dụng kháng sinh bừa bãi cho cả con người và vật nuôi đang là thực trạng đáng báo động tại Việt Nam.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp Việt Nam vào nhóm các nước có tỷ lệ sử dụng kháng kháng sinh cao trên thế giới. Trong khi nhiều quốc gia phát triển sử dụng kháng sinh thế hệ thứ nhất vẫn hiệu quả, Việt Nam phải dùng tới kháng sinh thế hệ thứ 3, thứ 4. Từ thực tế này, TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu khuyến cáo, cần phải có kế hoạch quản lý sử dụng kháng sinh trước khi quá muộn.

"Mọi người trong cộng đồng cần tham gia vào làm chậm quá trình đề kháng kháng sinh để thế hệ chúng ta và con cháu chúng ta còn kháng sinh hiệu quả khi mắc bệnh nhiễm trùng. Dự báo, đến năm 2050, mỗi năm trên toàn cầu sẽ có khoảng 10 triệu người chết liên quan đến kháng thuốc, do đó chúng ta phải hành động ngay hôm nay, đặc biệt là quản lý việc sử dụng kháng sinh", TS Vĩnh Châu cảnh báo.

Nguy cơ kháng kháng sinh từ thực phẩm Theo GS Nguyễn Gia Bình không chỉ có tình trạng kháng kháng sinh do sử dụng thuốc bữa bãi khi ốm đau mà tình trạng hiện nay thì kháng kháng sinh còn len lỏi trong cả bữa cơm. Bệnh nhân điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực, BV Bạch Mai. Hội nghị khoa học toàn quốc lần thứ IX ngày 26 -...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tìm thấy thi thể nữ tài xế, xuyên đêm trục vớt ô tô rơi sông Đồng Nai01:29

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Tàu chiến Mỹ quay lại căn cứ Ream ở Campuchia sau 8 năm08:24

Công an Đakrông xuyên đêm mưa rét bắt 2 đối tượng vận chuyển hàng cấm03:00

Ông Trump đã mời ông Tập Cận Bình dự lễ nhậm chức?08:02

Hạ viện Mỹ thông qua dự luật quốc phòng trị giá 883,7 tỉ USD09:43

Vụ cướp giả cảnh sát hình sự: Dàn dựng ly kỳ như phim hành động09:21

Tổng thống Hàn Quốc quyết 'chiến đấu đến cùng'09:00

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Dấu hiệu cơ thể thiếu Omega-3

12:04:50 18/12/2024

Omega-3 không chỉ tốt cho da, giúp ngủ ngon hơn, giúp trí não phát triển mà còn tác dụng giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, giảm mỡ máu trong gan. Việc bổ sung Omega-3 cho cơ thể là cần thiết.

5 thói quen cần tránh trong mùa lạnh để không hại xương khớp

11:42:35 18/12/2024

Để đảm bảo hệ thống xương khớp khỏe mạnh trong mùa Đông và dự phòng những bệnh lý xương khớp, chúng ta nên tránh một số thói quen.

4 món canh rất tốt cho người bệnh tiểu đường

11:12:35 18/12/2024

Đái tháo đường (tiểu đường) là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, đặc trưng bởi tình trạng tăng đường huyết. Việc lựa chọn thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát đường huyết, vì vậy người bệnh cần tìm hiểu kỹ trước khi...

Bệnh nhiệt đới bị lãng quên?

10:00:59 18/12/2024

Hiện 19/54 quốc gia châu Phi ghi nhận bệnh đậu mùa khỉ. Trung Phi, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch bệnh, chiếm 85,7% số ca bệnh và 99,5% số ca tử vong toàn châu lục.

Sự nguy hiểm của hút thuốc lá thụ động

09:25:11 18/12/2024

Kết quả này cho thấy ý thức tuân thủ quy định cấm hút thuốc trong cộng đồng đã có chuyển biến tích cực, đây cũng là một trong những kết quả bền vững trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại nước ta.

7 chiến lược giữ sức khỏe vào mùa đông, ai cũng cần

09:22:39 18/12/2024

Để khiến bản thân muốn uống nước, hãy mua một chai nước đẹp và thêm vài miếng chanh. Vào những ngày lạnh, hãy bổ sung nước bằng cách nhấm nháp nước hầm xương và trà thảo mộc.

Cách giảm triệu chứng bệnh cúm không dùng thuốc cho phụ nữ mang thai

09:20:12 18/12/2024

Do đó, khi thai phụ có những triệu chứng nghi ngờ mắc cúm cần đi khám ngay để được bác sĩ hướng dẫn chăm sóc điều trị cụ thể, không được tự ý dùng thuốc tránh gây hại cho cả mẹ và thai nhi.

Vaccine ung thư có giúp ngăn mắc bệnh?

09:08:11 18/12/2024

Công nghệ mRNA được ưa chuộng trong lĩnh vực ung thư học và nhiều nước cũng đang trong quá trình nghiên cứu vaccine ung thư dựa trên công nghệ này.

Polyp dạ dày có nguy hiểm không?

09:06:11 18/12/2024

Tùy theo người bệnh bị mắc loại polyp nào mà mức độ nguy hiểm sẽ khác nhau. Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó tùy thuộc vào loại polyp.

7 lý do nên bổ sung quả bơ vào bữa sáng

09:00:16 18/12/2024

Quả bơ chứa chất chống oxy hóa, bao gồm vitamin C và E và các hợp chất như phytosterol và polyphenol, giúp giảm viêm trong cơ thể. Viêm mãn tính liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm viêm khớp, bệnh tim và rối loạn chuyển hóa.

Rối loạn đông máu do bị rắn cắn

08:53:33 18/12/2024

Ngay khi tiếp nhận người bệnh, các bác sĩ đã tiến hành điều trị theo phác đồ chống độc đặc hiệu bằng huyết thanh kháng nọc rắn lục. Hiện tại, sức khỏe người bệnh ổn định, kết quả xét nghiệm máu trở về chỉ số bình thường.

Súp lơ - thuốc bổ rẻ tiền giúp khỏe thận mạnh gân cốt

08:45:47 18/12/2024

Súp lơ không chỉ là loại rau ăn ngon nhiều dinh dưỡng mà còn được sử dụng chữa một số chứng bệnh như cơ thể suy nhược, người mắc các bệnh tiêu hóa về ăn kém, chán ăn.