Chó nghiệp vụ chuyên đánh hơi nCoV

Khách đến sân bay Helsinki có thể có kết quả “xét nghiệm nCoV” mà không cần dùng tăm bông ngoáy mũi, nhờ một con chó chuyên đánh hơi virus.

Trong vài tháng qua, nhiều sân bay quốc tế đã áp dụng các phương pháp khác nhau để xác định hành khách có nhiễm Covid-19 hay không, bao gồm xét nghiệm nước bọt hoặc dịch mũi và đo thân nhiệt. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu ở Phần Lan cho rằng sử dụng khả năng đánh hơi của chó là phương pháp rẻ tiền, nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Sau khi hạ cánh xuống sân bay, hành khách sẽ được mời lấy giấy lau cổ để thu thập mẫu mồ hôi và để vào một cái hộp. Đằng sau bức tường, một người huấn luyện chó sẽ đặt cái hộp bên cạnh những lon chứa mùi khác và để một chú chó bắt đầu công việc.

Một trong số những con chó được huấn luyện để phát hiện người nhiễm Covid-19 tại sân bay Helsinki. Ảnh: Reuters.

Các nhà nghiên cứu cho hay chó có thể phát hiện bệnh nhân nhiễm nCoV trong 10 giây và cả quá trình chỉ mất một phút. Nếu nó phát hiện mẫu dương tính, hành khách sẽ được đưa tới trung tâm y tế của sân bay để xét nghiệm miễn phí.

Chó nổi tiếng là loài có khứu giác nhạy bén, từ lâu được sử dụng ở sân bay để đánh hơi bom, ma túy và các loại hàng lậu khác trong hành lý. Chúng cũng có thể phát hiện những bệnh như ung thư hay sốt rét. Vì vậy, trong bối cảnh Covid-19 bùng phát, huấn luyện chó để phát hiện nCoV là một lựa chọn hợp lý, theo Anna Hielm-Bjorkman, nhà nghiên cứu ở đại học Helsinki, người theo dõi cuộc thử nghiệm huấn luyện chó.

“Chúng có vẻ đang làm rất tốt”, cô nói. Trong giai đoạn đầu, những con chó có khả năng đánh hơi thấy virus ở người không có triệu chứng hoặc trước khi triệu chứng xuất hiện. Chúng phát hiện virus ở giai đoạn sớm hơn so với xét nghiệm PCR, công cụ chẩn đoán Covid-19 phổ biến nhất hiện nay.

Hồi tháng 7, các nhà nghiên cứu ở Đại học Thú y Hannover tại Đức cũng phát hiện sau một tuần huấn luyện, chó có thể phân biệt mẫu nước bọt của người nhiễm nCoV với mẫu của người không bị nhiễm với tỷ lệ thành công 94%.

Chó dường như không dễ bị nhiễm nCoV. Các loài động vật khác như mèo có vẻ dễ nhiễm hơn. Không có bằng chứng cho thấy chó phát triển bất kỳ triệu chứng nào hoặc có thể truyền virus sang người hay động vật khác.

Chó đánh hơi được huấn luyện để nhận biết mùi của virus, phát hiện virus bằng cách ngửi mẫu nước tiểu hoặc mồ hôi, theo khoa thú y Đại học Helsinki. Hielm-Bjorkman cho hay cô và nhóm nghiên cứu đã huấn luyện để chó kêu lên ngay khi chúng ra một mẫu dương tính và đương nhiên là “thưởng ngay cho chúng nữa”. Khi phát hiện mẫu âm tính, chúng sẽ không có biểu hiện gì và chuyển sang đánh hơi mẫu tiếp theo.

Wise Nose, một tổ chức Phần Lan chuyên phát hiện mùi hương, đã hợp tác với khoa để huấn luyện 16 con chó, trong đó 4 con bắt đầu làm việc ở sân bay Helsinki tuần này. 6 con đang huấn luyện, những con khác không thể làm việc trong môi trường ồn ào.

“Mọi con chó đều có thể được huấn luyện để phát hiện nCoV, nhưng không phải con nào cũng làm việc được ở sân bay”, Virpi Perala, đại diện của Evidensia, mạng lưới các bệnh viện và phòng khám thú y tài trợ cho giai đoạn đầu thử nghiệm, nói.

Các nhà nghiên cứu cũng đồng tình với ý kiến này. Nhưng chính xác là chó đánh hơi thấy gì khi phát hiện ra nCoV lại là câu hỏi có thể mất hàng triệu USD nghiên cứu để trả lời, theo Hielm-Bjorkman.

“Chúng tôi biết chúng đánh hơi như thế nào, đương nhiên là ngửi, nhưng chúng tôi không biết chúng đánh hơi thấy gì”, cô nói. “Nếu tìm hiểu được, chúng ta có thể huấn luyện hàng nghìn con chó khắp thế giới”.

Các nhà khoa học Mỹ đang tìm hiểu phải chăng người nhiễm nCoV tiết ra một chất đặc trưng nào đó mà chó có thể phát hiện được. Một nghiên cứu của Pháp công bố hồi tháng 6 cho biết tìm thấy “bằng chứng có khả năng lớn” là mồ hôi của người nhiễm nCoV có mùi khác biệt mà chó có thể cảm nhận được.