Chó có thể phát hiện người nhiễm Covid-19 cực nhanh sau vài ngày tập luyện

Theo dõi VGT trên

Các nhà nghiên cứu của một nghiên cứu mới cho biết chó có thể đánh hơi chính xác virus sau khi tập luyện chỉ vài ngày.

Chó có thể phát hiện người nhiễm Covid-19 cực nhanh sau vài ngày tập luyện - Hình 1

Các nhà nghiên cứu của một nghiên cứu mới cho biết chó có thể đánh hơi chính xác virus SARS-CoV-2 sau khi tập luyện chỉ vài ngày – ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Các quy trình kiểm tra Covid-19 rất phức tạp và mất nhiều thời gian. Để khắc phục vấn đề này, các nhà khoa học đã cố gắng tìm những cách tốt hơn và dễ hơn để phát hiện sự hiện diện của virus trong cơ thể người.

Một số nhà khoa học đã tìm hiểu về người bạn tốt nhất của con người, những chú chó, những người bạn đồng hành của chúng ta từ thời cổ đại.

Chó có thể là trợ tá đắc lực trong cuộc chiến chống Covid-19?

Các nhà nghiên cứu đã có thể trả lời rằng “có thể”. Từ một nghiên cứu mới cho thấy có thể huấn luyện những con chó đánh hơi – dùng trong y học, để phát hiện những người bị nhiễm Covid-19 một cách nhanh chóng và chính xác hơn.

Nhanh chóng, chính xác và không xâm lấn

Theo các nhà nghiên cứu từ Đại học California, Santa Barbara ở Mỹ, kết quả nổi bật nhất là các nghiên cứu đã chứng minh rằng chó có thể xác định những người dương tính với SARS-CoV-2 (virus gây ra bệnh Covid-19).

Không chỉ vậy, các chú khuyển còn có thể thực hiện nó một cách không xâm lấn, nhanh hơn và chính xác bằng hoặc hơn – so với xét nghiệm thông thường, theo The Health Site.

Trong quá trình nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã thấy một con chó đã đánh hơi thấy 2 người nhiễm Covid-19 – mà các xét nghiệm không thể phát hiện.

Thế rồi chỉ 2 tuần sau, cả 2 người này đều phải nhập viện vì nhiễm Covid-19, theo The Health Site.

Chó có thể phát hiện người nhiễm Covid-19 cực nhanh sau vài ngày tập luyện - Hình 2

Độ chính xác từ 83% đến 100% – ẢNH: SHUTTERSTOCK

Vũ khí chính là khứu giác nhạy cảm của chó

Điều kỳ diệu nằm ở khứu giác của chó, giúp chó có khả năng phát hiện các phân tử ở nồng độ cực nhỏ – “1 phần nghìn nghìn tỉ, so với 1 phần tỉ đối ở con người”, tức là độ nhạy gấp 1 triệu lần so với con người, theo bài báo đăng trên tạp chí y khoa – Journal of Osteopathic Medicine , theo The Health Site.

Hơn nữa, với 125 – 300 triệu tế bào khứu giác và 1/3 bộ não của chó dành cho việc giải thích mùi, những con chó được trang bị tốt khả năng đánh hơi các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi – chỉ ra sự hiện diện của Covid-19, các nhà nghiên cứu cho biết, theo The Health Site.

Độ chính xác từ 83% đến 100%

Mặc dù bản thân virus không có mùi, nhưng 18 con chó được chọn cho nghiên cứu đã phát hiện được các sản phẩm trao đổi chất mà những người dương tính với Covid-19 bài tiết qua tuyến mồ hôi của họ, với độ chính xác từ 83% đến 100%, chỉ sau 4 ngày được huấn luyện, theo The Health Site.

Trong khi đó, một nghiên cứu khác do một nhóm nghiên cứu của Đức đã sử dụng 8 con chó đánh hơi.

Nhóm đã huấn luyện những con chó này trong một tuần và sau đó cho đánh hơi 1.012 mẫu nước bọt hoặc dịch tiết khí quản.

Nghiên cứu đã sử dụng các mẫu dương tính của những người bệnh nặng và mẫu âm tính từ những người không có triệu chứng.

Kết quả cho thấy tỷ lệ phát hiện trung bình là 94%, với độ nhạy – là khả năng phát hiện dương tính thực sự – từ 67,9% đến 95,2%, và độ đặc hiệu – là khả năng phát hiện âm tính thực sự là 92,4% đến 98,9%, theo The Health Site.

Phải chăng đây là 'vũ khí bí mật' giúp một số người miễn nhiễm Covid-19?

Các nhà khoa học khẳng định, hóa ra bị cảm lạnh thông thường - có thể giúp một số người khỏi bị nhiễm Covid-19, theo Mirror .

Phải chăng đây là vũ khí bí mật giúp một số người miễn nhiễm Covid-19? - Hình 1

Câu hỏi bí ẩn vẫn chưa có lời giải đáp là tại sao một số người dường như miễn nhiễm với Covid-19 - ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Câu hỏi bí ẩn vẫn chưa có lời giải đáp

Câu hỏi bí ẩn vẫn chưa có lời giải đáp là tại sao một số người dường như miễn nhiễm với Covid-19, mặc dù họ sống chung với người nhiễm bệnh?

Có thể có nhiều lời giải thích khác nhau cho bí ẩn này, nhưng một số chuyên gia đang bắt đầu nghiêng về thực tế rằng cơ thể những người này đã phát triển một số kháng thể nhất định.

Mặc dù từ "virus Corona" mới được sử dụng rộng rãi gần đây, nhưng thực sự vius Corona đã tồn tại từ rất lâu.

Cảm lạnh thông thường có thể do virus Corona - không phải Covid-19, mà là do virus Corona cùng họ gây ra.

Mọi người thường xuyên bị nhiễm các loại virus Corona khác nhau, thường là 4 loại đã có từ trước khi Covid-19 ra đời.

Và chính những virus Corona này, có thể là nguyên nhân đằng sau việc một số người không hề hấn gì với Covid-19, theo Mirror .

Vắc xin ngừa Covid-19 vừa về Việt Nam công hiệu ra sao?

Và có một giả thuyết cho rằng các kháng thể được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch trong quá trình nhiễm các virus Corona cảm lạnh thông thường, có thể bảo vệ chống lại Covid-19.

Điều này có thể giải thích tại sao một số người dường như miễn nhiễm với Covid-19 như các nhà khoa học tại University College London và Viện Francis Crick (Anh), khẳng định.

Phải chăng đây là vũ khí bí mật giúp một số người miễn nhiễm Covid-19? - Hình 2

Và có một giả thuyết cho rằng các kháng thể được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch trong quá trình nhiễm các virus Corona cảm lạnh thông thường, có thể bảo vệ chống lại Covid-19. - ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Theo các nhà nghiên cứu này, Covid-19 có thể được ngăn chặn bằng các kháng thể do hệ miễn dịch tạo ra - trong khi chống lại cảm lạnh thông thường do những loại virus Corona khác gây ra.

Chúng tồn tại trong máu một thời gian và trong trường hợp tái nhiễm với một loại virus Corona mới, chúng có thể đối phó với virus, theo Mirror .

Phát hiện một số người có kháng thể kháng Covid-19 trong máu

Các nhà nghiên cứu đã có một khám phá quan trọng khi họ phát hiện ra rằng một số người, đặc biệt là trẻ em, có kháng thể kháng Covid-19 trong máu của chúng, mặc dù chúng chưa bao giờ bị nhiễm Covid-19.

Các kháng thể này dường như là kết quả của việc tiếp xúc càng nhiều với các virus Corona gây ra cảm lạnh thông thường - nhưng có cấu trúc tương tự Covid-19, theo Mirror .

Theo trưởng nhóm nghiên cứu, tiến sĩ Kevin Ng, nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ em có nhiều kháng thể trong máu hơn người lớn. Chủ yếu là nhóm tuổi từ 6 đến 16 tuổi.

"Nguyên nhân là vì trẻ em thường xuyên tiếp xúc với các virus Corona khác. Đó cũng là câu trả lời cho việc tại sao trẻ em ít có nguy cơ nhiễm Covid-19 hơn", tiến sĩ Kevin Ng nói.

Các nhà nghiên cứu tập trung vào các kháng thể bao quanh các phần của protein - mà các loại virus Corona đều có, và qua phần đó chúng xâm nhập vào tế bào.

Lô vắc xin Covid-19 vừa về Việt Nam trị giá bao nhiêu tiền?

Các protein trông hơi khác nhau đối với mỗi loại virus Corona, nhưng đều có một điểm giống nhau - gọi là tiểu đơn vị S2.

Các kháng thể, được hình thành bởi các tế bào lympho B, cũng nhắm vào bộ phận này. Chúng không phân biệt được loại virus Corona, nhưng sẽ tấn công ngay khi nhận ra phần này của virus.

Tiến sĩ Kevin Ng, giải thích: "Phát hiện này có thể giúp ích trong việc sản xuất vắc xin chống lại một số loại virus Corona, cũng như SARS-CoV-2 và bất kỳ chủng đại dịch nào khác", theo Mirror .

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cháy quán cà phê 11 người tử vong: Lời khai của nghi phạmCháy quán cà phê 11 người tử vong: Lời khai của nghi phạm
05:59:17 19/12/2024
Nam thanh niên tử vong trong tư thế treo cổ vào lan can cầu ở Tiền GiangNam thanh niên tử vong trong tư thế treo cổ vào lan can cầu ở Tiền Giang
11:45:26 19/12/2024
Cháy lớn nhà 4 tầng cho thuê trọ ở TPHCM, 2 người tử vongCháy lớn nhà 4 tầng cho thuê trọ ở TPHCM, 2 người tử vong
09:43:21 20/12/2024
Hiện trường vụ cháy quán 'Hát cho nhau nghe' khiến 11 người chết ở Hà NộiHiện trường vụ cháy quán 'Hát cho nhau nghe' khiến 11 người chết ở Hà Nội
09:04:02 19/12/2024
Nhân chứng và camera ghi hình ảnh kẻ đổ xăng phóng hỏa quán ở Phạm Văn ĐồngNhân chứng và camera ghi hình ảnh kẻ đổ xăng phóng hỏa quán ở Phạm Văn Đồng
06:05:34 19/12/2024
Vụ bác sĩ làm việc trên xe lăn bị điều chuyển: 2 tháng chưa được nhận lươngVụ bác sĩ làm việc trên xe lăn bị điều chuyển: 2 tháng chưa được nhận lương
08:49:23 20/12/2024
Tìm cách giải cứu khỉ mắc bẫy "hàm của quỷ" trên núi Sơn TràTìm cách giải cứu khỉ mắc bẫy "hàm của quỷ" trên núi Sơn Trà
23:02:41 19/12/2024
Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy quán ăn kết hợp nhà trọ ở TP Hồ Chí MinhKhẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy quán ăn kết hợp nhà trọ ở TP Hồ Chí Minh
14:51:19 20/12/2024

Tin đang nóng

Cái chết chấn động showbiz: Minh tinh 22 tuổi nghi sát hại chồng đại gia U80 sau 3 tháng cưới, phán quyết cuối cùng gây phẫn nộCái chết chấn động showbiz: Minh tinh 22 tuổi nghi sát hại chồng đại gia U80 sau 3 tháng cưới, phán quyết cuối cùng gây phẫn nộ
19:51:53 20/12/2024
Phương Lan tiết lộ thông tin sốc căn nhà được gia đình Phan Đạt tặng trong lễ cưới?Phương Lan tiết lộ thông tin sốc căn nhà được gia đình Phan Đạt tặng trong lễ cưới?
22:30:02 20/12/2024
Anh Đức lên tiếng đáp trả khi vợ bị chỉ trích thái độAnh Đức lên tiếng đáp trả khi vợ bị chỉ trích thái độ
19:47:37 20/12/2024
Gặp "người hùng" kéo hơn 10 người băng qua ban công, thoát nạn trong đám cháy dữ dội tại TP.HCM: "Bản năng thì mình làm vậy"Gặp "người hùng" kéo hơn 10 người băng qua ban công, thoát nạn trong đám cháy dữ dội tại TP.HCM: "Bản năng thì mình làm vậy"
19:11:17 20/12/2024
Rủ đồng nghiệp mua vé số, không ngờ cả hai trúng độc đắc hơn 17 tỷ đồngRủ đồng nghiệp mua vé số, không ngờ cả hai trúng độc đắc hơn 17 tỷ đồng
22:09:31 20/12/2024
Đàm Vĩnh Hưng đổi luật sư, tiếp tục vụ kiện tỉ phú GerardĐàm Vĩnh Hưng đổi luật sư, tiếp tục vụ kiện tỉ phú Gerard
21:21:29 20/12/2024
Nhan sắc thật của Triệu Lệ Dĩnh khiến 60 triệu người sốc nặngNhan sắc thật của Triệu Lệ Dĩnh khiến 60 triệu người sốc nặng
19:28:21 20/12/2024
Nạn nhân mặt ám khói bò lên khe tường 30cm thoát thân khỏi đám cháy: Chậm vài giây chắc tôi mắc kẹtNạn nhân mặt ám khói bò lên khe tường 30cm thoát thân khỏi đám cháy: Chậm vài giây chắc tôi mắc kẹt
19:12:37 20/12/2024

Tin mới nhất

Hai lao động Việt tử nạn trong vụ cháy lớn ở nhà máy tại Đài Loan

Hai lao động Việt tử nạn trong vụ cháy lớn ở nhà máy tại Đài Loan

22:17:28 20/12/2024
Một nhà máy chế biến thực phẩm tại Đài Loan (Trung Quốc) cháy lớn, khiến 9 người tử vong, trong đó có 2 nạn nhân là người Việt.
Cháy nhà 16 người thương vong: Tiếng cầu cứu trong khói đen, có ca nhảy lầu

Cháy nhà 16 người thương vong: Tiếng cầu cứu trong khói đen, có ca nhảy lầu

22:11:58 20/12/2024
Lúc tôi mở cửa, chỉ thấy một màu khói đen từ dưới bốc lên. Bạn ở phòng kế bên phát hiện cháy cũng chạy ra ngoài, rồi nhảy xuống đất... , nạn nhân vụ cháy nhà khiến 16 người thương vong ở TPHCM kể.
Xử lý nghiêm người đứng đầu nếu để học sinh vi phạm giao thông

Xử lý nghiêm người đứng đầu nếu để học sinh vi phạm giao thông

21:47:56 20/12/2024
Tùy mức độ vi phạm Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ của học sinh, người đứng đầu và tập thể đơn vị, giáo viên sẽ bị nhắc nhở, phê bình, hạ xếp loại hoặc nặng hơn là không xét thi đua.
Người hùng cứu gần 10 nạn nhân vụ cháy nhà trọ ở TPHCM

Người hùng cứu gần 10 nạn nhân vụ cháy nhà trọ ở TPHCM

21:17:05 20/12/2024
Đến trưa 20/12, các đơn vị nghiệp vụ Công an TPHCM vẫn đang phối hợp cùng Công an quận Tân Bình tổ chức khám nghiệm hiện trường, điều tra nguyên nhân vụ cháy nhà trọ làm nhiều người thương vong.
Vụ 3 học sinh chạy ra đường cầu cứu: "Mẹ ơi! con hối hận lắm"

Vụ 3 học sinh chạy ra đường cầu cứu: "Mẹ ơi! con hối hận lắm"

19:35:47 20/12/2024
Cậu học trò lớp 6 tại Đắk Lắk tỏ ra hối hận khi nằm trên giường bệnh với bàn tay không còn lành lặn, cơ thể chi chít các vết thương từ vụ nổ do tự chế tạo pháo.
Xe cấp cứu hết hạn đăng kiểm vẫn đi chở bệnh nhân

Xe cấp cứu hết hạn đăng kiểm vẫn đi chở bệnh nhân

09:37:47 20/12/2024
Mặc dù xe cấp cứu hết hạn đăng kiểm 2 tháng, nhưng Trung tâm cấp cứu 115 Khánh Hòa vẫn để tài xế điều khiển ô tô đi đón bệnh nhân.
Cháy lớn tại Hoàng Mai, nhiều xe chữa cháy được huy động

Cháy lớn tại Hoàng Mai, nhiều xe chữa cháy được huy động

09:23:17 20/12/2024
Người dân phát hiện đám cháy nhanh chóng nhờ mùi khét nồng nặc, tuy nhiên lại khó dập tắt bước đầu do lửa bùng lên nhanh và mạnh, nếu tiếp cận không có đồ bảo hộ sẽ nguy hiểm.
Khởi tố người Hàn Quốc gây tai nạn ở Hòa Bình khiến người đi cùng tử vong

Khởi tố người Hàn Quốc gây tai nạn ở Hòa Bình khiến người đi cùng tử vong

08:41:22 20/12/2024
Điều khiển xe mô tô đi trên đường ở Hòa Bình, ông Hong Soek Joo (quốc tịch Hàn Quốc) không quan sát, không làm chủ tốc độ dẫn đến gây tai nạn khiến người đi cùng tử vong.
Dịch bệnh bí ẩn ở Congo lộ diện: TPHCM đã điều trị hàng chục ca "nhập khẩu"

Dịch bệnh bí ẩn ở Congo lộ diện: TPHCM đã điều trị hàng chục ca "nhập khẩu"

06:41:10 20/12/2024
Từ đầu năm, bệnh viện chuyên khoa Truyền nhiễm tuyến cuối tại TPHCM đã điều trị hàng chục ca bệnh sốt rét từ nước ngoài về, trong đó đa phần ở châu Phi.
50 hộ dân gấp rút di tản vì sạt lở đê bao sông Cổ Chiên

50 hộ dân gấp rút di tản vì sạt lở đê bao sông Cổ Chiên

22:12:41 19/12/2024
Tối 18/12, tin từ UBND xã An Bình (huyện Long Hồ, Vĩnh Long) cho biết, địa bàn xã vừa xảy ra vụ sạt lở đê bao sông Cổ Chiên. Sự cố làm ảnh hưởng 50 hộ dân và 55ha vườn cây ăn trái.
Người đàn ông ngã tử vong vì vấp ổ gà trên đường

Người đàn ông ngã tử vong vì vấp ổ gà trên đường

11:52:10 19/12/2024
Theo Công an thị xã Hoài Nhơn, thời gian gần đây, mưa liên tục dẫn đến Quốc lộ 1A đoạn qua thị xã Hoài Nhơn xuống cấp nghiêm trọng, xuất hiện nhiều ổ gà, ổ voi. Đây cũng là một trong những nguyên nhân xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông.
Nam sinh giành 7,5 tỷ đồng học bổng Mỹ nhờ bài luận về mất kết nối

Nam sinh giành 7,5 tỷ đồng học bổng Mỹ nhờ bài luận về mất kết nối

14:55:26 18/12/2024
Trần Nam Khánh - học sinh lớp 12A3, Trường THPT Chuyên ngoại ngữ - trúng tuyển vào trường Colby College, Hoa Kỳ, với học bổng hơn 84%.

Có thể bạn quan tâm

Mozambique để quốc tang tưởng nhớ các nạn nhân của bão Chido

Mozambique để quốc tang tưởng nhớ các nạn nhân của bão Chido

Thế giới

04:49:45 21/12/2024
Hai trung tâm lưu trú khẩn cấp đã được mở để tiếp nhận hơn 1.300 người cần được hỗ trợ ngay lập tức. Các tổ chức nhân đạo đã bắt đầu cung cấp viện trợ khẩn cấp trong khi khẩn trương tìm kiếm thêm nguồn lực để giúp đỡ các nạn nhân thiên ...
Hoa hậu Việt đóng phim: Khen ít, tranh cãi nhiều

Hoa hậu Việt đóng phim: Khen ít, tranh cãi nhiều

Hậu trường phim

23:29:59 20/12/2024
Thời gian qua, nhiều nàng hậu nổi tiếng của showbiz Việt chuyển hướng khi lấn sân sang lĩnh vực phim ảnh, song không phải ai cũng thành công.
When the Phone Rings tập 7: Tổng tài - tiểu kiều thê hôn nhau ngọt lịm khiến MXH bùng nổ

When the Phone Rings tập 7: Tổng tài - tiểu kiều thê hôn nhau ngọt lịm khiến MXH bùng nổ

Phim châu á

23:23:43 20/12/2024
Cuối cùng hai người trao nhau nụ hôn sâu ngọt ngào, kết thúc chuỗi những ngày dày vò đối phương và cả bản thân bởi những bí mật, hiểu lầm.
Thu Quỳnh là mẹ 2 con vẫn sexy, Quỳnh Nga quấn quýt bên Việt Anh

Thu Quỳnh là mẹ 2 con vẫn sexy, Quỳnh Nga quấn quýt bên Việt Anh

Sao việt

23:13:52 20/12/2024
Diễn viên Thu Quỳnh đăng bộ hình sexy, khoe vóc dáng mẹ 2 con miễn chê. Quỳnh Nga đăng ảnh quấn quýt sánh đôi cùng Việt Anh khi đi sự kiện.
Ông trùm 'Độc đạo' tái xuất màn ảnh nhỏ trong bộ phim 'Mật lệnh hoa sữa'

Ông trùm 'Độc đạo' tái xuất màn ảnh nhỏ trong bộ phim 'Mật lệnh hoa sữa'

Phim việt

23:09:41 20/12/2024
Mới đây, NSƯT Hoàng Hải đã tái xuất màn ảnh nhỏ trong bộ phim Mật lệnh hoa sữa nằm trong series Vì tình yêu Hà Nội.
Mẹ cô dâu trẻ đẹp, nụ cười tỏa nắng gây chú ý trong đám hỏi ở Hải Phòng

Mẹ cô dâu trẻ đẹp, nụ cười tỏa nắng gây chú ý trong đám hỏi ở Hải Phòng

Netizen

22:56:54 20/12/2024
Mới đây, video tổng hợp lại những khoảnh khắc dễ thương giữa cô dâu và mẹ ruột tại một đám hỏi ở Hải Phòng đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của dân mạng.
Mùa Giáng sinh này hãy cùng cả nhà khám phá thế giới nhiệm màu của 'Biệt đội Tí hon'

Mùa Giáng sinh này hãy cùng cả nhà khám phá thế giới nhiệm màu của 'Biệt đội Tí hon'

Phim âu mỹ

22:50:02 20/12/2024
Biệt đội Tí hon kể về Út Cưng, một cô nàng không giống với những tí hon khác với tính cách năng động, ham người và ưa giúp đỡ.
Song Joong Ki lần đầu tiết lộ về gia cảnh của vợ

Song Joong Ki lần đầu tiết lộ về gia cảnh của vợ

Sao châu á

22:41:48 20/12/2024
Nam diễn viên Song Joong Ki bất ngờ chia sẻ thẳng thắn về hoàn cảnh gia đình của vợ mình trong một cuộc phỏng vấn gần đây.
Tới lúc Grealish được tháo gỡ xiềng xích

Tới lúc Grealish được tháo gỡ xiềng xích

Sao thể thao

22:40:58 20/12/2024
Để cứu Manchester City, liệu Pep Guardiola có sẵn sàng thay đổi chiến thuật và giải phóng Grealish khỏi sự kìm hãm, để anh có thể tìm lại phong độ đỉnh cao?
Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

Sức khỏe

22:15:15 20/12/2024
Chỉ trong 1 năm, các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 15.000 ca điều trị liên quan đến căn bệnh này.
Khởi tố cặp đôi đập tủ kính cướp 3 lượng vàng

Khởi tố cặp đôi đập tủ kính cướp 3 lượng vàng

Pháp luật

22:05:51 20/12/2024
Nhân xông vào tiệm vàng, dùng búa đập bể tủ kính trưng bày và lấy 8 sợi dây chuyền vàng 18K (trọng lượng gần 3 lượng) rồi nhanh chóng bỏ chạy ra xe máy do Khánh chờ sẵn để tẩu thoát.