Chín vị “thần oai vô địch”

Mai Hoàng Minh08:32 12/11/2012

“Cửu vị thần công” là tên gọi của 9 khẩu súng đại bác được đúc dưới thời vua Gia Long. Trong hàng chục khẩu súng thần công bằng đồng được đúc dưới thời các vua chúa nhà Nguyễn, 9 khẩu súng đúc thời Gia Long có kích thước lớn nhất và được trang trí đẹp nhất.

Sau khi đã lật đổ vương triều Tây Sơn, lên ngôi hoàng đế, vua Gia Long hạ lệnh tập trung các binh khí bằng đồng tịch thu được đem nấu chảy và đúc thành 9 khẩu súng lớn để “làm kỷ niệm muôn đời”. Quốc sử triều Nguyễn cho biết bộ đại bác này được đúc tại Huế trong vòng 12 tháng, từ tháng 2-1803 đến tháng 1-1804. Lính thợ ở bộ Công và binh sĩ ở bộ Binh tiến hành công việc này.

Tên mỗi khẩu đại bác được đặt trước, gọi theo tên bốn mùa (tứ thời) trong năm là Xuân, Hạ, Thu, Đông và năm yếu tố tự nhiên ( ngũ hành) là: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ rồi khắc thành chữ ở đuôi súng. Năm 1816, 9 khẩu súng này còn được triều đình Gia Long tặng thêm tên mới là “Thần Oai Vô Địch Thượng Tướng Công Cửu Vị”. Bảy chữ đều được khắc trên mỗi khẩu súng. “Cửu vị thần công” đều có kích thước và trọng lượng rất lớn. Chiều dài mỗi “vị” là 5,1m, đường kính nòng 0,23m, nòng dày 0,105m, phía sau đo vòng quanh được 2,6m, trọng lượng trung bình mỗi khẩu là 11.000kg. Thân súng có khắc chữ và hoa văn trang trí. Ngoài tên súng, niên đại năm Gia Long thứ 3 (1804), thân súng còn được khắc trọng lượng từng khẩu theo đơn vị cân ta (khẩu nặng nhất 18.400kg, khẩu nhẹ nhất 17.200kg).

Đối xứng với mỗi chỗ ghi trọng lượng trên mỗi khẩu còn có một bài văn ngắn nêu lý do đúc súng, cách chế thuốc đạn để bắn. Ngoài ra, có các hoa văn trang trí bằng hoa, lá và có gắn hai quai lớn hình hai con lân rất tinh xảo. Trên súng cũng khắc tên những người điều khiển thi công đúc các khẩu súng này. “Cửu Vị thần công” ngoài ý nghĩa lịch sử, còn mang giá trị nghệ thuật cao. Nó chứng tỏ kỹ thuật đúc đồng, nghệ thuật trang trí và chạm khắc trên súng, trên giá súng đều rất điêu luyện, tinh xảo. Đây là những khẩu súng thần công lớn nhất của nước ta, một trong những bộ tác phẩm bằng đồng có giá trị của dân tộc. Chín khẩu đại bác to lớn này chưa một lần bắn vua quan triều Nguyễn dùng để trang trí cho bộ mặt Đại Nội thêm uy nghi và dùng để làm kỷ niệm như vua Gia Long từng nói.

Theo ANTD

Dân chơi cũng bị lừa

Nhiều đại gia ở TP.HCM mấy năm qua trúng lớn từ BĐS và chứng khoán, nên cũng tập tọe học đòi chơi đồ cổ. Nay làm ăn khó khăn, nợ nhiều, các món đồ quý từng được trưng trang trọng giữa nhà, đành phải bán đi. Tưởng gỡ gạc ít vốn, nhưng trớ trêu, đa phần các món đồ các đại gia đưa ra bán đều là đồ... giả cổ, đồ "mông" lại với kỹ thuật cực kỳ tinh vi.

Đi tìm đồ hiếm

Ông Hoàng trước là con của một gia đình tư sản, được thừa hưởng nhiều của cải. Trong vòng xoay của thương trường, nhiều nhà cửa, đồ quý đã buộc phải ra đi theo những chuyến làm ăn... Tuần trước chúng tôi sang, ông lôi ra những đồ bát, ly, đĩa, bảo: Đồ thờ từ thời cụ cố nhà tôi, không giữ được đành phải đem cầm vậy... Nâng niu mấy chiếc bát, ông chủ cửa hàng đồ cổ tên Nguyễn Ngọc Cường, ở đường Lê Công Kiều, quận 1 ngắm một chốc, nói: "Đồ nhà Nguyễn, rẻ lắm, đổ đồng, 1 triệu đồng". Tiếc của, ông Hoàng lụi cụi sang mấy hàng bên, giá không thay đổi, có chủ còn xin "quét" lại hình để xem hàng thật, hàng giả.

Quen một người tên Minh "đồ cổ" ở Gò Vấp, chúng tôi hẹn gặp. Ông Minh xem hồi lâu rồi bảo, đúng đồ nhà Nguyễn thế kỷ XVIII nhưng là đồ các quan đặt hàng bên Trung Quốc, hàng tinh xảo và thuộc dạng hiếm. Hàng này, 1 triệu đồng/chiếc bát là giá giao dịch... nội bộ, còn nếu dân kinh doanh, họ có thể hét giá tới cả nghìn USD. Chợt nhớ ra điều gì, ông Minh hỏi: Các anh có cho họ chụp hình không? Ông Hoàng ớ người. "Với những mẫu đẹp, hiếm, dân buôn đồ cổ thường lấy mẫu, rồi đặt hàng tận Đức Hóa (Phúc Kiến), Cảnh Đức (Giang Tây, Trung Quốc) làm y như thật rồi chuyển về TP.HCM bán, nhiều tay mơ bị gạt cả trăm triệu đồng là chuyện thường. Đến tôi chơi đồ cổ mấy chục năm, còn bị lừa".

Ông Minh kể: 6 năm trước trên mạng internet, tôi thấy có người ở Quảng Ninh giới thiệu một chiếc chóe đời Minh giá gần 600 triệu đồng. Thấy quá đẹp, các họa tiết đều thuộc dạng hiếm, tôi bay ra và xuống tận Đông Triều. Hóa ra cũng là một tay chơi đồ cổ, anh này vừa mua từ trong bản ở Bắc Giang đem ra bán kiếm lời. Xem mãi, nghĩ là đồ thật, tôi mua và chuyển về TP.HCM. Ngỡ được món đồ quý, hôm mời nhà nghiên cứu cổ vật Trần Đình Sơn đến để khoe, ông xem hồi lâu rồi phán: Cốt thì đúng là sứ thời Minh nhưng được phủ men pha đồng chất với loại men thế kỷ XV, nét vẽ tinh xảo hơn... Có thể chiếc chóe này được dân vớt tàu đắm lùng được, đã vỡ và dùng kỹ thuật gắn kết lại, vẽ mới. Không tin, ông Minh đem chiếc chóe đi "xạ", đúng nó là đồ vớt bị vỡ, những cao thủ buôn đồ cổ đã thuê thợ giỏi gắn lại, phủ men và vẽ mới đây vài năm, giá những loại đồ "mông" này, chỉ từ 400-3.000 USD tùy theo mức độ "vá".

Thật, giả lẫn lộn

Theo TS. Phạm Ngọc Dũng, chuyên gia về văn hóa khảo cổ Đại học KHXH&NV TP.HCM, đồ cổ ngày càng hiếm, nếu còn nguyên vẹn, giá từ vài trăm triệu đồng đến mấy triệu USD và đều được cất kỹ để bán cho các nhà sưu tập nước ngoài, chứ làm gì còn nhiều món bày bán nhan nhản trên phố Lê Công Kiều. Cũng vì thế, việc giả mạo đồ cổ, nhất là đồ gốm sứ bao năm qua đem lại cho dân buôn cổ vật những thương vụ cực lãi. Và theo thời gian, mức độ tinh vi trong "mông" đồ cổ, chế đồ giả cổ cũng tinh vi hơn.

Ngoài chuyện đồ cổ được đào, vớt lên đã bị vỡ, để lâu trong môi trường nước, đất ẩm ngả màu, các nét vẽ bị bay, một số đồ sẽ được tô lại nhưng dễ nhận biết vì phần trang trí vẽ thêm rất khó đồng bộ với thân thể hiện vật. Để làm cũ hàng, dân giả cổ phun một lớp hóa chất làm mờ đều các họa tiết, bôi bùn đất cho nhem nhuốc sau đó thả xuống hồ ao, có tay còn đem ra biển, chỗ nào nhiều hà, sò để thả, 2-3 năm sau vớt lên, thế là thành đồ cổ. Với những món đồ vỡ nát, sau công đoạn "râu ông nọ cắm cằm bà kia", thợ thủ công sẽ phủ một lớp men theo đúng công thức pha men cùng thời kỳ món đồ cổ, sau đó cũng phun hóa chất, cho vào lò nung và cho xuống biển...

Biết dân chơi cổ vật thường xem đáy đồ sứ để xác định niên đại, dân buôn từ những năm 1998-1999 đã cắt phần đáy của những cổ vật bị vỡ rồi đến tận vùng chế tác các đồ gốm sứ Bát Tràng, Chu Đậu, Phù Lãng hay sang tận Giang Tây, Hồ Nam, Trung Quốc để đặt hàng. Những lằn tiếp giáp mới-cũ được che mờ bằng men và họa tiết, nên phải dùng C14 xác định đồng vị carbon mới biết đích xác niên đại cổ vật.

Tinh vi hơn, đồ giả cổ còn được nghiên cứu để tạo bọt, tạo gỉ sét, kim gút cho món đồ "đượm màu thời gian". Có món như gốm Chăm, giới giả cổ còn săn lùng cả khối gốm khai quật về thuê thợ tạo tác, bôi bùn đất lấy từ Ninh Thuận, nên có dùng máy xác định niên đại, cũng... bó tay. Tuy nhiên như ông Minh "đồ cổ" chia sẻ: Với đồ gốm, sứ cổ không có những sản phẩm cùng loại, cùng một kích thước. Vì vậy, nếu phát hiện những sản phẩm gốm màu có cùng kích thước, hoa văn trang trí giống hệt nhau thì chắc chắn, đó là hàng giả. Do bị chôn vùi lâu dưới lòng đất, tùy nơi ruộng cạn hoặc ruộng nước, ngoài biển Cù lao Chàm hay Vân Đồn mà độ kiềm, muối lắng đọng trên bề mặt cũng khác nhau, có loại, khi khai quật, trên sản phẩm có một lớp kiềm dày màu vàng hoặc trắng, rất cứng có loại lại không có ngấn nước nào. Hàng giả cũng có ngấn nước song lại được làm bằng keo trong, khá mỏng, không có độ cứng, khi sờ vào có cảm giác dính.

Với dòng gốm cổ, do thường được nung bằng củi nên sản phẩm có độ tơi xốp, khá nhẹ, có những lỗ thoát khí nhỏ. Hàng giả thường được nung bằng than hoặc lò điện, mật độ chất dày đặc, khá cứng, không có lỗ thoát khí. TS. Phạm Ngọc Dũng cho rằng, với đồ gốm thì dễ nhận biết hơn song cũng phải hết sức cẩn trọng. Nguyên liệu chế tạo gốm cổ là đất chứa nhiều khoáng, mang một cảm giác cổ xưa, thuần phác, màu sắc dịu nhẹ, trong khi hàng giả cổ thường dùng nguyên liệu màu thông thường, màu sắc sặc sỡ, tương đối đều màu, rất khó tróc khi nung nóng. Gốm màu được chôn vùi dưới đất mấy nghìn năm màu sắc sẽ khác nhau, dễ bong tróc, khi ngửi, có mùi đất nhẹ, đôi khi còn có dấu tích của bộ rễ thực vật. Một số loại gốm giả cũng được các tay giả cổ trát bùn đất lấy từ vùng khai quật, nhiều mẫu gốm có thể ngửi thấy mùi đất và có dấu tích của bộ rễ. Song đồ giả cổ có mùi khói của đất hầm, rất gắt, vết tích của bộ rễ thực vật nếu làm giả bằng ăn mòn hóa học cũng được xác định từ các vết lõm, chìm trong bề mặt sản phẩm. Bên cạnh đó, gốm cổ ít thấm nước, nếu bôi một chút axit lên bề mặt, hàng giả sẽ không bốc khói, không sinh ra bọt...

(Còn nữa)

Theo ANTD

Lộc bình bằng giấy cao 4,1 m, nặng 40 kg Cặp lộc bình của Hàn Quốc Định Điêu khắc gia Hàn Quốc Định, sinh 1964, ở Nha Trang (Khánh Hòa) đang hoàn tất bộ lộc bình độc đáo. Hai chiếc lộc bình này được làm bằng giấy các tông, cùng một kích cỡ. Chu vi chỗ lớn nhất của chiếc lộc bình là 109cm, nhỏ nhất là 72cm. Chiều cao mỗi chiếc 4,1m,...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ô tô Mercedes lao xuống biển Nha Trang, xác định danh tính 4 cô gái đi cùng13:53

Người đàn ông trùm kín mít, bấm đèn đỏ khiến xe dừng không kịp ở TPHCM00:54

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Xác minh người mặc đồ GrabBike chỉnh tín hiệu đèn giao thông ở TPHCM12:11

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe09:12

Vụ tin giả về Xuân Son: Việt Nam vô địch không cần anh, VFF 'dẹp' loạn MXH?03:02

Hơn 130 giao lộ ở TP.HCM cho xe máy rẽ phải khi đèn đỏ08:48

Vợ Xuân Son 'tức tốc' vào viện, nhận thông báo từ bác sĩ, làm 1 việc chạnh lòng?03:18

Dân "rén" phạt, TP.HCM kẹt xe cục bộ, xe cấp cứu "khóc thét" chờ đèn đỏ03:42

Madam Pang "phông bạt" gây phẫn nộ, CĐV Việt bị "dắt mũi" đau, VFF lên tiếng?02:56

Hiện trường vụ xe tải lao vào quán tạp hóa, 6 người tử vong07:55

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Đình chỉ 3 nhân viên đường sắt chậm kéo gác chắn

11:16:55 20/01/2025

Những người này cũng được yêu cầu viết tường trình liên quan đến việc chậm đóng gác chắn tàu khi đoàn tàu đang di chuyển qua, gây nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông khi đi qua cung đường ngang này.

Điều tra vụ người đàn ông tử vong dưới mương nước

19:53:19 19/01/2025

Sáng 19/1, Cơ quan CSĐT Công an huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận cho biết, đang điều tra vụ một người đàn ông tử vong dưới mương nước.

Xe tang tông nhiều phương tiện dừng chờ đèn đỏ ở Nghệ An, 1 người tử vong

08:25:20 19/01/2025

Trong lúc đang dừng chờ đèn đỏ ở thị trấn Đô Lương (Nghệ An), nhiều phương tiện giao thông bị xe tang tông từ phía sau. Vụ tai nạn khiến 1 người tử vong, 2 người bị thương.

Một phụ nữ tử vong sau khi rơi từ tầng cao chung cư ở TP Vinh

08:23:23 19/01/2025

Ngày 18/1, lãnh đạo UBND phường Quán Bàu (TP Vinh, Nghệ An) cho biết, một phụ nữ đã tử vong thương tâm sau khi không may rơi từ tầng cao của một chung cư xuống sân.

Thi thể bé trai 7 tuổi mất tích được phát hiện dưới ao nước gần nhà

16:56:15 18/01/2025

Trước đó, vào khoảng 18h30 chiều 16/1, gia đình Elvin trình báo với cảnh sát về việc con trai mất tích. Theo đó, cậu bé đạp xe rời khỏi nhà vào khoảng 14h30 chiều cùng ngày. Một nhóm cảnh sát đã tìm kiếm Elvin cho đến tận đêm khuya.

Phát hiện người đàn ông tử vong ở dốc cầu Phú Hữu, TP Thủ Đức

16:53:51 18/01/2025

Theo đó, khoảng 10 giờ cùng ngày, người dân lưu thông trên đường D2 trong khu Công Nghệ cao (TP Thủ Đức), theo hướng từ quận 7 thì nhìn thấy một người đàn ông nằm tử vong trong làn ô tô ở dốc cầu.

Xe tang lao vào đám đông chờ đèn đỏ, 1 người tử vong, 2 người bị thương

16:50:31 18/01/2025

Ngay sau khi nhận được tin báo, lực lượng chức năng đã nhanh chóng có mặt để phân luồng, điều tiết giao thông, điều tra nguyên nhân vụ tai nạn.

Tới dự đám cưới, ô tô do người đàn ông điều khiển bất ngờ lao xuống hồ Cô Tiên

16:47:25 18/01/2025

Trong lúc đỗ ô tô để vào ăn cưới, xe bất ngờ tăng ga rồi lao thẳng xuống hồ Cô Tiên ở phường Hồng Hải (TP Hạ Long, Quảng Ninh), sau đó lật ngửa bụng.

Xe container lao vào cabin trạm thu phí cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt

16:44:56 18/01/2025

Tại hiện trường, toàn bộ thiết bị tại trạm thu phí bị hư hỏng, không thể sử dụng tiếp, chiếc xe container lật nghiêng giữa lòng đường. Vụ tai nạn đang được cơ quan chức năng làm rõ.

Vụ 4 người chết ở Hà Nội: 3 thi thể được tìm thấy dưới gầm giường

07:31:09 18/01/2025

Tối 17/1, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội phối hợp Công an huyện Phú Xuyên điều tra nguyên nhân tử vong của 4 người trong một gia đình, ở xã Hoàng Long (huyện Phú Xuyên, Hà Nội).

Xác minh người mặc đồ GrabBike chỉnh tín hiệu đèn giao thông ở TPHCM

21:03:09 17/01/2025

Clip lan truyền trên mạng xã hội quay lại cảnh người đàn ông mặc áo xe ôm công nghệ GrabBike điều chỉnh tín hiệu đèn giao thông, được xác định ở TP Thủ Đức.

Lý do tàu metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên phải dừng khẩn cấp

14:20:58 17/01/2025

Trong thời gian đầu metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên vận hành đã phát sinh một số bất cập do điều kiện thời tiết, kỹ thuật nên tàu dừng khẩn cấp để bảo đảm an toàn cho hành khách.